كویر در عین زیبایی محیطی است خشن.سفر به كویر مستلزم نكاتی است كه عدم رعایت آنها چه بسا موجب خسارات جانی ومالی می شود.در این مقاله در پی آنیم كه بگوییم چگونه به كویر سفر كنیم تا از زیباییهای آن لذت ببریم و سفری سالم و بیادماندنی داشته باشیم
مشخصات یك راهنمای خوب
1) راهنما باید به موقعیت جغرافیایی منطقه – مسیر جاده ها – محل چشمه های آب – عوارض طبیعی مانند تپه ها ، كوهها ، دریاچه نمك ، بندریگ و فاصله بین آنها آگاه باشد.
2) تسلط بر زمین شناسی و توپوگرافی منطقه – پستی و بلندی هایی كه بر اثر سیل ایجاد می شود (در كویر سیل هم می آید!) برای راهنما اهمیت دارد. در نقاط پست ممكن ایت خاك به حدی گل شود كه عبور ماشین غیرممكن شود و یا ماشین در گل بماند.
3) تسلط به شیمی خاك و شیمی دریاچه ویژگی دیگر راهنماست.این تسلط باعث آسودگی خاطر در مواقع حركت روی سطح دریاچه میشود(در عمق 50-5 سانتیمتری زیر سطح دریاچه آب موجود است) و در سطح دریاچه لایه ای از سولفات كلسیم ایجاد شده كه می توان با اتكا به آن بر روی آن ماشین سواری كرد.همچنین نوع عناصر موجود در خاك در عبور از كویر مؤثر است. مثلا سولفات سدیم كه در خاك برخی مناطق كویر زیاد یافت می شود باعف پوكی خاك و گیرافتادن ماشین می شودو یا خاك رس و یا كائولن در مواقع بارانی سبب می شود كه ماشین بكسواد كند و درجا بزند.
4) یك راهنما باید با ستارگان و موقعیت آنها در فصول مختلف سال آشنا باشد تا تشخیص جهت و مسیر حركت در شب ممكن شود.
نكات ایمنی سفر به كویر
5) آشنایی با جانوران و خزندگان و حشرات كویر هم ویژگی مهم دیگر است. در این مورد و موجودات ذیل الذكر نكاتی قابل توجه است:
الف- شتر: معمولا هنگام عصر بسوی آب حركت می كند و با تعقیب آنها می توان به آب رسید!
ب- عقرب: آشنایی با خصوصیات این جانور مانند اینكه چه مواقعی از سال در خواب زمستانی است و یا اینكه در چه اوقاتی از روز و شب احتمال وجود عقرب كم است (یا اینكه با توجه به درجه حرارت، مثلا در آذر ماه میتوان تشخیص داد كه احتمال وجود آن هست یا نه؟)همچین نحوه عمل و كمكهای اولیه در هنگام عقرب گزیدگی . و نیز آگاهی به این نكته كه در كویر بعضی نقاط هستند كه اصلا عقرب در آن یافت نمیشود(مانند محلی نزدیك ارغوانی آران ، كه حتی در شب میتوانید با آسودگی خاطر روی ماسه های آنجا استراحت كنید!
ج- سوسمارها: خطرناكترین آنها بزمجه است كه در كویر مناطقی هست كه احتمال یافت شدن آنها زیاد است ( مثلا در كویر آران و بیرگل ناحیه ای به طول و عرض 6 كیلومتر هست كه در آن بزمجه زیاد یافت میشود.)
د- مار: آشنایی با انواع سمی و غیر سمی مارهای كویر و كمكهای اولیه در هنگام مارگزیدگی
ه- سایر جانوران: آشنایی با زیستگاه انواع سوسك، مارمولك ، روباه ، خرگوش ، موش و همچنین حیواناتی نظیر كل ، بز ، میش ، آهو ، جیبر و ...
6) راهنمای خوب در كویر با نوع گیاهان و مناطق رویش آنها آشناستو میداند كه:
الف- برخی از گیاهان در مناطق خاصی می رویندو از طریق نوع گیاه میتوان نوع آب (شور ، تلخ ، شیرین و... ) در آن منطقه را تشخیص داد.
ب- ریشه بعضی گیاهان بسیار پرآب است كه در هنگام نیاز و با روشهای خاص میتوان از آن استفاده كرد.
ج- آتش چوب بعضی از گیاهان بسیار پرحرارت و عالی است
د- از ساقه برخی گیاهان در مواقع بحرانی به عنوان غذا میتوان استفاده كرد.
ه- بعضی گیاهان برخلاف ظاهر زیبایشان سمی هستند!
7) علاوه بر موارد فوق بعضی تجربیات راهنما بسیار باارزش است مثل طریقه بیرون آوردن ماشین مانده در باتلاق دریاچه یا ماسه بادی ، یا پیاده راه رفتن در شبهای بدون ستاره از طریق هاله نور شهرهای مجاور كویر با تهیه كرسی ساده در شبهای سرد زمستانی برای خواب.
