آینالو تنها بخشی از منطقه وسیع ارسباران است.منطقه جنگلی آینالو در حقیقت منطقه نگهداری مارال ها و آهوهای وحشی است. ویژگی برجسته اش دست نخوردگی و بكر بودن طبیعت آن است . ویژگی مشخصه محدوده آینالو تعدد روزهای مه آلود است.
منطقه حفاظت شده آینالو در ۵۵ كیلومتری شهر كلیبر و در ۱۵ كیلومتری روستای عاشقلو (ساحل ارس)قرار دارد. آینالو منطقه كوهستانی و جنگلی سر سبزی است كه طبیعت زیبایی دارد دور تا دور ده ها هكتار از جنگلهای واقع در این منطقه توسط سازمان حفاظت از محیط زیست تور سیمی كشیده شده كه به محلی برای نگهداری چندین گوزن جهت دید عموم و تكثیر و رها سازی در كل منطقه تبدیل شده است . منطقه حفاظت شده آینالو از شمال غرب به روستای وایقان و از جنوب شرق به روستاهای بالان و بهروز منتهی میشود.
جالب است بدانید كه وجه تسمیه «روستای آینالو» از نام بنایی گرفته شده كه توسط تاجر ارمنی معروف دوران قاجار با نام طومانیاس ساخته شده است. این بنا كه امروزه تنها دیوارهای آن باقی مانده، سقف فلزی و آینه‌مانندی داشته است و به همین دلیل مردم اولین باری كه آن را دیدند، به آن آینالی (آینه‌ای) گفتند و به این ترتیب، این روستا آینالو نام گرفت.
حیوانات منطقه حفاظت شده آینالو
منطقه جنگلی آینالو در حقیقت محل نگهداری مارال‌ها (گوزن قرمز) و آهوهای وحشی است. اردك سر سفید، میش مرغ قره قشلاقریال پلنگ، مارال و سیاه خروس قفقازی از جمله حیوانات این منطقه به شمار می‌روند. از این میان سیاه خروس قفقازی تقریبا كمیاب‌ترین گونه محسوب میشود. البته منطقه آینالو بیشتر به خاطر احیای نسل مارال شناخته میشود كه خوشبختانه تعداد این گونه جانوری به حد نسبتا مطلوبی رسیده است.
در ابتدا بخشی از جنگل به وسعت ۵٫۳ هكتار تور و حصار سیمی كشیده شد و سایت تحقیقاتی آن آغاز به كار كرد. سپس هفت راس مارال از سایت حفاطتی گلستان به این منطقه انتقال داده شد. پس از افزایش جمعیت مارال‌ها، وسعت این بخش به ۱۸۰ هكتار افزایش یافت.
گیاهان منطقه حفاظت شده آینالو
بلوط، ممرز، افرا، گیلاس وحشی، سرخدار، بارانك، نارون، ارس، گردو، گلابی وحشی، زالزالك، انار تنها بخشی از گونه‌های گیاهی هستند كه در منطقه گردشگری آینالو به چشم می‌خورند. همچنین می‌توانید انواع گیاهان دارویی، گل های خودرو و وحشی را در این منطقه بكر و زیبا مشاهده كنید
امكانات منطقه
بخشی از منطقه حفاظت‌شده آینالو برای بازدید عموم از مارال‌ها اختصاص داده شده است و می‌توانید از نزدیك مارال‌های زیبا را ببینید و شب را در چادر در این كمپ بگذرانید. در كمپ آینالو بیش از ۱۰ آلاچیق مخصوص پیك‌نیك و كمپینگ وجود دارد. ضمن اینكه چند عدد كانكس اقامتی توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به این محل آورده شده است كه به‌صورت رایگان در اختیار مسافران قرار میگیرد. كمپ دارای آب و سرویس بهداشتی است.كمپ آینالو امكانات تفریحی و رفاهی مناسب ندارد كه یكی از دلایل آن، شرایط جغرافیایی و كاركرد منطقه است. این كمپ برای افراد علاقه‌مند به طبیعت و كمپینگ انتخابی عالی محسوب میشود. عكاسی از چشم‌اندازهای بی‌نظیر نیز بخش اصلی برنامه گردشگران را تشكیل می‌دهد.
همچنین اگر از مهارت‌های فردی لازم در مواجه با حیوانات و مسیریابی برخوردار هستید، می‌توانید با دوستانتان وارد جنگل شوید و زمان خود را در دل جنگل و طبیعت بگذارنید.
نحوه دسترسی
آدرس: استان آذربایجان شرقی، شهرستان كلیبر، بخش خداآفرین، ۴۵ كیلومتری كلیبر، ۱۵ كیلومتری روستای عاشقلو
برای رسیدن به منطقه حفاظت شده آینالو ابتدا باید به كلیبر بروید. اگر سفر خود را از سمت تهران آغاز می‌كنید، پس از كرج وارد اتوبان زنجان شوید و با طی مسافت حدود ۶۲۰ كیلومتر خود را به تبریز برسانید. در ابتدای ورودی تبریز، تابلوی مسیر كلیبر را خواهید دید. از تبریز تا كلیبر حدود ۲۱۰ كیلومتر فاصله است. از كلیبر به‌سمت جاده منتهی به قلعه بابك حركت كنید. پس از حدود ۵۵ كیلومتر در سمت چپ جاده یك مسیر فرعی را مشاهده خواهید كرد كه تابلوی در ابتدای آن نصب شده است. این مسیر شما را وارد منطقه آینالو می‌كند.پیشنهاد می كنیم از دیگر جاهای دیدنی كبیر هم دیدن بفرمایید .
