شندآباد یكی از شهرهای استان آذربایجان شرقی كه در بخش مركزی شهرستان شبستر واقع شدهاست. برپایه آخرین سرشماری مركز آمار ایران كه در سال ۱۳۸۵ صورت گرفتهاست، این شهر با جمعیتی بالغ بر ۸,۷۹۷ نفر، بیست و ششمین شهر استان آذربایجان شرقی و دومین شهر شهرستان شبستر -پس از مركز شهرستان- محسوب میگردد. شندآباد در ساحل شمالی دریاچه ارومیه و در جنوب كوههای میشو واقع شدهاست. این شهر در ۵ كیلومتری جنوب غرب شبستر، ۷۱ كیلومتری شمال غرب تبریز و ۶۹۵ كیلومتری شمال غرب تهران واقع شدهاست.
پیشینه
باتوجه به وجود آثاری چون قوچ سنگی كنار مسجد جامع باقی مانده از دوران قراقویونلوها، وجود محله سادات، آرامگاه امامزاده داود شندآباد، مسجد جامع سابق شندآباد (معماری این مسجد براساس الگوی مسجدالقصی طراحی شده بود كه براثر سهلانگاری مسئولان میراث فرهنگی تخریب و نوسازی گردید) و محلههای قدیمی شهر شندآباد، تاریخ آن را میتوان تا قبل از دوران گوركانی و قرون هشتم و نهم هجری تخمین زد.
وجه تسمیه
در زبان محلی قدیم به آن «شیندیوار» یا «شن دیوار» اطلاق میشد (مكانی كه دیوارهای آن شنی میباشد). علت آن نیز این بود كه خاك شندآباد برای كشاورزی خوب ولی برای ساخت دیوار مناسب نبود و دیوارهای منازل آن تركها و منافذ فراوانی داشت كه باعث جلب توجه كسانی كه از خارج وارد آن میشدند، میگردید.
مردم
مردم این شهر اكثراً به شغل كشاورزی مشغول هستند. طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ خورشیدی، از مجموع ۸,۷۹۷ نفر جمعیت این شهر، ۴,۲۴۴ نفر مرد و ۴,۵۵۳ نفر زن بودهاند كه در قالب ۲,۲۲۰ خانوار ساكن این شهر بودهاند. براساس همین آمار ۷۱ درصد از جمعیت این شهر باسواد و ۲۹ درصد بیسواد بودهاند.
فرهنگ
از نظر فرهنگی، عموم شندآبادیها مردمانی معتقد و متدین میباشند كه همچون مناطق همجوار، مراسم فرهنگی و رسم و رسومات خود را انجام میدهند و همانند اكثریت مردم فرهنگدوست شهرستان شبستر به امور خیریه و مدرسهسازی اشتغال دارند. از جمله خیرین آن میتوان به مرحوم حاج حیدر شفائی اشاره نمود و از شخصیتهای مهم مذهبی شندآباد میتوان به «سید اسماعیل اصفیایی شندآبادی» و فرزند وی اشاره نمود.
در سالهای اخیر بیكاری سبب مهاجرت بسیاری از جوانان این خطه به شهرهای بزرگ بهخصوص تهران گردیدهاست. البته در كنار این، شندآباد مهاجرپذیر نیز بوده و در سالهای اخیر تعدادی از ساكنان جزیره اسلامی و نیز تعداد زیادی كرد از شهرستان بوكان در این شهر سكنی گزیدهاند.
محصولات
از مهمترین محصولات آن میتوان به میوههای سردرختی در انواع مختلف اشاره نمود كه مهمترین آنها میوه هلو با بیش از صد نوع تنوع میباشد. مرغوبیت هلوی شندآباد بهحدی است كه شهرت كشوری یافته و به بازارهای اقصینقاط كشور و كشورهای همجوار صادر میشود.
البته در كنار محصولات باغی، محصولات جالیزی و صیفیجات شندآباد هم مرغوبیت و محبوبیت خاص خود را در میان مردم شهرستان شبستر داراست.
اقتصاد
در سالهای اخیر با رونقگرفتن كار باغداری در شندآباد، وضعیت اقتصادی و معاش ساكنان آن بهبود یافته و باعث نوسازی اماكن و منازل شهری و مسكونی گردیدهاست. البته مشكلاتی همچون خشكیدگی عمومی درختان هلو از جمله عواملی است كه بر روند رونق و شكوفایی شندآباد تأثیر منفی میگذارد. از دیگر مشكلاتی كه برامر توسه شندآباد تأثیر میگذارد، فرار سرمایهها به سمت مركز شهرستان میباشد. شندآبادیها بیشترین سهم را در سرمایهگذاریهایی كه طی سالیان اخیر در مركز شهرستان صورت گرفته، دارا میباشند.
ایجاد شهرك صنعتی در منطقه شندآباد، فرصت بزرگی برای این شهر و آبادیهای اطراف آن محسوب میگردد كه در صورت برنامهریزی اصولی و بلندمدت میتواند باعث اشتغالزایی، كاهش مهاجرت جوانان به شهرهای بزرگ و عمران و آبادی هرچه بیشتر شهر شندآباد گردد.