گیشا نام یكی از محلههای شمالغرب تهران واقع در منطقه ۲ تهران است كه از شرق به بزرگراه چمران (اتوبان پارك وی) و از غرب به بزرگراه شیخ فضلالله نوری (بزرگ راه طرشت-ایوبی) و از شمال به بزرگراه حكیم (اتوبان داریوش)[۱] از جنوب به بزرگراه جلال آل احمد (بزرگ راه فرحزاد) محدود است.
گیشا كه در ابتدا متعلق به (شركت كیشا) بود و به نام گیشا رواج یافت ؛ برگرفته از اول نام دو بنیانگذار آن ( كی نژاد و شاپوریان)[۲] نام یكی از محلههای شمال غرب تهران واقع در منطقه ۲ تهران است كه از شرق به بزرگراه چمران (اتوبان پارك وی) و از غرب به بزرگراه شیخ فضلالله نوری (بزرگ راه طرشت-ایوبی) و از شمال به بزرگراه حكیم (اتوبان داریوش) شهرك غرب و از جنوب به بزرگراه جلال آل احمد (بزرگ راه فرحزاد) محدود است. خیابان اصلی گیشا با طول تقریبی ۱٫۵ كیلومتر بزرگراه جلال آل احمد را به صورت مستقیم به بزرگراه حكیم متصل میسازد.
كوی گیشا در ارتفاع ۱۳۰۰–۱۴۰۰ متر، طول ۵۱٫۲۲–۵۱٫۲۳ درجه و عرض ۳۵٫۴۳–۳۵٫۴۴ درجه قرار دارد.
خیابان اصلی گیشا دارای خیابانهای منظم زوج و فرد دارای شماره، با الگوبرداری از شماره گذاری خیابانهای منهتن شهر نیویورك ایجاد شدهاست كه در كل دارای ۴۱ خیابان زوج و فرد میباشد. سمت زوج دارای سه چهارراه، كه از چهارراه اول تا سوم به ترتیب پیوند، پیمان، دوستی نام دارند و چهارراه اول تا سوم سمت فرد به ترتیب پیام، پیشگام، پیشاهنگ نام دارند. دارای یك خیابان بیست متری از شرق به غرب است و بلوار اصلی گیشا به ۳۰ متری صلح مشهور بودهاست. خیابانهای فروزانفر، بلوچستان، كانال (فاضل) و بلوار مدارس (ناظریان) از خیابانهای جانبی كوی گیشا میباشند. از نظر خیابان بندی، امتداد خیابانهای زوج گیشا به كوی پروانه میرسد.
شهرت پل گیشا در تهران زبانزد است. در سال ۱۳۵۳ به فرمایش دكتر غلامرضا نیكپی شهردار وقت به دنبال تشریفات و تسهیلات میزبانی بازیهای آسیایی در شهر تهران، پل گیشا توسط شركتی بلژیكی با سازه فلزی پیچ و مهره و قابل تعمیر و تعویض بنا گردید.[۳]
پل گیشا به عنوان "پل سبز ندگی گیشا " با ساختار انرژیهای نو به یك پل مخصوص پیادهروی تبدیل خواهد شد. در پل سبز زندگی گیشا، رستورانها، مراكز فرهنگی، جشنوارهها، مراكز خرید و مراكز تفریحی فعالیت خواهند كرد.[۴]
ایستگاه دانشگاه تربیت مدرس، از متروی خط ۷ و ۶ تهران، پایین پل گیشا قرار دارد.
ایستگاه متروی شهرك آزمایش، از متروی خط ۶ تهران، انتهای خیابان نوزدهم گیشا قرار دارد .
ایستگاه متروی پارك گفتگو، از متروی خط ۷ تهران، انتهای خیابان بلوچستان ، نبش خیابان كانال شرقی گیشا قرار دارد.
گیشا از اولین كویهایی بود كه در دهه پنجاه به سیستم اگو شهری و خطوط گاز شهری مجهز شد و دارای تصفیه خانه آب محلی میباشد.[۵]
رودخانه دركه به كانال گیشا منتهی و به غرب تهران منحرف میشود.[۶]
این كوی به دلیل وجود بوتیكها، مغازهها، فروشگاهها و همچنین قرار گرفتن پارك گفتگو در ضلع شرقی در ساعات زیادی از شبانهروز چهره زنده و پر رفتوآمدی دارد. گیشا از نخستین محلههای مدرن تهران از دهه پنجاه تاكنون به حساب میآید، از سوی دیگر بافت تجاری غالب در این محله باعث شدهاست كه حضور مردم در این محله عموماً با تفریح و فراغت همراه باشد، در واقع حضور انبوه و همیشگی مردم در خیابان گیشا این محله را به یك فضای جمعی و یكی از حوزههای مهم روابط اجتماعی تبدیل كردهاست.[۷] موسیقی زنده در سراسر خیابان گیشا جریان دارد.[۸][۹]
وجود مشاغل فنی و خدماتی، كلینیكهای پزشكی، فروشگاههای مواد غذایی، آبمیوه و اغذیه، مشاغل مرتبط با پوشاك، مجتمع سراسری مدارس موجب خود كفا بودن این كوی از نظر رفاهی گردیدهاست. آموزشگاههای زبان انگلیسی و فرانسه، موسیقی، نقاشی، آشپزی، شطرنج و باشگاههای ورزشی نشان از روحیه، ذوق و سلیقه ساكنین این خیابان دارد.
