جاهای دیدنی فیروزكوه بسیار برای گردشگران جذاب است . فیروزكوه كه در نزدیكی پایتخت واقع شده است و از شهرهای بزرگ استان تهران به شمار می رود به دلیل موقعیت خوب جغرافیایی خود همیشه مورد توجه اقوام گوناگونی می باشد .در تاریخ و داستانهای تاریخی در كنار دماوند از فیروزكوه هم نام برده شده است .در فیروزكوه تابستانها گرم و زمستانها سرد می باشد .در فصول گرم سال گردشگران زیادی بخصوص از تهران و اطراف به این منطقه می آیند . چراكه جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیاری دارد. این منطقه دارای كاروان‌سراها، قلعه‌های قدیمی، گورستان‌های كهن و امامزاده‌های متعدد است كه فقط برخی از آن‌ها همچنان پابرجاست. همچنین به‌دلیل شرایط توپوگرافی این منطقه از مناطق طبیعی بكر استان تهران محسوب می‌شود و یكی از زیستگاه‌های مهم حیات وحش به شمار می‌رود.با سیری در ایران همراه باشید تا با جاهای دیدنی فیروزكوه بیشتر آشنا شوید.تنگه واشی كه یكی از مهمترین جاهای دیدنی فیروزكوه است سالانه در فصول گرم سال پذیرای تعداد زیادی از گردشگران و مسافران می باشد. تنگه واشی به طول حدود ۳۰۰ متر و با دیواره‌های صخره‌ای بلند به ارتفاع حدود ۱۰۰ متر محل عبور رودخانه‌ای است كه از كوه‌های واشی سر چشمه می‌گیرد و از میان دشت می‌گذرد و به همین دلیل یكی از تفریحات گردشگران گذر از میان آب‌های همین رودخانه است. در تابستان میزان آب این رودخانه به حداقل می‌رسد كه گاهی تا زیر زانو مسافران را خیس می‌كند. بعد از عبور از تنگه اول و گذر از دشتی زیبا، تنگه دوم قرار گرفته است كه حدود دو كیلومتر با تنگه اولی فاصله دارد. در انتهای تنگه دوم نیز آبشاری وجود دارد كه زیبایی خاصی به آن بخشیده است.
در كنار زیبایی‌ّای طبیعی این تنگه، آثار باستانی نیز دیده می‌شود. یكی از سه كتیبه مشهور دوران قاجار در این تنگه به دستور فتحعلی شاه حكاكی شده است. فتحعلی شاه كه دوران پیش از پادشاهی خویش را در شیراز گذرانده بود، با دیدن نقش برجسته‌های آن دیار، سه نفر به نامهای حجارباشی، نقاش باشی و معمارباشی را مسئول ساخت این سه كتبیه در تهران كرد. این كتیبه با ابعاد حدودا هفت متری وقایع دوران فتحعلی شاه را روایت می‌كند. قدمت این كتیبه حدود ۱۸۵ سال است و در قسمتی از كوه حكاكی شده است كه دور از گزند بارش باران و آفتاب بوده است، هرچند توسط گردشگران آسیب‌هایی دیده است.
به خاطر داشته باشید در تنگه واشی حتما خیس خواهید شد؛ در نتیجه آمادگی لازم را در خود ایجاد كنید. همچنین، بد نیست كه از دستفروش‌ها یا فروشگاه‌های اطراف دمپایی‌های بندی تهیه كنید؛ از آنجا كه مسیر در بستر آب طی می‌شود؛ ضرر نخواهید كرد.
آب آشامیدنی به همراه داشته باشید؛ از قطع شدن آنتن موبایل نترسید و بدانید بهای بهره‌گیری از طبیعت بكر تنگه واشی، علاوه بر پرداخت یك ورودی ناچیز (كمتر از بیست هزار تومان) سپری كردن یك روز بدون سرویس بهداشتی تمیز خانگی است.
