معبد كارناك بزرگترین عبادتگاه جهان

معبد باستانی كارناك مصر

شاید بتوان گفت معبد باستانی كارناك بزرگترین عبادتگاه دنیاست. معبد كارناك ( به انگلیسی : Karnak ) یا كارنك مجموعه ای از معابد باستانی مصر در ساحل شرقی رودخانه نیل و نزدیك به شهر قاهره است كه چندین ساختمان مختلف دارد. وسعت منطقه معبد كارناك  200 هكتار است كه حتی از بسیاری از شهرهای باستانی بزرگتر است. 

معبد كارناك بعد از مجموعه اهرام جیزه ، پربازدیدترین مكان باستانی كشور مصر بین توریست هاست. معبد كارناك 2000 سال است كه زیارتگاه اصلی كشور مصر بوده است.

تاریخچه معبد كارناك

ساختن مجموعه معبد كارناك در زمان سنوسرت یكم در دوران پادشاهی میانه شروع شد و تا دوره بطلمیوسی ادامه داشت. بسیاری از ساختمان های موجود مربوط به زمان پادشاهی نوین است. 

نام كارناك از روستایی در نزدیكی معبد با فاصله 2.5 كیلومتری با لوكسور، گرفته شده است.

مجموعه معابد كارناك ، 4 بخش اصلی دارد كه فقط بازدید از بخش مركزی كه بزرگترین بخش معبد محسوب میشود  برای عموم آزاد است. 

بخش مركزی معبد كارنك كه بیشترین وسعت مجموعه را به خود اختصاص داده است به مقبره خدای آمون – را كه خدایی مذكر و مرتبط با تبس است، اختصاص داده شده است. محیط اطراف مقبره آمون را با لقب " مقبول ترین مكان ها یا ایپت ایسوت ( به انگلیسی : Ipet isut ) " شناخته میشود.

قسمت جنوبی بخش مركزی به همسر او ، الهه موت ، اختصاص داده شده است. 

قسمت شمالی به خدای جنگ طلبی به نام ، مونتو ، نسبت داده میشود. 

بخش شرقی به " آتن " یا صفحه خورشید اختصاص داده شده كه معروف به معبد آمنحوتب چهارم است ولی به صورت عمدی در دوران باستان تخریب شده است.

ساخت مجموعه معابد كارناك در 4000 سال پیش شروع شده و تا 2000 سال بعد كه رومیان كنترل مصر را در دست گرفتند، ادامه داشته است. در طول 13 قرن  ، 30 فرعون به گسترش و بازسازی این معبد پرداخته اند و شاید بزرگترین تفاوت این اثر باستانی با سایر آثار باستانی طول زمان چندین قرنی ساخت و ساز معبد باشد.

هر كدام از حاكمان مصر كه به ساخت معابد كارناك ادامه میداده ، اثر و امضای خود را در این مجموعه بر جای گذاشته است.

مجموعه مجسمه خدایانی كه در این معابد قرار گرفته اند مربوط به برخی خدایان اولیه تا خدایانی است كه در دوره های جدید تمدن مصری پرستیده میشده اند. 

مدل دیجیتالی معبد كارناك

یك پروژه دیجیتالی به نام UCLA تغییراتی كه در طول سالیان در معبد كارناك اجرا شده را به صورت دیجیتال بازسازی و مدل سازی كرده است كه میتوانید با استفاده از آن تخریب ها ، ساخت و ساز ها و اصلاحاتی كه در طول هزاران سال در این معبد انجام شده را مشاهده نمایید.

با توجه به این كه امروزه قسمت های محدودی از معبد باقی مانده است ، این بازسازی دیجیتالی بیشتر بر اساس فرضیات انجام گرفته است.

شگفتی ها و ویژگی های معبد كارناك

كاشی كاری ها و دیوارهای محوطه بزرگ مركزی معبد كارنك با رنگ سفید و نقوش برجسته و كتیبه هایی به درخشانی جواهرات ، منقوش شده اند كه باعث زیبایی و شكوه دو چندان این معبد شده اند.

حاكمان مصر برای دروازه های ورودی معبد كارناك 10 ستون ساخته اند كه به وسیله دیوارهایی عظیم به هم متصل شده بودند. هر حاكم روی دیواری كه در زمان حكومتش ساخته شده صحنه هایی مخصوص به خود را ترسیم نموده است. تصور میشود كه اغلب این دیوارها با پرچم های بزرگ آویزان به صورت بنرهای رنگی تزئین میشده اند.

ستون های معبد كارناك در دو جهت ادامه پید میكنند. یك ردیف 6 ستونه كه به سمت غرب و رودخانه نیل و به مجموعه مجسمه هایی از جمله ابوالهول میرسد و ردیف دیگر 4 ستونی است كه در بخش جنوبی قرار گرفته اند و به مسیر برگزاری مراسمات منتهی میشوند.

دیوارها و ستون های معبد با تصاویر برجسته از نبردها ، خدایان و وقایع نگاری دوران هر فرعون پوشیده شده است. 

هزاران مجسمه متنوع در این مجموعه دیده میشود.

معماری پیچیده معبد كارنك

معبد آمون بزرگترین بنای این مجموعه است كه 60 هكتار وسعت دارد و باستان شناسان این مجموعه عظیم را به عنوان موزه ای در فضای باز ، یاد میكنند. پیچیدگی و مكانیزم استفاده شده برای معماری این بنا در هزاران سال پیش هنوز هم میتواند الگویی به برای معماری عصر حاضر ، به حساب آید و هنوز هم میتواند بسیاری از شگفتی های دنیای مدرن را تحت الشعاع قرار بدهد به طوری كه گفته میشود ساخت این معبد با تكنولوژی های فعلی سخت و بدور از ذهن است.

تالار هیپوستل بزرگترین تالار معبد كارنك

تالار هیپوستل مساحتی بیشتر از 5000 متر مربع دارد كه با 134 ستون خیلی بزرگ در 16 ردیف احاطه شده است. این تالار نه تنها عجیب ترین و بزرگ ترین بنای معابد كارنك است بلكه جزو عجایب معماری جهان شناخته میشود. 122 عدد از ستون ها دارای ارتفاع 10 متر و 12 ستون دارای ارتفاع 21متر و با قطر بیش از 3 متر هستند.

این تالار بزرگترین تالار مذهبی در میان تمام مكان های مذهبی جهان است. 

وزن وسب های سقف این ستونها 70 تن ، تخمین زده میشود.