آبشار نیاسر از جاذبههای طبیعی تماشایی در كاشان است، با ما همراه باشید تا بیشتر درباره آبشار نیاسر و دیدنیهای اطراف آن بدانیم.
یكی از خوش آبوهواترین مناطقی كه در كاشان وجود دارد، شهر تاریخی نیاسر است. نیاسر كه معمولا با آبشار آن شناخته میشود، منطقهای است پر از ناشناختهها. غار نیاسر، بچشمه اسكندریه، چهارطاق نیسار، حمام و آسیاب آبی آن كه ساختار كاركردی آن به آبشار متصل است، بخشی از جاذبههای تاریخی و طبیعی نیاسر به شما میرود. شواهدی مانند بقایای خزههای قدیمی و تعدادی آبراه و همین طور گفتههای محلیها، گواه تغییر مسیر آبشار در گذشته است. ارتفاع آبشار از پای آن تا قسمتی كه آب سرازیر میشود، ۲۵ متر است.
جاذبههای گردشگری نزدیك آبشار نیاسر
از دیدنیهای شهر تاریخی نیاسر میتوان با غار نیاسر كه غار ریس یا سوراخ ریس نیز نامیده میشود اشاره كرد. قدمت غار نیاسر به دوران اشكانی برمیگردد و به معبد میترا نسبت داده میشود. برخی منابع گفتهاند كه این غار در گذشته محلی برای انجام مراسمات مذهبی بوده است و منابع دیگر اشاره كردند كه در گذشته عملكرد دفاعی داشته است. در كنار آبشار نیاسر حفرههایی در درون صخرهها دیده میشود كه در گذشته ورودی غار معمایی نیاسر بودهاند.
امروزه ورودی اصلی غار در باغ تالار قرار دارد. این غار دست ساز به قدری استادانه طراحی شده است كه گردش مطلوبی از هوا در سراسر غار، حتی در پایینترین قسمتهای آن وجود دارد. متأسفانه تخریب برخی از قسمتهای غار در اثر زلزله این ویژگی را تحت تأثیر قرار داده است. این غار در سه سطح ساخته شده است و شامل ۲۰ اتاق در مساحت ۱۷۶.۵ متر مربع است. قسمت مركزی غار دارای هفت اتاق است كه از طریق مسیرهای پیچ خورده به طبقات پایین متصل میشوند.
این غار برای باستان شناسان یك مكان برجسته است زیرا برخی از سفالهای مربوط به دوران اشكانی و برخی دیگر متعلق به دوره ساسانی در این مكان پیدا شده است. مقداری سكه و چند قطعه ظروف سفالی نیز در نزدیكی ورودی غار به دست آمده كه مربوط به دوره اسلامی است. در داخل غار، تعدادی سنگ آسیاب مشابه سنگهای پایه آبشار یافت میشود كه احتمالا ً در مراسمات مذهبی یا زمانهای دیگر به منظور مسدود كردن برخی معابر غار استفاده میشدند.
در نزدیكی ورودی شهر در محلهای به نام چالقاب، یك برج مراقبت سنگی بر فراز تپه.ای قرار دارد كه قدمت آن به دوران قاجار میرسد. غار چالقاب از دو طبقه تشكیل شده است و به نظر میرسد طبقه پایین به عنوان انبار و طبقه فوقانی عملكرد دفاعی داشته. این برج مشرف به محیط اطراف نیاسر و همچنین سایر برج.هایی است كه در داخل شهر یا در مسیر كاشان به نیاسر ساخته شده است. به احتمال زیاد در گذشته پیامهایی بین این برجهای دیده بانی در زمان خطر رد و بدل میشده است. این برج در حال حاضر برای بازدیدكنندگانی كه در باره طراحی معماری و عملكرد برجهای دیده بانی در ایران علاقمندند، باز است.
