روستاهای اردبیل را در این مطلب به شما معرفی خواهیم كرد . ۱۶۱ روستای اردبیل كه ساكنین خونگرم و طبیعتی زیبا دارد . در ابتدا با شهرستان اردبیل آشنا خواهیم شد .اَردَبیل یكی از كلانشهرهای ایران و مركز استان اردبیل در شمال غربی این كشور است. مركز این شهرستان شهر اردبیل است.شهرستان اردبیل با دارا بودن مساحتی بالغ بر ۲۰۹۸ كیلومتر مربع از كل استان یكی از وسیع ترین شهرستان های استان اردبیل می باشد. این شهرستان علاوه بر مركزیت سیاسی-اداری از یك مركزیت جغرافیایی نیز برخوردار است به این دلیل در سطح استان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. به لحاظ طبیعی، تاریخی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی نیز پررونق ترین شهرستان استان بوده و از جاذبه های متعدد گردشگری برخوردار است. دسترسی آسان از این شهرستان به مناطق و جاذبه های گردشگری استان، برخورداری از امكانات مناسب زیر ساختی و اقتصادی از جمله مزیت های این شهرستان بوده كه مجموعه ای از عوامل و عناصر جذب گردشگر را در خود جمع كرده است. این شهرستان شامل بخش مركزی، بخش هیر و بخش ثمرین می باشد.
تقسیمات كشوری
این شهرستان از ۴ شهر، ۳ بخش و ۱۰ دهستان تشكیل شدهاست:
بخش مركزی شهرستان اردبیل
دهستان ارشق شرقی
دهستان بالغلو
دهستان سردابه
دهستان شرقی
دهستان كلخوران
شهرها: اردبیل
بخش هیر
دهستان فولادلوی جنوبی
دهستان فولادلوی شمالی
دهستان هیر
شهرها: هیر ، آراللو
بخش ثمرین
دهستان غربی
دهستان دوجاق
شهرها: ثمرین

كلمه اردبیل در اصل از تغییر كلمه «آرتاویل» در طول زمان به وجود آمده است كه معنی شهر مقدس میدهد. قدمت تاریخی این تمدن سههزار ساله، در كاروانسراهای قدیمی با معماری زیبا و تزیینات ظریف وهنری آن، آشكار میشود. در قسمتهای مختلف این خطه، تپههای باستانی دیده میشوند. خانههای تاریخی و مدارس ملی نیز از دیگر نشانههای فرهنگی كهن در این شهر هستند.
چشمههای آبگرم در جوار كوههای سبلان و تالش، در اردبیل بهوفور یافت میشوند. شهرهای «قونیه» و «ارزروم» در تركیه و «سومقاییت» در آذربایجان، خواهرخواندههای این شهر هستند. همچنین در تقویم ملی ایران، روز چهارم مردادماه، به نان روز بزرگداشت شیخ صفیالدین اردبیلی، ثبت شده كه این تاریخ، زمان ورود صفویه به ایران است. همزمان با این رویداد، بزرگداشت هفته اردبیل، در شهرهای تهران و اردبیل، برگزار میشود.
آب و هوای اردبیل
اردبیل در میان دشتی به همین نام، در ارتفاع ۱۵۰۰ متری از سطح دریا و در میان كوههای تالش و سبلان، قرار دارد. قرار گرفتن در ارتفاعات كوهستانی از یك طرف و نزدیكی به بندر آستارا و جلگههای پست آن از طرف دیگر، بر آب و هوای اردبیل تاثیر میگذارد. برخورد بخار دریا به كوهها و بادهای سرد شمالی و همین طور، هم جواری با جنگلهای شمال و شمال شرق، نوسانات دمایی و بارندگیهای فراوان ایجاد میكنند.
تابستانهای اردبیل معتدل و زمستانها سرد است و بخش زیادی از فصل سرد كه بین پنج تا هشت ماه طول میكشد، یخبندان میشود. در اردیبهشت و خرداد رعدوبرقهای شدید و توفان اتفاق میافتد. چشمههای آب گرم فراوان از آثار فرعی آتشفشان سبلان هستند.
بهترین زمان سفر به اردبیل، در فصول گرم سال است. هوا در این فصلها در اردبیل معتدل میشود و برای فرار از گرمای مناطق دیگر، بهترین گزینه است. اوایل بهار، هنوز سرما در اردبیل احساس میشود؛ اما از اواخر اردیبهشت تا اواخر تابستان، هوای اردبیل برای سفر بسیار مناسب است. بهدلیل سردسیر بودن اردبیل، این شهر انتخاب مناسبی برای فصلهای سرد سال نیست. بارش برف زمستانی در اردبیل شدید است و گاهی با بسته شدن جادههای اطراف آن همراه میشود؛ پس اگر علاقهمند به سفر به این شهر در پاییز و زمستان هستید، حتما تجهیزات كافی و مناسب همراه داشته باشید.
شهر اردبیل بهدلیل پیشینه قوی تاریخی، فرهنگی و دینی و همین طور موقعیت طبیعیاش، جاذبههای فراوانی دارد. جاهای دیدنی اردبیل بسیار هستند. حضور قدرتهای متنوع در دورههای تاریخی، یادگارهای زیادی در این شهر باقی گذاشته است.

صنایع دستی
گلیم، جاجیم، شال، مسند، سفال، معرق، منبت و خراطی، مصنوعات چرمی و قالی بافی (قالیچه قوبای خلخال)، قلاب بافی، مفرش، خورجین، ورنی (ورنی و زیرانداز حاوی رنگها و طرحهایی برگرفته از طبیعت زیبای آذربایجان، بیشتر توسط عشایر شاهسون دشت مغان بافته میشود).
غذاهای محلی
یكی از بهترین تفریحها در سفر به اردبیل، امتحان كردن غذاهای محلی است. این خطه بیشمار غذاها و شیرینیها و دسرهای خوش عطر و طعم دارد. بانوان اردبیل در پخت انواع نانها نیز مهارت بسیار دارند.از معروف ترین غذاهای اردبیل، «پیچاق قیمه» است كه در تهیه آن از موادی مثل خلال بادام و برگ بو، همراه گوشت تازه، استفاده میشود و بیشتر رستورانهای سنتی در اردبیل آن را سرو میكنند. غذای معروف دیگر «چیغیرتما»، با مرغ و ادویه و تخممرغ طبخ میشود.كبابهای مختلف نیز از پرطرفدارترین غذاهای اردبیل در میان گردشگران هستند. اگر به اردبیل سفر میكنید، كاسه كبابهای معروف این شهر و انواع كبابهای دیگر مانند «یر آلما كبابی» و «كباب شیشلیك» را حتما امتحان كنید؛ پشیمان نخواهید شد.
انواع آش هم در اردبیل با مواد اولیه متنوع طبخ میشوند. آش دوغ، مهمترین غذای اردبیل است و شهرتی جهانی دارد. «اوماج آش»، «سوتلی آش»، «یارما آش» و آش آلو، از معروف ترین آش های اردبیل هستند.سر سفره مردمان آذربایجان، ترشی و سالاد و مرباها جایگاه ویژه دارند و پس از خوردن غذا، برای هضم بهتر آن، از انواع مرباهایی مانند هویج و آلبالو و بالنگ، مصرف میكنند. در بسیاری از رستورانهای این شهر، میتوانید پس از صرف غذا از طعم مرباهای اردبیل، لذت ببرید.
عسل با قیماق ، آش شیر، آش دوغ، پیچاق قیمه، كوفته، لَوَنگی، خشیل، هرا، قویماق، ترشی قرمه، ساج ایچی سبزی قرمه، آب پیاز، آش اوماج، آَش یارما، بزباش، خورش قاتق، تاسكباب، چیغیرتما، حلوا زرد، تر حلوا، حلوای زنجبیل، دلمه، قیساوا و قیقاناق،
سوغات
عسل خالص سبلان (اردبیل پایتخت عسل ایران )،قالی، مسند، سرشیر، كره، حلوای سیاه، آبنبات، شیرینیهای محلی، فتیر و تخمه آفتابگردان، عسل ، عصاره شهدآمیز گلهای رنگارنگ و عطرآگین طبیعت سرسبز خلخال مشهورترین سوغات منطقه میباشد. حلوای سیاه استان به صورت معجونی از جوانه گندم و كره طبیعی نشاط بخش و مقوی است.
گونههای زبانی
استان اردبیل با توجه بهوسعت كم خود، دارای تنوع زبانی قابل توجهی میباشد در كنار زبان تركی آذربایجانی كه اكثریت ساكنان استان به آن تكلم میكنند، زبان تاتی نیز در شهر كلور و در روستاهای بخش شاهرود و خورش رستم از شهرستان خلخال،تالشی در بخش عنبران از شهرستان نمین تكلم میشود. اهالی این شهر متمدن، مراسم مذهبی را بسیار باشكوه برگزار میكنند. مراسم خاص ایام محرم شامل طشتگذاری، سه روز مانده به آغاز این ماه و شمعگذاری در روز نهم آن و عزاداریهای ویژه در طول این ماه میشود.صدای اذان مرحوم مؤذن زاده اردبیلی، با گوش مردم اردبیل و همه ایران عجین شده و در فهرست آثار معنوی و فرهنگی ایران به ثبت رسیده است.
مردم اردبیل در آستانه ورود به سال نو و ایام نوروز نیز، آداب و رسومی زیبا دارند. طبق آئینی كهن، «تكم» یا عروسك سنتی با پیشینه تاریخی، توسط تكمچیها در كوچه و خیابان آمدن بهار را نوید میدهند. مردم اردبیل چهارشنبهسوری را با عنوان «جشن سور» برگزار میكنند و با آیینی خاص به استقبال بهارمیروند. «ایل سكه سی»، از معروفترین آیینها در شروع سال جدید است كه در آن افراد فامیل به یكدیگر سكه هدیه میدهند تا سالی پربركت را آغاز كنند. تخممرغهای رنگی نیز از دیگر عیدیهای متداول در اردبیل است.

روستاهای اردبیل
روستای آبدارلو
آبدارلو یكی از روستاهای اردبیل است كه در دهستان ارشق شرقی واقع شدهاست.
روستای آتشگاه
روستای آتشگاه از توابع دهستان ارجستان، بخش سبلان در شهرستان سرعین استان اردبیل است.جمعیت این روستا (بنابر سرشماری سال ۱۳۹۵) ۹۴۶ نفر است.روستای آتشگاه یا آغ امام در غرب شهر اردبیل در فاصله ۲۵ كیلومتری قرار دارد.در روستای آتشگاه با ایستادن به سمت شهر اردبیل، كوه سبلان روبروی شما قرار میگیرد.
نام قدیمی این روستا «آق مام» یا آغ مام (یا آقا امام) به معنای گنبد سپید میباشد .این روستا دارای دو گورستان میباشد؛ گورستان قدیمی در مركز روستا (دیگر برای به خاك سپاری مورد استفاده قرار نمیگیرد) و گورستان جدید در اطراف امامزادهای بر روی تپهای سرسبز قرار گرفتهاند.به احتمال قوی نام قدیم این روستا بر گرفته از همین امامزاده میباشد. این روستا یكی از پرآبترین روستاهای اطراف خود میباشد و چراگاهها و زمینهای مزروعی سر سبز و پر حاصلی دارد.در این روستا چشمههای جوشان فراوانی وجود دارد كه آب آن گوارا با خاصیت درمانی و طبی و قابل آشامیدن میباشد. چشمههایی كه آب آنها گازدار با بو و طعمهای مختلف و با مصارف گوناگون است و اهالی روستا برای آشامیدن و مصارف روزمره از آنها استفاده می نمایند.
روستای آراللو
آراللو شهری از توابع مركز بخش هیر شهرستان اردبیل در استان اردبیل است. كه پس از ادغام با روستای آراللوی كوچك، به شهر تبدیل و به عنوان شهر آراللو شناخته میشود.
روستای آق قلعه (ارشق شرقی)
آق قلعه یك روستا در بخش مركزی شهرستان اردبیل است كه در دهستان ارشق شرقی واقع شدهاست. آق قلعه ۱۱۹ نفر جمعیت دارد.
روستای آقاباقر
آقاباقر (قصاب تپه) روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بیشترین فعالیت كشاورزی دراین روستا كشت گندم و سیب زمینی میباشد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۱۲۶۶ نفر با ۳۱۶ خانوار بودهاست.
روستای آقبلاغ آقاجانخان
آقبلاغ آقاجانخان روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۱۸۰۲ نفر با ۳۸۴ خانوار بودهاست.
