معرفی كلیسای بیت اللحم
كلیسا واژهای یونانی است و به گردهمایی و اجتماع انسانهایی كه با یكدیگر جمع شدهاند و عقاید مذهبی مشتركی دارند. در كلیساهای جماعتی، مرجع نهایی تصمیمگیری در كلیسا جماعت محلی است. در كلیساهای مشایخی، سیستم اداره كلیسا از طرف جماعت محلی به هیئت رهبران مشایخ واگذار و تصمیمات آن از طریق پارلمان و شورا اتخاذ میشود. در ایران نیز بهدلیل وجود اقلیت مسیحی، كلیساهای متعددی در سراسر ایران بنا شده است كه قدیمیترین آنها در ارومیه قرار دارد. یكی از كلیساهای معروف ایران، كلیسای بیتاللحم مقدس است.
كلیسای بیتاللحم مقدس در دوره صفویه و پایتختی اصفهان ساخته شده است و یكی از كلیساهای بزرگ و جاهای دیدنی اصفهان محسوب میشود. این كلیسا در شمال دو كلیسای معروف اصفهان، یعنی هاكوپ و مریم مقدس بنا شده است. این كلیسای زیبا در میان دوازده كلیسای كنونی بلندترین گنبد را به خود اختصاص داده است. این گنبد زیبا از دور نمایان و قابل تشخیص است.
كلیسای بیتاللحم را میتوان چه از نظر نقاشیهای دیواری و چه از نظر نمای خارجی، باشكوهترین كلیسای اصفهان دانست؛ بهخصوص كه دارای بزرگترین گنبد در میان كلیساهای جلفای اصفهان است. روزنامه دیلی تلگراف در مقالهای منتشره در نوامبر ۲۰۱۶، این كلیسا را در فهرست ۲۳ كلیسای زیبای جهان قرار داد. كلیسای بیتاللحم در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۷۶۴۳ بهعنوان یكی از آثار تاریخی ایران به ثبت ملی رسید.
كلیسای بیت اللحم كجاست؟
كلیسای بیت اللحم در شهرستان اصفهان، خیابان نظر شرقی، میدان بزرگ جلفا قرار گرفته است. نزدیكترین ایستگاههای مترو به كلیسا، ایستگاههای سی و سه پل و شریعتی هستند كه از آنها با استفاده از تاكسی میتوانید به كلیسا برسید. همچنین ایستگاه اتوبوس چهارراه حكیم نظامی در فاصله حدودا ۵۰۰ متری از كلیسا قرار دارد كه میتوانید این مسافت را پیاده طی كنید. (مشاهده روی نقشه)
تاریخچه كلیسای بیت اللحم
كلیسای بیتاللحم در دوره شاه عباس صفوی و در سال ۱۳۰۶ هجری قمری، توسط شخصی به نام خواجه پطرس ولیجانیان، بازرگان معروف دوره صفوی، بنا شد و مدفن وی و چند تن از اعضای خانوادهاش در حیاط كلیسا قرار دارد. برخی بر این عقیدهاند كه خواجه پطرس بهدلیل اذیت مسیحیان بر اثر ازدحام در ورودی كلیسای مریم مقدس، تصمیم به ساخت كلیسا بیت اللحم گرفت.
همچنین روایت دیگری وجود دارد مبنی بر اینكه پطرس وصیت كرده بود قلب وی را در جلفا به خاك بسپارند. پس از مرگ او در هند، برای عمل به وصیت وی، این كلیسا در جلفا ساخته شد. تصویر بانی كلیسا بر دیوار كلیسا نقش شده و امروزه قابلمشاهده است.
