روستای افجه یكی از روستاهای تماشایی و سرسبز تهران است كه در دهستان لواسان كوچك از توابع لواسانات شهرستان شمیرانات قرار دارد. این روستای كوهستانی و ییلاقی با داشتن طبیعتی بكر از جمله مقاصد طبیعتگردی و كوهنوردی به شمار میرود. افجه بهدلیل نزدیكی به پایتخت، پاتوق باصفایی برای آخر هفته و تعطیلات محسوب میشود.
روستای افجه جاذبههای طبیعی و تاریخی متعددی دارد. دشت زیبا و معروف هویج، آبشارهای پسچویك و موآب، قصر قاجاری، قلعه و حمام تاریخی از جمله دیدنیهای این روستا هستند كه میتوانید از آنها دیدن كنید.
در دامنه دو قله بلند و مرتفع ریزان و آتشكوه، روستایی ییلاقی و خوش آبوهوا به نام افجه جای گرفته است. این روستای كوهستانی و سردسیر در منطقه لواسانات تهران قرار دارد. روستای افجه یكی از روستاهای نمونه هدف گردشگری شمیران و از مهمترین روستاها و جاذبه های گردشگری لواسان محسوب میشود. در گذشته افجه مركز لواسان به شمار میرفت و حتی نخستین بانك لواسان در این روستا دایر شد.
نام افجه در برخی منابع تاریخی آمده است برای مثال صاحب طرائق كه در سال ١٣١۵ هجری قمری از روستای افجه دیدن كرده است در مورد آن چنین نوشته است:
افجه جای بسیار باصفا و خوبی است، باغات زیاد و آبشارهای بسیار دارد، در واقع پایتخت لواسان كوچك است، به قدر لزوم دكاكین هم دارد... جوراب بافی در آنجا كسب معتبری است... از جمله عمارات خوب افجه قصر رفیع و بنای منیع مرحوم میرزا آقاخان صدر اعظم نوری است اگرچه محتاج مرمت است.
در روستای افجه چشمهها و جویبارهای متعددی جریان دارد كه با عبور از كوچهپسكوچهها، طنین دلنواز و دلكشی را ایجاد میكنند. از میان روستا نیز رودخانه به نسبت بزرگی عبور میكند كه علاوه بر سیراب كردن باغها و زمینهای كشاورزی افجه، به آن صفا و جلوه خاصی بخشیده است. اطراف این رودخانه برای پیادهروی و لذت بردن از طبیعت افجه بسیار مناسب است.
وجه تسمیه روستای افجه
روستای افجه به دیلمی اوجه نامیده میشود. در گذشته بهعلت وجود رودها، آبشارها و جویبارهایی كه در كوچههای افجه روان است، به روستای افجه، آبچه میگفتند. این اسم به مرور زمان تغییر كرد و شاید دلیل آن لهجه ساكنان بومی این روستا باشد كه به مانند لهجه مازندرانی صحبت میكنند.
شغل مردمان روستای افجه
در گذشته اهالی افجه به كشاورزی و كشت گندم و صیفیجات میپرداختند تا اینكه در حدود ۵۰ سال قبل نخستین نهالهای گیلاس در این روستا كشت شد و در كنار كشاورزی و گلهداری به باغداری نیز مشغول شدند. اكنون گیلاس افجه بخش مهمی از صادرات گیلاس شمیران را به خود اختصاص داده است. نخستین نهال سیب روستا نیز توسط خان افجه به این آبادی آورده شد؛ همان سیبی كه امروزه به نام سیب شمیران شناخته میشود.
محصولات این روستا شامل گندم و جو، بنشن، عسل و میوههایی چون سیب، گیلاس و آلبالو است؛ همچنین اهالی برای چرای دامهای خود به دشت لار كوچك یا قُلقُلَك و دشت لار بزرگ یا مَرغسر میروند.
روستای افجه كجاست؟
روستای افجه یكی از جاهای دیدنی تهران است كه در ۳۰ كیلومتری شمال شرقی شهر تهران قرار دارد. این روستا در دهستان لواسان كوچك، بخش لواسانات و در شهرستان شمیرانات واقع است.