روستای آقبلاغ رستمخانی
آقبلاغ رستمخان روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۵۴۷ نفر با ۵۱۸ خانوار بودهاست.
روستای آقچهكند
آقچهكند روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان كلخوران كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۵۶۷ نفر با ۱۲۶ خانوار بودهاست.
روستای آلوچهفولادلو
آلوچهفولادلو روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی شمالی قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۳۳۶ نفر با ۷۹ خانوار بوده است.
روستای آهوقلعه
آهوقلعه یك روستا در ایران است كه در دهستان هیر واقع شدهاست. آهوقلعه ۱۰۳ نفر جمعیت دارد.

روستای ابربكوه
ابربكوه روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۰۴ نفر بودهاست.
روستای اردی
روستای اردی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. اردی در نزدیكی شهر اردبیل واقع شدهاست كه راه اصلی آن از جادّه قدیم اردبیل مغان میباشد زمینهای زراعی آن بیشتر موقوفه بوده و كشت سیب زمینی یكی از محصولات مهم كشاورزی این روستا میباشد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۱۶۳ نفر بوده است.
روستای اروانق
اروانق روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۸۵ نفر بودهاست.
روستای اسكیشهر
اسكیشهر یك روستا در بخش مركزی شهرستان اردبیل است كه در دهستان بالغلو واقع شدهاست. اسكیشهر ۷۰ نفر جمعیت دارد.
روستای اسماعیلخان كندی
اسماعیل خان كندی یك روستا در استان اردبیل است كه در دهستان غربی واقع شدهاست.
روستای الماس
الماس روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. الماس ۱۶۹ نفر جمعیت دارد.
روستای الماس كندی
الماس كندی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است.
روستای الماگلن
الماگلن یك روستا در ایران است كه در دهستان فولادلوی جنوبی واقع شدهاست. الماگلن ۵۰ نفر جمعیت دارد.
روستای امیدچه
امیدچه روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۷۰۰ نفر با ۳۱۷ خانوار بوده است.
روستای امیرآباد
امیرآباد یك روستا در بخش مركزی شهرستان اردبیل است كه در دهستان غربی واقع شدهاست.امیرآباد ۳۸ نفر جمعیت دارد.
روستای انزآبعلیا
انزآبعلیا روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان كلخوران كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۶۵۹ نفر بودهاست.
روستای ایمیر
ایمیر روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. ایمیر ۹۰ نفر جمعیت دارد.
روستای اینلو
انیلو روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی جنوبی (پولادلی) در ۳۰ كیلومتری اردبیل واقع شده است.اخرین روستای شهرستان اردبیل وهمجوار وهم مرز باروستای تركده وسایر روستاهای شهر كوثر میباشد.حسب نظریه باستان شناسان پیشینه تمدنی انیلو به هفت هزار سال برمی گردد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۵۲ نفر بودهاست.
روستای ایوریق
ایوریق روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی شمالی قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۵۰۷ نفر بودهاست.
روستای باروق
باروق یكی از روستاهای استان اردبیل است. این روستا در فاصله ۱۲ كیلومتری شمال غربی شهر اردبیل قرار دارد.روستای باروق در ارتفاع ۱۴۴۸ متری در دشت اردبیل قرار دارد و دارای زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل است.كه باروستا های گرجان وشهریور ودیجویجین همسایه است.
آثار باستانی
حمّام باروق مربوط به سدههای متأخر دورانهای تاریخی پس از اسلام است؛ كه در مركز روستا قرار دارد كه مالكیت آن شخص بسیار معزز ومورد احترام اهالی به نام حاج تیمور نادری میباشد. وتپه گوران باروق مربوط به عصر مفرغ- عصر آهن – دوره هخامنشی – پارتی – دورانهای تاریخی قبل از اسلام است كه در خارج روستا قرار گرفته و به علت حفاریهای غیره مجاز در خطر نابودی قرار دارد.این روستا مركز دادوستد روستاهای همجواربوده وبه دلیل امانت داری سالم اهالی این روستا اكثر كارهای تجاری منطقه دراین ده برگزار می شد.از جهتی باروق را دراستان بامیوه آمرودش (گلابی) می شناسند.
روستای بایرام بدنی
بایرام بدنی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بایرام بدنی ۱۰۳ نفر جمعیت دارد.
روستای بقرآباد
بُقرآباد یا در زبان محلی «بولقاوار» روستایی از توابع بخش هیر شهرستان اردبیل در استان اردبیل است.شغل مردم روستا كشاورزی و باغداری میباشد، البته به دلیل نبود درآمد كافی و مشكلاتی كه در بستر كشاورزی و باغداری وجود دارد اكثر مردم نمیتوانند از این راه درآمد زندگی خود را به دست آورند بخاطر همین موضوع عدهٔ زیادی از اهالی این روستا با رفت و آمد به شهرهایی همچون اردبیل و تهران در این شهرها مشغول انجام كار و درآمدزایی هستند.
جمعیت بقرآباد ۱۰۹۹ نفر تعداد ۵۳۹ نفر مرد و ۵۶۰ نفر زن و ۲۸۱ خانوار میباشد. دین اهالی اسلام و مذهب آنان تشیع میباشد. زبان مردم این روستا تركی آذربایجانی است. بیشترین شهرت این روستا از دیرباز به خاطر علمای دینی منطقه و گیلاس و آلبالوی آن میباشد.
تاریخ
بر اساس مطالعات و بررسیهای بعمل آمده و آثار باستانی به جا مانده در این روستا، این روستا به عصر مفرغ كه حدود ۴٫۵ الی ۶ هزار سال قدمت دارد برمیگردد. اطلاعاتی كه از تاریخ نام این روستا به دست آمده و این اطلاعات سینه به سینه در طول تاریخ به ما رسیده، این گونه بودهاست كه در این منطقه از زمین بخارهایی خارج میشد كه مردم این منطقه این بخارهایی كه با فشار از زمین خارج میشدند را بوق میگفتند و در نتیجه این منطقه با نام بوقلاوار یعنی جایی كه دارای بوق یا بخار است نام گذاری شد. كه با ورود این نام به زبان و ادبیات فارسی مانند همهٔ اسامی اماكن تركی دچار تغییر و تحول شده و در زبان فارسی و رسمی و جغرافیای كشوری با اسم بُقرآباد ثبت شدهاست. ریشه دیگر اسم روستا كه در تلفظ محلی به شكل بغلاوار است به معنای جایگاه خدایان میباشد، چرا كه بُغ به معنای خدا و حاكم بوده و لاوار نیز پسوند مكان در زبان تركی است.
آب و هوا
آب و هوای منطقه بسیار خنك و در فصول بارانی بادهایی باعث سردی بیشتر میشود. در فصول زمستانی این روستا سرد و در تابستان معتدل میباشد.
جاذبههای گردشگری
این روستا دارای طبیعت فوقالعاده زیبا از جمله باغهای آلبالو و گیلاس، كوههای دیدنی و چندین چشمه همیشه جوشان است.
شغل روستا به دو دسته باغداری و كشاورزی تقسیم میشود. هرساله حدود ۱۰۰۰تن آلبالو و ۷۰۰تن گیلاس از این منطقه برداشت میشود. در این روستا كم ابی رواج دارد و برای همین روستا در باغداری و كشاورزی با مشكل روبرو است. در این روستا كشاورزی در حد سنتی میباشد و از روشهای جدید استفاده نمیشود. در این روستا دامپروری به صورت جزئی رواج دارد.
روستای بنفشهدرق
بنفشهدرقروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۳۳۹ نفر بودهاست.
روستای بودالالو
بودالالو روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی جنوبی قرار دارد. این روستا كه هم اكنون به دهستان تبدیل شده است به عنوان مركز فولادلوی جنوبی می باشد و به لحاظ موقعیت جغرافیایی بهتر نسبت به سایر روستاهای همجوار، از زمانهای دور دارای اهمیت بیشتری بوده است. در لغتنامه دهخدا از این روستا به عنوان قشلاق طایفه خامسلو نام برده شده است؛ با اینكه این عنوان غلط نیست اما اما تعریف دقیقی هم نیست. طایفه خامسلو تنها یكی از چندین طایفه محلی بوده اند كه در مواقع مشخصی از سال در این روستا اتراق می كرده اند.
اساساً این روستا ساكنان خاص خود را داشته است. نام این روستا از بدو بودالالو نبوده بلكه به علمقلی قشلاقی معروف بوده است.این روستا با روستاهای همجوار از دوران باستان منطقه ای سوق الجیشی بوده و حكم قشلاق داشته اند چراكه در طرف شرقی این منطقه كوههای باغرو واقع است و مراتع آن ییلاق های قبایل و ایلات منطقه بوده است كه در فصل گرم سال به آن كوچ می شود و هم اكنون نیز ادامه دارد. لازم به ذكر است این كوهها مرز استان گیلان و اردبیل است. كوههای باغرو در این منطقه به دو رشته ى خط الرأسی با عمق نسبی تبدیل می شود كه حدفاصل دریاچه نئور و منطقه فولادلوی جنوبی است با این توضیح كه حد شرقی این خط الرأس دریاچه زیبای نئور و حد غربی آن دهستان بودالالو است. سه راهی منطقه گردشگری دریاچه نئور، و مسیر طبیعتگردی سوباتان، نیز از روستای بودالالو منشعب می شود( طول مسیر جاده از روستای بودالالو تا سد دریاچه نئور ١٣ كیلومتر می باشد).
این منطقه شبیه یك دشت كوچكیست كه از چهار طرف با كوهها و تپه ها احاطه شده است و یك رودخانه فصلی در آن جریان دارد. این رودخانه با خشكسالی های ادامه دار از دهه ۸۰ خشك شده است؛ سرچشمه این رودخانه از خط الرأس جنوب غربی دریاچه نئور است كه در گویش محلی به كوههای «چوبان پیر» یعنی «چوپان پیر» معروف است كه تاریخ افسانه ای دارد و ارتفاع آن تقریباً ۲۶۰۰ متر از سطح دریاهای آزاد است.این داستان افسانه ای مشخص نیست كه در چه دوره ای خلق شده است ولی در تاریخ شفاهی، فرهنگ و فولكلور منطقه به صورت سینه به سینه نقل شده است و از اینقرار است كه چوپانی سالخورده بر بالای این كوه مشغول چرای گوسفندان خود بوده است كه در ظهر تابستان گرمای شدیدی حاكم شده چوپان و گوسفندانش را در آستانه تلف شدن قرار می دهد و چوپان طبق آیین رایج وقت خود به عنوان قربانی كردن به مظاهر طبیعت از خدایگان طلب می كند كه چشمه ای از آنجا جاری سازد تا او و گوسفندانش را از هلاكت نجات دهد و عهد می بندد كه اگر چنین شود هفت گوسفند به میمنت آن قربانی كند؛ او در تكاپو بوده است كه متوجه چشمه آبیً در نزدیكی خود می شود، خود و گوسفندانش سیراب می شوند و به این ترتیب از چنگ تشنگی رهایی می یابند و اما بالاخره لحظه سخت و پرهزینه ایفای عهد فرا می رسد.
چوپان در یك لحظه فقر و فلاكت خود را از ذهن گذرانده به خود و گوسفندانش نگاه می كند و در ذهن به سرزنش خود می پردازد و چنگ در موهای بلندش زده به فكر فرو میرود و ناخواسته هفت شپش از موهایش كنده می كشد و بدین نحو از ایفای عهد شانه خالی می كند كه ناگهان خود و گوسفندانش تبدیل سنگ می شوند. قله «چوبان پیر» كه توضیح آن گذشت، در جنوب شرقی روستای بودالالو قرار دارد، اما درست در نقطه شرقی این روستا، قله ای با ارتفاع تقریبی ۲۷۰۰ متر بنام «آق دیو اولن» قرار دارد كه تاریخ و گفته های مربوط به آن كمی متفاوت است؛ آنچه از این كوه به صورت سینه به سینه و شفاهی نقل شده این است كه دیو سیاه (حاكم اقلیم غرب) و دیو سفید (حاكم اقلیم شرق) در نبردی با همدیگر بر سر حاكمیت منطقه در قله این كوه به هم می رسند و نزاعی سهمگین ادامه می یابد تا اینكه دست از نزاع برداشته و به پیشنهاد همدیگر بنا را بر این می گذارند كه دیو سیاه از سمت غرب و دیو سفید از سمت شرق در مسابقه ای زورآزمایی شروع به شكافتن كوه نمایند؛ دیو سفید از سمت شرق به غرب و دیو سیاه از سمت غرب به شرق شروع به كندن كوه می نمایند، حال اگر دیو سفید زودتر از دیو سیاه از سمت غرب درآید به او و تاریكی¬اش غلبه خواهدكرد و اگر دیو سیاه پیروز شود نتیجه برعكس خواهدشد.