جزئیات دیدنیهای نزدیك
چهارطاقی نیاسر: چارطاقی نیاسر روی صخرهای مشرف به محله تالار شهر نیاسر قرار گرفته است كه بر اساس نظر پژوهشگران به عهد ارشیر بابكان و سلسله ساسانیان تعلق دارد. با این حال در اسناد دیگر آن را آتشكدهای ساسانی میدانند. این اثر تاریخی در ۲۱ آبان ۱۳۱۷ با شماره ۳۱۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و یكی از آثار ارزشمند ایران به شمار میرود.غار رئیس نیاسر: از عجیبترین و شگفتانگیزترین دستسازهای بشری در شهر نیاسر، غار رئیس است كه قدمت آن بنا بر نظر كارشناسان به دوره اشكانیان میرسد و به احتمال زیاد مردمی كه معتقد به آیین مهرپرستی بودند از این غار استفاده میكردند. آب در آیین میترا اهمیت زیادی داشت و یكی از آداب پیروان مهر شستوشو و غسل بود. در مهرابهها نیز چاه آب یا چشمههای جوشان وجود داشت و به این دلیل كف مهرابهها را حفر میكردند. آبشار نیاسر نیز احتمالا بر این موضوع صحه میگذارد كه غار رئیس معبدی متعلق به پیروان آیین میترا بوده است.در كاوشهای باستانشناسی در این غار، آثاری از جمله سكههای سلجوقیان و ایلخانیان، سفال و ظروف گلین ساسانی و پارتی و مجسمه سنگی سر قوچ به دست آمد كه نشان میدهد این غار در دورههای تاریخی مختلف مورد استفاده مردم بوده است. غار دستكند رئیس سه طبقه دارد كه از طریق دو كانال به هم وصل میشوند. راهروهای این غار بهقدری باریك هستند كه امكان چرخیدن در آنها وجود ندارد و تقریبا بیشتر غار را باید بهصورت نیمخیز طی كرد و افراد با جثههای خیلی بزرگ امكان عبور از آن را ندارند. بنابراین افراد سالمند، بیماران قلبی یا افراد دارای مشكلات تنفسی بهتر است از بازدید این غار صرفنظر كنند
در كاوشهای باستانشناسی در این غار، آثاری از جمله سكههای سلجوقیان و ایلخانیان، سفال و ظروف گلین ساسانی و پارتی و مجسمه سنگی سر قوچ به دست آمد كه نشان میدهد این غار در دورههای تاریخی مختلف مورد استفاده مردم بوده است. غار دستكند رئیس سه طبقه دارد كه از طریق دو كانال به هم وصل میشوند. راهروهای این غار بهقدری باریك هستند كه امكان چرخیدن در آنها وجود ندارد و تقریبا بیشتر غار را باید بهصورت نیمخیز طی كرد و افراد با جثههای خیلی بزرگ امكان عبور از آن را ندارند. بنابراین افراد سالمند، بیماران قلبی یا افراد دارای مشكلات تنفسی بهتر است از بازدید این غار صرفنظر كنند
حمام صفویه نیاسر: در نزدیكی آبشار نیاسر كاشان، حمام معروفی وجود دارد كه یادگار دوره صفوی است. معماری این حمام به سایر حمامهای ایرانی شباهت دارد؛ بهطوری كه یك حوض در وسط آن خودنمایی میكند و دورتادورش حجرههایی بهعنوان رختكن قرار گرفتهاند. در اینجا نیز حجرههای اربابان با مردم عادی و رعیتها كاملا تفاوت داشته اشت. در قسمت اصلی حمام صفویه، خزینه، محراب نماز یا نمازخانه وجود دارد كه در این مكان با كمی ارتفاع از سطح حمام، جهت قبله مشخص شده است.
در گذشته مردم قبل از ورود به نمازخانه حمام، پای خود را در حوض كوچك پاشویه میشستند. در بخش دیگری از این اثر تاریخی، سنگ سلمانی و لباسكن قرار دارد. سقف حمام صفویه در مسیر آبشار و همسطح جاده است. نحوه انتقال آب به داخل حمام به این شكل بوده است كه آب از آبشار بهوسیله آبراههای گلی به داخل هدایت میشد و از آنجا به كل حمام انتقال مییافت. آب شرب آن نیز از طریق آبراههای جداگانهای تامین میشد.
چشمه اسكندریه: چشمه اسكندریه یكی دیگر از جاذبههای گردشگری كاشان است كه آب بسیار زلال و گوارایی دارد و در چند متری آتشكده ساسانی از دل زمین میجوشد. این چشمه در بیشتر مواقع سال پرآب است و در تابستان آب خنك و در زمستان آب ولرمی دارد. چشمه اسكندریه مسیر زیادی را طی میكند و بهشكل آبشار زیبای نیاسر به مسیرش ادامه میدهد و به باغات اطراف منشعب میشود.
آسیاب آبی: در مسیر آبشار نیاسر، ۱۳ آسیاب وجود داشته كه هماكنون یكی از آسیابها مرمت شده است و گردشگران از آن بازدید میكنند. این آسیابهای آبی كه در مسیر آبشار ساخته شده بودند، برای آسیاب گندم استفاده میشدند.