پیشینه تاریخی مذهبی
نامهای قدیمی پیشوا سناردك و سامنات ثبت گردیده سناردك از تركیب دو نام پهلوی ساسانی (سنار) به معنی ساحل و بندر و (دك) به معنی خشك و بی آب و علف است و سناردك یعنی بندر خشك كه در اصل قدیمی ترین نام پیشوا (كه اكنون محله ای است در دل شهر) و همچنین سامنات كه منتصب به اولاد سوم سام بنام كیومرث بود كه از این شهر سامنات برای جهان گشایی برخواست و او اولین سلطانی است كه نوروز را عید گرفت و به مرور زمان شوش و شاطی فرات را گرفت و شهرهایی بنا كرد سپس فریدون بر آن حكومت كرد و شهر سامنات را آباد كرد كه وجود تخت فریدون در اطراف پیشوا گواه این مدعاست. شهر سامنات بسیار كهن بوده كه طی بررسیهای هیئت باستان شناسی كه در سال ۱۳۷۰ و ۱۳۶۳ قرار گرفت از عمق ۳۸۵ سانتی متری تپه شغالی آثار و بقایای سفالهایی مربوط به اواخر هزاره ششم و هزاره پنجم قبل از میلاد به دست آمد. با توجه به نتایج كاوشهایی كه در تپه های پوئینك، خورین و تپه شغالی و حفاری از قلعۀ ایرج توسط كمیته پیشوا صورت گرفته میتوانیم استقرار مستمر از هزاره ششم تا هزارۀ اول قبل از میلاد را در منطقه ای محدود داشته باشیم كه از نظر كاوشهای باستان شناسی حائز اهمیت می باشد. همچنین وجود آثار و ابنیه قدیمی در سناردك از جمله مزار بزرگان ،بازار تجارتی شهر كه بر اثر زلزله ای ویران گشته، قبرستان شهر سناردك كه از نیاكان خود به ارث برده و بعداز ظهور اسلام نیز مورد استفاده اهالی شهر بوده سخن به اطاله نمی بریم چرا كه یافته های باستان شناسان بیش از آن چیزی است كه در این مقدمه به آن اشاره گردید.
موقعیت جغرافیایی و وضعیت اقلیمی
پیشوا یكی از شهرهای حاشیه تهران كه در ۴۰ كیلومتری جنوب شرقی تهران در دامنه تپه های طبیعی واقع شده این شهر در ۵۱ درجه و ۴۱ دقیقه طول شرقی و ۳۵ درجه و ۲۲ دقیقه عرض شمالی واقع شده كه ارتفاع آن از سطح دریا ۹۵۰ متر میباشد شهر مذكور در دامنۀ جنوبی كوههای البرز واقع گردیده و شیب دشت از شمال به جنوب كشیده شده است كوههای قره قاج، ده نمك، بی بی شهربانو و ارتفاعات قصر فیروز در شمال و شمال شرقی منطقه قرار دارد و در جنوب دشت نیز ارتفاعات دوازده امام، نره خركوه، سیاه كوه و تپه ماهورهای دیگر واقع شده این شهر شامل آبرفتهایی جلگه رودخانه جاجرود كه دشت وسیع ورامین و ری، مكرش، مباركیه، سیاه پرده در قسمتهای جنوبی منطقه واقع شده است. وجود ارتفاعات و دشتهای مذكور آب و هوای این منطقه شرایط محیطی مناسبی را جهت كشاورزی و صیفی كاری بوجود آورده است وسعت اراضی قابل كشت منطقه ورامین و پیشوا حدود ۱۳۰ هزار هكتار و اراضی زیر كشت حدود ۳۵ هزار هكتار برآورد میگردد.
آب و هوا:
شهر پیشوا در منطقه معتدله شمالی واقع شده فلذا سه عامل جغرافیایی ، آب و هوایی در ساخت كلی اقلیم نقش مؤثری ایفاء می نماید. یكی دشت كویر،دیگری رشته كوههای البرز و سومی بادهای مرطوب و باران زای غربی می باشد. بطور كلی آب و هوای این منطقه معتدل و خشك در دشتهای آن از نوع نیمه صحرایی و با ویژگی خاص خود می باشد. درجه حرارت پیشوا بین ۱۴ – درجه در زمستان و ۴۶+ درجه در تابستان در نوسان بوده. تعداد روزهای یخبندان ۷۶ روز و هوای آن بعلت وجود اشجار و درختان فراوان مطبوع تر و در بهار و پائیز هوای فرح بخشی دارد.
محصولات كشاورزی:
با توجه به حاصلخیزی خاك در این منطقه بیشتر صیفی جات شامل خیار، كدو، بادمجان، گوجه فرنگی، فلفل، ذرت علوفه ای،آفتابگردان، غلات مانند گندم و جو، سبزیجات مانند تربچه- كاهوو حبوبات شامل لوبیا با انواع آن و میوه سردرختی شامل زردآلو-انجیر-انار، همچنین پنبه نیز بعمل می آید.
جمعیت و اشتغال:
بر طبق آمار مركز ایران جمعیت این شهر در سال ۸۱ با روستاهای اطراف بیش از یكصدهزار نفر بوده كه ۲۶% درصد از كل جمعیت به كشاورزی، دامپروری و ماهیگیری ۴/۸درصد گروههای عمده صنعت ۶/۷درصد در گروه ساختمان مشغول به كار بوده كه صد البته سهم ساختمان رو به افزایش است و بقیه مردم در سایر گروههای متفرقه شغلی اشتغال به كار دارند ۹۹% مردم منطقه از امكانات آب شرب، برق سراسری و ۲۶% تلفن بهره مند هستند. سوخت مورد استفاده عموم مردم جهت طبخ و گرمایش گاز شهری می باشد.بیش از ۲۶% از اهالی شهر پیشوا به كار كشاورزی و تولید صیفی جات، غلات، حبوبات، پنبه، انجیر،انار و نباتات علوفه ای مثل شبدر، یونجه و پرورش گاو و گوسفند مرغداری و زنبورداری مشغول هستند و زنان نیز با قالیبافی همراه با مردان خود در تولید و اقتصاد زندگی مشاركت دارند. مابقی مردم نیز در صنایع كوچك –ادارات-كسب و كار تجارت و مشاغل ساختمانی مشغول بكارند.