مناره و بقایای باستانی جم

این مقاله راجع به قدمت وهنر و معماری مربوط به مناره و بقایای باستانی جم و موقعیت جغرافیای آن در افغانستان می باشد.

ویژگی های مناره جم
مناره 65 متری جم كه یكی از جاهای دیدنی افغانستانست، سازه ای زیبا و سرافراز است كه قدمت آن به قرن 12 میلادی باز می گردد. این مناره كه با آجر كاری دقیق و زیبا كار شده و سفال های آبی بالای آن با زیبایی خودنمایی می كنند، به خاطر كیفیت معماری و تزئین خود، كه نشان دهنده حد اعلای آئین های هنری و معماری منطقه است، از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. تاثیر آن به خاطر مكان قرار گیری آن بیشتر شده است، به طوری كه این مناره در داخل آبراهی عمیق كه بین كوه های بلند در قلب ایالت غور (Ghor) افغانستان قرار دارد، جای گرفته است. 
 نقش مناره جم در معماری اسلامی
معماری و تزئینات این مناره از نقطه‌نظر تاریخ هنر بسیار برجسته بوده ، و در آن ، پیشرفت‌های هنری پیشین منطقه به طور خارق‌العاده ای باهم تركیب شده و اثری ایجاد كرده‌اند كه نفوذ قوی ای در نوع معماری‌های بعدی در منطقه داشت. این مناره، یك مثال برجسته از معماری و تزئینات اسلامی در این منطقه بوده و نقشی اساسی در گسترش هر چه بیشتر آن ایفا كرد.

مكان جغرافیایی مناره جم
این مناره كه در ارتفاع 1،900 متری از سطح دریا و دور از هر شهری قرار دارد ، در داخل دره‌ای ناهموار در قلب استان غور جای گرفته است. این مناره كه قدمت آن به قرن دوازدهم میلادی باز می‌گردد ، احتمالاً به مناسبت یك پیروزی بزرگ سلاطین غوری پایه‌ریزی شد. جم به احتمال زیاد، محل اقامت تابستانی امپراتوران غور بوده و احتمالاً نشان‌دهنده محل شهر باستانی فیروزكوه، پایتخت سلسله غوریان، می‌باشد.

این مناره، یكی از چند بنای تاریخی ای است كه به خوبی حفظ شده و این امر نشان دهنده خلاقیت‌های هنری استثنایی و تسلط بر مهندسی ساختمانی در آن زمان بوده است. قسمت خارجی مناره به طور كامل با دكوراسیون هندسی دقیقی كه روی آجركاری‌های خشن اصلی را گرفته است تزئین شده است.

مابقی برج‌ها و قصرهای منطقه مسكونی غورها، در قسمت مقابل كرانه رودخانه، در قسمت شمال مناره و در ارتفاعات كوه قرار دارد. به علاوه، نشانه‌هایی از استحكامات نظامی در قسمت شرقی مناره نیز دیده می‌شود و این تصور را در انسان ایجاد می‌كند كه مناره به وسیله استحكامات نظامی مورد محافظت قرار می‌گرفته است.از زمان ساخت مناره، هیچ‌گونه عملیات بازسازی و یا تعمیر اساسی ای برای مناره انجام گرفته نشده است.