ریپورتاژ آگهی
روستای كرینگان

روستای كرینگان

این روستا در منطقه بكر و سرسبز ارسباران در نزدیكی ورزقان واقع شده كه غیر از زیبایی و صفای روستا و مردم آن، زبان اهل روستا نیز بر جذابیت آن افزوده است.
  • 1401/11/06
  • استان : آذربايجان شرقي
  • شهر : ورزقان
  • دسته : روستاهای ایران
آدرس : آذربایجان شرقی،٬ 35 كیلومتری شمال غربی ورزقان٬ روستای كرینگان
تلفن : 66059000-021

این روستا در منطقه بكر و سرسبز ارسباران در نزدیكی ورزقان واقع شده كه غیر از زیبایی و صفای روستا و مردم آن، زبان اهل روستا نیز بر جذابیت آن افزوده است.

در بررسی‌ های تاریخی آثار ویژه‌ ای كه مبین قدمت تاریخی روستا باشد، یافت نشده است، اما رایج بودن زبان تاتی در میان مردم روستا، قدمت فرهنگی و قومی روستا را نشان می‌ دهد و دورۀ استقرار آن را به دوران دور تاریخ آذربایجان می‌رساند.

زبان ساكنان این روستا را هیچ‌ كس در روستاهای اطراف بلد نیست و فقط در بین خودشان به زبان تاتی سخن میگویند و كودكانشان را نیز با این زبان بزرگ می‌كنند.

روستای دره‌ ای كرینگان بافت مسكونی متمركز دارد كه با استقرار در میان كوه‌ ها، چشم‌ انداز زیبایی پدید آورده است. خانه‌ های یك طبقه با طرح و معماری ساده و مصالح چوب و كاهگل جذابیت خاصی به روستا  می بخشد. ردیف خانه ها در شیب تند تپه به موازات هم بطوری كه پشت بام یكی حیاط و معبر خانه دیگر است، ساخته شده است. طول سرتاسری خانه ها متصل به هم و در فواصل منظم است كه منظره بسیار بدیعی را بوجود آورده است. شكل خانه‌ ها، بر نوع معیشت و فعالیت مردم و همچنین اقلیم منطقه منطبق است و فضاهای لازم برای رفع نیازهای متنوع روستاییان از قبیل فضای زندگی، آغل، انبار علوفه و غیره در احداث آنها پیش‌ بینی شده است.



زبان مردم روستای كرینگان:

تاتی یكی از كهن‌ ترین زبان‌ های ایرانی است كه از دیدگاه زبان شناسی، بسیار كهن بوده و ارزش ویژه‌ ای دارد؛ بیشترین آمار جمعیتی تات‌ های ایران متعلق به شهر كهن اشتهارد و دو شهرستان كهن تاكستان و بوئین ‌زهرا در قزوین هستند كه تاكنون هیچ آمار رسمی در مورد تات‌ های این مناطق ارائه نشده‌ است.

احسان یارشاطر از ایران‌ شناسان بنام و بنیانگذار بنیاد ایرانیكا در رساله خود، درباره زبان تاتی، كه با راهنمایی والتر هنینگ نوشته است نام صحیح این زبان را تاتی می‌ داند. وی اشاره می‌كند كه زبان مردم آذربایجان نه تركی بلكه زبان تاتی بوده است. ارتباط بین زبان تاتی باستان و آذری درت حقیقات احمد كسروی به اثبات رسیده است. (زبان آذری زبان پیشین مردم آذربایجان، یكی از دو شاخه زبان مادی است (زبان مردم قوم ماد) و زبان مادی خود یكی از زبان‌ های ایرانی است كه شاخه‌ ای از زبان‌ های آریایی محسوب می‌ شود. زبان مادی در بخش وسیعی از ایران باستان (ایرانی كه فراتر از مرزهای امروزین بوده است) رایج بود. با گذشت زمان، فاصله‌ های جغرافیایی گویش‌ های نوین‌ تری پدید آورد و زبان مادی به دو شاخه زبان‌ های كردی و آذری تقسیم شد. امروزه محققان زبان شناسی با بررسی واژه‌ های كردی و آذری دریافته‌ اند كه پیوند بسیار نزدیكی میان زبان كردی و آذری پا‌برجاست و این دو زبان پیوند نزدیكی با زبان‌ های اوستایی و پهلوی دارند.)

