دومین همایش ملی تنوع زیستی دیرینه و پانزدهمین همایش انجمن دیرینه‌شناسی ایران كه از فردا، سوم خردادماه با حضور و سخنرانی اندیشمندان داخلی و خارجی در مراغه برگزار می‌شود، فرصت‌هایی را برای توسعه این كهن‌شهر فراهم می‌كند؛ فرصت‌هایی كه به هدایت و پیگیری مسئولان محلی نیاز دارد.
به گزارش ایرنا پیش از این ۱۴ دوره از این همایش در مراكز استان‌ها و دانشگاه‌های معتبر كشور برگزار شده و میزبانی مراغه از این رویداد نیز با توجه به ظرفیت بالای منطقه فسیلی این شهرستان مورد اقبال شورای راهبردی سازمان محیط زیست و انجمن دیرینه‌شناسی كشور قرار گرفته است.
بر همین اساس به نظر می‌رسد نحوه مواجهه مسئولان با برگزاری این همایش ملی و تاثیری كه برگزاری آن می‌تواند در روند توسعه شهرستان داشته باشد، باید مورد بررسی قرار بگیرد و برای آن برنامه‌ریزی شود.
فرصتی برای احیای كارگروه پیگیری و ثبت ژئوپارك در منطقه فسیلی
حضور مسئولان و اندیشمندان حوزه دیرینه‌شناسی در مراغه فرصتی بی‌نظیر برای تشكیل جلسه برای كارگروه ثبت ژئوپارك فراهم می‌كند به ویژه آنكه دكتر عباس قادری، رئیس انجمن دیرینه‌شناسی كشور به عنوان یكی از سخنرانان روز نخست این همایش ملی پیش از این نیز بر لزوم ثبت ژئوپارك منطقه فسیلی مراغه تاكید داشته است.
وی معتقد است كه «منطقه فسیلی مراغه در زمره پنج ناحیه بسیار مهم و ارزشمند فسیل‌های مهره‌داران جهان قرار دارد و از استعداد لازم برای ثبت به عنوان یك ژئوپارك بین‌المللی برخوردار است».
دكتر قادری به اهمیت ثبت ملی و جهانی منطقه فسیلی مراغه به عنوان ژئوپارك نیز اشاره و بیان می‌كند: ژئوسایت‌های فسیلی در هر جای دنیا كه باشد، مورد توجه قرار می‌گیرد و اهمیت دادن به معرفی و بهره‌برداری مناسب از آن به روند توسعه سرزمینی كمك می‌كند.
وی وجود ظرفیت ارزشمند فسیل‌های مهره‌داران را برای شهر مراغه و استان آذربایجان‌شرقی نعمتی بزرگ و سرمایه‌ای بالقوه می‌داند كه شایسته توجه بیشتر از سوی نهادهای مختلف ستادی و دانشگاهی و تلاش برای جلب سرمایه‌گذاری با هدف توسعه گردشگری است.
به گفته رئیس انجمن دیرینه‌شناسی ایران چنین ظرفیت ارزشمندی كه نمونه آن در دیگر كشورهای منطقه نظیر ندارد و در دنیا نیز موارد مشابه آن اندك می‌باشد، نیازمند مطالعه و معرفی بیشتر و ایجاد ژئوسایت‌های مختلف در قالب یك ژئوپارك جهانی مهم است.
دكتر قادری تاكید می‌كند: ژئوسایت فسیلی مراغه به تنهایی ارزش علمی، گردشگری، توسعه‌ای و اقتصادی دارد و منطقه مراغه می‌تواند به عنوان چهارمین ژئوپارك ملی ایران معرفی و در سطح جهان مطرح شود.
رئیس انجمن دیرینه‌شناسی ایران بیان كرد: ثبت ژئوپارك می‌تواند محور توسعه مراغه باشد و مسئولان محلی و استانی باید به این ظرفیت ارزشمند علمی بیش از پیش توجه كنند؛ همچنین با توجه به اینكه تجربه ثبت ژئوپارك ارس در آذربایجان‌شرقی هم وجود دارد، از این تجربه می‌توان برای بهره‌برداری بهینه از دامنه‌های جنوبی سهند استفاده كرد.
