طریقه خشك كردن پوست گوسفند
به عمل آماده سازی پوست حیوانات برای تولید چرم را دباغی می گویند كه شامل مرحله هایی است كه باید به صورت گام به گام انجام شود.
اما قبل از دباغی چرم باید بدانیم كه باید از چه پوستی استفاده كنیم. هر نوع چرمی دارای ویژگی‌های مختص به خودش است. اما اگر استحكام چرم برایتان مهم است حتما از چرم گاوی استفاده كنید. قیمت چرم گاوی به علت فراوانی در بازار ایران و جهان بسیار پایین‌تر از بقیه چرم‌ها می‌باشد. اما ارزان بودن دلیل بر بی كیفیت بودن آن نیست، چون چرم گاوی جزء چرم‌های سنگین و مستحكم می‌باشد
در حقیقت پوست یك پلیمر است كه از پروتئن یا به اصطلاح اسید آمینه تشكیل شده است.پ
دباغی به دو روش شیمیایی و گیاهی انجام میشود كه در دباغی شیمیایی همان طور كه از اسمش مشخص است از مواد شیمیایی استفاده میشود. اما در دباغی گیاهی معمولا سعی میشود تا حد امكان از قسمت‌های مختلف گیاهان مانند برگ و ساقه و ریشه استفاده شود؛ كه از این گیاهان می‌توان به پوست درخت صنوبر، كاج، بلوط، فندق و … اشاره كرد.
همان طور كه می‌دانید پوست حیوانات یك ماده فاسدشدنی می‌باشد. برای تبدیل این ماده فاسد شدنی به محبوب‌ترین لباس جهان باید مراحل زیر انجام شود.
۱- خشك كردن
در دباغی پس از جدا كردن پوست حیوانات ابتدا باید آن‌ها را خشك كنیم. خشك كردن پوست تا حد زیادی از فاسد شدن آن جلوگیری می‌كند.
۲- نمك زدن
بعد از خشك كردن پوست هنوز احتمال فاسد شدن آن وجود دارد. برای مطمئن شدن باید ان را از صافی نمك بگذرانیم. برای این كار می‌توانیم از نمك دریایی یا خواباندن آن در محلول اب و نمك استفاده كنیم.
۳- از بین بردن اضافات
حال نوبت آن رسیده تا قسمت‌های اضافی كه در چرم سازی كاربردی ندارند مانند دم، سم، گوش و گوشت‌های اضافه را از پوست جدا نماییم
۴- خیساندن
در دباغی بعد از ازبین بردن اضافات، پوست را در آب خیس می‌كنیم. چرا؟ چون مواد زاید سطح پوست به راحتی در آب حل می‌شوند و ازبین می‌روند. دقت كنید كه این مرحله حتما باید بعد از از بین بردن اضافات انجام شود.
۵- لش زدایی در دباغی
در این مرحله چربی‌ها وگوشت‌های چسبیده به پوست را جدا می‌كنیم. لش زدایی به دو روش انجام میشود. روش سنتی كه قسمت‌های اضافی با دست جدا می‌شوند. اما در روش دوم این كار را یك دستگاه كه شامل دو غلتك می‌باشد انجام می‌دهد
۶- موزدایی
حال نوبت آن رسیده است كه مو‌های سطح چرم را از بین ببریم. در دباغی برای این كار از آهك استفاده می‌كنیم. ابتدا پوست را درون محلول آب و آهك قرار می‌دهیم و سپس یك مقدار خیلی كم سدیم سولفید به محلول اضافه می‌كنیم. سدیم سولفید با آهك به جدا شدن مو از پوست بسیار كمك می‌كند. پس از این مرحله مو‌ها به صورت كامل از پوست جدا میشود؛ و پوست آماده رفتن به مرحله بعدی می‌باشد.
بعد از بیرون آوردن پوست از محلول آهك باید آهك‌های به جامانده در سطح پوست به طور كامل حذف گردد. چون آهك باعث شكنندگی و ترك خوردن پوست میشود. به این موضع خیلی دقت كنید.
۷- حمام قلیایی در دباغی
بعد از گذشتن از مرحله آهك پوست یك مقدار شكننده شده است و برای لطیف و انعطاف پذیر كردن پوست حتما باید پوست را در حمام قلیایی كه حاوی نمك‌های قلیایی می‌باشد قرار دهیم.
۸- ازبین بردن چربی‌های اضافه
در دباغی به این دلیل كه پوست برخی حیوانات مانند گاو، گوسفند و خوك شامل درصد زیادی چربی می‌باشد این چربی‌ها باید از بین بروند. برای ازبین بردن چربی‌های پوست از مواد شیمیایی هیدروكسید سدیم استفاده میشود.
این ماده شیمیایی چربی را به صابون تبدیل می‌كند و سپس با گذراندن پوست از آب، صابون از پوست جدا میشود
۹- محلول نمك
بعد از ازبین رفتن چربی‌های اضافه برای صاف كردن الیاف پوست آن را درون محلول آب و نمك قرار می‌دهیم.
۱۰- شستن پوست
سپس پوست را با آب شسته و اآبكشی كرده تا خشك شود. از این مرحله به بعد به جای كلمه پوست می‌توانیم از چرم استفاده كیم. بله چرم آماده است و نوبت برش آن به اندازه‌های دلخواه رسیده است.
۱۱- رنگ آمیزی چرم
طبق سفارشات گرفته شده می‌توانید چرم را رنگ كنید. اما دقت داشته باشید كه رنگ آمیزی چرم تنها به دو روش امكان پذیر می‌باشد. روش اول رنگ آمیزی معدنی كه از مواد معدنی غیر محلول در آب مانند كرومات سرب استفاده میشود. اما در روش دوم از مواد رنگی آلی (شیمیایی) محلول در آب مانند رنگ‌های انیونی و انیلی استفاده میشود.
۱۲- روغن زدن
بعد از رنگ آمیزی، چرم سفت وشكننده میشود كه برای جلوگیری از این حالت بعد از خشك شدن چرم باید مقداری روغن مخصوص به آن زد.
روغن زدن باعث مقاوم شدن چرم در برابر آب، افزایش طول عمر چرم، كاهش نفوذ گرما و سرما، انعطاف پذیری وایجاد قدرت كششی در چرم میشود.