اگر از سمت جلفا سفر می‌كنید، در جلفا به‌سمت سیه‌رود و نوردوز بروید تا پس از روستاهای كردشت و اشتبین به عشاقلو برسید. در اینجا با پیچیدن به‌سمت راست وارد جاده ارسبارن خواهید شد.
به‌طور كلی از جاده‌های آسفالته تا روستای آینالو حدود دو كیلومتر مسیر خاكی وجود دارد. اگر مشتاق تماشای مارال‌ها هستید از روستا باید حدود دو كیلومتر دیگر را طی كنید. این مسیر را می‌توانید با پای پیاده بروید و از تماشای محیط زیبای اطراف نهایت لذت را ببرید.
بهترین زمان سفر
آینالو منطقه‌ای كوهستانی و جنگلی است؛ به همین دلیل آب و هوای آن در پاییز و زمستان سرد میشود. بهترین زمان سفر به این محل در بهار و تابستان است؛ گرچه شب‌ها هوا كمی رو به سردی می‌رود و اگر برای كمپینگ به این منطقه سفر می‌كنید، كیسه خواب یا پتوی مسافرتی مناسب را هرگز فراموش نكنید. اوایل پاییز نیز جذابیت این منطقه دوچندان میشود كه بی‌شك ارزش دیدن دارد.
منطقه حفاظت شده ارسباران با وسعت ۷۲ هزار هكتار در كناره های جنوبی رود ارس در شهرستان كلیبرواقع شده وبه عنوان مكان ذخیره ی بیوسفردریونسكو به ثبت رسیده است و از ارزشهای خاص گیاهی و جانوری برخوردار بوده و جاذبه گردشگری طبیعی ، تفریحی و آموزشی ویژه ای دارد. ارسبار یا آرازبار و قره داغ یا قراچه داغ نامهایی بودند كه جنگل ارسباران در دورانهای مختلف به آنها معروف بوده است. محدوده آینالو بخش بسیار كوچكی از منطقه ۸۰ هزار هكتاری حفاظت شده ارسباران میباشد كه از شمال غربی به روستای وایقان و از جنوب شرقی به روستاهای بالان و بهروز منتهی میشود.كمپینگ و یا منطقة حفاظت شدة آینالو با مختصات جغرافیایی ۴۶ درجه و ۴۷ دقیقه طول شرقی و ۳۸ درجه و ۵۳ دقیقه عرض شمالی، در فاصلة ۴۵ كیلومتری شهر كلیبر واقع شده است.
طبیعت این محدوده بسیار زیبا و سحرانگیز است و هر بیننده ای را بر سر ذوق می آورد. نخستین ویژگی برجسته اش دست نخوردگی و بكر بودن طبیعت آن است .
قدمت آن به پیش از عصر یخبندان می رسد و یكی از چند زیست بوم غنی بر روی كره زمین است. این منطقه پوشیده از جنگل ، استیپ و سایر پوشش های گیاهی است. آینالو منطقه كوهستانی و جنگلی سر سبزی است كه طبیعت زیبایی دارد و دور تا دور ده ها هكتار از جنگلهای واقع در این منطقه توسط سازمان حفاظت از محیط زیست تور سیمی كشیده شده كه به محلی برای نگهداری چندین گوزن جهت دید عموم و تكثیر و رها سازی در كل منطقه تبدیل شده است.
ارسباران ناحیه كوهستانی وسیعی است در شمال آذربایجانشرقی، كه از شمال كوه قوشا داغ در جنوب اهرتا رود ارس گسترده است. ارسباران در شرق با شهرستان مشكین شهر و مغان، در جنوب با شهرستان سراب ، و در غرب با شهرهای تبریز و مرند هم مرز است. در سال ۱۹۷۶، یونسكو۷۲،۴۶۰ هكتار از اراضی منطقه، در محدودهٔ '۴۰ °۳۸ تا '۸ °۳۹ شمالی و'۳۹ °۴۶ تا '۲ °۴۷ شرقی، را بعنوان ذخیره گاه زیست كره ثبت كرد.منطقه جلفا و ارسباران از نظر گیاهشناسی بطور كلی جزء ناحیه اصلی اروپ - سیبری و بخش فرعی تر آن با نام هیركانین است كه از مغرب تا ارسباران و از مشرق تا جنگل های گلستان ادامه دارد و مساحت آن با درنظر گرفتن جنگل های ارسباران به ۳ میلیون هكتار می رسد.