دسترسی به امكانات و تمامی تسهیلات فنی و خدماتی مورد نیاز زندگی در گیشا، رفاه و آسایش منحصربفردی برای ساكنان كوی بهمراه داشتهاست.
گیشا كوی شاد و محیطی زنده و شاداب دارد كه یكی از پرجاذبهترین خیابانهای مناسب پیادهروی، خرید و تفریح است. بوتیكهای گیشا در دوی سوی خیابان نمودار چراغ اقتصاد زنده این كوی است. یك گالری عطر از سرشناسترین گالریهای ادكلن و عطر شهر تهران از قدیم در گیشا مشهور بودهاست.[۱۰]
طیف فرهنگهای مختلف در گیشا از جمله همسایگان : بهایی (دین)، آسوری (زبان آشوری و اكثریت مسیحی) ، ارمنی (زبان ارمنی و اكثریت مسیحی) ، یهودی(دین) و زرتشتی(دین) در گیشا زبانزد بودند.[۱۱]
وجود بانكهای متعدد تجاری و سپرده گذاری، بورس ساختمان و سازندگی و شركتهای حقوقی، خدماتی و بازرگانی از جمله بیانگر فعالیتهای اقتصادی پررنگ این كوی میباشند. طبق این دو مشخصه، ساكنان گیشا به مراتب رغبت به سپرده گذاری و پسانداز دارند. آمار خرید و فروش املاك و سازندگی در گیشا نسبت به مناطق دیگر بسیار بالاست از این روی، سطح قیمت مسكن و زمین ، بالاتر از نواحی مختلف منطقه ۲ تهران میباشد.[۱۲]
تپههای گیشا
گیشا خانهٔ بلندترین برج ساخته شده خاورمیانه و ششمین برج بلند جهان، برج میلاد است. برج مخابراتی میلاد (برگرفته از پروژه شهستان پهلوی) بر روی تپههای گیشا كه مكان مورد علاقه ساكنان قدیمی گیشا برای پیادهروی كه مجهز به زمین اسكیت، پیست اسب دوانی ، فوتبال و موتورسواری بود، بنا گردید.
بر تپههای گیشا، بیمارستان تخصصی میلاد، سازمان انتقال خون، دانشگاه علوم پزشكی ایران، سالن همایشهای بینالمللی و كنسرت، سالن نمایشگاه، دلفیناریوم، موزه مشاهیر، رستورانها و كافهها ایجاد شدهاند.
پاساژهای گیشا
پاساژ بزرگ گیشا (نصر) یكی از شناخته شدهترین پاساژهای تجاری تهران با طول تقریبی ۶۰۰ متر در قالب دو طبقه، در طول خیابان كانال گیشا واقع است كه بسیاری از ساكنان گیشا و محلههای اطراف برای خرید و تقاضای خود بدان مراجعه میكنند. در قسمت پایانی پاساژ گیشا به نام پاساژ نوین است كه بیشتر مختص لباس، كفش و اسباب بازی میباشد. پس از آن سالن میوه و تره بار شهرداری و دادگاه حل اختلاف شماره ۲ تهران ، قرار دارد.
پاساژ علی (سابقا بازارچه گیشا) در سال ۱۳۵۶ شروع به كار كرد و بافت این پاساژ مدرن بود كه در خیابان پانزدهم گیشا قرار دارد.
بازارك پایین پله گیشا از قدیمیترین پاساژهای محله است
پاساژ خاتم، تقریباً از سن فعالیت كمتری برخوردار است
پاساژ ستاره خیابان بیست متری (پیروزی)، پاساژ خدماتی است.
