نقش و نگار زیبای ارتفاعات دل انگیز و چشم نواز الوند، جلوه‌ای زیبا از آفرینش پروردگار را به تصویر كشیده، به گونه‌ای كه این منطقه به مثابه گذرگاه و مسیری بهشتی برای كوهنوردان و كوهپیمایان شده است. رشته كوه الوند عروس بام‌های ایران این روزها با شروع فصل گرما و سبز پوش شدن ارتفاعات منطقه، آماده میزبانی از كسانی است كه فصل گرم و عبور از طبیعت بكر را برای رسیدن به قله آن انتخاب می‌كنند.رشته كوه الوند با سه هزار و ۵۷۴ متر ارتفاع از سطح دریا با دره‌های عمیق، چشمه سارها، چمن زارها، قله‌ها، پوشش گیاهی و فصول منحصر به فردش در طول ماه‌های سال میعادگاه خیل عظیمی از كوهنوردان كشور است.
این رشته كوه با ویژگی‌های طبیعی و جذاب در جنوب شهر همدان و شمال شهر تویسركان، بهمن ماه ۱۳۸۹ به عنوان یك اثر طبیعی در فهرست میراث طبیعی ایران به ثبت رسید.
ویژگی‌های الوند برای صعود و عبور از ارتفاعات آن به ۲ نیمه سال تقسیم می‌شود كه نیمه نخست سال به لحاظ مساعد بودن شرایط آب و هوایی و طبیعت سرسبز شاهد استقبال بی‌نظیر كوهنوردان برای حضور دراین منطقه و صعود به ارتفاعات آ« هستیم.
ویژگی‌های الوند برای صعود و عبور از ارتفاعات آن در ۲ نیمه سال تقسیم می‌شود و نیمه نخست آن به لحاظ مساعد بودن شرایط آب و هوایی و طبیعت سرسبز شاهد استقبال بی‌نظیر كوهنوردان هستیم.
روزگاری كوهستان الوند به دلیل كمبود امكانات، منطقه ایمنی برای صعود كوهنوردان كم تجربه نبود اما اكنون به یكی از مجهزترین مناطق كوهنوردی كشور تبدیل شده است.
در واقع در نیمه نخست سال با توجه به مساعد بودن شرایط آب و هوایی، عموم مردم رهسپار ارتفاعات الوند به ویژه دشت میشان می‌شوند؛ هر چند با شروع فصل سرما و برودت هوا نیز كوهنوردان حرفه‌ای و باتجربه رخت زمستانی بر تن كرده و با تجهیزات خاص به كوهنوردی و صعود به ارتفاعات این منطقه می‌پردازند.
اكنون و با شروع فصل تردد پرشمار كوهنوردان و كوهپیمایان، پناهگاه‌های الوند از تویسركان گرفته تا همدان مجهز به وسایل و امكانات لازم شده و هیات كوهنوردی و صعودهای ورزشی استان همدان با اجرای طرح تجهیز و مرمت پناهگاه‌ها، شرایط استقرار و استراحتگاه موقت كوهنوردان را فراهم كرده است.
الوند؛ زادگاه بزرگان كوهنوردی ایران زمین
رشته كوه الوند آوردگاه بزرگان كوهنوردی ایران است و از دیرباز به عنوان زادگاه پرورش شخصیت‌های برجسته كوهنوردی زبانزد اهالی این رشته ورزش به شمار می‌رود.
تاریخ كوهنوردی همدان مملو از نام آوران این عرصه ورزشی به شمار می‌رود و از گذشته تا به امروز همواره از شخصیت‌های برجسته كوهنوردی دیار الوند از جمله تیمسار محمدجعفر اسدی نخستین ایرانی فاتح قله هشت هزار متری، جلال چشمه قصابانی فاتح دوبار قله اورست و چندین قله هشت هزار متری دیگر، حمید اولنج فاتح قله اورست، شادروان فریدون اسماعیل‌زاده از مربیان بزرگ سنگنوردی كشور، شادروان حسین طالبی‌مقدم از بزرگان عرصه مربیگری دیواره نوردی كشور، مرحوم استاد محمود اجل و ده‌ها كوهنورد فقید دیگر به نیكی یاد می‌شود.
كوهنوردانی كه در دل رشته كوه الوند متولد شده و از دامان این كوهستان تاریخی و گردشگری گام به فتح قله‌های مرتفع جهان گذاشتند.
صعود هفتگی ۵۰ هزار كوهنورد
رییس هیات كوهنوردی و صعودهای ورزشی استان همدان می‌گوید: ۵۰ هزار كوهنورد به طور میانگین در طول هفته به مناطق كوهستانی و ارتفاعات این استان به خصوص رشته كوه الوند صعود می‌كنند.
