رود مند با طول ۷۲۵ كیلومتر، مهم‌ترین و پرآب‌ترین رودخانه استان بوشهر است و از ارتفاعات شمال شرقی كازرون (كوه انار) و ارتفاعات شمال غربی شیراز سرچشمه می‌گیرد. قسمت علیای این رود «قره آغاج» نامیده می‌شود كه از پیوستن رودهای شور خورموج، سنا، فیروزآباد، دشت پلنگ و باغان به آن، رودخانه مند شكل می‌گیرد. رود مند منطقه دشتی و قسمتی از شهرستان جم را آبیاری نموده و در نهایت در جنوب بندر كنگان وارد خلیج فارس می‌شود.
آبرفت‌های غنی رود مند كه در فصل زمستان با طغیان این رودخانه از كوهستان‌های بالادست به همراه می‌آید، در شهرستان دشتی هنگامی كه شیب زمین به حداقل می‌رسد ته‌نشین شده و در فصل تابستان با وزش بادهای گرم و خشك به صورت شن‌های روان و ذرات ریز گرد و خاك معلق در هوا به سمت سواحل شرقی در حاشیه امتداد رشته كوه زاگرس، كوه‌های بالادست روستاهای بادوله تا بنیادو، سرزمینی بسیار حاصلخیز ایجاد می‌كند كه در طی سال‌های اخیر با رواج كشت گوجه فرنگی اهمیت و اعتبار اقتصادی و كشاورزی خود را نمایان ساخته است. در حقیقت این آبرفت‌های رود مند است كه در فصل تابستان همراه با وزش بادهای گرمی كه از جنوب غرب به شمال شرق می‌وزند و در منطقه به «تشباد شمال» معروفند، باعث حاصلخیزی سرزمین‌های ساحل شرقی مند می‌باشند و این مطلب به وضوح در اراضی كشاورزی روستاهای بادوله تا بنیادو در شهرستان دیر و در روستاهای حدّفاصل كناری تا بردخون قابل مشاهده و رهگیری است.
در حاشیه نزدیك سواحل دو سوی این رودخانه رویش درختچه‌های گز، باعث به وجود آمدن جنگلی سرسبز و زیبا شده كه در نوع خود و در استان‌های حاشیه خلیج فارس كم‌نظیر و شاید حتی بی‌نظیر است. این جنگل زیبا علاوه بر درختچه‌های گز، انواع درختچه‌های بومی دیگر را نیز در خود دارد كه در فصل طغیان رودخانه مند با رویش گل‌ها و بوته‌های دارویی، تصاویر زیبایی را خلق می‌نماید. آنچه در این جنگل زیبا كه در پهنه‌ای چندین كیلومتری به موازات رودخانه مند تا خلیج فارس امتداد می‌یابد و شایسته توجه و اعتنای بیشتری می‌باشد، زنجیره‌ای از جانوران و گونه‌های منحصر به فرد از گیاهان دارویی و بومی منطقه است كه در سال‌های اخیر با ویرانی روستاهای حاشیه رود مند با دخالت كمتر انسان و دام، اكوسیستمی زیبا و منحصر به فرد را نوید می‌دهد. همچنین تفاوت غلظت نمك در رود مند در نقاط مختلف، سبب حیات آبزیان گوناگونی در این رودخانه شده است كه برخی گونه‌های مختلف ماهیان آن حتی در نوع خود منحصر به فرد و بسیار ذی‌قیمت است.
در واقع به همین دلیل است كه رود مند از دیرباز و در منابع مكتوب پیشین، «پرفایده‌ترین رود پارس» نام گرفته است.
