در جنوب شهر تاریخی مهدیشهر برروی قله كوه آثار قلعه ای بسیار كهن كه از سنگ ، گچ و ساروج دیده میشود. این قلعه كه مربوط به ایرانیان قبل از اسلام بوده كافر یا قلعه گبرها نام دارد. این قلعه تاریخی مانند قلعه های دیگر كومش در سیر ادوار تاریخ مورد استفاده اقوام و طوایف مختلف قرار گرفته است . فرقه باطنیان (اسماعلیان ایران ) از این قلعه به عنوان یك پناهگاه مهم استفاده نموده اند.
دیوارها و برج و باروی آن سنگ و گچ و ساروج و قسمتی از دیوارها از آجر است و پیداست كه بنیاد دژ از زمان‌های دیرین بوده و همچنان كه از اسم آن مشخص میشود بعداً مورد استفاده باطنیان یعنی پیروان حسن صباح(رجب ۴۸۳ تا ۶ ربیع‌الثانی ۵۱۸ هجری قمری) قرار گرفته و بهمین جهت به رسم سلجوقیان(شاخهٔ بزرگ ۴۲۹_۵۵۲ هجری) كه باطنیان را «ملاحده» می‌نامیدند، آنجا را «كافر قلعه» خوانده‌اند.
در سنگسر روایت می‌كنند كه قلعه نشینان پس از سال‌ها پایداری سرانجام هنگامی كه ناچار به ترك آن شدند سلاح‌ها، وجوه و اشیاء ذیقیمت خود را در جوار قلعه در شكاف كوهی گذاشتند و جلوی آن را با سنگ و صخره چنان گرفتند كه به كلّی ناپدید شد و تا كنون كسی به آن دست نیافته است. ساختار خاص كوه گل رودبار و صخره های پرشیب آن به این فرضیه قوت می بخشد.
گرچه علّت ترك قلعه را ذكر نمی‌كنند امّا این واقعه باید پس از كشته شدن ركن‌الدّین خورشاه، آخرین خداوند دژ الموت(۶۱۸_۲۹ شوال ۶۵۴ هجری) بفرمان هولاكوخان مغول(۶۵۴_۶۶۳ هجری) یعنی پس از ۶۵۴ هجری انجام شده باشد و احتمالاً از حدود زمان حسن صباح تا این تاریخ مورد استفاده پیروان او بوده است.ومس نیز پیروانی داشته اند.
گفتنی است سابقه تاریخی این شهر به پیش از اسلام و حتی زمان سلسله های پیشدادی می رسد.در شاهنامه فردوسی از سنگسر كه همان سگسر یا سگسار باشند سخن رفته است. در روایات ملی و حماسه های ایران نیز از سگسر و سكساران یاد شده است. همچنین به سگساران در چندین جا از شاهنامه فردوسی اشاره شده است . از جمله رای زدن تورانیان از جنگ ایران : در فرهنگ شاهنامه ذیل كلمه سگسار آمده است « از مرز و بوهای كه داهیان در آن جای گرفتند» و راجع به داهیان در ذیل كلمه سكزی می خوانیم « … داه گروهی بودند از آرین كه در دشت خوارزم جای گرفتند و پس از آن در كنار جنوبی دریای خزر جایگیر شدند. از … آنان مردم بستوه آمدند. پادشاه ایران گروه داه را پراكنده ساخت . یكدسته از آنان را به زابلستان كوچانید و آنان را سكزی خواندند… و دشت خوارزم داهستان نامیده شد كه مخفف آن دهستان است و اكنون به دهستان معروف است و یكدسته از گروه داه را در زمینی جای دادند در طبرستان …». به این ترتیب می توان گفت سنگسر كه در نواحی جنوبی دریای خزر قرار دارد جزئی از سگسار باستانی است و سنگسری ها از بازماندگان داهیان و با مردم سیستان ( سجستان ) و خوارزمیان قدیم از یك نژاد می باشند.
همچنین غلات (گندم و جو ) علوفه (یونجه و اسپرس) گردو و آلو در شهمیرزاد و انار ، انگور و زرد آلو در درجزین ، مهمترین محصولات و سوغات این شهرستان می باشد.