بالاخره در چالشی سخت، دیو سیاه و دیو سفید شروع به كندن می نمایند كه نهایتا” در دل كوه هردو به هم می رسند، دیو سیاه به نیرنگ و فریب در زیر كوه، دیو سفید را به بند كشیده مدفون می كند و از دل كوه به سمت شرق درآمده روشنایی را با تاریكی مغلوب و به حاكمیت خود در می آورد و از آن به بعد مردمان این منطقه بر این باورند كه دیو سفید روزی از بند رها شده و بیرون خواهدآمد و بر دیو سیاه غلبه خواهدكرد. در میان بومیان این منطقه نام این كوه به «آق دیو اولن» -به معنی : كوهی كه دیو سفید در آن مدفون شده – معروف شده است. این داستان نه افسانه بلكه اسطوره رایج دوران زرتشتی دوران باستان را تداعی می كند. جالب توجه این كه بر اساس نشانه های موجود، اگر عقیده بر خاستگاه این اسطوره از همان زمانهای باستان باشد بیراه نخواهدبود. جاده آسفالته دریاچه نئور از سمت نیمه غرب و جنوب غربی به شرق و شمال شرقی، در تماس با این كوه، آن را دور زده به سد دریاچه نئور می رسد.(نقل از تألیف و گردآوری های در دست نگارش تاریخ شفاهی فولادلو به كوشش آقای كامبیز بهرامی بودالالو).
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۳۵۲ نفر ثبت شده است كه در طول یك دهه، كاهش ۲۱ درصدی را نشان می دهد. این كاهش جمعیت اغلب به علت مهاجرت های بی رویه ناشی از خشكسالی های طولانی مدت، نبود امكانات رفاهی و معیشتی از جمله نبود امكانات تحصیلی برای فرزندان خانواده ها، ركود اقتصادی و پایین بودن سطح درآمد خانوارها و چندین عامل مؤثر دیگر است.
روستای پیراقوم
پیراقوم روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۱۹۶ نفر بودهاست.
روستای پیرالقیر
پیرالقیر روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلوكه در استان اردبیل واقع شده است. در ۱۰ كیلومتری استان اردبیل قرار دارد و یكی از قدیمی ترین روستاهای استان اردبیل است كه بعدها به علت نبود كار و امكانات كافی برای كشاورزی مردم مجبور به مهاجرت به شهرها شدن كه از آمار مردم كاسته شد…. كه درباره تاریخ این روستا بر اساس یافته های باستانشناسان مربوط به دوره اشكانیان است این روستا مكان های تاریخی دارد كه بدلیل بی توجهی،این منطقه مورد هجوم حفاری غیرمجاز برای كشف عتیقه بوده و بسیاری از آثار باستانی این روستا به سرقت رفته است.
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۳۱۵ نفر بودهاست .
روستای پیرالوان
پیرالوان روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. پیرالوان ۶۰ نفر جمعیت دارد.همچنان با سیری در ایران همراه باشید تا با دیگر روستاهای اردبیل آشنا شوید .
روستای تازه كند رضاآباد
تازهكند روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. تازهكند محمدیه ۱۳۶۰ نفر جمعیت دارد.
روستای تازهكند شریفآباد
تازهكند شریفآباد روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان كلخوران كه در استان اردبیل واقع شده است. اهالی این روستا به واسطه زمین های كشاورزی مرغوبی كه دور تا دور روستا را در بر گرفته عمدتا كشاورز و دامپرور هستند.
اگر در اردیبهشت ماه تا مرداد ماه به این روستا بروید میتوانید منظره ای زیبا و یكدست سبز از مزارع را از زیر پایتان تا دور دست نظاره كنید.برای رفتن به روستای تازه كند شریف آباد بعد از طی فاصله ۸ كیلومتری از میدان وحدت اردبیل به سمت مغان در اتوبان اردبیل – مغان خروجی فرعی كه تابلو به اسم روستا دارد را بایستی به طول یك و نیم كیلومتر بپمایید تا به روستا برسید.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۷۳۵ نفر با ۱۴۵ خانوار بودهاست.
روستای تازهكند محمدیه
تازهكند محمدیه روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. تازهكند محمدیه ۱۳۶۰ نفر جمعیت دارد.
روستای تپراقلو
تپراقلو روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۶۶۶ نفر خانوار بودهاست.
روستای تقیكندی
تقی كندی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. تقی كندی ۵۴ نفر جمعیت دارد.
روستای تقیدیزج
تقیدیزج روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۵۱ نفر بودهاست.
روستای ثمرین
ثمرین شهری از توابع بخش ثمرین شهرستان اردبیل در۱۶كیلومتری شمال غرب استان اردبیل قرار گرفته است.دراسفند ۱۳۸۸ براساس تصویب هیئت وزیران به بخش تبدیل شد؛ و در سال ۱۳۹۶به شهر تبدیل شد. ثمرین دارای شرایط اقلیمی مناسب برای كشاورزی و دامداری میباشد. با توجه به این كه در ۱۸ كیلومتری كوه سبلان قرار گرفته، دارای چشمههای فراوان است. بهطوریكه علیرغم لولهكشی آب همچنان مردم از این چشمهها مراقبت نموده و مورد استفاده قرار میدهند. ثمرین توسط جاده ای آسفالتی به اردبیل متصل شدهاست. ثمرین از امكاناتی همچون بانك و دكلهای مخابراتی اینترنت پرسرعت و همچنین كارخانه نمایندگی فروش لاستیك شركت ایران تایر و تجهیزات وماشین آلات كشاورزی برخوردار است.
زبان مردم آن تركی است و مردمان آن بسیار مهربان،خونگرم و مهمان نواز هستند.در جنگ هشت ساله جوانان زیادی از دیار ثمرین رهسپار جبهه شدند ودر این راه شهدای زیادی را تقدیم كشور عزیزمان كرده است. ثمرین دارای هفت كوچه یا محله به نامهای حسینآباد، اورتا كوچه، پیرقلی لو، جبرائیل، قاراخانلو، صادقلو و حسین آل لو میباشد. بیشتر مردمان ثمرین به تهران مهاجرت كرده اند .
ثمرین در وقایع فرقه دموكرات آذربایجان
دهستان غربی به مركزیت ثمرین یكی از مناطقی بود كه به مركز فعالیت فرقه دموكرات آذربایجان در سال ۱۳۲۴ تبدیل شده بود. عدهای از كشاورزان با توجه به وعدههای دموكراتها، به آنها پیوسته، مسلح شدند و در غائلهٔ خونین اشغال پادگان مشگین شهر شركت كردند.پس از فرار پیشهوری و ختم غائله، مردم روستا هفده نفر شركت كنندگان در غائله مشگینشهر و سران فرقه در دهستان را تحویل نیروهای ارتش دادند كه همگی اعدام شدند.
جاهای دیدنی
بقعه سلطان خواجه علی (كه در داخل بقعه قبر منسوب به یكی از نوادگان موسی كاظم بوده و بنام پیر خواجه علی مشهور است و در منطقه از شهرت خاصی برخوردار است.
مساحت بنای اصلی حدود ۱۶ متر مربع و مصالح مصرفی خشت و كاهگل بوده كه در زمین لرزه اسفند ماه سال ۱۳۷۵هجری شمشی تخریب شدهاست. مقدمات احداث بنای جدید به همت اعضای شورای روستا فراهم آمده بود كه در حال حاضر (سال۱۳۸۹) به صورت نیمه كاره رها شدهاست. مصالح مصرفی در بنای جدید به صورت عمده، آجر است.
سه اصله درخت جنگلی كهنسال كه بر اساس نظریه محققین و كارشنا سان منابع طبیعی قدمت درختان بیش از هزار سال بوده و در استان منحصربهفرد میباشد یكی از این درختان به علت فرسودگی بیش از حد در حال نابودی است ولی دو اصله دیگر زنده و سرسبز هستند، محیط یكی از درختان ۱۵ متر و قطر آن ۵ متر و دیگری دارای محیط ۲۰ متر و قطر آن ۷ متر و ارتفاع آنها نیز حدوداً ۲۵ و ۲۰ متر است. این درختان در محوطه بقعه سلطان خواجه علی قرار دارد.
غار با ستانی مربوط به دوره پارینه سنگی كه معروف به اوچ اتاق لی (سه اتاق) است، این غار در دل كوه توسط انسانهای اولیه كنده شده و زیستگاه انسانهای غارنشین بودهاست. در داخل این غار سه اتاق در كنار هم قرار گرفتهاند و به یكدیگر راه دارند؛ در داخل اتاقها جای تیشهها به وضوح معلوم است و طاقچههایی برای قرار دادن اشیاء نیز در آنها تعبیه شده است. در بخشی از فضای داخلی غار، جایی برای دیدهبانی و در محوطه زیرین غار نیز مكانی برای نگهداری احشام در نظر گرفتهاند، پلكانی جهت رفتوآمد به درون بوده كه در حال حاضر از بین رفتهاست.
وجود چندین گورستان باستانی (قبل از اسلام) در داخل و خارج از «ثمرین» كه سنگ قبرها تراشیده شده و دارای علائم و خطوط مختلف هستند.
مجسمههای سنگی بزرگ
تپههای با ستانی
باغات متعدد و بسیار زیبا از جمله باغهای كهنسال گردو
آبشارهای متعدد
آسیابهای قدیمی از نوع آبی كه از آنها تحت عنوان «دئرمان» یاد میشود
هفت باب مسجد و چندین باب حسینیه
وجود چشمههای كهن با سنگ نوشتههای باستانی كنار آن (جبرئیل بولاقی، مهدی بولاقی و …)
آرامگاه عارف و عالم فقیه و دانشمند شهیر شیخ عبدالله بحرالعلوم ثمرینی
پیرهای هفتگانه:پیرخواجه علی، پیرخاكی، پیرجنید، پیردره دزه، پیر قلعه جوق
تپههای زرتشتی
زمینها و كشتزارهای حاصل خیز
ثبت ملی درختهای كهنسال چنار و گردو در شهر ثمرین
در بهمن ماه ۱۳۹۹ درختهای كهنسال چنار و گردو در شهر ثمرین در فهرست آثار ملی كشور جزو میراث طبیعی به ثبت رسید.
روستای جبهدار
جَبَهدار روستایی جلگه ای و معتدل در ۱۰ كیلومتری شمال غربی شهر اردبیل واقع شده است. در سال های نه چندان دور آب مشروب روستا از چشمه تامین می شد. چشمه ای كه در حال حاضر به خشكی گرائیده است. این چشمه توسط قناتی به طول تقریبی ۷ كیلومتر از بالای روستا سرچشمه و از زیر روستا رد و پایین روستا جاری می شود. شغل اصلی اهالی كشاورزی و در كنار آن به دامداری نیز می پردازند. محصول اصلی این روستا سیب زمینی و در درجه دوم گندم است و به مقدار محدودی یونجه و حبوبات نیز كشت می شود.این روستا از جهت آثار تاریخی شرایط ویژه ای دارد، بطوری كه از سه طرف محاط در سه تپه تاریخی است. تا این لحظه تحقیقات یا كاوشهایی روی این آثار صورت نگرفته است و به این دلیل اطلاعات صحیح و دقیقی در رابطه با آن ها وجود ندارد كه بتوان به آن استناد كرد.
از دیگر آثار تاریخی روستا به پل تاریخی می توان اشاره كرد، این پل در دوران حكومت صفویه توسط شاه عباس صفوی بنا شده و نكته قابل توجه در حال حاضر نیز تردد اهالی و ماشین آلات سبك و سنگین در آن صورت می پذیرد. از دیگر آثار تاریخی قنات روستاست كه معماری ویژه و جالب توجهی دارد.
از منظر تفرجگاهی به دلیل اینكه این روستا در دو كیلومتری رود قره سو كه بزرگ ترین رود شهر اردبیل محسوب می شود قرار گرفته گردشگران را در فصول مختلف سال به خود جلب می كند، بطوری كه گردشگران در اطراف آن سكنا گزیده و از طبیعت زیبا و در كنار آن از ماهیگیری لذت می برند. اوج و بلوغ این روستا از نظرگاه سرسبزی، مطلوبیت و مطبوعیت آب و هوایی در ماه های خرداد و تیر اتفاق می افتد به نحوی كه قدم زدن در مزارع سیب زمینی و گندم حال و هوای ویژه ای دارد.
