این غارها مشخصا به صورت به هم پیوسته هستند و به هم راه دارند (نه تماما) و بعضا به صورت دو طبقه و سه طبقه هستند كه در گذر زمان تخریب شده اند.
غارها در دو بخش كلی در دو طرف رودخانه قره سو قرار گرفته اند. قسمت اصلی كه مسكونی بوده است شامل بیش از ۲۷۰ دهنه (طبق شمارش گروه) می باشد كه در یك منطقه كوچك متمركز شده اند. این بخش شامل دیواره ای بلند است كه مشخصا عین برجك های نگهبانی مورد استفاده قرار می گرفته است و در هر قسمت جلو آمده صخره در ارتفاع بلند كه بدون طناب و تجهیزات امكان دسترسی وجود ندارد یك اتاقك مانند در دل صخره ایجاد شده است. ویژگی خاص این اتاقك این است كه در ورودی ندارد و فقط و فقط شامل یك پنجره كوچك است كه مسلما به عنوان در ورود و خروج نیز استفاده می شود كه یك فرد عادی می تواند وارد آن شود. داخل این اتاقك ها فاقد هر گونه طاقچه یا زینت و یا هرچیز دیگر می باشد و كاملا مشخص است كه صرفا جنبه نظامی و كشیك دادن داشته است.
در میانه این جلوآمدگی های صخره، بخش فرو رفته به داخل وجود دارد كه وقتی وارد می شوید یك قسمت دایره مانند را مشاهده می كنید كه دور تا دور غارهای دست كن ایجاد شده است.
بیشتر غارها كه برای سكونت انسان استفاده می شده اند چند اتاقه هستند. یعنی با یك ورودی می توانید وارد شده و به چند اتاق مانند دسترسی داشته باشید.
سقف غارها در تمام غارها از قد انسان معمولی كوتاهتر است بطوریكه تمام غارها باید كمی سر خود را خم كنید. این ممكن است به دلیل عدم استفاده زیاد خانه توسط اعضای آن باشد. چرا كه در زمان غارنشینی انسانها وقت بسیار كمی را در غارها سپری می كرده اند و بیشتر مشغول شكار و تهیه نیازهای خود در بیرون از غار بودند و بیشتر زمان حضور در غار در حال خواب بوده اند. سخت بودن تراشیدن سقف های بلند انگیزه كوتاه بودن سقف ها را مشخص می كند.
غارها، یك طبقه، دو طبقه و سه طبقه هستند. طبق اطلاعات باستان شناسی غارهای یك طبقه برای زندگی انسان بوده كه ظاهرا در فقر بوده و فاقد چهارپا بوده اند. غارهای دو طبقه مربوط به افراد غنی تر می شود كه چهار پایانی نیز داشته اند و همگی این غارهای دو طبقه در طبقه بالا محل زندگی خود را ساخته و طبقه پایین را كه هم سطح با زمین (البته كلا با زمین همسطح نیستند و به صورت عمودی ساخته شده اند ولی دسترسی به هر خانه {غار} تدارك دیده شده است. یعنی برای مثال سقف یك غار تقریبا حیاط ورودی غار بالادستی است كه البته با ماسوله تفاوت فاحشی دارد و قسمت به اصطلاح حیاط فقط به اندازه تردد انسان و حیوان است كه البته در بیشتر غارها این بخش ها ریزش كرده است و دسترسی به غارها با لوازم صخره نوردی میسر است) است به طویله اختصاص داده اند. در تمامی غارهای دو طبقه در طبقه اول آخور (محل ریختن غذای چهارپایان) دیده می شود كه هم اكنون نیز توسط چوپانان روستاهای اطراف به همان منظور استفاده می شود.
در دو طبقه ها در كف طبقه بالا كه محل زندگی انسانها بوده است یك شكاف به سمت طویله ایجاد كرده اند كه احتمالا برای تردد انسان و سركشی و یا صرفا دیدن حیوانات استفاده می شده است.
غارهای سه طبقه ظاهرا به اعیان و اشراف اختصاص داشته است. این حدس از آن جهت زده می شود كه در طبقه میانی انسانها زندگی می كرده اند. (تا بدینجا كاملا واضح است چرا كه در طبقه میانی غارهای سه طبقه طاقچه و تو رفتگی هایی در دیوار مشاهده می شود و همچنین بزرگتر و چند اتاقه است كه دارای آشپزخانه هم می شود). طبقه زیرین با توجه به وجود آخور مربوط به احشام می شده است و طبقه بالا طبق حدس ما با توجه به بلند بودن اتاق و یكی بودن آن و عدم وجود هیچ گونه تزیین و ریزه كاری احتمالا برای انبار علوفه استفاده می شده است و یا شاید مواد غذایی.
بعضی از اتاقها دارای یك پنجره با فاصله تقریبا ۳۰ الی ۵۰ سانتی متر از كف غار بودند. گرچه این پنجره ها می تواند جنبه تزیینی و یا حتی كشیك دادن داشته باشد اما در عین حال این پنجره ها اتاق را تبدیل به یك آشپزخانه می كند. چرا كه در بعضی از غارها دقیقا زیر پنجره ها حفره های كم عمقی در كف غار مشاهده میشود. پنجره ها را در قسمتی از غار قرار داده اند كه بدون وجود هیچ گونه تهویه جریان ملایم باد داخل كل غار دود را به بیرون منتقل كند.
سمت دیگر رودخانه مربوط به دفن اجساد غارنشین ها می باشد. ظاهرا این گروه جسد مردگان خود را در سمت دیگر رودخانه در یك غار دفن می كرده اند. این غارها در ارتفاعات زیاد است.
دسترسی به این غارها به غیر از غارهای ردیف اول كه بخاطر ریزش در طول سالها قابل دسترسی شده اند بدون تجهیزات حرفه ای غیر ممكن است.
موقعیت مكانی:
غارهای بینه لر در روستای متروك بنه لر در ۶ كیلومتری مسیر شهر لاهرود به آبگرم شابیل و در حاشیه دره رود قره سو قرار دارد. در مورد مسیر دسترسی به غارها، با اتومبیل ممكن است. گرچه حدود ۵ كیلومتر از راه خاكی است اما می توان با ماشین های شاسی بلند به راحتی به منطقه دسترسی پیدا كرد. البته حتی با ماشین هایی عادی نیز بخش زیادی از مسیر را می توان طی كرد و باقی راه را كه خیلی كوتاه است ضمن لذت بردن از مناظر اطراف پیاده طی نمود. لذا دسترسی به منطقه بینه لر ساده خواهد بود. غارها در دو بخش كلی در دو طرف رودخانه قره سو قرار گرفته اند.