رئیس اداره محیط زیست مراغه نیز می‌گوید: چندین سال قبل كارگروه پیگیری و ثبت ژئوپارك در منطقه فسیلی مراغه تشكیل و یك جلسه از آن نیز برگزار شد اما نبود پیگیری و حمایت موجب شد تا به فراموشی سپرده شود.
«غلامرضا زارع» با بیان اینكه برگزاری این همایش ملی فرصتی برای احیای این كارگروه فراهم می‌كند، بیان كرد: ریاست این كارگروه را فرمانداری و دبیری آن را محیط زیست بر عهده دارد و برخی دیگر از دستگاه‌های اجرایی نیز در آن عضویت دارند.
فرصتی برای مراكز آموزش عالی مراغه
معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان، ۶ بهمن سال گذشته و در آیین معارفه رئیس فعلی دانشگاه مراغه تاكید كرد كه «تحقق دانشگاهی به وسعت شهر به عنوان شعار دانشگاه مراغه به تعبیری نشان می‌دهد كه این مركز باید جامع‌محور و پایه بوده و برای ظرفیت‌ها و عناوین منطقه‌ای همچون «مراغه، بهشت دیرینه‌شناسان» باید پاسخ داشته باشد.
«هاشم داداش‌پور» با تاكید بر اینكه دانشگاه مراغه باید جایگاه خودش را در محیط ملی پیدا كند و پاسخگوی نیازهای محلی باشد، بیان كرد: این دانشگاه می‌تواند علاوه بر منطقه، نیازهای جهانی را هم پاسخ دهد؛ برای نمونه در پاسخ به مطالبه مسئولان محلی اگر دانشجوی خارجی در دانشگاه مراغه حضور یابد، فقط به خاطر ظرفیت‌های محلی و خاص این كهن‌شهر از جمله منطقه فسیلی باید جذب شود.
وی به مسئولان مراغه یادآوری كرد كه دانشجوی خارجی زمانی دانشگاه مراغه را برای تحصیل انتخاب خواهد كرد كه از ظرفیت‌های خاص دانشگاه استفاده كند كه در اینجا «بهشت فسیل‌شناسان جهان» مطرح می‌شود.
بر همین اساس حضور اندیشمندان حوزه دیرینه‌شناسی فرصتی برای روسای دانشگاه‌های این شهرستان فراهم می‌كند تا به معنای واقعی كلمه علاوه بر منطقه، نیازهای جهانی را هم پاسخ دهند.
به عقیده دكتر قادری، رئیس انجمن دیرینه‌شناسی ایران نیز «تأسیس و تقویت نهادهای علمی ویژه و راه‌اندازی رشته‌های علمی مرتبط با دیرینه‌شناسی در دانشگاه‌های شهرستان، علاوه بر تربیت دانشجویان و هدایت نخبگان، به ایجاد یك مرجعیت علمی در منطقه ختم می‌شود و گام مهمی در جهت احیای دوباره شهر مراغه به عنوان یكی از كانون‌های علمی مهم ایران زمین به شمار می‌رود.
فرصتی برای معرفی ظرفیت‌های منطقه فسیلی مراغه در رسانه‌ها
میزبانی مراغه از دومین همایش ملی تنوع زیستی دیرینه و پانزدهمین همایش انجمن دیرینه‌شناسی ایران فرصتی كم‌نظیر برای ظرفیت‌های منطقه فسیلی مراغه در رسانه‌های ارتباط جمعی و شبكه‌های اجتماعی فراهم می‌كند و بر همین اساس «غلامرضا زارع» به عنوان دبیر اجرایی این همایش طی روزهای اخیر میزبان خبرنگاران محلی بود و كارگروه رسانه برای پوشش خبری این رویداد ملی را شكل داد.
به گزارش ایرنا تراكم بالای فسیل مهره‌داران هفت تا ۹ میلیون ساله، منطقه فسیلی مراغه را به بهشت دیرینه‌شناسان تبدیل كرده و دنیای پر رمز و راز جانورانی چون فیل، زرافه، ببر دندان شمشیری، انواع گاوها، آهو، كرگدن و اسب را پیش‌روی دیرینه‌شناسان قرار داده است.