بر اساس سرشماری سال۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۵۸۸ نفر با ۳۳۰ خانوار گزارش شده است. سكنه این روستا به زبان تركی آذربایجانی صحبت می كنند. دین اهالی اسلام و مذهب شان تشیع است.
روستای جمادی
جمادی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است.
سقوط هواپیمای ارتش
ساعت ۱۱:۲۰ دقیقه صبح ۴ دی ماه سال ۱۳۹۸ یك فروند هواپیمای جنگی در اطراف كوه سبلان سقوط كرد. وزش تندباد شدید و بارش برف باعث شد تا بررسیها در این خصوص سختتر شود و نیروهای امدادی و هلال احمر از یافتن هواپیما عاجز ماندند مردم روستای جمادی به صورت داوطلبانه و بدون كمك ارگان های دولتی و با حداقل امكانات به صورت تیمی راهی رشته كوه سبلان شدند و پس از دو روز به عنوان اولین گروه موفق شدند لاشه هواپیما را پیدا كنند.متاسفانه هر دو سرنشین هواپیما بر اثر برخورد فوت شده بودند.
درآمد و شغل ساكنان
شغل اغلب اهالی جمادی دامداری ، كشاورزی و باغداری میباشد.بنا به شغل دامداری بعضی از اهالی دام خود را در بهار به بالادست ها و مناطق ییلاقی در دامنه كوه سبلان برده و در پاییز به روستا برمیگردانند.ییلاق شمشیر خانه از جمله ییلاق های روستای جمادی میباشد.گندم ، سیاه دانه ، عدس ، جو و لوبیا عمده محصولات كشاورزی روستای جمادی را تشكیل می دهند.
باغات سیب ، شلیل ، گیلاس ، آلبالو و گردو در روستا وجود دارند.
معنی لغوی جمادی
جمادی واژه ای تركی به معنای (جمع بودن/دركنار هم بودن) میباشد.كه از تركیب (جُما) در معنای (جمع) و فعل (دی) به معنای (هست/است) میباشد.
بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۳۵۷ نفر با ۶۶ خانوار بودهاست.
روستای جمایران
جمایران روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۲۱۶ نفر بودهاست.
روستای جیاوان
جیاوان روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی جنوبی قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۶۷ نفر بودهاست.
روستای چات قیه
چات قیه روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۴۱ نفر بوده است.
روستای چاغونگنش
چاغونگنشروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۴۰ نفر بوده است.
روستای چراپا
چراپا روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. چراپا ۴۲ نفر جمعیت دارد.
روستای چناقرود
جَناقَرد روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. جمعیت این روستا براساس سرشماری سراسری سال ۱۳۹۵ ایران، برابر با ۲۳۴۸ نفر است
روستای چنذاب
چَنذاب یكی از روستاهای شهر اردبیل در ۲٫۵ كیلومتری شهر هیر قرار گرفتهاست و دربالای این روستا روستای شبیلو ،درسمت چپ آن روستای بودالالو و عباس آباد و درسمت راست آن نیز شهر هیر قرار گرفتهاست. چنذاب دارای باغهای سیب، گیلاس، آلبالو و سبزی است. سنگ بزرگی به نام قوتمع و درختی ۲۵۰ ساله از دیدنیهای این روستا هستند.
روستای چنذاب دارای قدمت تاریخی میباشد و دارای چندین ساختمان اربابی با قدمت تاریخی چند صد ساله بوده كه یكی از این ساختمانها به نام خانه چنذاب به عنوان آثار تاریخی نزد سازمان میراث فرهنگی ثبت گردیده است. اهالی اصیل روستا جز ایل فولادلو از طوابف تاریخی اردبیل میباشند.دراین روستا محصولاتی مانند گندم، جو، عدس ،نخودو … كشت میشود.این روستا دارای مراتع سرسبز برای چرای حیوانات دامی میباشد دراین روستا دامپروری هم رواج دارد.همچنین این روستا دارای چشمههای بسیار میباشد كه بسیار گواراست. روستای چنذاب در گذشته دارای قلعه ای بودهاست كه اثار ان پابرجاست شایدبه همین خاطر است كه روستای چنذاب دارای وسعت بسیار بزرگی است .قبرستان شهر هیر نیز در قسمتی از زمینهای روستای چنذاب واقع شدهاست.خانه تاریخی چنذاب نیز در این روستای قرار دارد كه در سال ۱۳۸۶ به عنوان یك اثر ملی ثبت شده و با همكاری مالكین آن(لطفعلی خان اعلایی و فرزندان )و توسط سازمان میراث فرهنگی در دست مرمت میباشد .
روستای چنذانق
چنذانق روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۶۰۶ نفر بودهاست.
روستای چوخور یورد
چوخور یوردروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است.
روستای چهل گز
چهل گز یا چیل گزی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. چهل گز ۱۹۶ نفر جمعیت دارد.
روستای حسنباروق
حسنباروق روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۶۴۸ نفر بودهاست.
روستای حسنعلیكندی
حسنعلیكندی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۸۰ نفر بودهاست.
روستای حصار
حصار، روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش هیر كه در استان اردبیل واقع شده است. این روستا در دهستان فولادلوی شمالی قرار دارد و براساس سرشماری مركز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۱۱ نفر بودهاست.
روستای حفظ آباد
حفظآباد روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی جنوبی قرار دارد.این روستا در فاصله ۳۲ كیلومتری اردبیل و در جاره اردبیل به خلخال واقع است.در این روستا خانواده های اصیلی از جمله ” خانواده هاشمی” وجود دارند كه از زمانهای قدیم منبع خدمات زیادی از جمله ساخت حمام عمومی و مسجد و ایجاد لوله كشی اب و احداث جاده اسفالته و….برای روستاییان بوده اند.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۷۰ نفر بودهاست.
روستای حكیمقشلاقی
حكیمقشلاقی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۵۷۱ نفر بودهاست.
روستای حملآباد
حملآباد روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسكن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۱۱۹۱ نفر (۳۲۳ خانوار) بودهاست.
روستای حمیدآباد
حمیدآباد روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. حمیدآباد ۷۵ نفر جمعیت دارد.
روستای خانقاه
خانقاه روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش هیر ،دهستان هیر كه در استان اردبیل واقع شده است. این روستا كه تقریباً در سی كیلومتری اردبیل در مسیر اتوبان اردبیل-سرچم-تهران واقع شده هم از نظر معنوی و هم ازنظر طبیعت دارای ویژگیهای خاص خود است. در اصل این روستا با بقعه معروفش برای عدهزیادی آشناست.این دیار درگذشته محل انجام مراسم دراویش و نیز بهعنوان مكانی امن دور از توطئهها و هجمههای راهزنان بوده و زمانی نیز بهعنوان مكات تجمع صوفیان به شمار میآمده است كه نام روستا نیز از آنجا برگرفته شده و به خانقاه شهرت یافتهاست.
براساس شنیدهها، قدمت بقعه خانقاه به ۶۰۰ سال پیش و دوران صفویه برمیگردد. براساس روایت و گفتههای بزرگان در طول تاریخ گویی این بقعه تخریب شده را خود باباسعید كاشانی ساخته كه اهالی بعد از درگذشت این شخصیت وارسته جنازه باباسعید را در این مكان دفن كرده و بعد روی قبر را صندوقچهای گرانبها قرار دادند.بابا سعید از شاگردان شیخ جبرائیل و از مریدان شیخ صفیالدین اردبیلی بودهاست.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۴۶۹ نفر با ۱۱۲ خانوار بودهاست.
روستای خانقاه فولادلو
روستای خانقاه فولادلوروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان هیر كه در استان اردبیل واقع شده است. این روستای كوهستانی بسیار كهن میباشد و در گذشته محل انجام مراسم دراویش و صوفیان بود و بقعه معروفی در آن بود
روستای خانقاه فولادلو یا همان “پولادلی خنه یی سی” درست در ۲۵ كیلومتری جنوب شرقی شهرستان اردبیل و۶ كیلومتری شمال شرقی شهر هیر در بین كوههای مرتفع باغرو جا انداخته، كه در موقعیت “۲۶ ۷ ۳۸ عرض شمالی “۲۴ ۳۲ ۴۸ طول شرقی از خط گروینچ در بین دوگسل “اوری” و ” قا را گوزه ی ” آرمیده است. روستای خانقاه فولادلو به صورت تقریبی ۷۲ كیلومتر مربع مساحت دارد كه این میزان زمینهای كشاورزی آبی – دیم – آیش بندی شده مراتع ومنابع طبیعی وكوهستانی را شامل میشود در این راستا محدوده مسكونی روستا نیز ۲۵/۲كیلومتر مربع مساحت دارد میتوان گفت: با حد مرزهای طبیعی در قسمت جنوب وجنوب شرقی ،جنوب غربی وشمال شرقی با روستاهای زیر همجوار است:

از سمت غرب و شمال غربی با زمینهای دیم روستای دویل وكلخوران فولادلو حدود۵/۵كیلومتر
از طرف شمال متصل به گسل اوری وبا مزارع كشاورزی روستای ایوریق حدود ۵/۱ كیلومتر
وقسمتی از شمال وشمال شرقی با روستای بقرآباد كه نزدیكترین روستا به روستای خانقاه است حدود ۶۵/۱۲ كیلومتر مرز طبیعی وهموار داردوطولانیترین آن در قسمت كوهستان است.
از طرف شرق با روستای دمدمه حدود۵/۴ كیلومتر مرز كوهستانی دارد شایان ذكر است راه ارتباطی اینروستا بامركز شهر از روستای خانقاه عبور میكند
از سمت جنوب غربی با حدود كوهستانی شهر هیر همجوار است وتقریبا ۶ كیلومتر با این شهر مرز كوهستانی دارد .
و از سمت جنوب وقسمتی از جنوب شرقی با روستای كوهساره حدود ۳۰۰۰ مترمرز كوهستانی دارد.
اما همانطوری كه در بالا اشاره گردید محدوده مسكونی روستا با مساحت تقریبی ۵/۲ كیلومتر مربع به صورت افقی به سمت شمال وشمال شرقی در امتداد راههای ارتباطی رو به گسترش است و بافت روستا به شكل پلكانی در حای كه بام یكی حیاط خانه دیگری است بنا نهاده شدهاست.

روستای خرابه كهل
خرابه كهلروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. خرابه كهل حدود ۱۲۵۸ نفر جمعیت دارد. این روستا در ۱۲ كیلومتری شهرستان اردبیل قرار دارد اغلب شغل مردم روستا كشاورزی میباشد.جوانان غیور این روستا سالن باز هستند و علاقه خاصی به سالن دارند و از دوستداران ورزش پهلوانی هستند.اهالی این روستا سالهاست پیگیر ساخت سالن ورزشی در پشت مسجد هستند و از شورای محترم روستا همواره این درخواست را دارند. این روستا تك نگین خاورمیانه میباشد و درخواست ها و فكس هایی نیز از كشورهای صاحب سبك اروپایی و ژاپن برای پژوهش در این روستا ارائه شده است.
روستای خشكهرود
خشكهرود روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۸۴۰ نفر با ۱۶۰ خانوار بودهاست.
روستای خلج
خلج روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. خلج ۱۷ نفر جمعیت دارد.
روستای خلیلآباد
خلیلآباد روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل قرار دارد. مردم این روستا به زبان تركی صحبت میكنند و مسلمان شیعه هستند.
روستای خواجه بلاغی
خواجه بلاغیروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۵۵ نفر بوده است.
روستای خیارك
خیارك یا ساوالان كندیروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵جمعیّت این روستا ۳۲۸۷ نفر بودهاست.
روستای دابانلو
دابانلو روستایی كوچك در جغرافیای كوهستانی جزء دهستان كورائیم بخش مركزی شهرستان اردبیل است. این روستا در ۴۲هزارگزی جنوب باختری اردبیل و ۳۲هزارگزی شوسهٔ اردبیل به خلخال است.بدلیل واقع شدن روستا در دامنه كوه نام آن دابانلو میباشد. در زبان آذری دابان به معنای پاشنه یا دامنه میباشد. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمیعیت این روستا ۲۱ نفر بوده است.
دابانلو = دامنه كوه – پاشنه كوه
روستای داشبلاغ
داشبلاغ یك روستا در بخش هیر شهرستان اردبیل است كه در دهستان فولادلوی جنوبی واقع شدهاست.
روستای داشلوجه
داشلوجهروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. داشلوجه ۹۶ نفر جمعیت دارد.