پاساژ فرتاك، از سن فعالیت كمتری برخوردار است
نهادها و خدمات شهری و دولتی
دفتر خدمات الكترونیك شهرداری كد ۲۱۱، خیابان بیست متری (پیروزی غربی)
دفتر پیشخوان دولت ۷۲۱۶۱۳۲۶، نبش خیابان بیست متری شرقی (پیروزی شرقی)[۱۴]
دفتر پیشخوان دولت ۷۲۱۶۱۸۶۵، بین خیابان نهم و كانال[۱۵]
دفتر خدمات الكترونیك پلیس (كد ۲۱۱۱۱۹)، نبش خیابان اول و سوم[۱۶]
اداره آموزش و پرورش منطقه ۲، بلوار مدارس (ناظریان)[۱۷]
شركت مخابرات گیشا (مركز نصرالهی)، تقاطع بزرگ راه جلال آل احمد و بلوار مدارس، انتهای خیابان كانال[۱۸]
ایستگاه ۱۰ آتشنشانی منطقه ۲ تهران، گیشا بلوار مدارس
كلانتری ۱۳۷ گیشا
شورای حل اختلاف منطقه ۲ تهران، گیشا انتهای كانال[پیوند مرده]
معاینات گواهینامه رانندگان و مشمولان نظام وظیفه، نبش خیابان دوم، بالای كلینیك گیشا
پمپ بنزین پل گیشا، تقاطع اتوبان پارك وی (چمران)[۱۹]
خط ۲۳۵ اتوبوسرانی تهران، حد فاصل گیشا و ترمینال كاوه میدان انقلاب
خط ۲۳۶ اتوبوسرانی تهران، حد فاصل گیشا و میدان ولیعصر
هنرمندان سرشناسی كه در گیشا اقامت داشته و دارند
حسین تجدد،[۲۰] منشی هیئت اجرایی دفتر سیاسی حزب رستاخیز- نماینده مجلس در دوران شاهنشاهی ایران- پژوهشگر و نویسنده دایرةالمعارف پزشكی، تاریخ دندانپزشكی، دایرةالمعارف فرش دست بافت ایران، سه جلدی جام جهاننما و كتابهای تاریخ پزشكی و سیاسی معاصر ایران
جلیل شهناز، استاد سرشناس تار
سهراب سپهری، نقاش و شاعر معاصر
فریبرز لاچینی، آهنگساز معاصر و پیانیست
كوروش یغمایی، هنرمند و پیشرو موسیقی راك ایران[۲۱][۲۲]
پرویز فیروزكار، دوبلور و گوینده[۲۳]
پرویز بیات، نوازنده برجسته كنترباس اركستر سمفونیك تهران
هادی منتظری، هنرمند و نوازنده ویولن و كمانچه
علی دایی، بازیكن سرشناس فوتبال[۲۴]
عادل فردوسی پور، مفسر و گزارشگر سرشناس فوتبال[۲۵]
سوسن، هنرمند و خواننده
رامین اصلاح، نوازنده و سازنده تار، نقاش
شاپور رحیمی، خواننده موسیقی ملی و نوازنده عود
كامران و هومن هنرمندان موسیقی پاپ
نیك آهنگ كوثر، روزنامهنگار و فعال سیاسی
نادر آتشین، عموی گوگوش
احمد قربانی، برادر همسر گوگوش، صاحب كاباره میامی
م. مؤدب پور، نویسنده آثار رمان
هومن حاجی عبداللهی، هنرپیشه و دوبلر
فرهاد جواهر كلام، هنرمند خواننده پاپ
سیاوش خیرابی، هنرپیشه و مالك آتلیه پاسارگاد گیشا
سعید پور سعید، هنرمند موسیقی پاپ
یغما گلرویی، شاعر و ترانهسرای ادبی
محمود شهریاری، مجری تلویزیون
رامبد جوان، كارگردان و بازیگر
ناتان صفینیا، هنرمند و خواننده
پروین كرمانی، اولین زن كاریكاتوریست ایران
مجموعههای كوی دانشگاه تهران، پردیس دانشكدههای فنی دانشگاه تهران، دانشكده روانشناسی دانشگاه تهران، دانشكده مدیریت دانشگاه تهران، دانشكده اقتصاد دانشگاه تهران، دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه علوم پزشكی تهران در دسترس این كوی قرار دارند.
