اصفهان شهر پر جاذبه است كه گردشگران زیادی را به خود جلب كرده است. چشمه سلیمانیه یكی از جاذبه‌هایی است كه قدمتی سه هزار ساله دارد.
چشمه سلیمانیه قدمتی سه هزار ساله دارد و ابنیه های موجود در آن متعلق به دوره شاه سلیمان صفوی است. این چشمه با عبور از جنوب باغ فین زیبایی و آبادانی را برای این باغ و زمین های كشاورزی و باغهای منطقه فین كاشان به همراه دارد. چشمه سلیمانیه به همراه موزه، حمام ها، شاهنشین ها و حوض خانه ها مجموعه باغ تاریخی فین را تشكیل می دهند كه سالانه پذیرای بیش از یك میلیون گردشگر داخلی و خارجی است.
چشمه سلیمانیه در ضلع جنوب شرقی باغ تاریخی فین كاشان واقع گردیده و فاصله آن تا مركز شهر شش كیلومتر است و در واقع جزو قنوات است. چشمه سلیمانیه مهم ترین منبع آبی زراعی و باغی دشت حاصلخیز فین است كه از دل صخره های كوه «دندانه» و «هفت كتل» واقع در جنوب غربی كاشان می جوشد و در جوار باغ تاریخی فین ظاهر می شود. این چشمه علاوه بر باغات فین بزرگ و كوچك دشت حسن آباد، لتحر، دروازه فین را نیز مشروب می كند. آب چشمه سلیمانیه كه با دانش و تكنیك سنتی و بومی بین باغات و مزارع فین و كاشان تقسیم می شود، در رونق اقتصادی منطقه نقش بسزایی دارد كه از چند منظر درخور توجه است: از تولید محصول زراعی و باغی گرفته تا تاثیر جریان آب در سرسبزی منطقه فین و لطافت آب و هوا كه باغات و معابر اصلی در حوالی باغ فین را به تفرجگاه مبدل كرده است؛ بطوریكه ماندگاری باغ تاریخی فین روزانه هزاران نفر گردشگر را به این منطقه جذب می كند. برای بهره برداری باغداران و زارعان، از دیرباز با دانش و تكنیكی خاص، حقابه بین كشاورزان تقسیم می شده است. در واقع، نوبت آبیاری و تقسیم آب و وجود تقسیم گاهها در مسیر جریان آب، نوعی دانش بومی است كه ریشه در خلاقیت، ابتكار و ذوق گذشتگان دارد. دانش نظام آبیاری امروزه حكم قانون و مقرراتی دارد كه همگان موظف اند از آن تبعیت كنند.
این چشمه كه از قناتهای منطقه است، تعداد چاه های آن از مادر چاه تا مظهر قنات به ۱۴ حلقه می رسد. آبدهی قنات بسیار بالاست و حدوداً به ۳۵۰ لیتر در ثانیه می رسد و ازطرفی مظهر قنات به نحوی است كه به نظر می رسد آب از زمین می جوشد، از اینرو به چشمه معروف شده به خصوص آنكه در زمان صفویه اقدام به فضاسازی چشمه گردیده است. هر جوی ۱۴ شبانه روز گردش می كند و هر روزی یك طاق و هر شبی را یك طاق می گویند و هر طاق ۷۵ سرجه می باشد و هر شش سرجه و ۱/۴ سرجه را یك ساعت نجومی است. (سرجه كاسه ای است از جنس مس و در ته آن سوراخی دارد كه روی آب گذاشته می شود و به محض پرشدن در آب فرومی رود و هر ۱۲ ساعت ۷۵ نوبت كاسه مذكور پر شده و در آب فرو می رود.) آب این چشمه فوق العاده صاف است ولی به واسطه داشتن بعضی املاح برای آشامیدن مناسب نیست. آب چشمه فین به واسطه كیفیتهای خاص خود مانند صافی و پاكی و روشنایی كم نظیر و همچنین كیفیت ثابت و تغییر ناپذیرش همواره مشهور و زبانزد بوده است و طبق نوشته فلاندن «مردم برای این آب عقاید موهوم دارند و می گویند خاصیت طبی دارد».
زمان حفر قنات (چشمه) سلیمانیه را به حضرت سلیمان نبی نسبت می دهند و نظر به اینكه آب قنات مزبور در زمان خشكسالی و پرآبی تقریباً برابر است اهالی عقیده دارند از معجزات پیغمبر نبی می باشد. مورخین عقیده دارند قنات مذكور در زمان هخامنشیان احداث گردیده و آنچه مسلم است، قنات سلیمانیه مربوط به قبل از اسلام می باشد و در واقع شاهرگ حیات منطقه بشمار می رود. شكل گیری تمدن عظیم سیلك كاشان كه حداقل قدمت آن به هزاره پنجم قبل از میلاد می رسد، ناشی از وجود آب همین چشمه و امثال است.
علت نام گزاری
نامیدن این چشمه به نام سلیمانیه، منسوب بودن آن به سلیمان پیامبر است. برخی نیز اعتقاد دارند در دوران شاه سلیمان صفوی در اطراف این چشمه صفه یا بنایی ساخته شده‌است، به این سبب آن را به نام سلیمان صفوی چشمه سلیمانیه خوانند.