روستای دلیكلی داش
دلیكلی داش روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۹ نفر بوده است.
روستای دلیلو
دلیلو روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی جنوبی قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۱۵ نفر بودهاست.
روستای دمدمه
دمدمه روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان هیر قرار دارد. براساس سرشماری سال ۱۳۹۵جمعیّت روستادمدمه ۱۵۲ نفربودهاست.
روستای دویل
دویل یا دو یَل یا دوئل (فارسی:دَویل)نام یك روستادردهستان هیر، بخش هیر، شهرستان اردبیل، استان اردبیل است. جمعیت این روستادرسال ۲۰۱۷ میلادی، برابر با ۱۲۳نفر بوده است.روستای دویل دارای طبیعت زیبا و بكر میباشد؛ كه چشم هر گردشگری را نوازش میكند. این روستای در دامنه رشته كوههای باغرو (تالش) قرار دارد.در این روستا درختان میوه زیادی وجود دارد علاوه بر ان مردم بیشتر به كار كشاورزی مشغول هستند. بازدید از این روستا به صورت رایگان برای عموم آزاد است.
روستای دیجوجین
دیجوجین یا (دیژویژین) (دِژِ بیژن) روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان سردابه قرار دارد. این روستا مهد تولد حسنعلی علیپور از بزرگترین خیرین مدرسه ساز و نیكوكاران ایران می باشد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ مركز آمار ایران، جمعیّت این روستا ۱۱۴۴ نفر با ۳۴۸ خانوار میباشد.
موقعیت جغرافیایی
دیجویجین به خاطر موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد به عنوان چهار راه ارتباطی چندین روستا شناخته میشود. این روستا با روستاهای امیدچه، باروق، خشكهرود و جناقرود همسایه است و همچنین مسیر عبور روستاهای دیگر مثل خیارك می باشد. دارای دو مسیر ارتباطی با شهر اردبیل است و دو جاده ی مهم آسفالت شده دهستان سردابه را به هم وصل میكند. این روستا در دشت اردبیل و در نزدیكی دامنه كوه سبلان و در ۱۴ كیلومتری غرب شهر اردبیل واقع شده است كه جزو نزدیك ترین روستاها به شهر اردبیل است.
آب و هوا
دیجویجین، زمستان های سرد و برفی و تابستان های بسیار معتدلی دارد. این روستا به عنوان یكی از بهترین ییلاق های اردبیل شناخته میشود. به دلیل مجاورت این روستا با بخش مركزی، آب و هوای آن تابعِ آب و هوای شهرستان اردبیل است.
طبیعت روستا
رود معروف «نشته رود» از كنار دیجوجین می گذرد. گلابی(به زبان محلی: آرمود) از جمله میوه مشهور این روستا می باشد و این منطقه را با ضرب المثل “باروقین بال آرمودی و دیژویژینین كال آرمودی” مشهور كرده است. درختان گردو نیز در این روستا زیاد می باشد. باغهای این روستا بیشتر در كنار نشترود قرار گرفته است. چشمه مختر بلاغی دارای آب بسیار گوارایی است و مردم روستا سالیان بسیاری، قبل از آب رسانی روستا از آب این چشمه استفاده میكردند.
میراث فرهنگی
تپه تاریخی《نصیر تپه سی》كه از آثار مورد حفاظت سازمان میراث فرهنگی است در دیجوجین قرار دارد. قالی بافی از صنایع دستی مردم این روستا می باشد. از جمله غذاهای محلی می توان خینگل، آش دوغ ، خشیل ، یارما پلو و حلوای سیاه اردبیل را نام برد. نقاشان این روستا در سطح شهر اردبیل نیز معروف می باشند. از جمله نقاشان پیشكسوت در این روستا می توان به ” اوستا مَندی ” اشاره كرد.
گردشگری
این روستا به دلیل داشتن طبیعت زیبا و انواع غذاهای سنتی و آبگوشت و كباب های معروفش، از جاهای توریستی و دیدنی اردبیل است. دیجویجین همه ساله در عید نوروز و فصل تابستان پذیرای مسافران زیادی از شهرهای مختلف و بیشتر تهران می باشد.
تاسیس اولین مدرسه
دیجوجین از روستاهای پیشتاز و اول منطقه اردبیل است كه در آن مدرسه به شكل امروزی ساخته شده و دانش آموزانی از روستاهای عموقین، امیدچه، جناقرود، خشكهرود، باروق، خیارك، جمادی، قرهتپه، وكیلآباد، اروانق، قلعهجوق و… در آن مدرسه تحصیل كردند. بنیان گذار این مدرسه در روستا فردی به نام “میر علی بِیگ”(نام محلی: میرعالی بی) با همت اهالی آن را بنا كرده بوده و به همین علت مدرسه سازی در این روستا و در نزد اهالی دیجوجین مرسوم بوده كه ساخت ۷۲ مدرسه توسط حسنعلی علیپور در ادامه این روند میباشد و همچنین میتوان به ساخت ۹مدرسه در قالب ۲۴ كلاس درس توسط خانم روح انگیز یشمی كه اصالتا اهل این روستا هستند، اشاره كرد.
براساس نظر بزرگان قدیمی، نام روستا از كلمه “دِژِ بیژن” (قلعه ی بیژن) گرفته شده است و احتمال می دهند پس از تصرف ایران توسط اعراب و نبود حرف “ژ” در زبان عربی و تلفظ راحت آن به دیجوجین تغییر یافته است.
روستای دیولق
روستای دیولق در ۱۳ كیلومتری استان اردبیل ، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان سردابه قرار دارد و دقیق اولیه روستا بالای تپه باستانی قرار گرفته كه گورهای دوره ی اشكانیان و ساسانی فراوانی در اطراف این روستا وجود دارد كه احتیاج به كاوش باستانشناسی گسترده ای دارد . این روستا در حال حاضر به منطقه ای در پایین تپه آمده و به اصطلاح دِه جدید شناخته میشود , تنها میراث دِه قدیم كه آن هم برای عصر معاصر است میتوان به مسجد قدیم كه در سال ۱۳۲۷ بنا شده و خانه خشت و گِلی از خاندان یعقوبی، بجا مانده و آن هم به دلیل دوری از امكانات رفاهی زیربنایی خالی از سكنه شده .
بر اساس سرشماری تا سال ۱۳۹۴ جمعیّت این روستا ۱۲۰۰ نفر با ۲۸۸ خانوار بودهاست.
پیشینه تاریخی
آثاری و اشیاء قدیمی از جمله سفال های خاكستری , نخودی و … , سلاح و ابزار الات جنگی از دوره های مختلف باقی مانده كه با با مقایسه كردن انها با سفال دوره اشكانی و قبل از آن میتوان به این نتیجه رسید كه زندگی به صورت عمومی از دوره اشكانی شروع شده و ظروف سنگی سیاه و مرمری روشن و ظروف فلزی مسی و مفرغ و پیدا شدن استخوان های زن و مرد در چند مورد و لوازم ارایشی آنها كه این مكان را مسكونی اعلام میكنند .
برخی از اثار تاریخی یافت شده
سلاحی كه در جنوب غربی و حدود ۵ كیلومتری روستای دولق بدست آمده از نمونه هایی كه در جمهوری آذربایجان بدست آمده ۱۵ سانتی متر بالاتر است كه نشان از مردان قدرتمند جنگی را میدهد .
مهر استوانه ای از جنس مرمر با نقش ماهی و شیر می باشد كه بدست حفاران غیر مجاز از بین رفت.
روستای رزمگاه
رزمگاه یك روستا در ایران است كه در دهستان فولادلوی شمالی بخش هیر شهرستان اردبیل واقع شدهاست. رزمگاه ۹۷ نفر جمعیت دارد.
روستای رضیآباد
رضیآبادروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۷۲ نفر بودهاست.
روستای روشنق
روشنق روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۵۲ نفر بودهاست.
روستای رویندزق
رویندزق روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۲۷ نفر بودهاست.
روستای زردالو
زردآلوروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. جمعیت این روستا در سرشماری ۱۳۸۵، ۱۴۱ نفر (۳۱ خانوار) بوده است.
روستای زیوه
زیوهروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است.
روستای سامیان
سامیان روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان كلخوران كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۸۹۱ نفر بودهاست.
روستای ساوجبلاغ
ساوجبلاغ روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۲۶۱ نفر با ۵۴خانوار بودهاست.
روستای سرخانلو
سرخانلو روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۲۵۰ نفر بودهاست.
روستای سردابه
سردابه روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است.
روستای سلطانآباد
سلطانآباد روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان كلخوران كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۱۷۵۲ نفر با ۳۶۸ خانوار بودهاست.
روستای شاماسبی
شاماسبی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۸۱۷ نفر بودهاست.
روستای شبلو
شبلو روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان هیر قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۳۸۳ نفر بودهاست.
روستای شریفبیگلو
شریفبیگلو روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. این روستا در فاصله ۴۰ كیلومتری شهر اردبیل واقع شده است.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۴۸ نفر بودهاست.
روستای شمشیرخانه
شمشیرخانه روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. شمشیرخانه۳۷ نفرجمعیت دارد.
روستای شندرشامی
شندر شامی روستایی در شهرستان اردبیل استان اردبیل در دامنههای سبلان است كه از اردبیل تقریباً ۳۱ كیلومتر فاصله دارد.شندرشامی در دهستان دوجاق بخش ثمرین قرار دارد و بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسكن در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۳۱ نفر بودهاست.

روستای شهریور
شهریور روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۹۹ نفر بودهاست.
روستای شیخ كلخوران
شیخ كلخوران در ۳ كیلومتری شهر اردبیل واقع شده كه در حال حاضر به علت گستردگی شهر اردبیل به یكی از محلههای آن تبدیل شده است. این آبادی از دیر باز به علّت وجود آرامگاه جد سلاطین صفوی در آن، مورد توجه بوده است، كه از نظر آبادانی با شهر اردبیل رقابت داشته و مهاجر پذیر بوده و عدهای از علمای طالقان و جبل عامل لبنان و اهالی خیاو مهاجرت و در آن سكونت گزیدند، لیكن بر اثر توسعه اردبیل متصرفات آن ضمیمه اردبیل و همانند ادغام شهر ری در تهران جزء محلات قسمت شمالی اردبیل محسوب میشود و مركزیت دهستان كلخوران را دارا میباشد.
بزرگترین مجموعه تاریخی كلخوران شیخ آرامگاه امینالدین جبرائیل است، كه به پدر شیخ صفیالدین اسحق، جد سلاطین صفوی تعلق دارد و در نیمه اوّل قرن دهم هـ. ق احداث شدهاست.
بقعه شیخ امینالدین صفوی
بقعه كلخوران، آرامگاه پدر شیخ صفیالدین اسحق اردبیلی جد سلاطین صفوی است و در روستای كلخوران در سه كیلومتری اردبیل واقع شدهاست. روستای كلخوران نیز گاه به نام این بقعه «كلخوران شیخ» خوانده میشود. بنای بقعه مربوط به اوایل قرن دهم هجری قمری است.
این بنا در محوطه مشجری به ابعاد ۱۵۰ در ۲۰۰ متر قرار دارد كه مقبره سید امینالدین جبراییل به صورت یك هشت ضلعی در وسط باغ قرار گرفتهاست. قسمتی از نمای پاكار بنا از سنگهای منتظم ساخته شده كه روی آنها دیوارهای جانبی بقعه از آجر بنا شدهاست. بیرون بقعه با تزیینات كاشی به صورت تلفیقی كار شدهاست. سقف این بقعه مسطح است كه در وسط آن گنبد آجری به نسبت بزرگی قرار دارد. در ورودی بقعه یك ایوان قرار گرفته كه دارای تذهیب كاشی است.
این مكان دارای محوطهای است كه در آن گلكاری و تزیین صورت گرفته و همین به فضای این مكان جلوه دیگری بخشیده است. بازدید از خود بنا و بناهای كنار آن و همچنین مقابر افراد مشهور و معروف نیز از جمله دیدنیهای آن میباشد. این بنا شامل دیوار گلی بلند، مقبره امین الدین جبراییل، مقبره عوض الخواص بن فیروزشاه زرین كلاه، مقبره سید محمد الاعرابی، بقعه سید حمزه، مقابر داخل محوطه بقعه، مقابر خارج از محوطه بقعه میباشند. طرح بنای امین الدین جبرائیل به شكل مستطیل است كه یك ذوزنقه برابر ساق به ضلع شمالی از آن چسبیده و آن را به صورت شش ضلعی درآورده است. ابعاد بنا ۸/۱۴ × ۲۴ متر از شمال به جنوب میباشد. ساقها و قاعدههای كوچك ذوزنقه، پهنای سه طاق ایوان مدخل رواق را تشكیل میدهند. در ازاره مدخل ورودی كاشی كاری شده و بالای آن یك بیت شعرنوشته شدهاست.