این منطقه حدود ۵۰ كیلومتری شهر كلیبر و در ۱۵ كیلومتری روستای عاشقلو (ساحل ارس) قرار دارد. آینالو منطقه كوهستانی و جنگلی سر سبزی است كه طبیعت زیبایی دارد دور تا دور ده ها هكتار از جنگلهای واقع در این منطقه توسط سازمان حفاظت از محیط زیست تور سیمی كشیده شده كه به محلی برای نگهداری چندین گوزن جهت دید عموم و تكثیر و رها سازی در كل منطقه تبدیل شده است .
مارال‌ها و طبیعت آینالی
یكی از كارشناسان محیط زیست می‌گوید: با توجه به اینكه منطقه آینالی محل اجرای طرح احیای نسل مارال است همواره مورد بازدید گردشگران زیادی قرار میگیرد. متاسفانه این گردشگران به خاطر عدم رعایت اصول بهداشتی منطقه آینالی را به مرحله تخریب رسانده اند.
یك تحقق اخیر سه نقطه شهرستان كلیبر را با بالاترین توانمندی گردشگری مشخص كرده است. این سه مكان، كه در مجاورت جاده كلیبر - عاشقلو (مسیر عباس آباد- آینالو - وایان) قرار گرفته‌اند، عبارتند ازقلعه بابك، دره مكیدی و آینالو. آینالو در بكرترین قسمت از بخش‌های جنگلی ارسباران قرار گرفته است. این جنگلها، به دلیل عدم حفاظت صحیح و احیانا تغییرات آب و هوایی، در حال حاضر به صورت پراكنده به شهرستان‌های كلیبر، جلفا، ورزقان، اهر محدود میشود. ویژگی مشخصه محدوده آینالو تعدد روزهای مه آلود است. به لطف همین شرایط خاص جنگل انبوه، علیرغم سطح نسبتاً پایین بارندگی (۴۵۰-۶۰۰ میلیمتر)، توانسته است از طریق بارش مخفی (مه-بارش) شكل بگیرد
سكنه روستای آینالو
درآغاز قرن بیستم میلادی آینالو یكی از ۱۷ روستای ارمنی نشین ارسباران بود. متعاقب مهاجرت ارمنیان به تبریز و تهران روستا مسلمان نشین شد. تا یك سال قبل ازانقلاب تمام سكنه به شهر مهاجرت كردند. در سال ۱۳۷۰ هنوز دو خانواده، كه بعد از انقلاب برگشته بودند، در روستا زندگی می‌كردند.
آب و هوای منطقه
ارتفاع آن از سطح دریا در حدود ۱۵۰۰ متر است و اقلیمی معتدل و كوهستانی دارد. آب و هوای آن در فصل بهار و تابستان مطبوع و دلپذیر و زمستان آن سرد است.
این ناحیه در تمام فصول بوسیله باران و برف مشروب می گردد. نوسان حرارت آن زیاد و زمستانش معمولاً سخت و شدید می باشد، هر چند در مجاورت اقیانوس ها و دریاها دارای زمستانی مطبوع تر و معتدل تر است. جنگل های ارسباران یا قراچه داغ كه در آذربایجان شرقی قرار گرفته است جزو جنگل های نیمه مرطوب بوده كه از جامعه بلوطستان و مشتقات آن، با درختان غالب اوری و ممرز تشكیل می شود. پوشش گیاهی در دو طرف رودخانه در ساحلهای ایران و آذربایجان نسبتاً متنوع می باشد. پوشش گیاهی شامل نیزار، بوته زار و در برخی مناطق پوشش درختچه های گز می باشد.
امكانات رفاهی منطقه
سه چهار عدد كانتینر توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به اینجا آورده شده كه به صورت رایگان جهت استفاده در اختیار مسافران قرار میگیرد. در كمپ آینالو بیش ار ۱۰ آلاچیق مخصوص پیك نیك و چادر زدن وجود دارد.
در كمپ امكانات خرید وجود ندارد و پیشنهاد می شود مایحتاج غذایی خود را از كلیبر تهیه كنید.
در بین راه كلیبر، كمپ گردشگری مكیدی وجود دارد كه دارای امكانات خوبی است و امكان تهیه مایحتاج به صورت محدود تر از كلیبر در آن جا وجود دارد.
در صورت بارندگی سقف های تراس های اطراف عمارت می تواند شما را در امان دارد. شیر آب آشامیدنی در وسط روستا كنار جاده موجود است. امكان گرفتن اتاق یا خانه محلی تقریبا وجود ندارد.
دستشویی و سرویس بهداشتی موجود در این مكان نیز اصلاً تعریفی ندارد.
موقعیت مكانی منطقه
این منطقه در ناحیه شمال غربی شهرستان كلیبر واقع گردیده است.این منطقه در حدود ۵۰ كیلومتری شهر كلیبر و در ۱۵ كیلومتری روستای عاشقلو (ساحل ارس)قرار دارد.این محدودة حفاظت شده از شمال غربی به روستای وایقان و از جنوب شرقی به روستاهای بالان و بهروز محدود میشود.
این محدوده از شمال به اصلاندوز و از جنوب به شهرستان ورزقان و كلیبر و از غرب به جلفا منتهی می شود.
یكی دیگر از راههای دسترسی به آینالو از طریق جادة پارس آباد - جلفا میباشد.