تات اصطلاحی است كه تركان قدیم به بیگانگانِ مقیم سرزمین‌ های خود اطلاق میكرده‌ اند. در دیوان لغات الترك، كه در قرن پنجم هجری قمری تالیف شده، تات به شكل "تَت" نیز ضبط شده و به معنای ایرانی، فارسی، فارسی زبان آریایی‌ نژاد و كافر اویغوری آمده‌ است.

زبان تاتی دارای ۴ گویش اصلی‌ است:

جنوب استان قزوین (تاكستانی، اشتهاردی، شالی، دانسفهانی، اسفرورینی، ابراهیم‌آبادی، سگزآبادی)

استان اردبیل (خلخالی)

دامنه رشته كوههای البرز (دماوندی، رودباری، الموتی، طالقانی، زیارانی، طیخوری)

استان خراسان شمالی (خراسانی)

از دیگر گویش‌ های زبان تاتی می‌توان به وفسی، هرزندی، خوئینی و كلیتی اشاره كرد.

 

تا اوایل دهه پنجاه شمسی، اهالی مسن چهار روستا ( چایكندی، كلاسر، خوینرود، ارزین) قادر با مكالمه به زبان تاتی بودند.

زبان تاتی ایران (به تاتی: Tâti Zobun, تاتی زبون‎) یا تاتی جنوبی از دستهٔ زبانهای ایرانی شاخه شمالغربی است. گویش‌ های این زبان روزگاری از آذربایجان تا شمال خراسان گسترده بود ولی امروزه با ترك‌ زبان و فارسی‌ زبان شدن بخشی از شمال‌ باختری ایران تنها جزیره‌ هایی از گویش‌ های تاتی در منطقه به جا مانده‌ است. بزرگ‌ ترین این جزیره‌ ها در استان‌ های مركزی، قزوین، البرز، تهران، اردبیل، گیلان، زنجان و خراسان شمالی یعنی شهرستان‌ های  و زرندیه، تاكستان و بوئین زهرا و الموت، اشتهارد و طالقان، دماوند، شاهرود خلخال، رودبار، طارم، جاجرم و اسفراین و شهرستان آران و بیدگل استان اصفهان دیده می‌ شوند.

زبان تاتی در فهرست میراث ناملموس آثار ملی ایران از استان آذربایجان شرقی ثبت شده است. این زبان در روستای كرینگان ورزقان نیز سخن گفته می‌ شود. می‌ توان ریشه اصلی زبان تاتی را مادی دانست كه در طول قرون متمادی تحت تأثیر زبان اوستایی كه زبان مذهبی مردمان ایران بوده، و فارسی باستان و پهلوی اشكانی و پهلوی ساسانی و فارسی دری، كه به ترتیب زبان رسمی حكومت‌ های هخامنشی و اشكانی و ساسانی و حكومت‌ های پس از اسلام بوده اند، قرار گرفته، و امروزه در آخرین شكل خود تحت عنوان تاتی در آمده است. دیاكونوف در این باره می‌ نویسد:

«در زمان حاضر نیز تات‌ ها و تالش ها و گلیك‌ ها و مازندرانی‌ ها به زبان‌ هایی سخن می‌ گویند كه خود بقایای زبان هند و اروپائی می‌ باشد كه در آغاز زبان ماد شرقی بوده است. امتیاز ویژه این زبان‌ ها كهنگی و مهجوری تركیب اصوات است كه با زبان پارسی تفاوت داشته و با مادی و پارتی و اوستایی مناسبت دارد.»

 

این مشاهده و دیگر منابع تاریخی خمیر مایه‌ای بود برای اثبات "زبان آذری" توسط احمد كسروی و دیگر تاریخ شناسان و زبان شناسان مانند مینورسكی، كه بر پایه آن پیش از ورود تركان به آذربایجان در زمان سلطان محمود غزنوی (حدود هزار سال پیش) مردم آذربایجان به زبان آذری حرف می‌ زدند.



فعالیت اقتصادی 

اقتصاد روستای كرینگان بر پایه فعالیت‌ های زراعی، دامداری، ‌‌باغداری، پرورش زنبورعسل و تولید صنایع دستی استوار است. بخشی از اراضی زراعی روستا، توسط رودخانه های كرینگان آبیاری می‌ شود

وجود مراتع سرسبز و وسیع موجب رونق دامداری در روستا شده است. مهم‌ترین محصولات زراعی و دامی روستا عسل، گردو، گوشت، پشم و انواع فرآورده‌ های لبنی است. از دیگر محصولات روستا، می‌توان به گل سرخ و محصولات وابسته به آن مانند مربا و شربت و گلاب اشاره كرد.