بالای درب ورودی، تصویر یك شیر و یك پلنگ در دو سوی پنجره نقاشی شده و هر یك با یك زنجیره بسته شدهاند، و نشان از سبك و سیاق منسوب به دوره صفوی و اوایل سده یازدهم هجری دارند. طاق ایوان ساده است، اما طاقهای دو سوی آن دارای گچبری و مقرنس كاری است. رواق، بنایی است مستطیل شكل كه با طاق ضربی آجری پوشیده شده و دو سوی خاوری و باختری آن نیز، دو خواجهنشین منظم ساخته شدهاست كه طاق ضربی آجری دارد. سقف رواق و خواجه نشینها گچبری است، و با رنگهای آبی و طلایی و با اسلیمیهای ساده و توریقی و گلهای شاه عباسی نقاشی شدهاند. ازاره رواق، با كاشی معرق و در برخی قسمتها با كاشیهای هشت ضلعی منظم فرش شده و حد فاصل چهار كاشی، با مربعهای كوچك پوشیده شدهاست. رواق مقبره از نظر تزیینات و رنگ، ملایم و هماهنگ میباشد. ازاره كاشی كاری، مجمموعه گچبری و نقاشی سقف و دیوارها را كه در عین سادگی از تنوع شگفت از جهت طرحهای مختلف برخوردار است دربر گرفته و فضایی مناسب را برای زایران فرآهم آوردهاست. در این میان، در چوبی مقبره كه خود یكی از آثار بسیار ارزنده و جالب هنری میباشد، بر جای ماندهاست.
روی این در، منبت كاریهای چشمگیر بر اساس تقسیمبندی هندسی كار شده و اشعار گوناگون در قسمتهای مختلف آن برجسته كاری شدهاست. پس از آن كه از این در چوبی، وارد مقبره میشویم، اتاقی به شكل مربع با چهار رواق قرار دارد كه همه آنها مانند راهرو، ضربی آجری بوده و از داخل، گچ بری و مقرنس كاری شدهاست. همه سطوح آن در بدنه دیوار و سقف، با اسلیمیهای مختلف و ترنجها و شاه عباسیها نقاشی شدهاند. آخرین تعمیرات ومرمت كاری در این قسمت مقبره به سال ۱۰۳۰ هجری قمری مربوط میباشد و طاهر بن سلطان محمد نقاش، آن را انجام داده است.
در متن بقعه مقبره، صندوق ساده شیخ جبراییل قرار گرفته كه ابعاد آن ۵۰/۱× ۲×۳ متر است. در بدنه دیوارهای بقعه، لوحهای كمربندی از كلام خدا گچبری شدهاست. در دو سوی شاه نشین جنوبی مقبره، دو اتاق شش ضلعی به قطر ۳۰/۳ متر و اضلاع ۲۵/۱ متر ساخته شدهاست كه از ویژگیهای معماری مانند طاقچه بندی دیوارها، مقرنس كاری سقف، گچبری و نقاشیهای سطوح گوناگون اتاقها برخوردار است. این اتاقها مجموعهای از انواع اسلیمیها و تركیبی از رنگهای سبز، آبی خاكستری، قهوه ای، قرمز، فیروزه ای در متنها و صورتی، سفید و طلایی بر گلها و اسلیمیها است.
آثار تاریخی دیگر
پل كلخوران، كه بر روی رودخانهای كه از مركز روستای كلخوران عبور میكند، احداث شدهاست. بنای این پل سه دهنه به دوره صفویه مربوط است.
آرامگاه امینالدین جبرائیل، كه به پدر شیخ صفیالدین اسحق، جد سلاطین صفوی تعلق دارد و در نیمه اوّل قرن دهم هـ. ق احداث شدهاست.
مسجد جامع شیخ كلخوران منسوب به عهد قاجار.
بقاع سیدحمزه ازاولاد امام موسی كاظم در محوطه حیاط شیخ امین الدین در كلخوران شیخ و سیدصدرالدین در اراضی قدیم كلخوران كه اكنون به علت توسعه اردبیل در آن واقع گردیده است. مقابر سیدمحمداعرابی وسیدقطب الدین وسیدغنی اردبیلی درمحوطه حیاط شیخ امین الدین. ساختمان اولین مدرسه كلخوران منضم به حیاط بقعه كه اكنون به میهمانسرا تبدیل شدهاست.
توابع دهستان كلخوران
هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۶۶٫۲٫۲ بنا به پیشنهاد شماره ۱۱۳۸۹٫۱٫۵٫۵۳ مورخ ۱۳۶۵٫۱۲٫۱۲ وزارت كشور به استناد ماده ۱۳ قانون تعاریف و ضوابطتقسیمات كشوری مصوب تیر ماه سال ۱۳۶۲ مجلس شورای اسلامی در اجرای ماده ۳ قانون مزبور و تبصرههای ذیل آن و ماده ۳۱ آییننامه اجرای قانون مذكر تصویب نمودند.
براساس این مصوبه دهستان كلخوران علیا (كلخوران شیخ) شامل روستاها، مزارع و مكانها در محدوده جغرافیایی معین مطابق با كروكی و نقشه۱٫۲۵۰٫۰۰۰ ضمیمه كه ممهور به مهر دفتر هیئت وزیران است به شرح زیر ایجاد و تشكیل گردید:
دهستان كلخوران
به مركزیت كلخوران شیخ (كلخوران علیا) مشتمل بر ۱۳ روستا، مزرعه و مكان به اسامی زیر: ۱ – كلخوران شیخ (كلخوران علیا)، ۲ – انزاب علیا، ۳ – كركرق، ۴ – گیلانده، ۵ – تازهكند شریفآباد، ۶ – سامیان، ۷ – مرغداری امین، ۸ – صومعه (صوما)، ۹- اردی، ۱۰ – قرهلر، ۱۱ – سلطانآباد، ۱۲ – تازهكند رضاآباد ۱۳-آقجه كند. در زمان آشوب های گسترده از امپراطوری عثمانی (شورشیان آلبانیایی امروزی) را از راه باكو به اینجا تبعید میكردند .
شغل اكثر ساكنان كلخوران كشاورزی میباشد. این دهستان با دارا بودن ۱۴۵هزار هكتار اراضی آبی با خاك حاصلخیز یكی از قطبهای تولید سیب زمینی و گندم در دشت اردبیل میباشد. زمینهای حاصلخیزكشاورزی شیخ كلخوران در انتهای جلگه دشت اردبیل واقع شدهاست. رودخانههای فصلی و چاههای پرآب زمینهای زراعی این منطقه را به یكی از با ارزشترین زمینهای زراعی ایران تبدیل كردهاست.
روستای شیخاحمد
شیخاحمد روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. در سی و دو كیلومتری شهر اردبیل قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۷۳۱ نفر با ۱۳۶ خانوار بودهاست.
روستای شیشهگران
شیشهگران روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان خیاركدر ۱۸ كلیومتری و غرب شهرستان اردبیل در دامنه كوه سبلان قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۳۴ نفر بودهاست.
روستای صومعه
صومعه روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. روستای صومعه یكی از قذیمیترین روستاهای استان اردبیل میباشد.برج شاطر در این روستا یكی از جاذبه های گردشگری این استان می باشد و در گذشته های دور به عنوان برج راهنما در مسیر عشایر و كاروان ها جهت پیدا كردن شهر اردبیل بوده است.در طی جنگ تحمیلی شهدای بسیار از این روستا به درجه رفیع شهادت نائل آمده اند.صنعت اصلی مردمان روستای صومعه كشاورزی است و آنها به تولید گندم ، سیب زمینی ، عدس ، نخود و … برای كشور مشغول هستند.
تپه روستای صومعه مربوط به دوره اشكانیان است و در شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان غربی، روستای صومعه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۳۹۸۷ بهعنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.برج شاطر (گنبد شاطر) مربوط به اواسط دوره ایلخانی است و در شهرستان اردبیل، روستای صومعه واقع شده و این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۱۸۹ بهعنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۲۸۲ نفر بودهاست.
روستای طالبقشلاقی
طالبقشلاقیروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۴۰۹ نفر با ۴۰۰ خانوار بودهاست.فاصله روستا از مركز شهر اردبیل ۲۲ كیلومتر می باشد.مردم روستا اكثرا به كشاورزی و دامداری مشغول هستند،البته ناگفته نماند كه خرید و فروش سیب زمینی از دیگر شغل های پر طرفدار در روستا میباشد.سیب زمینی،گندم،چغندر عمده محصولات كشاورزی روستا می باشد.
روستای طهماسبآباد
طهماسبآبادروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. طهماسب آباد ۶۰ نفر جمعیت دارد.
روستای عباسآباد
عباسآباد یكی از روستاهای استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی جنوبی میباشد. روستایی در فاصلهٔ ۴۵ كیلومتری شهر اردبیل این روستا یكی از بلندترین مناطق مسكونی است كه سالانه گردشگران زیادی را به سمت خود جذب میكند. ارتفاع روستای عباسآباد از سطح دریا حدود ۲۵۰۰ متر است.برای رسیدن به این روستا دو راه وجود دارد یكی از طرف اردبیل – خلخال و دیگری از سمت گیلان روستای سوباتان و دریاچه زیبای نئور
بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۱۴۵ نفر با ۲۴ خانوار بودهاست.
روستای علیقشلاقی
علیقشلاقیروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۳۱۴ نفر بودهاست.
روستای عموقین
عموقین (آغمیان) روستایی در ۷ كیلومتری غرب اردبیل است. این روستا در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان سردابه قرار دارد. محصولات مهم كشاورزی آن گندم، جو، سیب زمینی، چغندر قند و لوبیاست. منطقه تاریخی پیرحاجی كه قدمت آن به قبل از اسلام برمیگردد در این روستا قرار دارد و گمان میرود كه یك آتشكده باشد.براساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۴۰۰ نفر بوده است.
روستای فیروزآباد
فیروزآباد روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان فولادلوی جنوبی كه در استان اردبیل واقع شده است. براساس سرشماری مركز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، فیروزآباد ۸۰ نفر جمعیت دارد.
روستای قاسم قشلاقی
قاسم قشلاقی یك روستا در اردبیل ایران است كه در دهستان بالغلو واقع شدهاست. این روستا در كیلومتر ۹ اردبیل به سرعین واقع شده است. رودخانه بالیغ لی چای از مركز آن میگذرد و به طور سنتی به آن منطقه چایپارا گفته میشود. باغ ارباب در ضلع جنوبی روستا واقع شده است و عمده فعالیت اقتصادی ساكنین از محل كشاورزی میباشد. قاسم قشلاقی ۵۰۰ نفر جمعیت دارد.
روستای قرهتپه سبلان
قرهتپه سبلان روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. (فاصله از مركز استان ۲۱ كیلومتر)بر اساس آخرین نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسكن ۱۳۹۵از درگاه ملی مركز آمار ایران جمعیت روستا ۸۳۳ نفر در قالب ۲۵۶ خانوار و به تفكیك ۴۰۸ نفر زن و ۴۲۵ نفر مرد است.مقایسه این دو آمار (سرشماری سال ۱۳۸۵ و ۱۳۹۵ ) بیانگر افزایش قابل توجه تعداد خانوارها و كاهش جمعیت كل است، كه مهاجرت برخی خانوارها و كوچكتر شدن بعد خانوارها را به خوبی نشان میدهد.
روستای قره لر
قرهلر روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان كلخوران كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۷۹۲ نفر با ۱۴۱ خانوار بودهاست.
روستای قرهولی
قرهولی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش هیر ،دهستان فولادلوی جنوبی كه در استان اردبیل واقع شده است. قرهولی ۴۱ نفر جمعیت دارد.
روستای قزل قیه
قزل قیه روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان هیر قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۱۰۹۵ نفر با ۲۱۷ خانوار بودهاست.
روستای قشلاق اوچ بلاغ
قشلاق اوچ بلاغ روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. قشلاق اوچ بلاغ ۹ نفر جمعیت دارد.
روستای قشلاق محمدبیگ سفلی
قشلاق محمدبیگ سفلی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان هیر كه در استان اردبیل واقع شده است. قشلاق محمدبیگ سفلی ۲۳ نفر جمعیت دارد.