منطقه فسیلی مراغه به اذعان كارشناسان از نظر ذخیرگاه دیرینه‌شناسی و مطالعه جغرافیای دیرینه صفحه «اوراسیا» دارای اهمیت ویژه‌ای است تا جایی كه با كاوش و استخراج جدید می‌توان به معرفی بیش از پیش ظرفیت‌های علمی و جهانی این ناحیه رسید.
به گفته مسئولان امر و بر اساس تحقیق‌های زمین‌شناسی و فسیل‌شناسی، فسیل جانورانی كه از منطقه فسیلی مراغه استخراج شده، به اجداد اولیه آنها در آفریقا ارتباط دارد و همین موضوع مطالعات دیرینه‌شناسی در این كهن‌شهر را جذاب‌تر كرده است تا جایی كه مركز تحقیقات دیرینه‌شناسی كشور نیز در مراغه استقرار دارد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست مراغه نیز در مورد این جذابیت و اهمیت ویژه منطقه فسیلی این شهرستان می‌گوید: منطقه فسیلی مراغه در مسیرهای مهاجرتی پستانداران دوران سنوزوئیك یعنی مسیرهای مهاجرتی مابین اروپا، آفریقا و آسیای شرقی قرار دارد و گونه‌زایی پستانداران فسیل شده در زمان میوسن پسین در نوار آذربایجان و به ویژه در ژئوسایت مراغه نیز بر اهمیت آن افزوده است.
به گفته «زارع» تراكم بالای قطعات فسیلی در واحد حجم لنزهای فسیلی، پراكنش وسیع لنزهای فسیل مهره‌دار در مساحت حدود ۴۰ هزار هكتار، تنوع بالای گونه‌های جانوری موجود در لنزهای حفاری شده و دسترسی نسبتاً آسان به لنزهای فسیل مهره‌دار و حفظ شدگی مناسب قطعات فسیلی در سایت مراغه نسبت به سایر سایت‌های فسیل مهره‌داران جهان نیز موجب شده است تا بر اهمیت آن افزوده شود.
فرصتی برای ازسرگیری عملیات اجرایی در مركز تحقیقات دیرینه‌شناسی كشور
شورای ملی راهبری منطقه فسیلی مراغه پس از یك وقفه حدود هفت ساله در دولت سیزدهم احیا شده كه نویدبخش روزهای خوش برای این شهرستان است و برگزاری این همایش ملی در مراغه فرصتی برای این شورا فراهم می‌كند تا محركی برای از سرگیری عملیات اجرایی در مركز تحقیقات دیرینه‌شناسی كشور باشد.
به گفته رئیس اداره محیط زیست مراغه بر اساس تصمیم شورای ملی راهبری منطقه فسیلی سال گذشته ۳۵ میلیارد ریال جهت تكمیل مركز دیرینه‌شناسی و نزدیك به ۱۰ میلیارد ریال نیز جهت خرید تجهیزات تخصیص یافته و قرار بود تا بر اساس مصوبه‌های این شورا، تامین نیروی تخصصی به صورت موثر پیگیری شود.
بدون‌شك به دلیل جایگاه ویژه فسیل‌های مهره‌دار در سطح جهانی، یك اراده ملی می‌تواند تحقیقات دیرینه‌شناسی در مراغه را تقویت كند و تكمیل پروژه مركز تحقیقات دیرینه‌شناسی و تنوع زیستی كشور، حفاری، استخراج و حفاظت لایه‌های فسیلی را با استانداردهای جهانی به سرانجام برساند و برگزاری این همایش در مراغه فرصت هماهنگی و مطالبه را به صورت كم‌نظیر فراهم می‌كند.
به گزارش ایرنا این همایش ملی از فردا، سه‌شنبه به مدت سه روز در مراغه برگزار می‌شود و معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست، رئیس انجمن دیرینه‌شناسی ایران، استاندار آذربایجان‌شرقی و جمعی دیگر از مسئولان در آیین افتتاحیه آن سخنرانی می‌كنند.