مسجد نصیر الملك

سالانه گردشگران بسیاری به شیراز سفر می‌كنند. یكی از مشهورترین دیدنی های شیراز مسجد نصیر الملك است كه بازی نور و رنگ در فضای آن هر كسی را مدهوش خود می‌كند. همراه كجارو باشید و بیشتر درباره این مسجد تاریخی بدانید.

هرآنچه باید در بازدید از مسجد نصیر الملك بدانید:

• معرفی مسجدنصیرالملك
• مسجدنصیرالملك كجاست
• تاریخچه مسجدنصیرالملك
• معماری مسجد نصیرالملك
• ساعات بازدیدوبلیط مسجدنصیر الملك
• بهترین زمان بازدیدازمسجدنصیرالملك

معرفی مسجد نصیر الملك

مسجد نصیر الملك یكی از زیباترین مساجد شیراز است كه قدمت آن به دوره قاجاریه بازمی‌گردد. این مسجد در محله‌ای واقع شده است كه پیشتر به خانواده قوام تعلق داشت و تعدادی از آثار تاریخی آن دوران، در آن واقع شده‌اند. امروزه این مسجد دوست‌داشتنی كه با نام مسجد صورتی نیز شهرت دارد، یكی از پرطرفدارترین جاهای دیدنی استان فارس در شیراز به شمار می‌رود و محبوبیت زیادی بین گردشگران داخلی و خارجی دارد.

مسجد نصیر الملك در محله گودعربان و خیابان لطفعلی خان زند واقع شده است. برای دسترسی به این مكان می‌توانید از وسایل نقلیه عمومی یا خودروی شخصی استفاده كنید. نزدیك‌ترین ایستگاه مترو به مسجد، ایستگاه ولیعصر است كه با آن حدود ۱.۵ كیلومتر فاصله دارد. می‌توانید این مسافت را با تاكسی یا به‌صورت پیاده طی كنید. اگر قصد استفاده از اتوبوس را دارید، اتوبوس‌های خط پایانه ولیعصر-پایانه نمازی را سوار و در ایستگاه چهارراه مشیر پیاده شوید. همچنین اگر با خودروی شخصی قصد بازدید از مسجد را دارید، پاركینگ‌‌های استقلال، فرهنگ و طالقانی در خیابان پیروزی و فاصله پنج دقیقه‌ای از مقصد قرار گرفته‌اند كه می‌توانید برای پارك خودرو از آن‌ها استفاده كنید.

تاریخچه مسجد نصیر الملك

مسجد نصیرالملك به دستور میرزا حسن علی ملقب به نصیرالملك ساخته شد كه یكی از بزرگان سلسله قاجار بود. معماری مسجد كار محمد حسن معمار بوده است. مدت ساخت بنا حدود ۱۲ سال، از سال ۱۲۹۳ تا ۱۳۰۵ هجری قمری به طول انجامید. زیربنای مسجد برابر با ۲۲۱۲ متر مربع و مساحت آن برابر با ۲۹۸۰ متر مربع است. مرمت، حفظ و نگهداری این بنای باشكوه و ارزشمند با رعایت استانداردهای بین‌المللی مرمت آثار تاریخی، از سال‏‌ها پیش توسط موقوفه نصیرالملك به تولیت آقای محمود قوام و مدیریت آقای مهندس كوروش جاویدی پارسی جانی آغاز شد و همچنان ادامه دارد.

در كتاب فارسنامه ناصری می‌توان اشاراتی به مسجد نصیرالملك را مشاهده كرد:

در استحكام بنیان و سنگ ازاره و ستون‌های سنگی، شبستان و دریاچه (حوض) و صحن، مانند مسجد مشیر الملك و بلكه اندكی بزرگ‌تر است و بعضی تصرفات تازه در آن افزوده كه بر محاسن آن افزوده است.

در كتاب آثار العجم نیز به این مسجد اشاره و فضاهای آن توصیف شده است.

مسجدنصیرالملك در سال ۱۳۵۸ توسط انجمن آثار ملی و باستان شناسی ایران به شماره‌ی ۳۹۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

معماری مسجد نصیرالملك

مسجد نصیرالملك دارای صحن وسیعی است كه در سمت شمال مسجد قرار دارد. این مجموعه ارزشمند چندین بخش مختلف دارد كه هنر معماری در هركدام آن‌ها به شكلی كرده یافته است.

سردر ورودی مسجد نصیرالملك

در ورودی دارای طاق نمایی بزرگ است كه سقف آن را با كاشی‌های هفت رنگ زینت داده‌‌اند. ازاره طاق‌نمای آن از سنگ گندمك است و طاق‌نمای ورودی آن مقرنس‌كاری زیبایی از كاشی هفت رنگ دارد. درهای ورودی این مسجد، دو در بزرگ چوبی است كه در بالای آن روی سنگ مرمر شعری از شوریده شیرازی به مناسبت سازنده مسجد و سال اتمام آن دیده می‌شود.

