موزه كتابخانه اختصاصی كاخ نیاوران كه امروزه از جاهای دیدنی تهران است، در حدود سال ۱۳۵۵ شمسی در قسمت شمال شرقی مجموعه نیاوران، در محیطی نسبتا دنج و همجوار با محل سكونت خاندان پهلوی، در دو طبقه و یك زیر زمین با زیر بنای تقریبی ۷۷۰ متر مربع احداث شد. این ساختمان كه طراحی داخلی آن توسط عزیز فرمانفرمایان به انجام رسید، دارای ویژگی‌های متمایزی در سبك معماری است. ساختار سازه بر اساس الگوی رایج معماری مدرن در دهه پنجاه خورشیدی به همراه تركیب هوشمندانه‌ای از شیشه و احجام سنگی شكل گرفته است. مجموعه كتب چاپی موجود در كتابخانه اختصاصی بالغ بر ۲۳۰۰۰ جلد و ۱۶۰۰۰ عنوان است كه شامل آثار فارسی (تالیفات فرهنگی، ادبی، اجتماعی، گزارشات و آمار) و آثار خارجی (دایر‌ه‌المعارف‌ها، دوره‌های تخصصی هنر، باستان‌شناسی و منابع تمدن و هنر ملل) می‌شود. در این میان سه رشته كتاب‌های مربوط به تاریخ ایران، ادبیات فرانسه و هنر نقاشی از غنای بیشتری برخوردار هستند.
چاپ‌های اول بسیاری از سفرنامه‌های مشهور و معتبر خارجی‌ها را در سفر به آسیا و ایران در كتابخانه می‌توان یافت. مجموعه نسبتا كامل انتشارات دانشگاه تهران و بنیاد فرهنگ ایران با صحافی به رنگ آبی سلطنتی و آثار بسیار معتبر از نقاشان معروف دنیا به ویژه نقاشان قرن ۲۰ میلادی با چاپ، كاغذ و صحافی نفیس نیز در موزه كتابخانه به چشم می‌خورد. وجود مجموعه‌های كاملی از آثار برخی نویسندگان فرانسوی قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی كه در زمان حیات آن‌ها به چاپ رسیده‌‌اند، بر ارزش گنجینه افزوده است. یكی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد كتابخانه اختصاصی كاخ نیاوران وجود كتب اهدایی از طرف سران كشورها و نویسندگان نامی است. از جمله این افراد می‌توان به پروین اعتصامی، علی نقی وزیری، منوچهر آتشی، جان اف كندی، والت دیزنی، جواهر لعل نهرو، رولف بنی، گریشمن و بسیاری از افراد سرشناس دیگر اشاره كرد.
