همه عجایب جهان آنطور كه انتظار می‌رود، نظرها را به خود جلب نمی‌كنند اما در این میان، می‌توان به آثار و نشانه‌هایی برخورد كرد، كه در نگاه اول، مصنوعی بودن آن‌ها در ذهن و درك انسان كمی سخت به نظر می‌رسد. بناهایی كه اگر ظرافت و هنرنمایی‌هایی آشكار و رایج انسانی در آن‌ها وجود نداشت، شاید طبیعی و بخشی از عارضه زمین‌شناختی به نظر می‌رسید.
آنچه در ادامه خواهیم خواند، مجموعه‌ای از چند بنا و سازه دست‌ساز و در عین حال عجیب و ناشناخته‌ای است كه تاكنون كمتر نام و نشانی از آن‌ها به میان آمده است. اماكنی كه به دلیل مهجور و متروك ماندن از نظر شاهدان و گردشگران، سالیان سال را در تنهایی به سر برده اند.
سیچوان، چین
تقریبا تمام مدت قرن هشتم میلادی صرف ساختن مجسمه بزرگ بودای «لیشان» شد. مجسمه‌ای كه در حدود 233 فوت ارتفاع داشته و درون كوهستان منطقه مركزی چین و در 1400 مایلی غرب شانگهای ایجاد شده است. این مجسمه غول پیكر اگرچه دور از ذهن و دید بسیاری از مسافران و گردشگران قرار دارد اما هنوز هم به عنوان یكی از بزرگترین مجسمه‌های بودای جهان محسوب می‌شود. عظمت و بزرگی این مجسمه به قدری است كه می‌توان هر یك از اعضای بدن آن را با بناهایی بزرگ مقایسه كرد. به عنوان مثال؛ گوش‌های مجسمه كه هریك به تنهایی 23 فوت طول داشته و به اندازه یك ساختمان دو طبقه‌اند و یا كوچكترین انگشت پای آن كه مكانی كاملا مناسب برای نشستن و استراحت كردن است. گذشته از همه این‌ها باید به هزار و 21 شبكه مویی پیچ در پیچ قسمت سر مجسمه اشاره كرد كه شبكه آبیاری پنهان و مخفی‌ای را برای حفاظت از مجسمه به وجود آورده است.
منطقه كوهستانی «امی» به تنهایی از ویژگی مذهبی بالایی برخوردار است. منطقه‌ای كه از آن، مذهب بودا برای اولین مرتبه وارد چین شد. مجسمه «لیشان» از برجسته‌ترین نمادهای عبادی این منطقه به شمار می‌رود كه ساختن آن 90 سال به طول انجامید.
كارلیا، روسیه
این منطقه را موزه‌ای در فضای باز از كلیساهای چوبی منحصر به فرد می‌دانند. از مسكو یا سن پطرزبورگ به جزیره «كیژی» كه بخشی از یك زنجیره 1650 جزیره‌ای واقع در دریاچه دورافتاده «اونگا» در شمال روسیه می‌باشد، یك مسیر پروازی یا یك شبانه روز مسافرت با قطار فاصله است.
در این منطقه كه آنرا «موزه كیژی» نیز می‌نامند، 90 بنای چوبی مشتمل از صومعه‌ها، آسیاب‌های بادی و انبارهی غله وجود دارند. یكی از مهم‌ترین بخش‌های آن كه در تنگه‌ای باریك در جنوبی‌ترین نقطه جزیره قرار دارد، مكانی محصور در دیوارهای بلند است كه برج ناقوس هشت ضلعی و دو كلیسای چوبی متعلق به قرن هجدهم در آن قرار دارد. بیست و دو گنبد پیاز شكل كه از چوب‌های صنوبر ساخته شده‌اند سقف 121 فوتی كلیسای « عروج مسیح» را پوشانده‌اند.
از نكات عجیب و حیرت انگیز در خصوص این شاهكار معماری، استفاده نكردن از هیچگونه میخی در اتصال بخش‌های مختلف كلیسا به یكدیگر می‌باشد و از آن مهم‌تر افسانه‌های بومی رایج درباره این كلیسا است كه بر اساس آن این بنا تنها با یك تبر ساخته شده است.
اماكن ناشناخته
لالیبلا، اتیوپی
«لالیبلا»،یكی از شهرهای مذهبی اتیوپی با 11 كلیسای قرون وسطایی است كه تماما با سنگ‌های سرخ آتشفشانی ساخته شده اند. پیش از هرچیز باید گفت كه این شهر، مكانی عبادی برای ساكنان خود بوده و از اینرو هیچگونه تبلیغی برای جذب گردشگر در آن صورت نگرفته است. داستان‌های بومی حاكی از آن است كه «شاه لابیلا» پس از بازدید از بیت المقدس در قرن سیزدهم میلادی، دستور ساخت چنین معابد یا كلیساهایی را در این منطقه داده است. به دستور وی، تمام كلیسا در محوطه‌ای بیرون از صخره‌ای سرخ رنگ و آتشفشانی بنا شدند. در ابتدا چهار كلیسلا در یك مكان زیرزمینی ساخته و با راهروهایی به هم مرتبط شدند. دیگر كلیسای این منطقه « منجی جهان» نام دارد كه 35 فوت زیر سطح زمین ساخته شده است.
كامپونگ تام، كامبوج
این مجموعه كه قدیمی‌ترین معابد كامبوج بوده و از 52 معبد گوناگون تشكیل شده است، بخشی از بقایای پایتخت باستانی یكی از پادشاهی‌های باستانی كامبوج به نام «چنلا» می‌باشد. این مجموعه معابد كه زمینی جنگلی به وسعت سه مایل مربع را در استان «كامپونگ تام» در بر می‌گیرد نزدیك به 600 سال قدیمی‌تر از معابد آنكور می‌باشد. با این وجود این مجموعه معابد برخلاف قدمت بسیار زیاد خود از بازدید كنندگان اندكی برخوردار است. سایتی باستانی كه در مقایسه با جمعیت میلیونی گردشگران آنكور سالانه تنها پنج هزار بازدید كننده دارد. اما، همین محدودیت شرایط ظاهری آن را به مراتب نسبت به آنكور سالم‌تر نگاه داشته است.
مالتا و گزو
این بناهای سنگی كه در جزایر كوچك دریای مدیترانه و در میان تونس و سیسیل قرار دارند، اگرچه امروزه هیچ جذابیتی برای گردشگران ندارند و به ندرت از سوی این دسته از مسافران بازدید می‌شوند اما در حدود پنج هزار سال پیش از میلاد، مدت‌ها پیش از آغاز ساخت اهرام ثلاثه مصر، همواره میزبان خیل عظیمی از زائران بوده و به عنوان اماكنی مذهبی مورد پرستش قرار می‌گرفتند.
از مهم‌ترین معابد این منطقه «هاگر كیم» نام دارد كه بزرگترین آن‌ها نیز بوده و در سواحل جنوبی مالت قرار دارد. این معبد با تخته سنگ‌های آهكی ساخته شده كه شكلی نیم دایره‌ای دارند. هریك از این تخته سنگ‌ها 20 فوت ارتفاع و نزدیك به 20 تن وزن دارند. این معبد در اواسط قرن بیستم كشف شده و امروز موزه ملی باستان‌شناسی مالت در آن قرار دارد.
