حلوان روستایی از توابع طبس در خراسان جنوبی است كه به واسطه كویر بكر و زیبایش از شهرت خاصی برخوردار است. روستای حلوان از دو جنبه مورد علاقه گردشگران است یكی بافت قدیمی این روستا است كه با وجود زلزله شدید سال ۵۷ به همان حالت باقی است و قسمت كمی از آن تخریب شده است و دیگر وجود تپه های ماسه ای و كویر آن است كه برای علاقمندان مكان مناسبی برای تفریح است. شما می توانید از قدم زدن روی رمل های شنی، شتر سواری در كویر، موتور چهارچرخ، شب نشینی و كمپینگ زیر آسمان لذت ببرید و اگر علاقه ای به چادرنشینی در طبیعت ندارید از خدمات و امكانات اقامتگاه هایی كه در اطراف كویر وجود دارد استفاده كنید. از زیبایی های كویر حلوان می توان به تلاقی تپه های ماسه ای و ارتفاعات عاشقان اشاره كرد كه در نواحی جنوب شرقی شكل گرفته و صحنه ای دیدنی از پیوند ماسه و كوه ایجاد كرده است. در سال های اخیر چندین همایش كویرنوردی در حاشیه شرقی این منطقه برگزار شده است. نزدیكی به شهر طبس، جاده دسترسی مناسب، مناظر بدیع و زیبا در این منطقه از عوامل جذب گردشگر به این منطقه هستند.
روستای حلوان در حاشیه شرقی كویر واقع شده و از زیباترین روستاهای طبس است كه به واسطه داشتن نخلستان های خرما و معماری كویری از محبوبیت خاصی در بین گردشگران برخوردار است. حلوان مسیر مهم كاروان گذری بوده است و كاروان ها در مسیر بین حلوان در شرق و عروسان و عباس آباد و خور در غرب كویر، راه می پیموده اند. اما آنچه حلوان را از سایر روستاهای اطراف طبس متفاوت ساخته وجود كویر حلوان است كه یكی از بكرترین كویرهای ایران است. همانند دیگر مناطق همجوار كویر، حلوان نیز دارای آب و هوای كویری است یعنی تابستان هایی گرم و زمستان هایی سرد را در این منطقه می توان تجربه كرد. نخلستان های زیبا و خرماهای مرغوب این روستای كویری قابل توجه بوده و در سال های اخیر علاوه بر خرمای محلی از نوع خرمای مضافتی و دیگر گونه های خرما هم در حلوان كشت شده است، بطور كل كشاورزی و دامداری شغل ساكنین حلوان است. موقعیت جغرافیایی و همسایگی با كویر حلوان موجب شده هر سال گردشگران و كویرنوردان زیادی از روستای حلوان بازدید كنند. در این روستا شكوه معماری و عظمت بناهای كویری را می توان دید. بافت قدیمی آن كه بسیار بزرگ و زیبا است، با اینكه مخروبه و خالی از سكنه شده، اما با قدم زدن در كوچه های قدیمی می توان شكوه و عظمت معماری كویری را مشاهده نمود. قلعه حلوان كه روستای قدیمی را بصورت كامل در خود جای داده یكی از بزرگترین و باشكوه ترین قلاع كل منطقه طبس می باشد. حلوان در ایام قدیم ۱۳ برج نگهبانی داشته كه هم اكنون ۵ برج آن سالم است.
ویژگیهای اقلیمی و جغرافیایی
كویر حلوان در موقعیت جغرافیایی 33 درجه و 57 دقیقه شمالی تا 33 درجه و 37 دقیقه شمالی و 56 درجه و 5 دقیقه شرقی تا 56 درجه و 15 دقیقه شرقی در شهرستان طبس قرار دارد. این كویر با وسعت ۷۵۰ كیلومتر مربع در محور طبس - تهران واقع شده و از شمال به كویر مركزی ایران و ارتفاعات پیر حاجات طبس، از جنوب به محور ارتباطی شهرستان خور به طبس، از شرق به كوه ها و ارتفاعات عاشقان و از غرب به دریاچه نمك خور و كویر مركزی ایران محدود می شود. حلوان، كویری پوشیده از ریگزار و مثلثی شكل است كه رأس آن در جهت شرق قرار دارد. این كویر در حاشیه ریگزار باتلاق های نمكی و رسی كویر مركزی و دریاچه نمك خور واقع شده است. فاصله شمال به جنوب ریگزار در بیشترین حالت ۴۰ كیلومتر و فاصله شرق به غرب آن در قسمت های مركزی حدود ۱۴ كیلومتر و در نواحی شمالی، پنج كیلومتر است. ریگزار حلوان، گستره ای شمالی جنوبی دارد و بیشترین ارتفاع تپه های حلوان را می توان در نواحی شرقی آن جستجو كرد. ارتفاع این تپه های ماسه ای از كف دشت حدود ۸۰ متر است و به سمت غرب كاهش می یابد. در جنوب شرقی محل تلاقی كوه و ریگ دره ها گذرگاه های زیبایی پدید آمده است كه شاید در نوع خود در كشور كم نظیر باشد. همچنین بدلیل وجود معادن فراوان در این ارتفاعات جاده های خاكی مناسبی وجود دارند كه دسترسی و بازدید از این منطقه را آسان كرده اند.
