احتمال وزش باد شدید و توفان در تمام فصول سال وجود دارد و در اغلب فصل‌های سرد، برف و باران با وزش باد تند همراه است و چون باد می‌تواند شدید و مستمر بوزد و ظرف چند ثانیه كولاك كند و خسارات زیادی به بار بیاورد، رعایت نكات ایمنی هنگام بروز چنین مخاطراتی، لازم به نظر می‌رسد.
چگونه با وزش باد در طبیعت مقابله كنیم؟
بسیاری از كوهنورد و اعضای كمپ از خطرات ناشی از سرما، گرما، و آب و هوا آگاه هستند و همیشه باید خود را برای شرایط اضطراری آماده كنند.باد، گرمای بدن شما در هوای سرد را از بین میبرد وهمچنین باعث كم آبی بدن می شود. بر روی تنفس نیز تاثیر گذار است. پس قبل از اینكه به سفری بروید كه قصد اقامت در كمپ را داشته باشید باید راههای مقابله با این شرایط را به خوبی بدانید.
اگر هنگام وزش باد در طبیعت اقامت كرده باشیم:
1- ایجاد مانع سعی كنید كمپ را در جایی استقرار دهید كه برخی موانع طبیعی برای كم كردن شتاب باد وجود داشته باشد و چادرها را نیز از طریق طناب و یا چیزی شبیه آن به تنه های درخت وصل كنید.
2- ساخت یك پناهگاه اگر می بینید كمپ در جایی واقع شده كه هیچ مانع طبیعی در آنجا وجود ندارد ، پس باید یك پناهگاه اضافی بر روی كل چادرها ایجاد كنید.مثلا می توانید تمامی چادرها را بایك چادر دیگر پوشش دهید.
3- ساخت دیوار سنگی اگر تجهیزات لازم برای ساخت یك دیوار را دارید با روی هم چیدن سنگ ها در معرض باد و یا همان سمتی كه تحت پوشش موانعطبیعی نیست، یك مانع و محافظ ایجاد كنید. البته علاوه بر بودن تجهیزات، مواد مورد نیاز برای این كار یعنی وجود سنگ در اطراف كمپ نیز مهم است.
4- انجام موارد احتیاطی همیشه در انتخاب نوع چادر برای كمپ دقت فراوانی داشته باشید.این چادر باید مقاوم و كاملا ضد آب باشد. یك چاقوی جیبی همراه داشته باشید. به محض استقرار، درخت هایی كه در اطراف شما هستند را مورد بررسی قرار دهید تا اگر شاخه ای خشك در آنها وجود دارد، قبل از شروع وزش باد ،كنده شود. زیرا به محض وزیدن آب این شاخه های خشك می توانند برای شما حادثه آفرین باشند.اگر زمین خیس است، از استقرار چادر در آن محل جدا خودداری كنید زیرا پایه های چادر باید در زمینی خشك مستقر و كاملا در داخل زمین، فرو رود. خاك زمین خیس ،سست است و اصلا برای اینكار مناسب نیست.
5- به حداكثر رساندن زمان پیاده روی از مناطق پناهگاه در مسیر كوهنوردی معمولا پناهگاههای طبیعی ایجاد شده است كه می تواند جنگل باشد و یا قسمتی از كوه.این پناههگاهها با فاصله از هم قرار گرفته اند.بهتر است برای رسیدن به مقصد عجله نكنید و در هر پناهگاهها استراحت داشته باشید.
اگر در هنگام وزش باد در وسط جاده یا بزرگراه باشیم:
1- سرعت خودروی خود را كاهش دهید و با سرعت مطمئنه حركت كنید و فاصله طولی و جانبی را از سایر خودروها حفظ كنید.
2- در صورت شدید بودن باد، خودرو را سمت راست در جهت وزش باد متوقف كنید.
3- برای این كه فشار هوای داخل اتاقك خودرو با بیرون متعادل شود، كمی شیشه پنجره را پایین بكشید.
4- كفی تریلی‌ها و كاروان‌هایی كه یدك كشیده می‌شوند، تا زمانی كه روی جاده در حال حركت باشند، به دلیل این كه هیچ نیرویی از خود ندارند، باد می‌تواند آنها را هل دهد. وقتی تریلی در باد تكان می‌خورد، پشت آن حركت نكنید و از آن فاصله بگیرید یا از آن عبور كنید.