روستای قشلاق محمدبیگ علیا
قشلاق محمدبیگ علیا روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان هیر كه در استان اردبیل واقع شده است. قشلاق محمدبیگ علیا ۱۴۶ نفر جمعیت دارد.
روستای قلعهجوق سبلان
روستای قلعه جوق سبلان در ۱۶ كیلومتری غرب شهرستان اردبیل قرار گرفتهاست. این روستا، آب و هوای معتدلی دارد و در فصل سرما و زمستان بسیار سرد و پر برف میباشد. بنابر آمار رسمی جمعیّت روستا بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵، ۲۱۳خانوار در آن با جمعیّتی بالغ بر ۷۹۶ نفر زندگی میكنند.این در حالیست كه بالغ بر ۷۰۰ خانوار ساكن تهران میباشند.
معشیت اهالی روستا از طریق كشت گندم، جو، یونجه و عدس … و نیز دامداری تأمین میشود. نحوه آبیاری زمینهای زراعی به صورت سنتی بوده كه از چشمه سارهای یدی بلوك و یوخی چمنی دامنه سبلان دارای حق ابه بوده و تامین میشود و دارای نود پنج درصدزمینها آبی و پنج درصد دیم میباشد . روستا دارای آب لوله كشی بهداشتی به منازل، برق،مدرسه راهنمایی و ابتدایی ، خانه بهداشت، تلفن ثابت ، گاز رسانی شده و روستایی میباشد. راه ارتباطی این روستا به اردبیل از دو راه شكسته منتهی به روستای عموقین و نیزراه آسفالته بطرف روستای خشگه رودبوده و نیز راه دسترسی به آب گرم سردابها دوطریق شوسه و آسفالتهاست. چشماندازهای زیبای بسیاری در این روستا وجود دارد. از جمله [[كوه سبلان|قله سبلان] باغهای تاریخی میر اعلم باغی و چنقل و..

روستای قلیچی
قلیچی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. قلیچی ۳۰۰ نفر جمعیت دارد.این روستا قدمتی بیش از ۳۰۰ سال دارد.نام اولیه آن كه بجای مانده است(قلعه ایچی) بوده است كه در آن زمان به معنای قلعه داران بوده است.دلیل گذاشتن این اسم روی این روستا قلعه های باستانی ای بوده كه در این روستا وجود دارد
روستای قیه چمن
قیه چمن روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان فولادلوی جنوبی كه در استان اردبیل واقع شده است. قیه چمن ۱۴۵ نفر جمعیت دارد.
روستای كردعلی
كردعلی روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان هیر قرار دارد. با سه روستای اوریق و كریق و یایچی هم مرز است. دارای باغات گیلاس و آلبالو و … كه در بعضی از باغات درختانی با طول عمر بیش از ۴۰۰ سال یافت شده كه نمونه آن درخت شاه توت در كنار ملا گلی میباشد. روستا ییلاقی بوده و در تابستان جمعیت آن تا ۳ برابر افزایش می یابد. آبیاری باغات و زمینهای كشاورزی توسط چندین چشمه طبیعی و سد خاكی سد زربیل كه متعلق به روستای یایچی می باشد. (احداثی سال ۱۳۷۵ )و حق آبه از نهر موسوم به بیله درق كه بصورت مشترك بین یایچی و كردعلی میباشد صورت گرفته و با شروع گرما بیشتر جنبه ییلاقی داشته و ماهیگیری از تفریحات گردشگری روستا میباشد. با اجرای طرح هادی روستایی از گسترش بی رویه روستا در محدوده خارج روستا جلوگیری بعمل آمده و روستا محدود به شمال(یوخاری باش) و جنوب(آشاقی باش) قبرستان روستا میباشد و ارائه خدمات شامل برق و گاز و آب روستایی به بناهایی كه از سال ۱۳۹۴ به بعد خارج از حریم قدیمی روستا احداث شود ممنوع بوده و توسط مراجع ذیصلاح بناهای خارج حریم روستا تخریب میگردد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۲۴۷ نفر بودهاست.
روستای كردقشلاقی
كردقشلاقی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. روستای كردقشلاقی در پانزده كیلومتری شهر اردبیل و سه كیلومتری شهر ثمرین قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۳۵ نفر بودهاست.
روستای كردكندی
كردكندی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۲۰۶ نفر بودهاست.
روستای كركرق
كركرق روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان كلخوران كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۱۳۹۳ نفر بودهاست.
موقعیت جغرافیایی
كركرق روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان كلخوران قرار دارد. كركرق سالها قبل به عنوان استراحتگاه یكی از طوایف مفانلوها بوده كه در زمان كوچ آنهااز قشلاق به ییلاقهای دامنه سبلان استفاده میگردیده است. باگذشت زمان عدهای ازآنها در این محل ساكن شدهاند و آنجا را تبدیل به یك روستا كردهاند. شغل اكثریت اهالی كشاورزی و دامداری میباشد. استادیوم ۲۰هزارنفری علی دایی در زمینهای این روستا قرار دارد. این روستا یكی از زیباترین مناطق و مناظر بكر طبیعی را داراست.
زیارتگاه كركرق
در داخل این زیارتگاه قبور متبركه چهار تن سه قبر در یك ضلع و در امتداد هم و قبر دیگر در ضلع مقابل و در همان امتداد قرار گرفتهاست كه متأسفانه هویت و تاریخچه آرمیدگان این زیارتگاه بر مردم روستا دقیقاً مشخص نمیباشد. بنای زیارتگاه در سال ۱۳۶۶ ه. ش توسط اهالی روستا مرمت گردیده است. ابعاد كلی بنا۹*۴ متر است كه ورودی اصلی آن به سمت قبله میباشد. در ضلع جنوبی زیارتگاه ایوانی سرتاسری قرار دارد كه با دو پنجره نور مورد نیاز فضای داخل را تأمین مینماید.
روستای كرگان
كرگان روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان هیر قرار دارد.این روستا با قدمتی بسیار كهن در كوهپایه های رشته كوه تالش(مرز بین استان گیلان و استان اردبیل) و در ۱۸ كیلومتری شهر اردبیل در جاده خلخال(سرچم) قرار دارد.از آثاری كه در روستای كرگان و تپه ی معروف آن كشف شده معلوم میشود كه قسمتی از این منطقه در ادوار باستانی، آباد و دارای ساكنینی بودهاست.بر اساس مطالعات علمی و آثار باستانی به جا مانده قدمت این روستا به عصر برنز آغازین (EBA)، ۳۵۰۰-۲۰۰۰ (پیش از میلاد) بر می گردد.
وجود رشته كوههای تالش در كنارههای دریای خزر موجب متوقف شدن رطوبت در دامنههای آن گردیده و سبب بارش باران در این ناحیه میشود. بخشی از این بارندگیها در ارتفاعات منجر به بارش برف میشود و به همین دلیل است كه هوای كرگان بسیار خنك و مطبوع است. هوا در كرگان مه نسبی دارد و دمای آن در برخی از روزهای سرد زمستان به حدود ۵ درجه سانتیگراد زیر صفر میرسد. در شبهای تابستان نیز گاه مردم به استفاده از لباس گرم نیاز دارند.
مردم این روستا به زبان تركی آذربایجانی سخن می گویند.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۹۸۸ نفر با ۲۰۸ خانوار بودهاست.
كسب و كار
اكثریت مردم این روستا از طریق دامداری كشاورزی و باغداری به كسب درآمد مشغول هستند. به دلیل نزدیكی به شهرهای ساحلی دریای خزر همواره بعضی از ساكنین روستا از گذشته های دور در شیلات استان گیلان مشغول به كار بوده اند.
جاذبه های گردشگری و موقعیت سرمایه گذاری
این روستا واقع در جغرافیایی كم نظیر و با طبیعتی بسیار سرسبز واقع در شریان اصلی عبور و مرور مسافرین داخلی و بینالمللی می باشد. اخیراً پروژه های گردشگری متعددی در این روستا و حومه آن در دست احداث بوده كه از جمله آن می توان به پروژه بزرگ دشت بهشت كرگان و احداث رستوران ها و غذاخوری های متعدد در آن اشاره كرد.
نزدیكی به مراكز گردشگری همچون دریاچه نئور ٫ باغهای وسیع گیلاس و آلبالو وسیب ٫ شهر هیر و شهر اردبیل و همچنین تعریض و گسترش بزرگراه سرچم و قرار گرفتن این روستا در نقطه عطف آن، این روستا را به مكانی مستعد جهت سرمایه گذاری و احداث پروژه های توریستی و همچنین صنعتی بدل كرده است.
روستای كریق
كریق روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان هیر قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۲۷۸ نفر بودهاست. در این روستا مردمان اهل تسنن در كنار مردمان اهل تشیع به خوبی و برادرانه با همدیگر زندگی می كنند.از جمله شخصیت های برجسته ی روستا ، جناب آقای سید یاور مرادی امام جمعه شهر عنبران (از توابع شهرستان نمین) می باشد.شغل اصلی مردمان این روستا كشاورزی و دامپروری است. زنان این روستا پا به پای مردان خود كار می كنند.
این روستا پتانسیل های زیادی برای سرمایه گذاری دارد. زمین های زراعی حاصل خیز و نزدیكی به شهر اردبیل به عنوان مركز استان اردبیل ، از جمله مزیت های این روستا بشمار می رود.
در روستای كریق فولادلو چهار مسجد و یك حسینیه وجود دارد كه یكی از مساجد این روستا بنام مسجد محمد رسول الله (ص) برای اهل تسنن و مابقی برای اهل تشیع می باشد. هرساله همزمان با ایام سوگواری حضرت ابا عبدالله (ع) در این روستا دستجات عزاداری برپا می شود و برادران اهل تشیع دركنار برادران اهل تسنن به عزاداری می پردازند.
روستای كفتاره
كفتارهروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. كفتاره ۳۶ نفر جمعیت دارد.
روستای كلخوران
كلخوران روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۲۴۰ نفر بودهاست.
روستای كمركندی
كمركندی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است.
روستای كمیآباد
كمیآباد روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۵۵۸ نفر بودهاست.
روستای كوزه تپراقی
كوزه تپراقی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان فولادلوی شمالی كه در استان اردبیل واقع شده است. كوزه تپراقی ۱۵۳ نفر جمعیت دارد.
روستای كولانكوه
كولانكوه روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش ثمرین كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵جمعیّت این روستا ۴۳۲ نفر بودهاست.
روستای كوهساره
كوهساره روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان هیر قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۳۴۳ نفر بودهاست.
روستای گرجان
گرجان روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۸۷۶ نفر بودهاست.
روستای گل تپه ملالی
گل تپه ملالیروستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان فولادلوی شمالی كه در استان اردبیل واقع شده است. گل تپه ملالی ۱۲۳ نفر جمعیت دارد.
روستای گلتپه
گلتپه روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی جنوبی قرار دارد. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت این روستا ۲۰۶ نفر با ۴۳ خانوار بودهاست.
روستای گلمغان
گلمغان روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ، كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ بالغ بر ۱۰۰۰۰ نفر میشد.
روستای گلی
گلی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۶۳ نفر بودهاست.
روستای گندیشمین
گندیشمین روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۷۶۳ نفر بودهاست.
روستای گنسولكندی
گنسولكندی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۴۳۵ نفر بودهاست.
روستای گورادل
گورادل روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی شمالی قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۳۹۶ نفر بودهاست.
مهمترین رخدادی كه طی تاریخ ۸۰۰۰ ساله روستای گورادل ثبت گردیده است.
روستای گورقلعه
گورقلعه روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی جنوبی قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۲۹۶ نفر بودهاست.
روستای گیلانده
گیلانده روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان كلخوران قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت این روستا ۸۷۷ نفر بودهاست.
روستای للهلو
للهلو روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان ارشق شرقی قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۲۵۵ نفر با ۴۹ خانوار بودهاست.
روستای مجنده
مجنده روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان دوجاق(غربی) قرار دارد و روستایی نیز در مشكین شهر همنام با روستای مجنده وجود دارد.شغل اكثر مردم این روستا كشاورزی است و مهمترین محصول كشاورزی این منطقه چغندر می باشد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۷۹۰ نفر بودهاست.
روستای محمدجان لو
محمدجان لو روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. محمدجان لو ۹۰ نفر جمعیت دارد.
روستای محمودآباد
محمودآباد روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی جنوبی قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۷۶ نفر بودهاست.
روستای مختارآباد
مختارآباد روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. مختارآباد ۳۵ نفر جمعیت دارد.