آدرس: پنج كیلومتری شمال شرق شهر لواسان (مشاهده روی نقشه)
مسیر دسترسی روستای افجه
برای رفتن به روستای تماشایی و دیدنی افجه باید از طریق اتوبان شهید بابایی تهران به شرق تهران و جاده لشگرگ بروید. سپس جاده لشگرگ را در پیش بگیرید تا به شهر لواسان برسید. با ادامه دادن مسیر و پشتسر گذاشتن شهر لواسان، تابلوی روستای افجه را خواهید دید؛ از آنجا مسیر را تا رسیدن به افجه ادامه دهید.
دیدنیهای روستای افجه
روستای افجه دیدنیها و جاذبههای طبیعی و تاریخی بسیاری دارد و مقصدی عالی برای گردش و تفریح در دامان طبیعت به شمار میرود. دره شمالی این روستا مناطق بكر و تماشایی را در خود جای داده است و از اینرو، گردشگران بسیاری را به سوی خود فرا میخواند.
این دره همچنین مسیر صعود كوهنوران به قلههای آتشكده، ساكا، یخچال و مهرچال به شمار میرود. علاوه بر این گفته میشود كه این دره یكی از راههای قدیمی روستای افجه و مسیر پادشاهان بوده است كه از طریق آن به دشت لار میرفتند.
دشت هویج
روستای افجه یكی از جاهای دیدنی تهران است كه در ۳۰ كیلومتری شمال شرقی شهر تهران قرار دارد. این روستا در دهستان لواسان كوچك، بخش لواسانات و در شهرستان شمیرانات واقع است.
آدرس: پنج كیلومتری شمال شرق شهر لواسان (مشاهده روی نقشه)
مسیر دسترسی روستای افجه
برای رفتن به روستای تماشایی و دیدنی افجه باید از طریق اتوبان شهید بابایی تهران به شرق تهران و جاده لشگرگ بروید. سپس جاده لشگرگ را در پیش بگیرید تا به شهر لواسان برسید. با ادامه دادن مسیر و پشتسر گذاشتن شهر لواسان، تابلوی روستای افجه را خواهید دید؛ از آنجا مسیر را تا رسیدن به افجه ادامه دهید.
دیدنیهای روستای افجه
روستای افجه دیدنیها و جاذبههای طبیعی و تاریخی بسیاری دارد و مقصدی عالی برای گردش و تفریح در دامان طبیعت به شمار میرود. دره شمالی این روستا مناطق بكر و تماشایی را در خود جای داده است و از اینرو، گردشگران بسیاری را به سوی خود فرا میخواند.
این دره همچنین مسیر صعود كوهنوران به قلههای آتشكده، ساكا، یخچال و مهرچال به شمار میرود. علاوه بر این گفته میشود كه این دره یكی از راههای قدیمی روستای افجه و مسیر پادشاهان بوده است كه از طریق آن به دشت لار میرفتند.
دشت هویج
دشت هویج یكی از زیباترین جاذبههای طبیعی و معروف روستای افجه است. این دشت در بالا دست افجه، ناحیه گلندوك و لواسان و زیر قله ریزان قرار دارد كه با دو ساعت پیادهروی میتوانید به آن برسید. به گفته مردمان محلی در گذشته این دشت محل كشت هویج بوده است و شاید به همین دلیل به این نام شناخته میشود.
دشت هویج در زبان محلی گرچال، گهچال یا گیاه چال، به معنی محلی است كه در آن گیاه میروید. این نام اشاره به كاشت انواع سبزی و صیفیجات در این دشت دارد. در گذشته رسم بوده است كه گیاهچال را بهمدت ۱۰ سال برای كاشت محصولات كشاورزی به یك طایفه اجاره میدادند. در سالهای اخیر نیز دهیاری روستا این كار را برعهده گرفته است و زمین را به مزایده میگذارد.
آبشار پسچویك
آبشار پسچویك یا پسكوهك یكی از آبشارهای دیدنی روستای افجه است كه در پنج كیلومتری شمال شرقی روستا و در یال كوهی مشرف به دشت هویج جای دارد. این آبشار ۱۵ متر ارتفاع دارد و در اطراف آن درختان افرای بسیاری را میتوانید تماشا كنید.
آبشار موآب
آبشار موآب نیز از دیگر آبشارهای زییای افجه است كه از قله تاریخی ساكا سرازیر میشود و ارتفاع آن به ۱۸۰ متر ارتفاع میرسد. این آبشار قبل از دشت هویج قرار دارد و در واقع استراحتگاه موقت برای گردشگران و كوهنوردانی محسوب میشود كه بهسمت هویج میروند.