علیرضا گوهری اظهار داشت: هم اكنون ۶ پناهگاه و چهار جان پناه در محدوده ارتفاعات استان همدان و در مسیرهای پرتردد وجود دارد كه خدمات مناسبی از جمله اسكان و ملزومات را به كوهنوردان ارایه می‌دهند.
وی افزود: استان همدان از حیث برخورداری از پناهگاه‌های مجهز در سطح كشور موقعیت ممتاز و بی‌نظیری دارد كه در تمام فصول خدمات موثر و مناسبی را به كوهنوردان ارایه می‌دهد.
گوهری تصریح كرد: طی ۲ سال گذشته با توجه به پاندومی كرونا، استقبال ورزش دوستان از رشته كوهنوردی و كوهپیمایی افزایش چشمگیری پیدا كرد و در حال حاضر نیز به صورت میانگین در روزهای تعطیل و اواخر هفته شاهد صعود ۵۰ هزار نفری كوهنوردان همدانی و استان‌های همجوار به ارتفاعات استان هستیم.
در حال حاضر به صورت میانگین در روزهای تعطیل و اواخر هفته شاهد صعود ۵۰ هزار نفری كوهنوردان همدانی و استان‌های همجوار به ارتفاعات استان هستیم.
وی با تاكید بر اینكه هرگونه صعود اعم از گروهی و انفرادی ملزم به همراه داشتن تجهیزات كوهنوردی است، گفت: ورزش كوهنوردی در عین زیبایی و جذابیت، مملو از خطرات احتمالی است.
رییس هیات كوهنوردی و صعودهای ورزشی استان همدان افزود: كوهنوردانی كه قصد صعود به ارتفاعات را دارند باید تجهیزات لازم را همراه خود داشته باشند.
گوهری با اشاره به اینكه در فصول بهار و زمستان خیز علاقه مندان به كوهپیمایی و كوهنوردی روبه افزایش است، از كوهپیمایان خواست تا بهداشت و پاكیزگی كوهستان الوند به ویژه دشت میشان را رعایت كنند.
میشان، دشت دل انگیز كوهنوردان
دشت میشان به عنوان یكی از مناطق بكر ارتفاعات كوهستانی همدان، منزلگاه بهشتی كوهنوردان این شهر محسوب می‌شود.
این دشت بیش از نیم قرن اقامتگاه موقت كوهنوردانی است كه در سرما و گرمای سال برای صعود به قلل مرتفع رشته كوه الوند از این مسیر تردد می‌كنند.
میشان در مسیر اصلی صعود به قله الوند قرار دارد و وسعت آن حدود یك هكتار و ارتفاع آن از سطح دریا به ۲ هزار و ۶۰۰ متر می‌رسد.
در گذشته عشایر غرب و جنوب غرب كشور از این دشت به عنوان كوچ ییلاقی خود استفاده می‌كردند؛ چرا كه میدان میشان مملو از آب‌های روان، چمن زار و مناظر زیبای طبیعی و محیطی امن برای استقرار چادرسیاه بود.
گستردگی سطح این دشت با پوشش چمن، از نیم قرن پیش به عنوان جایگاهی همیشگی برای استراحت و اتراق كوهنوردان مورد استفاده قرار می‌گیرند.
البته در كنار این دشت، مناطق بكر نظیر تخت نادر، چمن شاه نظر و تخت رستم نیز برای اقامت كوهنوردان از موقعیت مناسب برخوردار است؛ منتهی احداث پناهگاه دشت میشان سبب شد تا كوهنوردان كه علاقه مند به فعالیت گروهی هستند، از این مكان برای اجتماع و استراحتگاه خود استفاده كنند.
در واقع این دشت پهنه وسیعی است كه كوهنوردان از آن عبور می‌كنند تا به پناهگاه دوم و قله الوند صعود كنند.
این دشت در بهار و پاییز، به ویژه در تعطیلات یكی از مناطق مورد استقبال عموم مردم به شمار می‌رود و احداث تله كابین گنج نامه طی سال‌های گذشته مسیر دسترسی به این مكان را هموار ساخته است.
پناهگاه دشت میشان به عنوان یكی از قدیمی‌ترین پناهگاه‌های استقرار كوهنوردان ایران به شمار می‌رود.
در سال ۱۳۴۵ پناهگاه اول میدان میشان به همت هیات وقت كوهنوردی همدان توسط «فریدون اسماعیل زاده» دبیر هیات، «اكبر سلاحی» خزانه دار و «عربعلی شروه» منشی هیات و عموم كوهنوردان همدان و با حمایت رئیس هیات كوهنوردی وقت «عبدالله حاجیلو» احداث شد.
این پناهگاه كه دومین پناهگاه كوهنوردی ایران پس از پناهگاه «شیرپلا» محسوب می‌شد با حضور جمع كثیری از گروه‌های كوهنوردی، كوهنوردان همدان و كوهنوردان آزاد ساخته شد.