غار بورنیك از جاهای دیدنی فیروزكوه
غار بورنیك در ارتفاعات پرنشیب و فراز كوهستانی به نام «بورنی» یا «بورنیك» واقع شده است. اهالی این منطقه وجه تسمیه غار را این‌گونه بیان می‌كنند كه بور به‌معنای گودال است و به همین دلیل از آن با نام «گودال نیك» یاد می‌كردند. برخی دیگر بور را تغییر یافته واژه بار می‌دانند كه به‌معنای «محل امن» استفاده می‌شد. دهانه اصلی غار در فراسوی رودخانه واقعع شده است و موقعیت قرارگیری آن شاید در عصر غارنشینی و دوران شكار در ایران، مكانی امن را برای زندگی و پناه گرفتن ایجاد می‌كرده است. غار بورنیك از سه تالار بزرگ شكل گرفته است كه بر بالای هركدام از تالارها، طاق دیس‌هایی دیده می‌شود. روی سقف این طاق دیس‌ها، گسل یا شكاف‌های عمیقی نیز وجود دارد كه نشان‌دهنده قدمت آن‌ها است. دیوارهای درون غار پوشیده از چكنده‌های گل كلمی، نخودی، سفید رنگ و صورتی است كه زیبایی خاصی به غار بخشیده است. قطعات سفالینه شكسته شده و پراكنده‌ای در این غار كشف شده است كه نشان می‌دهد انسان‌هایی پیش از تاریخ در آن زندگی می‌كرده‌اند
چشمه خمده
چشمه خمده كه در فصل بهار و تابستان مورد توجه گردشگران است، خواص درمانی بسیاری دارد. از آب این چشمه برای درمان بیماری‌های مفاصل و استخوان و بیماری‌های پوستی استفاده می‌شود. اگر از سمت تهران عازم این چشمه هستید؛ در مسیر فیروزكوه، سی یا چهل كیلومتر پس از دماوند، در سمت راست جاده به دنبال جاده زرین‌دشت باشید و پس از ورود به آن، عازم خمده شوید.
بسیاری از جمله دكتر جهانبخش نیكوپور معتقدند كه آب این چشمه درمان بیماری‌هایی نظیر دردهای مفصلی و استخوانی، زردی، جوش و دمل می‌باشد. همچنین، اینطور گفته می‌شود كه شنا در این آب به طور مستقیم روی آرامش روح و روان تاثیر مثبت می‌گذارد.چه این چشمه آبی با خاصیت درمانی داشته باشد و چه نه، مشاهده آب جوشانی كه از دل كوه بیرون می‌آید و در بستری سنگی یك استخر زلال و طبیعی پدید می‌آورد؛ چیزی نیست كه در هر جایی نصیبمان شود. در نتیجه، اگر عازم فیروزكوه بودید، چشمه آب معدنی خمده را در برنامه‌های بازدید خود قرار دهید. بسته به شرایط، شاید مبلغی ورودی برای شنا در آب دریافت شود.
قلعه لاجورد
قلعه لاجورد از آثار مهم تاریخی این منطقه به شمار می‌رود كه قدمت آن به پیش از تاریخ اسلام به دوران ساسانیان می‌رسد و تا قرن هفتم یا هشتم همچنان مورد بهره‌برداری بوده است. این قلعه تاریخی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. فردوسی شاعر بزرگ ایران از این قلعه در شاهنامه این‌گونه یاد كرده است:
دژگنبدان وكوه چرمنه، دژلاجورد است برای بنه
تنگه میشینه مرگ از جاهای دیدنی فیروزكوه
تنگه میشینه مرگ كه از آن با عنوان چهارمحال تهران نیز یاد می‌شود از دیدنی‌های طبیعی این منطقه است كه دسترسی به آن كمی سخت خواهد بود. آبشارهای متعدد كوتاهی در مسیر دسترسی به این تنگه قرار دارد. خاستگاه دقیق نام مرموز میشینه مرگ مشخص نیست؛ اما معروف است كه قسمت میشینه به دلیل مجسمه‌های میش‌مانند مخفی در مسیر صعود شكل گرفته و مرگ به واسطه كشنده بودن آب چشمه‌ای اضافه شده كه جان پرندگان را می‌گیرد.
برای رسیدن به این ناحیه، باید در سی كیلومتری جنوب فیروزكوه، به غرب برانید و پس از یك ساعت رانندگی، خود را به روستای لزور برسانید. از آنجا عازم ارتفاعات شوید و فرح رود را بیابید. دنبال كردن این رودخانه در دل كوه و تنگه، آبشار، دشت و چشمه‌ای به نام معجر را مقابلتان قرار می‌دهد.