پوشش گیاهی
پوشش گیاهی منطقه بسیار غنی و شامل گیاهان نواحی استپی و ماسه ای همچون قیچ، درمنه، تاغ، دم گاوی، بادام كوهی، اسكنبیل است كه به سمت شرق از تعداد آنها كاسته می شود و در نواحی غربی حاشیه كویر مركزی گیاهان نمك پسند شامل شور بیابانی، گز و اشنان قابل مشاهده هستند.
حیات جانوری
در كویرها و بیابان ها نیز مانند سایر مناطق طبیعی، حیات و زندگی در جریان است. بدلیل پوشش گیاهی غنی منطقه و منابع آب زندگی جانوری این منطقه نیز غنی می باشد. در كویر حلوان انواع مار و عقرب، شاهین، هوبره، كبك، چكاوك بیابانی و كاكلی، مگس گیر، زنبور خور، سارگپه بیابانی، عقاب طلایی، كركس، گرگ، شغال، روباه شنی، گربه شنی، سمور سنگی، جرد، پا مسواكی، موش صحرایی، انواع آگاما و جكو زندگی می كنند.
تفریحات
تفریحات متنوعی از شترسواری تا پیاده روی و سافاری را در این منطقه می توانید تجربه كنید. همچنین چشم انداز آسمان در شبهای كویر بی نظیر است. حمام در شن های نرم و داغ حلوان، تجربه ای متفاوت را برایتان رقم خواهد زد و حسی پر از آرامش به شما خواهد داد. پیاده روی روی رمل های شنی بسیار جذاب و دلنشین است. همچنین حاشیه شرقی حلوان، مكان مناسبی برای برگزاری همایش های كویرنوردی است.
امكانات اقامت
اگر دوست دارید كه شب را در كویر حلوان بمانید و تجربه ماندن در دل كویر و تماشای آسمان پرستاره را تجربه كنید، می توانید به صورت كمپ اقامت كنید. همچنین در نزدیكی این كویر، روستای حلوان قرار دارد كه دارای اقامتگاه سنتی نیز می باشد.
جاذبه های گردشگری نزدیك
علاوه بر كویر و روستا، غار حلوان با قدمت ۱۶۰ میلیون سال، در ۱۵ كیلومتری روستا قرار دارد كه پیشنهاد می كنیم از آن نیز دیدن كنید. لازم به ذكر است خراسان جنوبی دارای ۱۳ روستای هدف گردشگری و ۱۰ منطقه نمونه گردشگری است كه سهم شهرستان طبس ۶ روستای هدف گردشگری و ۳ منطقه نمونه گردشگری می باشد.
موقعیت مكانی
خراسان جنوبی، شهرستان طبس، فاصله ۸۰ كیلومتری شمال غرب طبس، روستای حلوان
مسیر دسترسی
به دلیل وجود معادن فراوان در ارتفاعات این منطقه، جاده های خاكی مناسبی وجود دارند كه دسترسی و بازدید از این كویر را آسان كرده اند. از مسیرهای متعددی می توانید به كویر حلوان بروید:
- مسیر اول: جاده ارتباطی خور به طبس كه بعد از پایان چاله كویر و دریاچه نمك خور قرار دارد و از جنوب این منطقه عبور می كند.
- مسیر دوم: در جاده ارتباطی خور به طبس و قبل از سه راهی جعفرآباد، تعدادی آلونك سنگی قرار دارد كه در صورت ورود به جاده خاكی آن، وارد شیار بین كوه و ریگ می گردد.
- مسیر سوم: بعد از سه راهی جعفرآباد به سمت طبس، جاده فرعی به سمت روستای حلوان و سپس جاده فرعی دیگری به سمت روستای خیرآباد را دنبال كنید تا به این ریگزار برسید.
