وجود آشوت تپه (تپه خلیل آباد شوط) و گورستان مدفون مانده در خیابان تختی شوط، نشان از قدمت تاریخی این منطقه دارد. طبق گفته های مورخین، قدمت تاریخی آشوت تپه، به دوره اورارتوها، یعنی هزاره اول و دوم قبل از میلاد می رسد و زبان آنها از زبانهای التصاقی تركان می باشد. برای ترجمه یا پی بردن به معنی و مفهوم «آشوت» نیاز به علم فونتیك زبان است. بنا به روایتی واژه «آشود یا آسود»، در زبان تركی آذربایجانی به مفهوم (آس طایفاسینین اودو، اود سو یا ایستی سو) خواهد بود. وجود چشمه «ایستی سو»، در حوالی این شهر، نزدیك بودن این مطلب را قویتر می كند.
آثار تاریخی منطقه
قدمت تاریخی شهرستان شوط، با توجه به آثار موجود در آشوت تپه (خلیل آباد شوط)، روستای تاریخی زیرحلی، قلعه گاور قالاسی در روستای كندال، قلعه روستای اینجه، قلعه گویجه قالاسی در روستای توره، چشمه تاریخی ایستی سو در شوط، حمام تاریخی در روستای سوفو، عمارت خان در روستای خوك و بسیاری از آثار از بین رفته در بعضی از نقاط این شهرستان و همچنین وجود اسامی كهن جغرافیایی در مناطق روستایی، قدمت تاریخی این شهرستان را به هزاره های قبل از میلاد می رساند.