روستای مزارع پیله سهران
مزارع پیله سهران روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است.
روستای مسجدلو
مسجدلو روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان فولادلوی جنوبی كه در استان اردبیل واقع شده است. مسجدلو ۱۱۷ نفر جمعیت دارد.
روستای معصومآباد
معصومآباد روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۶۱۷ نفر با ۱۲۵ خانوار بودهاست.
روستای ملاباشی
ملّاباشی روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان بالغلو قرار دارد و امروزه بیشتر ظاهری شهری دارد و با توجه به چسبیدگی آن به اردبیل یكی از محلات شهرستان اردبیل محسوب میشود.و شهركهای كارشناسان بسیجیان و دولتی بخشهایی از ملاباشی است. ملاباشی از دیر باز مهد علما و عارفان بوده است ومهد قاجاریان اردبیل بوده است به نقل معتبر از اهالی، در زمان صفویه سمتدار 《ملاباشی》 شیخ صفی الدین اردبیلی در این محل سكونت داشته بنابرین ملاباشی نام نهاده شده است.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۳۵۳۱ نفر با ۸۳۰ خانوار بودهاست.
روستای ملایوسف
ملایوسف روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. ازملایوسف قدیم تنها هشت خانه باقیمانده وجمعیت ملایوسف كه نسلشان ملایوسفی باشد به حدود ۴۰ نفر میرسد ولی همانند جاهای دیگرملایوسف الان به شهر اردبیل چسبیده وبافت قدیمی خود را از دست داده است.بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۴۷۵۲ نفر با ۱۱۵۰ خانوار بودهاست.
روستای میجندی
مجنده روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۴۵۴ نفر بودهاست.
روستای میرانی
میرانی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. میرانی ۱۲۹ نفر جمعیت دارد.
روستای نقدی كندی
نقدی كندی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان ارشق شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است. نقدی كندی ۱۴۷ نفر جمعیت دارد.
روستای نوران
نوران روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت این روستا ۹۱۸ نفر با ۲۱۱ خانوار بودهاست.
روستای نوشهر
نوشهر روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان فولادلوی شمالی قرار دارد.بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیّت این روستا ۱۶۹۵ نفر بودهاست.
روستای نیار
نیار یكی از محلههای شهر اردبیل است كه محل تولد مقدس اردبیلی است. نیار در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان شرقی قرار دارد.نیار تا قبل از به قدرت رسیدن صفویان یكی از محلات قدیمی شهر اردبیل به حساب می آمد،[نیازمند منبع] با ظهور صفویان پیشرفت شهر اردبیل به سمت شمال و شرق اردبیل بود از این رو نیار كه در جنوب شهر اردبیل قرار داشت در انزوا ماند و كم كم از بافت شهری جدا شد، در زمان قاجاریان نیار به عنوان یكی از روستاهای دهستان شرقی شهرستان اردبیل آمارگیری شد.
با سركار آمدن رژیم پهلوی و به دنبال آن در سال ۱۳۴۲ اهالی نیار به عنوان اولین روستا در ایران به سیاست های روستا ستیزانه آن زمان اعتراض كردند و پیشگام شروع انقلاب سفید شدند، به صورتی كه محمدرضا شاه پهلوی شخصا برای تقسیم اراضی به روستای نیار رفتند.با شروع انقلاب اسلامی نیار همچنان روستایی در شرق شهر اردبیل شناخته میشد تا اینكه در سال ۱۳۸۰ به شهر اردبیل پیوست و به عنوان یكی از محلات اردبیل شناخته شد.
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۲۱۵۷۲ نفر میباشد
روستای نیورسفلی
نیورسفلی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش فولادلوی جنوبی ،دهستان شرقی كه در استان اردبیل واقع شده است.
روستای وره نو
وره نو روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان بالغلو كه در استان اردبیل واقع شده است. وره نو ۱۹ نفر جمعیت دارد.
روستای وكیلآباد
وكیلآباد روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. فاصله آن از مركز اردبیل ۲۸ كیلومتر میباشد. ترتیب روستاها تا وكیل آباد: اردبیل/گلمغان/حمل آباد/ایمچه/خشكه رود/جمادی/قره تپه/وكیل آباد!بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ نیز جمعیّت این روستا ۱۱۲۰ نفر با ۲۱۰ خانوار بودهاست.
روستای هاچاكندی
هاچاكندی روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان غربی كه در استان اردبیل واقع شده است.
روستای هلآباد
هل اباد روستایی از توابع شهرستان اردبیل است. در سرشماری ۱۳۸۵ جمعیت این روستا ۱۳۷ نفر (۳۲ خانوار) بود. این روستا در مسیر جاده اردبیل به خلخال واقع شده است.
روستای هیر
هیر شهری در بخش هیر شهرستان اردبیل استان اردبیل در شمال غربی ایران است.شهر هیر در زمان زرتشتیان دارای اهمیت بودهاست. معنی نام هیر یعنی آتش از این رو میتوان گفت ایرانیان در دوره زرتشت برای روشنایی احترام زیادی قائل بودند.
جغرافیا
شهر هیر در جنوب و در ۲۳ كیلومتری شهرستان اردبیل قرار دارد و یكی از قطبهای گردشگری در استان اردبیل محسوب میشود. آب و هوای شهر هیر در پاییز و زمستان سرد است ولی در بهار و تابستان معتدل و گه گاهی گرم میشود. در این شهر باغهای گیلاس آلبالو و… فراوان اند كه به همین خاطر به شهر باغهای بهشتی معروف است. این شهر هرساله گردشگران زیادی را به خود جلب میكند اولین پل معلق تمام شیشه ای قوسی شكل جهان در این شهر قرار دارد . در این شهر منطقهای بسیار بكر و زیبا وجود دارد كه پر از باغهای میوه است و رودی از میان این باغها عبور میكند این منطقه در پشت كوههای این شهر واقع شدهاست كه به بهشت پنهان شهر هیر (دربند) مشهور است.
از جاذبه های گردشگری و تفریحی هیر میتوان به پل معلق شیشه ای هیر كرد. به علت توریستی و زیبا بودن این شهر خانه ها و ویلاهای بسیار زیبایی ساخته شده.در خیابان شهر هیر نیز مملو از درخت گیلاس میباشد. از دیگر نقاط گردشگری در هیر بجز پل معلق شیشه ای و دربند میتوان از دریاچه نئور نیز نام برد كه دریاچه ای روی قله كوه باغرو میباشد كه در زمستان یخ میزند و آب بسیار شفاف و زلال و خنكی دارد كه دارای ماهی قزل آلا رنگین كمان نیز میباشد و بسیار طبیعت چشم نواز دارد.
كوه های اطراف شهر هیر پر از گیاهان دارویی خاص و كمیاب میباشد شهر هیر مملو از چشمه های آب شیرین و آبشارهای طبیعی میباشد به طوری كه آب لوله كشی منازل نیز از آب همین چشمه ها توسط سازمان آب تغذیه میشود و بسیاری از مردم اردبیل به این شهر می آیند و آب خوراكی و مصرفی خود را از هیر میبرند از مناطق قدیمی و تاریخی هیر میتوان از قلعه تاریخی هیر با قدمت بیش از سه هزار سال و مسجد جامع و عباسیه و حسینیه هیر و بازار هیر نام برد از ورزشكاران هیر نیز میتوان از پیمان ماهری پور هیر قهرمان قویترین مردان جهان و علی لطیفی هیر بازیكن اسبق تیم ملی فوتبال ایران نام برد و همچنین مداح معروف استان اردبیل آقای بهروز سیفی هیر نیز ساكن این شهر میباشد و همچنین بخش هیر دارای دانشگاه و مدارس و آموزش پرورش و اداره گاز و آب و برق و مخابرات و شهرداری و بخشداری و فرمانداری و بانك و پاسگاه و كلانتری و بهداشت و درمانگاه می باشد و هفتاد روستای مجاور هیر نیز برای انجام امور به هیر می آیند و شهر مركزیت روستاها و بخش های اطراف میباشد[نیازمند منبع]
مردم
شغل اصلی مردم این شهر غالبا زنبورداری و كشاورزی است. مردم هیر مردم شاد و شوخطبعی هستند بسیار مهربان اند و همیشه دوست دارند شهرشان شلوغ و پر از مهمان و گردشگر باشد با این حال اگر قصد تفرج در این شهر و باغات آن را داشتید قبل از ورود به محوطه باغات از صاحب و مسئول آن كسب اجازه كنید چرا كه در غیر این صورت ممكن است مورد بی مهری اهالی قرار بگیرید چون بیش از هر چیز نسبت به لگد مال شدن علوفه باغ قبل از جمع آوری آن و یا شكستن شاخه درختان جهت چیدن میوه و یا جمع آوری هیزم جهت درست كردن آتش حساس هستند و موجب اعتراض ایشان می شود. در هر صورت بیشتر مراعات كنید تا با احترام پذیرایی شوید.مردم هیر یك سری مراسم آئینی منحصر به فرد و زیبا دارند كه هر ساله باعث گرد هم آمدن اهالی هیر و سایر شهرها در این منطقه می شود.مانند مراسم شبیه خوانی روز عاشورا و عزاداری ایام محرم و تشت گذاری و عید نوروز و…
روستای یایچی
یایچی روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش هیر، دهستان هیر قرار دارد.روستای یایچی از توابع بخش هیر شهرستان اردبیل است كه در فاصله ۱۰.۵كیلومتری شمال غربی شهر هیر و ۲۸ كیلو متری شهر اردبیل و در دامنه ارتفاعات باغرو قرار دارد . این روستا با روستاهای بقرآباد،خانقاه ،دمدمه،بیله درق،ایوریق و كردعلیلو همسایه است .آب و هوای منطقه تابعی از اقلیم حاكم بر آذربایجان و گیلان است . نزدیكی به كانونهای رطوبتی وارتفاع بالای منطقه شرایطی را محیا كرده است كه بارزترین مشخصه آن زمستانهای سرد و برفی و تابستانهای معتدل است.
یایچی از خوش آب و هواترین روستاهای استان اردبیل می باشد كه میوه های تابستانی آن از مرغوب ترین میوهای كشور است.گیلاس ،آلبالو ،زردآلو و سیب از عمده محصولات روستای یایچی است .بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۹ جمعیت این روستا ۱۵۰ نفر با ۵۱ خانوار بودهاست.
روستای ینگجه رضابیگلو
ینگجه رضابیگلو روستایی است از روستاهای اردبیل از توابع بخش مركزی ،دهستان سردابه كه در استان اردبیل واقع شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۳۷۹ نفر بودهاست.
روستای ینگجه ملامحمدحسن
ینگجهملامحمدحسن روستایی است كه در استان اردبیل، شهرستان اردبیل، بخش مركزی، دهستان دوجاق قرار دارد. این روستا در ۲۲كیلومتری جاده قدیم اردبیل به مشگین شهر و بعد از روستای ثمرین واقع شده است. روستای ینگجه مركز دهستان تازه تاسیس دوجاق می باشد.ینگجه ملامحمدحسن از دوبخش تشكیل شده كه قسمت شرقی را ییجه و قسمت غربی و كوچكتر را علی قشلاقی می نامند این روستا در بین اهالی منطقه به مهمان نوازی معروف است. جمعیت این روستا ۶۱۶ نفر میباشد كه بیشتر آنها افراد سالخورده یی هستند كه نمیتوانند در شهرهای بزرگ زندگی كنند .بزرگترین مشكل این روستا مهاجرت جوانان به شهرهای بزرگ است كه باعث شده میانگین سنی این روستا به شدت بالا رود. بدلیل نبود كار در این روستا و البته روستاهای همجوار بیشتر اهالی این روستاها جهت كسب در آمد بیشتر به تهران ، كرج یا اردبیل مهاجرت میكنند كه این مهاجرت میانگین سنی این مناطق رو به شدت بالا برده است .این روستا با روستاهای مجنده، تازه كند محمدیه، كولانكوه، رویندزوق همسایه است همچنین رودخانه قره سو از قسمت شمالی این روستا گذر میكند . عمده در آمد ساكنین این روستا از طریق كشاورزی سنتی و دامداری و همچنین كار در شهرهای بزرگ تامین میشود.سواحل رودخانه قره سو كه در زبان محلی شامات گفته میشود از طبیعت بسیار زیبایی برخوردار است كه در صورت سرمایه گذاری مناسب میتواند به یكی از جاذبه های گردشگری استان اردبیل تبدیل شود.
جمعیت این روستا طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۶۱۶ نفر می باشد.