آب دركویر
هنگام حركت به سوی كویر حداقل به اندازه دوبرابر نیاز آب بردارید زیرا تشنگی سریع انسان را از پای درمی آورد و بدون آب در روزهای گرم نمیتوان زیاد دوام آورد.د رمرز شروع تپه های شنی در كویر احتمال وجود آب هست. راههایی برای جمع آوری و استفاده آب موجود در خاك هست . مردمان كویر برای جلوگیری از عطش ، بجای آب چای می نوشند! از ریشه پر آب بعضی گیاهان میتوان استفاده كرد و وجود گیاهانی خاص نشانه وجود آب است. از مصرف غذاهایی كه آب زیادی لازم دارندو باعث عطش می شوند بپرهیزید.
نكات مفید دیگر :
*تجهیزات كافی به همراه داشته باشید مانند:غذا ، چادر ، لوازم بهداشتی ، چراغ قوه ، كیسه خواب ، كفش مناسب ، سوخت ، طناب ، دوربین شكاری ، قطب نما ، نقشه و ...
*از دو یا چند وسیله نقلیه استفاده كنید (بهتر است از نوع كمك دار دودیفرانسیل شاسی بلند باشد) بنزین و لاستیك زاپاس فراموش نشود. بهتر است از عیبهای جزئی ماشین هم آگاه باشید.
*آچار و ابزار و چسب به همراه داشته باشید.(یكی از خرابیهای رایج سوراخ شدن رادیاتور است)
*به همراه داشتن بیل و تخته های چوب برای بیرون كشیدن ماشین از باتلاق ، مفید است.
*به همراه داشتن شكر ، قند یا نبات و آبمیوه و هندوانه میتواند جان شما را نجات دهد! (در مواقع اضطراری میتوان با مخلوط كردن شكر با آب تلخ آن را قابل استفاده نمود.
*استفاده از عینك آفتابی مخصوصا در دریاچه نمك در توقف طولانی در كویر توصیه می شود.
*در كویر مراقب وسایل الكترونیكی خود باشید( با داخل شدن ذرات ماسه از كار می افتند.
*برای نگهداری گوشت در گرمای كویر از قیمه كردن در چربی خودش و یا در مشك ریختن و یا نمك سودكردن استفاده كنید. (گوشت را به تخته هایی با قطر 3 سانتیمتر تبدیل كرده و تكه های بریده شده را در داخل نمك قرار می دهیم بطوریكه نمك تمام سطح آن را بپوشاند.)
كویر در عین زیبایی محیطی است خشن.سفر به كویر مستلزم نكاتی است كه عدم رعایت آنها چه بسا موجب خسارات جانی ومالی می شود.در این مقاله در پی آنیم كه بگوییم چگونه به كویر سفر كنیم تا از زیباییهای آن لذت ببریم و سفری سالم و بیادماندنی داشته باشیم
مشخصات یك راهنمای خوب
1) راهنما باید به موقعیت جغرافیایی منطقه – مسیر جاده ها – محل چشمه های آب – عوارض طبیعی مانند تپه ها ، كوهها ، دریاچه نمك ، بندریگ و فاصله بین آنها آگاه باشد.
2) تسلط بر زمین شناسی و توپوگرافی منطقه – پستی و بلندی هایی كه بر اثر سیل ایجاد می شود (در كویر سیل هم می آید!) برای راهنما اهمیت دارد. در نقاط پست ممكن ایت خاك به حدی گل شود كه عبور ماشین غیرممكن شود و یا ماشین در گل بماند.
3) تسلط به شیمی خاك و شیمی دریاچه ویژگی دیگر راهنماست.این تسلط باعث آسودگی خاطر در مواقع حركت روی سطح دریاچه میشود(در عمق 50-5 سانتیمتری زیر سطح دریاچه آب موجود است) و در سطح دریاچه لایه ای از سولفات كلسیم ایجاد شده كه می توان با اتكا به آن بر روی آن ماشین سواری كرد.همچنین نوع عناصر موجود در خاك در عبور از كویر مؤثر است. مثلا سولفات سدیم كه در خاك برخی مناطق كویر زیاد یافت می شود باعف پوكی خاك و گیرافتادن ماشین می شودو یا خاك رس و یا كائولن در مواقع بارانی سبب می شود كه ماشین بكسواد كند و درجا بزند.
4) یك راهنما باید با ستارگان و موقعیت آنها در فصول مختلف سال آشنا باشد تا تشخیص جهت و مسیر حركت در شب ممكن شود.
نكات ایمنی سفر به كویر
5) آشنایی با جانوران و خزندگان و حشرات كویر هم ویژگی مهم دیگر است. در این مورد و موجودات ذیل الذكر نكاتی قابل توجه است:
الف- شتر: معمولا هنگام عصر بسوی آب حركت می كند و با تعقیب آنها می توان به آب رسید!