موقعیت مكانی و جغرافیایی روستا:

كرینگان از روستاهای دیزمار شرقی از توابع بخش مركزی شهرستان ورزقان میباشد كه در شمال تبریز قرار دارد و با مختصات جغرافیایی 46 درجه و 31 دقیقه طول شرقی و 38 درجه و45 دقیقه عرض شمالی، در 35 كیلومتری شمال غربی شهر ورزقان و 110 كیلومتری شـمال شـرقی تبریز واقـع شـده اسـت. این روسـتا از جنوب غربی بـه كوه كرش، از شرق به كوه اسكی كند و از غرب به كوه ساری‌ گونی محدود است.

از شمال با روستا های اولی، احمد آباد و مردانقم  و از جنوب شرقی با روستاهای ونستان و ملك طالش و  ازجنوب غربی با روستای آستمال همسایه است.

گردنه پیرگدیك در چهار كیلومتری جنوب غربی و سد اخنه كرینگان در غرب روستا واقع شده است.



آب و هوای روستا:

ارتفاع روستا، از سطح دریا 1600 متر با آب و هوای نیمه خشك و كوهستانی و معتدل می باشد كه در تابستان گرم و معتدل و در زمستان سرد و یخبندان میشود.



جاذبه های گردشگری روستا و اطراف:

درخت بلوطی در این روستا هست كه  قدمتی چهار هزار ساله را با خود به یدك می‌كشد و در كنار گویش و زبان روستای كرینگان جذب كننده گردشگر است.

هوای پاك، مناظر كوههای مرتفع، جلوه جویبارها، رودخانه‌ ها، بیشه‌ زارها و نحوۀ استقرار روستا در دره‌ ای زیبا با انبوهی از گیاهان و گل‌ های وحشی، فضای مناسبی را برای بازدید گردشگران فراهم آورده است. منطقه اكوتوریسم چیچكلی و جنگل‌ های ارسباران نیز، بر جاذبه‌ های روستا می‌ افزایند.



چشمه قاضی بولاغی 

این چشمه در منظقه دیزمار شرقی ارسباران و در میان جنگلهای زیبا و پرپشت كرینگان واقع شده و از طریق چیچكلو - پیرگئدیگی دارای راه ماشین و پیاده می باشد از پیرگئدیگی راهی كه میان جنگل ها عبور میكنیم تا به چشمه قاضی بولاغی برسیم در هر وجبش گلهای رنگارنگی به چشم می خورد صدای گوش نواز شلاله ها و چهچه بلبلان و سایر پرندگان و خش خش برگهای درختان و همه و همه چنان مستانگی در شنونده ایجاد می كند كه گوئی هیچ روند ناسالمی در دنیا بر خلاف امیال و خواست های مردم اتفاق نمی افتد گوئی طبیعت زیبا و وصف ناپذیر منطقه با  آدم سخن می گوید نجواهای روح بخش چمنزارها دل هر آدمی را آرام میكند مجموعه نفیسی از شكوفائی طبیعت بهاری به چشم می خورد و همگان را مدهوش می سازد آب این چشمه یخ گونه و صددرصد معدنی میباشد؛ هرگز با اینگونه نوشته ها اوصاف و زیبائی های این سرزمین به اتمام نمی رسد.



محصولات و پوشش گیاهی منطقه:

اراضی پیرامون روستا را انواع گیاهان دارویی و خوراكی مانند پونه، آویشن، ثعلب، گل گاوزبان، گون و همچنین درختان بلوط، ازگیل، گلابی، آلوچه، تمشك، ذغال اخته، سیب، گلابی وحشی، بادام كوهی و بُنه در بر گرفته‌اند. این همه تنوع گیاهی علاقمندان بسیاری را به سوی خود جلب می‌كند.



آداب و رسوم روستا:

مراسم آیینی مربوط به اسلام و مذهب شیعه اعم از اعیاد و مراسم تولد، ازدواج، مرگ و عزاداری را به‌جای می‌ آورند. مراسم مربوط به جشن‌ های ملی نوروز، چهارشنبه ‌سوری، شب چله و به‌ ویژه مراسم عروسی با شادی و موسیقی محلی همراه است.



مسیر دسترسی به روستا:

این روستا از طریق جاده ساحلی‌ ارس و همچنین از شهرهای اهر، ورزقان و خاروانا قابل دسترسی است.

 

روستای كرینگان-assfqgsQn8

روستای كرینگان-fgBxdtYokj

روستای كرینگان-EDvzbLqAe7