فعال گردشگری و مدیر هتل با بیان اینكه بدعت دونرخی‌سازی برای گردشگران داخلی و خارجی چند سال پیش از موزه‌ها شروع شد، گفت: هتلداران برای جبران هزینه‌ها مجبور به دو نرخی‌سازی هستند، اما دولت می‌تواند با اعمال سیاست‌های تشویقی ارزآوری به تك نرخی‌شدن اقامت كمك كند.
به گزارش خبرنگار گردشگری ایرنا، قیمت هر شب اقامت در هتل برای گردشگر داخلی یك دوم یا یك سوم مبلغی است كه یك گردشگر خارجی می‌پردازد، این نظام دو نرخی وقتی اعمال می‌شود كه یك گردشگر خارجی، خارج از تور مسافرتی تحت مدیریت یك دفتر خدمات سفر به صورت شخصی به هتل مراجعه می‌كند و هتلدار هزینه اقامت را به دلار یا یورو محاسبه و دریافت می كند.
برخی از كارشناسان صنعت گردشگری معتقدند قیمت اقامت در هتل برای گردشگر خارجی باید نزدیك به قیمت جهانی محاسبه شود، این مبنای محاسبه برای گردشگر داخلی علاوه بر اینكه هزینه های كاهش نرخ اشغال در طول سال را جبران می كند به نوعی پرداخت یارانه سفر به گردشگر داخلی است كه هزینه‌ای معادل قیمت جهانی را نپردازد. در مقابل برخی دیگر از فعالان گردشگری دو نرخی‌سازی را حاصل عدم شفافیت و نظارت، ارزیابی می‌كنند و معتقدند این نابسامانی به جذب گردشگر خارجی در كشور ضربه می‌زند.
سیامك شیرودی فعال گردشگری و مدیر یك هتل در تهران معتقد است كه گردشگری و صنعت هتلداری مانند صادركنندگان كالا برای كشور ارزآوری دارد، با این تفاوت كه هتلدار خدمات میهمان نوازی را در مقصد به متقاضی عرضه می كند. دولت می تواند با اجرای سیاست‌های تشویقی، صاحبان و مدیران هتل‌ها را مجاب كند تا برای جبران هزینه‌های خود، بین هزینه اقامت گردشگران داخلی و خارجی تفاوت قائل نشوند و مبنا را بر یك نرخ قرار دهند.
هتلدار برای جبران هزینه‌ها مجبور به دو نرخی‌سازی است/ دونرخی‌سازی از موزه‌ها شروع شد
شیرودی در گفت‌وگو با خبرنگار گردشگری ایرنا اظهار داشت: بیشترین مخالفان دو نرخی‌سازی توسط هتل‌ها، دفاتر خدماتی هستند، هتل‌ها هزینه اقامت را به دفاتر خدماتی به ریال حساب می‌كنند، اما دفاتر به گردشگران خارجی یورویی یا دلاری می‌فروشند، شاید منطقی هم باشد. زیرا بار سنگین بازاریابی به عهده آنهاست. آنها هستند كه در نمایشگاه‌های خارجی تبلیغ و مذاكره می‌كنند تا گردشگر جذب كنند.
فعال صنعت گردشگری تصریح كرد: واقعیت صنعت گردشگری و هتلداری در ایران به گونه دیگری است، قیمت‌ها و هزینه‌ها در ایران به صورت متناوب افزایش پیدا می‌كند و هتلدار باید نرخ هتل را برای گردشگر داخلی با تعرفه‌ای مشخص، ثابت و پایین نگه دارد تا بتواند اتاق‌های هتل را بفروشد و سعی می كند ضررهای خود را با فروش به قیمت بالاتر به گردشگر جبران كند.
وی گفت: دو نرخی‌سازی اقامت در هتل از زمانی شروع شد كه نرخ ارز به یك باره جهشی افزایش یافت، جلساتی برگزار شد و برخی از هتل‌ها تصمیم گرفتند هزینه اقامت را از گردشگران خارجی با ارز دلار و یورو و با قیمت‌هایی نزدیك به قیمت جهانی هتل‌ها دریافت كنند.
شیرودی گفت: بدعت دونرخی‌سازی برای گردشگر خارجی از چند سال پیش و از زمان دو نرخی كردن قیمت بلیت بازدید موزه‌ها شروع شد و بعد به هتل‌ها هم سرایت كرد. نكته مهم این است كه گردشگر شخصی (كوله‌دار) كه خارج از تور دفاتر خدماتی سفر می‌كند، با این مساله مواجه می‌شود، اما مسافرانی كه برنامه‌هایشان را دفاتر خدمات سفر می‌بندند، طبق قرارداد همه كارهایشان از ابتدا با نرخی مشخص و با مبنای ارزی با مدیر تور است، اگر چه آژانس اقامت را با ریال از هتل خریداری می‌كند، اما با گردشگر خارجی به قیمت دلار و تقریبا نزدیك به قیمت رایج در هتل‌های منطقه محاسبه و دریافت می‌كند.
فصل گردشگری در ایران محدود به سه چهار ماه است و اقامت گردشگر داخلی صرفا در همین چند ماه است كه هزینه‌های یك هتل را در طول سال پوشش نمی‌دهد. این در حالی است كه هتلدار فقط ۲۵درصد اجازه افزایش نرخ در سال دارد. پس مجبور می‌شود برای جبران بخشی از هزینه‌های خود، از گردشگر خارجی كه شخصی و خارج از تور به ایران سفر می‌كند، هزینه اقامت را بیشتر و به صورت دلار یا یورو بگیرد.