البته تجربه و همجواری با این همه زیبایی مفت به دست نمی‌آید و باید با آمادگی كامل بدنی، آماده از میان برداشتن موانع، ارتفاعات، سنگ و حركت در مسیر رودخانه باشید. در ضمن به خاطر داشته باشید كه علاوه بر این مسیر زیبا و دیدنی‌هایی كه به آن‌ها اشاره شد؛ یك دریاچه زیبا در بالای سد سیاه رود مكان مناسبی برای كمپ كردن فراهم می‌آورد.
توصیه ما این است كه در ماه‌های گرم سال، به همراه تجهیزات مناسب و یك راهنمای آشنا به منطقه عازم میشینه مرگ شوید.
روستای هرانده
روستای هرانده با نهرها و رودهای پر آب، با درختان بلند تبریزی و كوچه باغ‌ها و چشم‌اندازهای دیدنی از دشت و كوه‌های اطراف، دارای جاذبه‌های طبیعت‌گردی و گردشگری بسیاری است و با توجه به فاصله‌ی كمی كه با تهران دارد، یكی از بهترین و مناسب‌ترین گزینه‌ها برای گردشگران و طبیعت‌گردان به شمار می‌رود. غار بورنیك نیز در نزدیكی این روستا واقع شده است.
روستای لزور
روستای لزور یكی از بزرگ‌ترین روستاهای استان تهران است كه در میان رشته‌كوه‌های البرز قرار دارد. مردم این روستا به دامپروری و كشاورزی مشغول هستند و دارای دیدنی‌های طبیعی بسیاری است.
برج سنگی دیده بانی مزداران
برج سنگی دیده بانی مزداران نامش را از روستایی با همین نام گرفته است و نام اولی و اصلی آن مشخص نیست. این برج تاریخی كه به ثبت ملی رسیده است از لاشه سنگ و ملاط گچ و ساروج به‌صورت چهار ضلعی ساخته شده است . ورودی بنا در ضلع جنوب آن قرار دارشته به‌صورت كلی دارای پلانی هشت ضلعی است. ساختار داخلی بنا در حالتی است كه در سمت غرب و مشرف به قلعه یك بیضی بزرگ از گنبد تا پایین دیواره‌ها برش خورده است. این امر نشان‌دهنده وجود ارتباط میان قلعه و برج سنگی مزداران است . در اضلاع داخلی برج چهار طاق نما وجود دارد كه بالای آن تزئیناتی صورت كنگره ایجاد شده است و در بالای هركدام یك حفره كوچك مشهود است. در بالای در ورودی برج، یك پنجره مستطیل شكل وجود دارد كه در بالای آن یك تخته چوب پهن نصب شده است.
پل ورسك
در محور فیروزكوه و در فاصله هشتاد و پنج كیلومتری جنوب قائمشهر، یكی از شاهكارهای مهندسی دنیا وجود دارد كه از قضا، تجارب ارزشمند و عجیبی را به چشم دیده است.پل ورسك با بیش از صد متر ارتفاع و یك دهانه تقریبا هفتاد متری به دلیل معماری، مهندسی سازه و نقشی كه در جنگ جهانی دوم داشته، در كتاب گینس نیز به ثبت رسیده است. معمولا این پل را دیدنی استان مازندران و سوادكوه معرفی می‌كنند و از نظر تقسیم‌بندی جغرافیایی نیز درست همین است؛ اما به این دلیل كه ورسك دروازه ورود رسمی به استان مازندران بوده و در مسیر رسیدن به آن می‌توان چند جاذبه زیبا را مشاهده كرد؛ با اجازه شما، این پل را در فهرست جاهای دیدنی فیروزكوه معرفی می‌كنیم.
اگر از تهران، هدف نهایی خود را پل ورسك تعریف كنید؛ می‌توانید پس از فیروزكوه، عازم چشمه و گردنه گدوك شوید؛ از آنجا سری به آبشار شورآب بزنید و در نهایت با دنبال كردن ریل‌های قطار و عبور از تونلی كه مقابلتان قرار دارد؛ پل ورسك را به چشم ببینید.