5- وقتی باد هم جهت با حركت خودرو بوزد، سرعت ماشین از حد مجاز بالاتر می‌رود و احتمال انحراف از جاده خواهید داشت. پس بهتر است سرعت خودرو را كنترل و از تند راندن خودداری كنید.
6- باد شدید، باعث كم شدن اصطكاك بین چرخ‌های خودرو و سطح زمین می‌شود و احتمال این كه خودرو در حین حركت كمی از سطح جاده بلند و دچار پرش شود، وجود دارد. برای این كه از جاده و خط مستقیم منحرف نشوید، فرمان را بخوبی با هر دو دست نگه دارید و با دقت و با دنده سنگین رانندگی كنید.
7- زمان وزش باد از درختان و تیرهای برق و ساختمان‌های با نمای شیشه‌ای فاصله بگیرید و خودرو را ترك نكنید و هرگز در چنین روزهایی با دوچرخه و موتورسیكلت تردد نكنید.
8- از زیر یا روی پل هوایی یا سایر پل‌ها عبور نكنید.
9- افرادی كه در معابر و فضاهای باز هستند، هنگام وزش بادهای شدید از دویدن بپرهیزند، چون حركت سریع و پرش در باد، موجب عدم تعادل و سقوط فرد به زمین می‌شود.
10- اگر متوجه شدید، در برابر وزش باد شدید توان و قدرت راه رفتن یا ایستادن ندارید و احتمال سقوط زیاد است، به درون جوی، آبراهه یا هر شیار كم ارتفاع موجود در زمین بروید و در صورت امكان، دراز كشیده، سر خود را با بازوهایتان بگیرید.
11- بهتر است، از دستمال مرطوب برای تنفس راحت‌تر و جلوگیری از ورود گرد و غبار به داخل دهان و بینی استفاده كنید.
12- پس از توقف باد شدید، سریع از پناهگاه خارج نشوید چون احتمال دارد پس از چند دقیقه، باد شدیدتری از جهت مخالف به وزش درآید.
13- در مناطق كوهستانی سقف اغلب خانه‌ها شیروانی است. اگر متوجه شدید باد به سقف فشار وارد می‌كند، یكی از پنجره‌ها را باز كنید. بادی كه سرعت آن بیش از 66 كیلومتر در ساعت باشد، توفان نام دارد كه در مناطق گوناگون با نام‌های مختلف و جلوه‌های خاص ظاهر می‌شود و بیشترین میزان خسارت جانی و مالی را به همراه دارد.
آیا مسافرت با هواپیما در هوای بادی خطرناك است؟
حتما بسیاری از شما در هنگام پرواز و حركت های ناگهانی هواپیما، تجربه احساس خالی شدن یكباره داخل بدن خود را داشته اید. در ابتدا باید این نكته را روشن كنیم كه همه تكان ها و حركت های هواپیما در حین پرواز به دلیل نیروی باد نیست، اما بر اثر بادهای قدرتمند و سریع نیز ممكن است هواپیمای شما دچار تكان و حركات غیرقابل پیش بینی شود. باید خبری خوب در رابطه با موضوع فوق به شما بدهیم، پرواز در شرایط باد شدید نیز عموما كاملا امن بوده و خطری ندارد.
تنها تاثیر این باد در حین پرواز این است كه شما احتمالا باید كمربند خود را بسته، اجازه صرف نوشیدنی یا غذا را هم تا مدتی نخواهید داشت. البته وزش باد در زمان نشستن و برخاستن هواپیما می تواند عاملی تهدید كننده باشد و به ویژه اگر باد شدید مخالف یا از پهلوها بوزد؛ می تواند در امر فرود یا جدا شدن از زمین اختلال ایجاد كند. البته هواپیما ها قادر هستند بدون مشكل حتی با وجود وزش باد با سرعت ۳۰ مایل در ساعت به فعالیت خود ادامه دهند.
نكته مهم:داشتن برنامه ریزی مطمئنا قبل از اینكه راهی شوید، شرایط آب و هوایی را چك می كنید.ممكن است هنگام كوهنوردی با بارش برف و یا باران شدید هم روبرو شوید. یا حتی ممكن است این برنامه در حد پیاده روی در بیابان باشد. باید بدانید كه با شروع وزش باد، گرد و خاك و شن بیایان است كه به صورت شما شلاق می زند. بهتر است در این موارد از رفتن، صرف نظر كنید اما اگر در انجام كار مصمم هستید، برنامه ریزی جامعی داشته باشید.