ب- عقرب: آشنایی با خصوصیات این جانور مانند اینكه چه مواقعی از سال در خواب زمستانی است و یا اینكه در چه اوقاتی از روز و شب احتمال وجود عقرب كم است (یا اینكه با توجه به درجه حرارت، مثلا در آذر ماه میتوان تشخیص داد كه احتمال وجود آن هست یا نه؟)همچین نحوه عمل و كمكهای اولیه در هنگام عقرب گزیدگی . و نیز آگاهی به این نكته كه در كویر بعضی نقاط هستند كه اصلا عقرب در آن یافت نمیشود(مانند محلی نزدیك ارغوانی آران ، كه حتی در شب میتوانید با آسودگی خاطر روی ماسه های آنجا استراحت كنید!
ج- سوسمارها: خطرناكترین آنها بزمجه است كه در كویر مناطقی هست كه احتمال یافت شدن آنها زیاد است ( مثلا در كویر آران و بیرگل ناحیه ای به طول و عرض 6 كیلومتر هست كه در آن بزمجه زیاد یافت میشود.)
د- مار: آشنایی با انواع سمی و غیر سمی مارهای كویر و كمكهای اولیه در هنگام مارگزیدگی
ه- سایر جانوران: آشنایی با زیستگاه انواع سوسك، مارمولك ، روباه ، خرگوش ، موش و همچنین حیواناتی نظیر كل ، بز ، میش ، آهو ، جیبر و ...
6) راهنمای خوب در كویر با نوع گیاهان و مناطق رویش آنها آشناستو میداند كه:
الف- برخی از گیاهان در مناطق خاصی می رویندو از طریق نوع گیاه میتوان نوع آب (شور ، تلخ ، شیرین و... ) در آن منطقه را تشخیص داد.
ب- ریشه بعضی گیاهان بسیار پرآب است كه در هنگام نیاز و با روشهای خاص میتوان از آن استفاده كرد.
ج- آتش چوب بعضی از گیاهان بسیار پرحرارت و عالی است
د- از ساقه برخی گیاهان در مواقع بحرانی به عنوان غذا میتوان استفاده كرد.
ه- بعضی گیاهان برخلاف ظاهر زیبایشان سمی هستند!
7) علاوه بر موارد فوق بعضی تجربیات راهنما بسیار باارزش است مثل طریقه بیرون آوردن ماشین مانده در باتلاق دریاچه یا ماسه بادی ، یا پیاده راه رفتن در شبهای بدون ستاره از طریق هاله نور شهرهای مجاور كویر با تهیه كرسی ساده در شبهای سرد زمستانی برای خواب.
آب دركویر
هنگام حركت به سوی كویر حداقل به اندازه دوبرابر نیاز آب بردارید زیرا تشنگی سریع انسان را از پای درمی آورد و بدون آب در روزهای گرم نمیتوان زیاد دوام آورد.د رمرز شروع تپه های شنی در كویر احتمال وجود آب هست. راههایی برای جمع آوری و استفاده آب موجود در خاك هست . مردمان كویر برای جلوگیری از عطش ، بجای آب چای می نوشند! از ریشه پر آب بعضی گیاهان میتوان استفاده كرد و وجود گیاهانی خاص نشانه وجود آب است. از مصرف غذاهایی كه آب زیادی لازم دارندو باعث عطش می شوند بپرهیزید.
نكات مفید دیگر :
*تجهیزات كافی به همراه داشته باشید مانند:غذا ، چادر ، لوازم بهداشتی ، چراغ قوه ، كیسه خواب ، كفش مناسب ، سوخت ، طناب ، دوربین شكاری ، قطب نما ، نقشه و ...
*از دو یا چند وسیله نقلیه استفاده كنید (بهتر است از نوع كمك دار دودیفرانسیل شاسی بلند باشد) بنزین و لاستیك زاپاس فراموش نشود. بهتر است از عیبهای جزئی ماشین هم آگاه باشید.
*آچار و ابزار و چسب به همراه داشته باشید.(یكی از خرابیهای رایج سوراخ شدن رادیاتور است)
*به همراه داشتن بیل و تخته های چوب برای بیرون كشیدن ماشین از باتلاق ، مفید است.
*به همراه داشتن شكر ، قند یا نبات و آبمیوه و هندوانه میتواند جان شما را نجات دهد! (در مواقع اضطراری میتوان با مخلوط كردن شكر با آب تلخ آن را قابل استفاده نمود.
*استفاده از عینك آفتابی مخصوصا در دریاچه نمك در توقف طولانی در كویر توصیه می شود.
*در كویر مراقب وسایل الكترونیكی خود باشید( با داخل شدن ذرات ماسه از كار می افتند.
*برای نگهداری گوشت در گرمای كویر از قیمه كردن در چربی خودش و یا در مشك ریختن و یا نمك سودكردن استفاده كنید. (گوشت را به تخته هایی با قطر 3 سانتیمتر تبدیل كرده و تكه های بریده شده را در داخل نمك قرار می دهیم بطوریكه نمك تمام سطح آن را بپوشاند.)