باغهای گیلاس
باغهای گیلاس از جمله دیدنیهای روستای افجه هستند كه در فصل بهار جلوه و زیبایی خاصی به این روستا میبخشند. بسیاری از این باغها در حدفاصل آبشار پسچویك و دشت هویج قرار دارند و منظره تماشایی و دیدنی را به وجود آوردهاند.
دشت سبواستان
در شمال غرب دشت هویج و در مسیر صعود به قله آتشكده دشت سبواستان جای گرفته است. درختان گردو و گیلاس چهره تماشایی به این دشت دادهاند. آبشار چرند از زیباییهای این دشت است كه با ارتفاع نزدیك به ۵۰ متر از دامنه كوه به دره پایین دست آن سرازیر میشود.
قصر ناصری
قصر ناصری مهمترین اثر تاریخی روستای افجه است. این قصر كه متعلق به دوره قاجار و ناصرالدین شاه است در شمال افجه و در میان یك باغ قرار دارد. از این قصر تنها پی، دیواری به ارتفاع پنج و طول یك متر و انبوهی از آجرهای قرمز رنگ باقی مانده است.
قلعه سربند
یكی دیگر از آثار تاریخی روستای افجه قلعه سربند یا ساكا نام دارد كه از آثار ملی نیز به شمار میرود. این قلعه كه تا عصر صفوی مورد استفاده بوده است از سنگ لاشه، ملات گچ، ساروج، آجر و خشت ساخته شده و احتمالا قدمت آن به قرنهای دوم و سوم هجری برمیگردد. این قلعه چشماندازی تماشایی به روستاهای امامه، ناصرآباد، راحتآباد، كند سفلی و علیا، افجه و بخشی از لواسان دارد.
خانههای تاریخی
روستای افجه همچنان بافت قدیمی خود را حفظ كرده است. خانههای افجه روی شیب این روستا ساخته شدهاند. خانههای حاج اكبر و حاج قاسم مرندی از جمله خانههای تاریخی باقی مانده هستند كه معماری و قدمت آنها به دروره قاجار میرسد.
حمام تاریخی
حمام روستای افجه كه همچنان مورد استفاده اهالی قرار دارد، در مركز آن واقع است. قدمت این حمام به اواخر عصر صفوی یا اوایل قاجار میرسد. حمام افجه دارای طاق و گنبدهای عرقچین و قوسهای جناغی است.
در حال حاضر بخشهایی از این حمام توسط شورا و دهیاری روستای افجه بازسازی شده و مورد استفاده اهالی و گردشگران قرار دارد.
محله چراغان سری
یكی از محلههای قدیمی روستای افجه چراغان سری است كه در آن میتوانید بافت قدیمی افجه را ببینید. از دیدنیهای این محله سقاخانه حضرت ابوالفضل (ع) است. علاوه بر این در این محله درخت چنار كهنسالی وجود دارد كه كه گفته میشود ۴۰۰ سال قدمت دارد. در مورد این چنار داستان شنیدنی نقل میشود كه از این قرار است:
تا حدود ۴۰ سال پیش در فضای داخلی چنار قدیمی روستا قصابی كاسبی میكرد كه گوشت مصرفی هر روز را از دامداران میخرید یا از دامهای خودش تهیه میكرد. این گوشتها را از تنه درخت آویزان میكرد و تا شب میفروخت. جوی آب روانی درست از پای چنار عبور میكرد كه باعث خنك ماندن هوای اطراف آن بود و گوشتها را از فاسد شدن نجات میداد. مردم روستا پیش حسین آقا قصاب چوب خط داشتند. هروقت چوب خطشان پر میشد باید حسابشان را تسویه میكردند؛ افرادی كه پول نقد داشتند با پول نقد و كسانی كه كالایی برای فروش داشتند در عوض بدهیشان كالای دیگری به حسین آقا میدادند. بعد از فوت او دیگر كسی داخل این تنه درخت را مغازه نكرد.
اقامتگاه روستای افجه
در سفر به روستای افجه برای اقامت میتوانید به اقامتگاه شخصی آقا جعفر كه تنها اقامتگاه روستا است بروید و شب را در كنار طبیعت زیبای افجه سپری كنید.