معماری كلیسای بیت اللحم
پلان كلیسای بیتاللحم از نوع تالارهای گنبددار مستطیل شكل است كه در جهت شرقی-غربی قرار دارد و دارای گنبدی دوجداره با هشت نورگیر در قسمت پایین گنبد است. بنا هیچگونه تزیین خارجی ندارد و ارتفاع آن از سطح زمین ۲۵ و قطر آن ۱۱ متر است. گنبد با چهار قوس به چهار ستون بزرگ متصل به دیوارهای شمالی و جنوبی بنا تكیه كرده است. در سمت غربی كلیسا و در قسمت جلوی ورودی اصلی، ایوانی دو طبقه قرار دارد و در بالای آن ناقوس خانه كلیسا واقع شده است. قدمت ناقوس خانه به سال ۱۸۹۷ بازمیگردد. مصالح به كار رفته در ساختمان كلیسای بیتاللحم، شامل خشت و آجر میشود. دیوارهای داخلی كلیسا با گچ پوشانده شدهاند و روی تمامی آنها نقاشیهایی با موضوعاتی برگرفته از كتاب مقدس نقش بسته است. قسمت پایین دیوارها نیز با كاشیهای لعابدار به رنگهای نیلی و آبی تزیین شده است. كلیسا در دو طبقه ساخته شده است. طبقه دوم مخصوص بانوان است. در بخش میانی طبقه دوم، تالاری مربع شكل قرار دارد كه برگرفته از مدل كلاسیك تالار گنبددار ارمنی است. گنبد كلیسا، گنبدی دوپوش است كه با طلاكاری و كتیبههایی با تاریخهای مختلف از افراد خیر در امور ساخت كلیسا آراسته شده است. این گنبد روی چهار ستون مرتفع و قطور كه با قوسهای جناغی به ستون جنبی و مقابل متصل هستند، قرار دارد. ساق گنبد كلیسا هشت پنجره دارد كه در فاصله هر دو پنجره طاقنماهایی مزین به نقاشی دیده میشود. این نقاشیها شامل چهره ۱۲ حواری حضرت مسیح، رستاخیز حضرت مسیح (ع) و حركت پطروس حواری بر آب است. زیباترین نقاشی كلیسای بیتاللحم را تصویر بهشت تشكیل میدهد كه در قسمت چپ آن، تصویر خواجه پطرس با نمایی از تاج بر سر نقاشی است. در ضلع غربی گنبد، به فاصلهای اندك، ناقوس كلیسا بر برجی روی چهارستون مزبور، ۶ ستون سنگی و روی آنها گنبد مخروطی شكل ناقوس و نهایتا صلیبی روی گنبد جای گرفته است.
در سردر كلیسا كتیبهای با خط ارمنی نوشته شده است. تاریخ بنا را در این كتیبه، سال ۱۰۶۳ هجری قمری ذكر كردهاند. در ذیل كتیبه از حجار آن نام برده شده است. در این كتیبه به تعمیر كلیسای بیتاللحم در سال ۱۳۱۶ هجری قمری، در زمان مظفرالدین شاه قاجار اشاره شده است. این كلیسا تا به امروز باقیمانده و بهخوبی از آن مراقبت شده است. آنچه بیش از دیگر بخشهای كلیسا، توجه را به خود جلب میكند، بخشهای داخلی، تزیینی و طلاكاری شده كلیسا است كه تاثیری فوقالعاده روی زیبایی آن دارد.
ساعات بازدید و بلیط كلیسای بیت اللحم
برای بازدید از كلیسای بیت اللحم میتوانید بین ساعات ۸:۳۰ تا ۱۷:۳۰ به آن مراجعه كنید. بهای بلیط (سال ۱۳۹۸) معادل پنج هزار تومان است.
پرسشهای متداول
كلیسای بیت اللحم كجاست؟
كلیسای بیت اللحم در شهرستان اصفهان، خیابان نظر شرقی، میدان بزرگ جلفا قرار گرفته است.
قدمت كلیسای بیت اللحم به چه زمانی بازمیگردد؟
كلیسای بیتاللحم در دوره شاه عباس صفوی و در سال ۱۳۰۶ هجری قمری، توسط شخصی به نام خواجه پطرس ولیجانیان، بازرگان معروف دوره صفوی، بنا شد.
مهمترین ویژگیهای كلیسای بیت اللحم چیست؟
كلیسای بیت اللحم بزرگترین گنبد را میان كلیساهای اصفهان دارد و با نمای بیرونی باشكوه و نقاشی دیواریهای بینظیر، در سال ۲۰۱۶ بهعنوان یكی از ۲۳ كلیسای زیبای جهان شناخته شد.
بهای بلیط كلیسای بیت اللحم چقدر است؟
بهای بلیط كلیسای بیت اللحم (سال ۱۳۹۸) معادل پنج هزار تومان است.