پروازهای مستقیم به شهرها دلیل كاهش گردشگر خارجی در تهران
شیرودی خاطر نشان كرد: مقصد بیشتر گردشگران خارجی كه شخصی سفر می‌كنند، معمولا اصفهان، شیراز، كاشان، یزد و تبریز است و به ندرت دیده می شود كه به تهران بیایند ولی بیشتر از طریق دفاتر خدماتی، میهمان هتل‌های تهران هستند، حداقل ما كه در تهران هستیم در سه سال گذشته مسافر خارجی كوله‌دار نداشتیم.
وی گفت: معمولا نرخ هتل برای گردشگر خارجی كه شخصی به ایران سفر می‌كند، نزدیك به نرخ هتل در استانبول تركیه یا دُبی و حدود ۵۰ تا ۱۰۰ دلار برای هر شب اقامت محاسبه می‌شود، اما بیشتر این گردشگران كه از طریق دفاتر خدماتی به ایران سفر می‌كنند مدیر تور دارند و طبق قراردادهایشان با نرخ ریال حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان اتاق رزرو می‌شود، كه برای گردشگر به صرفه‌تر و حدود ۲۰ تا ۲۵ دلار می‌شود. اما اگر آنها شخصا مراجعه كنند چند برابر (۵۰ تا ۱۰۰ دلار) باید پرداخت كنند.
مدیر هتل با اشاره به رابطه پروازهای مستقیم به مقصد با افزایش و كاهش گردشگر در پایتخت، اظهار داشت: از زمانی كه پروازهای مستقیم به شهرهای اصفهان و شیراز و مشهد و … ایجاد شد، دیگر گردشگر در تهران انتظار و اقامت ندارد، كه به هتل نیاز داشته باشد، در تهران بیشتر گردشگر داخلی برای اقامت به هتل می‌آید كه كفاف تامین هزینه‌های هتلداری را نمی‌دهد.
دو نرخی‌سازی اقامت گردشگران خارجی قطعا بر جذب گردشگر به ایران تاثیر منفی خواهد داشتشیرودی افزود: هتلدار تهرانی هم اگر گردشگر خارجی داشته كه شخصی به ایران سفر كرده باشد، با همان نرخ تقریبی ۵۰ تا ۱۰۰ دلار از او پول دریافت می‌كند، اگر چه شاید این نرخ‌ها در هتل‌ها و بوتیك‌هتل‌های شهرهای گردشگری دیگر بیشتر از این قیمت‌ها باشد.
وی ادامه داد: اگر بنای هزینه هتل هم دونرخی باشد، معمولا با نرخ هتل‌های كشورهای گردشگرپذیر منطقه تركیه و امارات مقایسه و محاسبه می‌شود؛ نرخ هتل سه ستاره در میدان تقسیم در استانبول تركیه از ۲۵ تا ۷۰ دلار، متناوب است، در پاریس هم مراكز اقامتی بین هاستل (Hostel) تا هتل هم تقریبا ۶۰ تا ۷۰ یورو است؛ مگر اینكه خیلی لوكس و لاكچری یا سوئیت با خدمات ویژه باشد كه تا ۵۰۰ یورو افزایش می‌یابد، اما نمی‌توان هیچ شباهتی در هتل‌های ایران با آنها یافت كه این قیمت‌ها در ایران از گردشگر خارجی گرفته شود.
گردشگر خارجی اوضاع اقتصادی و اجتماعی مقصد را ارزیابی می‌كند
این فعال گردشگری توضیح داد: دو نرخی‌سازی اقامت گردشگران خارجی قطعا بر جذب گردشگر به ایران تاثیر منفی خواهد داشت، همه گردشگران قبل از سفر اوضاع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مقصد را مطالعه می‌كنند، حتی واحد پول و هزینه تبدیل واحد پولی و حتی نرخ تورم‌ها را مقایسه و ارزیابی می‌كنند كه كدام مقصد و مسیر سفر برایشان صرفه اقتصادی دارد، بعد از آن نقشه فرهنگی مقصد را بررسی و حتی انواع غذا و قیمت رستوران‌ها را هم تحقیق می‌كنند، این روحیه در همه جای دنیا میان همه گردشگران مرسوم است.
فهرست میهمانان مراكز اقامتی و هتل‌ها كاملا شفاف است؛ تفكیك مسافران داخلی و خارجی هم كاملا مشخص است، یعنی میزان ارزآوری یك هتل با تعداد اقامت گردشگر خارجی شفاف است؛ بهترین راه‌حل برای جلوگیری از دونرخی‌سازی، اجرای سیاست‌های تشویقی و حمایتی از هتلداران مانند معافیت‌های مالیاتی است
وی با بیان اینكه تركیه به هتل‌سازان، زمین مجانی می‌دهد و تا پنج سال هم آنان را از پرداخت مالیات معاف می‌كند، افزود: دولت ما هم می‌تواند مانند سیاست‌های تشویقی كه برای صادركنندگان كالا كه ارز به كشور می‌آورد، این نوع سیاست‌ها را برای صنعت هتلداری كه خدمات عرضه می‌كنند، در نظر بگیرد تا آنها هم بتوانند نرخ اقامت در هتل را برای گردشگران داخلی و خارجی با قیمت ثابت محاسبه كنند.