خاطرهها و نوستالژیهای گیشا
تپه، پیست موتور و اسب دوانی گیشا
پل گیشا
چهارشنبه سوریها
پیتزا آموت - نبش خیابان سوم
پیتزا پدر ژپتو - بیست متری
مك دونالد شیلا - سی و یكم
بوتیكها
پیراشكی و سمبوسه - بین سوم و پنجم
پاساژها
ساندویچ خیام - فروزانفر
مجتمع مدارس
مدرسه شاپوریان - سی و پنجم / ارمغان سخن - پانزدهم
دفتر خدمات الكترونیك شهرداری كد ۲۱۱، خیابان بیست متری (پیروزی غربی)
دفتر پیشخوان دولت ۷۲۱۶۱۳۲۶، نبش خیابان بیست متری شرقی (پیروزی شرقی)[۱۴]
دفتر پیشخوان دولت ۷۲۱۶۱۸۶۵، بین خیابان نهم و كانال[۱۵]
دفتر خدمات الكترونیك پلیس (كد ۲۱۱۱۱۹)، نبش خیابان اول و سوم[۱۶]
اداره آموزش و پرورش منطقه ۲، بلوار مدارس (ناظریان)[۱۷]
شركت مخابرات گیشا (مركز نصرالهی)، تقاطع بزرگ راه جلال آل احمد و بلوار مدارس، انتهای خیابان كانال[۱۸]
ایستگاه ۱۰ آتشنشانی منطقه ۲ تهران، گیشا بلوار مدارس
كلانتری ۱۳۷ گیشا
شورای حل اختلاف منطقه ۲ تهران، گیشا انتهای كانال[پیوند مرده]
معاینات گواهینامه رانندگان و مشمولان نظام وظیفه، نبش خیابان دوم، بالای كلینیك گیشا
پمپ بنزین پل گیشا، تقاطع اتوبان پارك وی (چمران)[۱۹]
خط ۲۳۵ اتوبوسرانی تهران، حد فاصل گیشا و ترمینال كاوه میدان انقلاب
خط ۲۳۶ اتوبوسرانی تهران، حد فاصل گیشا و میدان ولیعصر
هنرمندان سرشناسی كه در گیشا اقامت داشته و دارند[ویرایش]
حسین تجدد،[۲۰] منشی هیئت اجرایی دفتر سیاسی حزب رستاخیز- نماینده مجلس در دوران شاهنشاهی ایران- پژوهشگر و نویسنده دایرةالمعارف پزشكی، تاریخ دندانپزشكی، دایرةالمعارف فرش دست بافت ایران، سه جلدی جام جهاننما و كتابهای تاریخ پزشكی و سیاسی معاصر ایران
جلیل شهناز، استاد سرشناس تار
سهراب سپهری، نقاش و شاعر معاصر
فریبرز لاچینی، آهنگساز معاصر و پیانیست
كوروش یغمایی، هنرمند و پیشرو موسیقی راك ایران[۲۱][۲۲]
پرویز فیروزكار، دوبلور و گوینده[۲۳]
پرویز بیات، نوازنده برجسته كنترباس اركستر سمفونیك تهران
هادی منتظری، هنرمند و نوازنده ویولن و كمانچه
علی دایی، بازیكن سرشناس فوتبال[۲۴]
عادل فردوسی پور، مفسر و گزارشگر سرشناس فوتبال[۲۵]
سوسن، هنرمند و خواننده
رامین اصلاح، نوازنده و سازنده تار، نقاش
شاپور رحیمی، خواننده موسیقی ملی و نوازنده عود
كامران و هومن هنرمندان موسیقی پاپ
نیك آهنگ كوثر، روزنامهنگار و فعال سیاسی
نادر آتشین، عموی گوگوش
احمد قربانی، برادر همسر گوگوش، صاحب كاباره میامی
م. مؤدب پور، نویسنده آثار رمان
هومن حاجی عبداللهی، هنرپیشه و دوبلر
فرهاد جواهر كلام، هنرمند خواننده پاپ
سیاوش خیرابی، هنرپیشه و مالك آتلیه پاسارگاد گیشا
سعید پور سعید، هنرمند موسیقی پاپ
یغما گلرویی، شاعر و ترانهسرای ادبی
محمود شهریاری، مجری تلویزیون
رامبد جوان، كارگردان و بازیگر
ناتان صفینیا، هنرمند و خواننده
پروین كرمانی، اولین زن كاریكاتوریست ایران
مجموعههای كوی دانشگاه تهران، پردیس دانشكدههای فنی دانشگاه تهران، دانشكده روانشناسی دانشگاه تهران، دانشكده مدیریت دانشگاه تهران، دانشكده اقتصاد دانشگاه تهران، دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه علوم پزشكی تهران در دسترس این كوی قرار دارند.
خاطرهها و نوستالژیهای گیشا[ویرایش]
تپه، پیست موتور و اسب دوانی گیشا
پل گیشا
چهارشنبه سوریها
پیتزا آموت - نبش خیابان سوم
پیتزا پدر ژپتو - بیست متری
مك دونالد شیلا - سی و یكم
بوتیكها
پیراشكی و سمبوسه - بین سوم و پنجم
پاساژها
ساندویچ خیام - فروزانفر
مجتمع مدارس
مدرسه شاپوریان - سی و پنجم / ارمغان سخن - پانزدهم