بازدید از هر اثر تاریخی ارزشمند است و اگر دوست دارید بدانید كاربری مسجد و مدرسه آقابزرگ كاشان چیست، با ما همراه باشید
ساختمان این بنا در روزگار پادشاهی محمدشاه قاجار آغاز گردید و در سال‌های نخستین سلطنت ناصرالدین‌شاه (۱۲۶۴–۱۳۱۳ق)، به پایان رسید. به نظر می‌رسد كه این مجموعه، بر روی آثار به جای مانده پس از زلزله ۱۱۹۲ق یا دوره‌های گذشته ساخته شده باشد، به خصوص شبستان ۴۰ ستون شمالی مسجد كه احتمالاً پیش از احداث گنبدخانه بر روی بقایای خانقاه، مسجد، مقبره و مدرسه خواجه تاج الدین (متعلق به اواسط سده ۹ق) ساخته شده‌است. تلفیق این شبستان با مسجد و مدرسه‌ای كه بعداً در كنار آن ایجاد گردید، یكی از نمونه‌های ایجاد هماهنگی و اتصال دو بنا در كنار هم است.
كاربری كنونی مسجد و مدرسه آقابزرگ
كاشان یكی از شهرهای غنی از نظر تعداد آثار و بناهای تاریخی است. یكی از دیدنیهای كاشان مسجد آقا بزرگ است كه نظیر آن را پیدا نخواهید كرد. این مسجد در واقع مجموعه ای متشكل از مسجد و مدرسه است كه منسوب به ملا مهدی نراقی است. این بنا در زمان پادشاهی محمدخان قاجار و به دست یك آدم نیكوكار به نام حاج محمدتقی خانبان و پسرش ساخته شد. چیزی كه باعث زیباتر شدن این مسجد شده است، تزیینات و عناصر نفیسی است كه در آن استفاده شده است. مقرنس كاری های سردر مسجد و گچ بری های ظریف و كاشی كاری‌های بی نظیر، همه باعث شده اند تا شما با یك اثر تاریخی بی نظیر طرف باشید.
در ای بنای تاریخی هم نشانه هایی از معماری غربی وجود دارد. همان طور كه در كاخ عالی قاپو و كاخ گلستان هم این نشانه ها وجود دارند. ولی معماری ایرانی آن به دوره صفویه برمی گردد و از طرح های آن زمان استفاده شده است. یكی از دیدنیهای كاشان مسجد آقا بزرگ است كه نظیر آن را پیدا نخواهید كرد. این مسجد در واقع مجموعه ای متشكل از مسجد و مدرسه است كه منسوب به ملا مهدی نراقی است. همان طور كه پیش تر گفتیم، این مسجد یك مدرسه هم دارد. مدرسه آقابزرگ به سبك مدارس چهار باغ و صدر اصفهان ساخته شده است و پلان مسجد آقابزرگ كاشان هم دارای سه شبستان است.كتیبه های مسجد آقا بزرگ توسط محمد ابراهیم، محمد حسین و سید صادق كاشانی كه از خوشنویسان برجسته آن زمان بودند، نگاشته شده است.
عناصر فوق‌العاده در معماری مسجد و مدرسه آقابزرگ
طرح گودال باغچه: یكی از عناصر معماری در مسجد آقا بزرگ گودال باغچه است كه عنصری در معماری سنتی ایرانی است و در مركز حیاط ساخته است و یك طبقه درون زمین فرو می رفته است. این فضا در اقلیم های خشك و كویری استفاده می شده اس و مزایایی مثل صرفه جویی در مصالح، دسترسی به آب قنات، افزایش مقاومت بنا در برابر زلزله را داشته است. استفاده از گودال باغچه در این بنا باعث شد تا تركیب مسجد و مدرسه بهتر جلوه كند و تداخل فضایی وجود نداشته باشد.بادگیر: عنصر دیگری كه در معماری ایرانی وجود دارد و در این جا به صورت هوشمندانه از آن استفاده شده است، بادگیر است. برای مقابله با گرمای بسیار زیاد كویر در تابستان، از بادگیر استفاده می شد كه باعث می شد تا هوای مطبوع به اتاق ها برسد. یكی از عناصر معماری در مسجد آقا بزرگ گودال باغچه است كه عنصری در معماری سنتی ایرانی است و در مركز حیاط ساخته است و یك طبقه درون زمین فرو می رفته است.
.
اصول اربعه معماری اسلامی: رسمی بندی، گره سازی، یزدی بندی و مقرنس اصول چهارگانه معماری اسلامی هستند.كه در مسجد آقا بزرگ این اصول طوری طراحی شده اند كه نگاه بیننده را به مركز گنبد هدایت می كنند و همین موضوع باعث خاص شدن بنا می شود. در مسجد آقا بزرگ انواع مختلفی از فضاها وجود دارند كه فضاهای بسته، نیمه باز و فضای باز هستند. كه به شكلی زیبا كنار هم قرار گرفته اند و فضای زیبایی را به وجود آورده اند.
حیاط برف انداز: به جز حیاط مركزی یك قسمتی در پشت گنبدخانه وجود دارد كه برای تخلیه برف های گنبد تعبیه شده اند. در وسط این حیاط چاهی قرار دارد تا برف های آب شده را بتوان از طریق آن تخلیه كرد. در همان زمان كه مسجد آقا بزرگ ساخته شد، زنجیری به نوك گنبد متصل بود كه با گردش آن، برف نشسته روی گنبد تراشیده می شد و به حیاط برف انداز می ریخته است.
برای رفتن به این مسجد زیبا باید به استان اصفهان، كاشان ،خیابان فاضل نراقی، كوچه مسجد آقا بزرگ بروید تا مجموعه زیبای آقا بزرگ را ببینید. برای استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی هم می توانید سوار اتوبوس هایی شوید كه از میدان كمال الملك عبور كنید و با كمی پیاده روی از آن جا به مسجد آقا بزرگ برسید. شما بعد از نماز صبح تا قبل از نماز مغرب می توانید به بازدید این مسجد زیبا بروید. بازدید از این منطقه دیدنی كاشان هزینه ای ندارد.
