قلعه های تاریخی عمان
در كشور عمان چه در كنار ساحل، چه بر بلندای كوه ها و چه در میانه های بیابان های سوزان آن باشید، قلعه ای تاریخی دور برتان وجود دارد! بسیاری از این قلعه ها به دوران استعمار پرتغالی ها در این منطقه مربوط اند و بسیاری نیز توسط حكومت های محلی اداره می شدند. هر كدام از این قلعه ها داستانی برای گفتن دارند. در این مطلب قصد داریم تا شما را با برخی از معروف ترین قلعه های تاریخی عمان آشنا كنیم.
قلعه تاریخی مطرح | Mutrah Fort
قلعه تاریخی مُطرح، وظیفه نگه بانی از بندرگاه مطرح و جاده ارتباطی این بندر با شهر مسقط را بر عهده داشته است. این قلعه با دیوار های پیچ در پیچ و برج های زیبایش، به طرزی با شكوه بر بلندای تپه ای مشرف به بندر قرار گرفته است. این قلعه كه به “Koot Mutrah” شهرت دارد، یكی از قدیمی ترین قلعه های عمان است كه از قرن شانزدهم میلادی به یادگار مانده است.
برای اینكه به اهمیت این قلعه پی ببرید، باید سفری در زمان داشته باشید و به اوایل قرن ۱۶ ام میلادی بازگردید. همانند قلعه بزرگ بحرین، دیو، گوا و مومباسا، قلعه مطرح نیز در دوران اولین امپراطوری پرتغالی ها احداث شده است. در این دوران، پرتغالی ها از بندر مطرح، ادویه را كه تجارتش تا آن زمان در دستان ونیزی ها بود، به سایر نقاط جهان صادر می كردند.
آن ها انحصار تجارت ادویه در منطقه را در دست گرفتند. در همین دوران بود كه بندرگاه مطرح رونق گرفت و قلعه تاریخی آن احداث شد. برخی از مورخان اعتقاد دارند كه كل این قلعه به وسیله پرتغالی ها ساخته شده و برخی نیز بر این عقیده اند كه پرتغالی ها فقط دو برج و یك دیوار دفاعی در سال ۱۵۰۷ به قلعه ای كه از قبل وجود داشت، اضافه كردند. در هر صورت پرتغالی ها هر جنبده را كه به این بندر نزدیك می شد، از درون این قلعه زیر نظر داشتند.
قلعه تاریخی صحار | Fort of Sohar
قلعه صحار در بلندای تپه ای در سومین شهر بزگ عمان كه ۲۰۰ كیلومتر با مسقط فاصله دارد، قرار گرفته است. با كمتر از دوساعت رانندگی از مرزهای كشور امارات، می توان به این قلعه رسید. اهمیت تاریخی این قلعه، ارتباط نزدیكی با تاریخ شهر صحار دارد. این شهر سالیان دراز، به عنوان یكی از بنادر مهم منطقه و محلی برای تجارت كالا از چین به دریای سرخ و خاور دور بود.
كاوش های باستان شناسی در قلعه، قدمت آن را به قرن ۱۴ میلادی نسبت داده اند. بعدها با روی كار آمدن پرتغالی ها، بخش هایی به این قلعه تاریخی اضافه شد. طبق گزارش های تاریخی، درون این قلعه چندین چاه آب شیرین قرار داشت. ۳۰۰ سرباز درون این قلعه زندگی می كردند. مدت ها بعد این قلعه توسط امام نصیر بن مرشد تسخیر شد. امام نصیر كسی بود كه پرتغالی ها را از عمان خارج كرد.
قلعه الرستاق | Ar Rustaq Fort
الرستاق یكی دیگر از قلعه های تاریخی عمان و از قدیمی ترین بناهای ساخته شده در این كشور است. قدمت این قلعه به دوره ساسانیان باز می گردد، یعنی زمانی كه شاه ساسانی ایرانیان، بر اكثر نقاط آسیا فروانروایی می كرد. قدمت زیاد این قلعه، آن را به یكی از معروف ترین جاذبه های گردشگری عمان تبدیل كرده است. این قلعه در دوره های بعدی هم مورد استفاده قرار می گرفته است. امام نصیر بن مرشد زمان كوتاهی را در این قلعه سپری كرده است. الرستاق معماری قابل توجهی دارد و تزئینات زیبایی درون آن به كار رفته است. این قلعه در طی سال های اخیر به خوبی بازسازی و برای بازدید عموم اماده سازی شده است.
قلعه تاریخی الحزم | Al Hazm Castle
قلعه الحزم، دژ بزرگیست در میانه های دشتی پهناور، كه با الرستاق فقط ۱۵ دقیقه فاصله دارد. این قلعه، با دارا بودن دروازه ای تاریخی و سیاه چال هایی معروف، یكی از دیدنی ترین قلعه های موجود در كشور عمان است. در این قلعه راهنماهای صوتی به شما داده خواهد شد و به هرجای قلعه كه پای بگذارید می توانید سرگذشت آن را بشنوید.
دستور ساخت این قلعه را امام سلطان بن یوسف در سال ۱۷۱۱ داده است. اولین چیزی كه در این قلعه ۳۰۰ ساله توجه گردشگران را جلب می كند، دروازه چوبی آن است كه به عقیده كارشناسان در سوراط ساخته شده و ۱۳ ساعت طول كشیده كه به این محل رسیده است.
درون این قلعه تاریخی كتیبه ای بر روی دیوار حكاكی شده است. همچنین یك تونل مخفی به خارج از قلعه و چند سیاه چال، از جمله ویژگی های منحصربه فرد آن هستند.
قلعه جلالی و میرانی | The Forts of Jalali and Mirani
قلعه های جلالی و میرانی در منطقه قدیمی مسقط واقع شده اند و علی رغم اینكه برای عموم باز نیستند، جذابیت زیادی برای گردشگران خارجی این كشور دارند. این قلعه ها را نیز پرتغالی ها ساخته اند و پس از آن ها نیز از آن ها استفاده شده است. جلالی و میرانی در مجاورت هم هستند. در رابطه با دلیل نام گذاری این قلعه ها، اختلاف نظرهایی وجود دارد. چیزی كه از تاریخچه این قلعه مشخص است، این است كه آن ها در قرن ۱۶ میلادی ساخته شده اند.
قلعه باركا | Barka Castle
قلعه باركا یكی از قلعه های تاریخی عمان است كه بین شهرهای صحار و مسقط قرار گرفته است. این قلعه، وظیفه محافظت از كشتی های تجاری این منطقه و همچنین مسیر به سمت الرستاق را بر عهده داشته است. بركا، به خاطر ساحل بسیار زیبا، گاوهای پر تعدا و خرمای مرغوبش شهرت زیادی دارد. این قلعه با شهر مسقط ۸۰ كیلومتر فاصله دارد.
قلعه بهلاء | Bahla Fort
آخرین قلعه ای كه در مطلب قلعه های تاریخی عمان برایتان معرفی می كنیم، قلعه بهلاء است. این قلعه زمانی مركز حكومت سلسله نبهانی، كه ۵۰۰ سال بر عمان حكومت كردند، بود. این بنا، معروف ترین بنای به جای مانده از آن دوران در عمان است. كارشناسان قدیمی ترین بخش های این قلعه را به قرن ۱۳ میلادی نسبت می دهند.
قلعه بهلاء، یكی دیگر از قلعه های تاریخی عمان است كه به عنوان نمونه برجسته ای از معماری اسلامی در این كشور شناخته می شود.