هتل شكل پیشرفته ای است از همان كاروانسراها و مهمانخانه هایی كه به واسطه مهمان نوازی ایرانی در دوران صفویه ساخته شده بود و بسیاری هم قدمت این مهمان نوازی را منسوب می دانند به عصر هخامنشیان. اما فكر می كنید ما برای اهدای این ستاره ها به سردر یك هتل چقدر با استانداردهای جهانی همسو و همراهیم؟
«هتل های ما از نظر درجه بندی و مقایسه های كمی با هتل های اروپایی قابل قیاس است.» این را خسرو ایرانپور دبیر جامعه هتلداران ایران می گوید.
«ما در ایران اگر بخواهیم با هتل های اروپایی یا حتی برخی كشورهای همسایه خودمان را قیاس كنیم باید بگویم اصلا چیزی به عنوان هتل نداریم!» این را هم یكی از مدرسان هتلداری می گوید كه چندین سال است به عنوان مدیر و مشاور در امر هتلداری فعالیت می كند.
اینجاست كه سردرگم می شوی كه آیا در مورد هتل و هتلداری هیچ ملالی نیست جز اندكی تعامل میان بخش خصوصی و دولتی كه آن هم به زودی ایجاد خواهد شد؟ شاید بهتر باشد دلایل هر دو گروه را شفاف و روشن بیاوریم و یافتن پاسخ را بسپاریم به خود شما.
توریست های خارجی انتظار دارند مثلا هتل استقلال یك هتل مجلل باشد
اما وقتی در این هتل اقامت می كنند متوجه می شوند كه چنین نیست؛
البته یك سری ویژگی ها در فرهنگ ایرانی- اسلامی ما قابل قبول نیست
و همین امر باعث می شود ما نتوانیم هتل های ایران را با هتل های اروپایی یا حتی هتل های برخی كشورهای همسایه مقایسه كنیم
استاندارد سازی به كندی پیش می رود
2سال پیش مسئولان تصمیم گرفتند كه به وضعیت هتل های كشور رسیدگی كنند و بحث استانداردسازی هتل ها براساس استانداردهای بین المللی به میان آمد. قرار شد این طرح با هدف ارتقای كیفیت ارائه خدمات به مسافران و با توجه به استانداردهای گرفته شده از كشورهای موفق در جذب توریست و گردشگر از جمله فرانسه، اسپانیا و آلمان اجرا شود اما به جز اندكی توفیق در هتل های مشهد و كمی هم در تهران و اصفهان چنین هدفی تا كنون محقق نشده است.
ایرانپور در این باره می گوید: «در استان های مختلف این طرح اجرا شده است. 3مبحث در این میان مطرح است كه باید رعایت شود؛ استاندارد سازی در عملیات و محصول هتل، تجهیزات هتل و استانداردهای ایمنی و بهداشت. در این زمینه دستورالعملی تهیه شد كه برخی استان ها و هتل ها در اجرای آن پیش قدم شدند.»
او كندی روند این استانداردسازی را به واسطه تغییرات در چارت سازمانی و همچنین تغییرات مدیریتی سازمان میراث فرهنگی می داند و امیدوار است به زودی این روند پیشرفتی چشمگیر داشته باشد.
اما آنچه بیش از هر چیز در مورد هتلداری در ایران مطرح است مشكلات نرم افزاری و مدیریتی است. مجموعه كاركنان هتل های بزرگ دنیا از آموزش های لازم بهره برده اند و این موضوع در ایران از بزرگ ترین نقاط ضعف هتلداری شناخته می شود. باید دید این استانداردسازی كه البته بسیار هم كند و بی رمق پیش می رود تا چه اندازه به استاندارد كردن نیروهای انسانی با كمك بازآموزی و حتی جذب نیروهای تازه نفس می اندیشد.
دكتر كامران محمدخانی، استاد دانشگاه و كارشناس گردشگری نیز در این باره می گوید: «سرعت این استانداردسازی خیلی كم بود. هتل استقلال در فاز غربی و هتل اوین كاملا بازسازی شدند اما در شهرستان ها مورد چشمگیری دیده نشده است.»
ایران به عنوان یك كشور اسلامی در روند هتلداری نیز با سایر كشورها قابل قیاس نیست. دكتر محمدخانی در این باره می گوید: «تقسیم بندی ما براساس ستاره ها پیشرفت جدی ندارد؛ یك هتل پنج ستاره یك هتل ملی محسوب می شود. توریست های خارجی انتظار دارند مثلا هتل استقلال یك هتل مجلل باشد اما وقتی در این هتل اقامت می كنند متوجه می شوند كه چنین نیست؛ البته یك سری ویژگی ها در فرهنگ ایرانی- اسلامی ما قابل قبول نیست و همین امر باعث می شود ما نتوانیم هتل های ایران را با هتل های اروپایی یا حتی هتل های برخی كشورهای همسایه مقایسه كنیم.»
البته علی اصغر رضایت، رئیس جامعه هتلداران اصفهان نیز نظری مشابه محمدخانی دارد. او معتقد است كه این قیاس به واسطه ایرانیزه بودن هتل های ما و تفاوت های عمده آن با هتل های كشورهای غیراسلامی منطقی نیست. اما دبیر جامعه هتلداران ایران نظر دیگری دارد و معتقد است كه كیفیت و كمیت در ایران قابل قیاس با هتل های دنیاست و ما چیزی از آنها- حتی اروپا كم نداریم.
اما این تنها تفاوت هتل های ایرانی با نمونه های خارجی نیست. نابرابری هزینه ها و خدمات یكی از بزرگتریم مشكلات این روزهای هتل ها در ایران است. و ماجرای هزینه های هتل در ایران مانند سایر موارد با آمارها و اظهارنظرات ضد و نقیضی دست و پنجه نرم می كند. دكتر محمدخانی كه خود برگزار كننده تورهای بسیاری در ایران بوده در این باره می گوید: «قیمتی كه توریست های خارجی برای هتل در ایران می پردازند با سایر كشورها هیچ تفاوتی ندارد و ما نمی توانیم ادعا كنیم كه هتل های ایرانی ارزان قیمت هستند.»