ورسك هشتاد سال پیش به دستور پادشاه وقت، در مدت زمان دو سال، توسط یك شركت دانماركی ساخته شد. نكته جالب اینكه مصالح مورد استفاده در آن تنها ملات و آجر بوده‌اند و با این حساب، شركت سازنده بازهم ضمانت بهره‌برداری هفتاد ساله را داده بوده هرچندكه امروز این پل، یازده سال بیشتر از گارانتی آن‌ها سالم و سرحال به خط راه‌آهن ایران سرویس می‌دهد.
اهمیت ورسك برای ما، اتصال جنوب (بندرشاهپور یا امام خمینی فعلی) به شمال (بندرشاه یا بندر تركمن فعلی) از دل دره‌ای عمیق بود، اما سپس توسط قوای امریكایی و انگلیسی برای انتقال تجهیزات به شوروی به منظور مواجهه با آلمان نازی مورد استفاده قرار گرفت و در آخر نیز قوای شوروی را برای اشغال ایران یاری كرد.
نكته جالب اینكه قرار بوده همان اوایل، پیش از ورود قوای خارجی، پل تخریب شود تا از پیشروی ارتش همسایه شمالی جلوگیری به عمل آید؛ اما این تصمیم عملی نمی‌شود تا پل زنده بماند و من و شما بتوانیم در هوای مه‌آلود نظاره‌گر زیبایی‌اش باشیم و تاریخش را مرور كنیم.
غار رودافشان
هرچند كه از نظر تقسیم‌بندی‌های كشوری، غار رودافشان عضوی از دماوند است؛ اما به این دلیل كه در شصت كیلومتری جنوب فیروزكوه قرار دارد؛ در میان جاهای دیدنی شهرستان شیركوه معرفی می‌شود. برای آن‌هایی كه اهل پیاده‌روی هستند می‌گوییم؛ از دو راهی سیدآباد در صد كیلومتری شرق تهران، دو ساعت پیاده‌روی شما را به دهانه غار می‌رساند. با اتومبیل نیز مسیری نیم ساعته در پیش است. غار در بلندی‌های روستایی به نام رودافشان قرار گرفته و كه خود سرسبز است و میزبانی از رودی خروشان به نام دَلی‌چای را به عهده دارد.
دهانه غار دو هزارمتر از سطح دریا ارتفاع دارد، اما برای رسیدن به آن باید مسیری یك كیلومتری را در سراشیبی بپیمایید. با اینكار، یك شكاف به عرض چهل و طول دوازده متر مقابلتان ظاهر می‌شود و شما را به خود می‌خواند. زمانی كه به آن وارد شوید؛ سقف سنگی بالای سرتان حداقل بیست متر ارتفاع دارد و هرچه در آن پیش می‌روید؛ نور كمتر می‌شود. پس تجهیزات روشنایی خود را به كار بیاندازید و در تالارهای دوم و سوم از زیبایی ستون، چكیده‌سنگ‌ها، مخروطی‌ها و سنگ‌های بلورین لذت ببرید. پیش از دالان نهایی، به مسیری دهلیزی وارد می‌شوید كه معبد آناهیتا نام دارد. به دلیل وجود نمادین حوض آب و ستونی در میانه‌اش، این دخمه به نام الهه باروری، آناهیتا نامیده می‌شود.
ماجراجویی در غار رود افشان چیزی در حدود یك كیلومتر ادامه خواهد داشت و همین امر از این غار یكی از بهترین جاهای دیدنی فیروزكوه را می‌سازد. توصیه ما این است كه در فصول گرم (به این خاطر كه خفاش‌ها در زمستان می‌خوابند) با تجهیزات و در حضور راهنما پای به این غار بگذارید.
آب و هوای فیروزكوه چگونه است ؟
از نظر ویژگی‌های آب و هوایی و اقلیمی، این شهرستان دارای زمستان سرد و تابستان معتدل و خنك می‌باشد. متوسط بارندگی سالانه سال ۱۳۸۰ در این ۲۳۰ میلی‌متر بوده و حداكثر بارندگی ۲۴ ساعته ۲/۴۰ و تعداد روزهای یخبندان ۱۷۴ روز می‌باشد.
غذاهای محلی فیروزكوه چیست ؟
از میان غذاهای خوشمزه می توان به شامی نخودچی ، آش گوشت ،ته چین فیروزكوهی ،دمپختك باقالی زرد ، اشكنه اسفناج ،آش شله قلمكار ، آبگوشت مغز دار اشاره كرد.