_{عكس از باشگاه خبرنگاران جوان (عكاس: محمدامین نجفی)}

شبستان غربی مسجد نصیرالملك

مسجد دارای دو شبستان شرقی و غربی است كه هر دو شبستان برخلاف معمول به خاطر جهت‌گیری ساختمان قبله در امتداد محور قبله واقع شده‌اند. شبستان غربی پوشش آجری دارد و بیشتر روی آن كار شده و زیباتر است. طاق این شبستان روی ستون‌های سنگی با طرح مارپیچ است. این ستون‌ها در دو ردیف ۶تایی و به تعداد دوازده عدد به نیت دوازده امام قرار گرفته است. همچنین این شبستان هفت درگاه دارد كه با هفت در چوبی و شیشه‌های رنگارنگ آن را به صحن مسجد مرتبط می‌كند. از این شبستان به‌عنوان شبستان زمستانه یاد می‌شود.

در جلوی این شبستان ایوانی به عرض ۶ متر قرار دارد كه به‌وسیله هشت طاق‌نما از حیاط جدا می‌شود و دارای هفت جرز آجری است. روی این جرزها و در پیشانی طاق‌نماها آیات قرآنی و نقش‌های گل و بوته كاشی‌كاری شده است.

شبستان شرقی مسجد نصیرالملك

سنگ‌تراشی و تزیین این شبستان الهام گرفته از مسجد وكیل و مسجد مشیر شیراز است و از سنگ گندمك یك‌پارچه ساخته شده است. طاق و دیوارهای شبستان را با كاشی‌كاری‌های زیبا تزیین كرده‌اند و آسمانه آن را با نقش‌هایی چون گل‌و‌بته، نقوش اسلیمی و چند آیه از آیات قرآن به خط ثلث عالی آراسته‌اند. كف شبستان با كاشی‌های فیروزه‌ای مزین شده است و سنگ كف محراب آن كه از كف شبستان پایین‌ترواقع شده، از جنس مرمر است. عرقچین‌های بین تویزه‌های شبستان خیز كمی دارپ. این شبستان در واقع شبستان تابستانه محسوب می‌شود.                                                          ر دراین شبستان دری وجود دارد كه به یك چاه آب گشوده می‌شود. به این راهرو چاه گاو یا گاورو گفته می‌شود. همچنین در این مكان یك حوضچه و یك دالان موجود است. شبستان شرقی هم‌اكنون به موزه اوقاف تبدیل شده است. در دالان شمالی سنگ‌نوشته‌ه‏ای وجود دارد كه شعر زیر با خط نستعلیق زیبایی نوشته روی آن حك شده است:

غرض نقشی است كز ما باز ماندكه هستی را نمی‌بینم بقایی      مگر صاحبدلی روزی به رحمت كند در حق استادان دعایی

در پایان نام محمد حسن معمار و استاد محمد رضا كاشی‌پز كه از معماران و سازندگان بنا بوده‌اند و نیز تاریخ شروع آن در ۱۲۹۳ هجری قمری و پایان آن در ۱۳۰۵ هجری قمری ذكر شده است.

طاق مروارید

مسجد دارای دو ایوان شمالی و جنوبی است كه شبیه هم نیستند و ایوان شمالی زیباتر از ایوان جنوبی است. ایوان شمالی دارای سه نیم طاق در سه طرف است و از سمت چهارم به صحن راه دارد. طاق میانی طاقی بلند است، كه به طاق مروارید معروف است. بر دیوارهای این طاق آیات قرآنی و احادیث نوشته شده است و در سمت چپ آن نیز تاریخ ۱۲۹۹ هجری قمری قید شده است. همچنین این ایوان دارای چهار غرفه است و سقف میانی آن با مقرنس‌كاری و كاسه‌سازی پنج كاسه مزین شده است. در لابلای آجرهای بدنه این طاق چوب‌هایی برای جلوگیری از لرزش زلزله كار گذاشته‌اند.

ساعات بازدید و بلیط مسجد نصیر الملك

ساعات بازدید مسجد نصیر الملك در دو نیمه سال متفاوت است. در نیمه اول سال می‌توانید بین ساعات ۸ تا ۱۷ از مسجد بازدید كنید و در نیمه دوم سال از ساعت ۷ تا ۱۶:۳۰. این مجموعه در روزهای اربعین، تاسوعا و عاشورا، شهادت امام علی (ع)، رحلت پیامبر (ص)، رحلت امام خمینی (ره) و شهادت امام جعفر صادق (ع) تعطیل است. مسجد نصیر الملك امروزه بیشتر به‌عنوان مسجد-موزه فعالیت دارد و بهای بلیط آن در سال ۱۳۹۹، پنج هزار تومان برای گردشگران داخلی و ۲۰ هزار تومان برای گردشگران خارجی بوده است. امكان اقامه نماز به‌صورت انفرادی وجود دارد

ین زمان بازدید از مسجد نصیر الملك

بهترین زمان بازدید از مسجد نصیر الملك و تماشای بازی نور و رنگ از ساعت ۸ تا ۱۰ است. در این فاصله زمانی می‌توانید بهترین عكس‌ها را از شبستان دوست‌داشتنی مسجد بگیرید.

ارس، شیراز، خیابان لطفعلی خان زند محـله گودعربان، انتهای كوچه نصیرالملك

0713224166