شهر باستانی جرجان در سه كیلومتری غرب گنبد كاووس در استان گلستان قرار دارد و در طول قرن‌ها، مركز ولایات جرجان و طبرستان و گاهی نواحی همجوار بوده است. همچنین از این شهر به‌عنوان یكی از شهرهای بزرگ جهان اسلام یاد می‌شود كه همتزار شهرهایی همچون ری، مرو و جندی شاپور بوده است. با توجه به كاوش‌های صورت گرفته، در ساخت جرجان از معماری و شهرسازی پیشرفته‌ای بهره برده بودند و بیش از هزار سال قبل، دارای امكاناتی مانند فاضلاب شهری، خیابان‌هایی با سنگفرش‌های منقش آجری و سیستم آبرسانی به خانه‌ها بوده است. در این كاوش‌ها بنایی از دوره سامانی و سلجوقی با اتاق‌ها، چاه‌های بسیار، آبراهه و حوض‌های آجری و نیز مسجدی از دوره سلجوقی با طرح چهار ایوانی و اتاق‌های متعدد یافت شده است. از دیگر مكشوفات ارزشمند در این محوطه می‌توان به تعداد زیادی ظرف و اشیای سفالی، آبگینه، سكه، مصنوعات فلزی، كاشی و اشیای استخوانی اشاره كرد كه قدمت برخی از آن‌ها به دو تا سه هزار سال پیش از میلاد می‌رسد. سفال‌های كشف شده به ۶ دوره تاریخی ساسانی، اوایل اسلام تا اواخر دوره سامانی، سلجوقی، خوارزمشاهی، ایلخانی و تیموری تا صفوی تعلق داشته‌اند و تنوع طرح، نقش، رنگ و لعاب آن‌ها، بیانگر روند تكامل هنر سفال‌سازی گرگان در این دوره‌ها و بازتاب‌دهنده مناسبات این شهر با مراكزی مانند ساری، آمل، نیشابور و سمرقند است. شهر باستانی جرجان كه ازجاذبه های گردشگری گمبد كاووس محسوب می‌شود، در سال ۱۳۱۷ با شماره ثبتی ۴۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
عكس‌ها از ابوطالب ندری