شاید یكی از مهمترین چالش ها در مسافرت، تهیه غذای سالم و با كیفیت باشد. اهمیت ندادن به كیفیت غذا، می تواند موجب مسمومیت غذایی شود كه علاوه بر صرف وقت و هزینه، تجربه ی بدی از آن سفر را نیز به یادگار خواهد گذاشت. اگر از آن دسته افرادی هستید كه تمایل به رفتن به رستوران برای صرف یك وعده غذایی كامل، گرم و تازه دارند حتما معیارهایی كه در این قسمت از بیتوته به آن پرداخته‌ایم را در انتخاب رستوران بین راهی در نظر گیرند.
اهمیت سلامت و كیفیت غذا در سفر
مقاومت افراد در برابر مصرف غذاهای بد كیفیت متفاوت می باشد و درجه های متفاوتی از مسمومیت غذایی دچار می شوند. كودكان، افراد مسن و زنان بیشتر در معرض خطر هستند. برای جلوگیری از مسمومیت غذایی، باید در مسافرت از مواد غذایی سالم مصرف كرد، از رستوران‌های تمیز و بهداشتی استفاده كنید و از منابع غیر استاندارد و آلوده آب و مایعات ننوشید.
جهت حفظ سلامتی در طول سفر سعی كنید از خوراكی‌های خانگی و دستپخت خود، غذاهای حاضری، كنسرو شده، بسته بندی و كارخانه‌ای كه استریل هستند و خراب شدنی نیست استفاده كنند. اما اگر تمایل به رفتن به رستوران و صرف یك وعده غذایی كامل، گرم و تازه دارند حتما نكات زیر را در انتخاب رستوران بین راهی در نظر گیرند.
همچنین همیشه مقداری آجیل، بیسكویت، میوه تازه، شكلات، آب معدنی، كلوچه و آب میوه همراه خود داشته باشید تا با احساس گرسنگی در مجبور به توقف در اولین رستوران یا فروشگاه سرراهی نشوید.
معیارهای مهم در رستوران بین راهی
برای شناسایی یك رستوران بین راهی باكیفیت راه‌های مختلفی وجود دارد. برای اطلاع از كیفیت غذای رستوران‌های بین راهی بهترین راه این است كه به سایت‌هایی كه رستوران‌ها را درجه بندی می‌كنند مراجعه كرد؛ همچنین می‌توان با جستجو در اینترنت از اطلاعات و نظرات كاربرانی كه از غذاهای آن رستوران استفاده كرده‌اند بهره برد.
شلوغ بودن رستوران بین راهی؛ یكی از معیارهای سلامت و كیفیت آن
یكی دیگر از روش‌های اطمینان از سلامت غذای یك رستوران بین راهی این است كه معمولا مكان‌هایی كه شلوغ‌تر هستند، بیشتر قابل اطمینان است، زیرا غذا‌ها زود به زود مصرف می‌شود و امكان وجود غذای مانده و فاسد در آنجا كاهش پیدا می‌كند.
خیلی روی كیفیت و سلامت غذای رستوران های بین راهی كه اتوبوس ها در مقابل آنها پارك كرده اند، حساب نكنید. یك قانون بین الملی بین رانندگان اتوبوس و رستوران های بین راهی وجود دارد كه می گوید: مسافر از شما، غذا، سیگار رایگان برای رانندگان و شاگردان اتوبوس و همچنین شستن رایگان ماشین از ما! در واقع مسافران قربانی خدماتی كه رستوران داران به رانندگان اتوبوس می دهند، می شوند.
در مقابل، رستوران های بین راهی كه كامیون‌ها در مقابل آنها پارك كرده اند، می‌توانند انتخاب خوبلی باشند. به دلیل اینكه رانندگان كامیون همیشه در سفر هستند، شناخت بهتری روی این رستوران‌خا و غذاخوری ها داشته و همیشه در بهترین غذاخوری ها توقف می كنند. غذاهای سرو شده در این رستوران ها، سالم، لذیذ و قیمتی مناسب خواهد داشت.
نزدیكی رستوران بین راهی به جاده اصلی
رستوران‌های بین راهی كه به اصطلاح پرت هستند و از جاده دورند، مراجعات به آنها كمتر است و امكان دارد گاهی مواد اولیه آنچه كه باید نباشد یا نكات بهداشتی را به درستی رعایت نكنند؛ هرچند ممكن است این موارد در رستوران‌های مورد تایید هم وجود داشته باشد، ولی این امكان و احتمال در رستوران‌های دور از جاده بیشتر است.
در انتخاب نوع غذا دقت داشته باشید
به هر حال مصرف غذاهای رستوران‌های بین راهی باید با احتیاط بیشتری صورت بگیرد اما بین ۲ غذایی كه با گوشت و مرغ درست شده‌اند (مانند جوجه كباب و كباب كوبیده) جوجه كباب ارجحیت دارد، زیرا موادی كه كباب كوبیده از آن درست شده است مشخص نیست و ممكن است تركیبی از موادی چون سنگدان مرغ باشد، ولی جوجه كباب حتی اگر مرغ‌ها مانده باشد، چون پخته می‌شود تمام میكروب‌ها از بین می‌روند. بنابراین بهتر است مسافران در صورت استفاده از غذاهای بین راهی رستوران‌ها از آنها بخواهند كه غذایشان را به طور كامل بپزند و به هیچ عنوان غذا به صورت خام و یا نیمه پز نباشد.
• بوییدن غذا و دقت در طعم غذا می‌تواند به شما در تشخیص سالم بودن یا آلودگی مواد غذایی كمك كند.
• جهت كاهش خطر مسمومیت غذایی به همراه غذا لیمو ترش تازه، سماق، پیاز و ماست مصرف كنید، این مواد غذایی میكروب‌ها را دربدن شما از بین ببرند.
مصرف كاهو و سبزیجات در رستوران‌های بین راهی ممنوع!
بهتر است سبزیجات و كاهو در رستوران‌های بین راهی مصرف نشود، زیرا سالاد باید كاملا شسته و ضدعفونی شود، اما امكان دارد این كار در رستوران‌های بین راهی به مقدار كافی انجام نشود و انگل‌های موجود در آن از بین نرود كه باعث ایجاد بیماری خواهد شد.
معیارهای بهداشتی برای انتخاب رستوران بین راهی
معیارهای بهداشتی برای انتخاب یك رستوران خوب در سه گروه اصلی قرار می‌گیرد: بهداشت محیط غذاخوری، بهداشت خدمه رستوران و تمیز بودن وسایل و ابزار سرو غذا، مواردی است كه در نگاه اول باید مورد ارزیابی مشتریان قرار گیرد.
رفتارهای بهداشتی گارسون‌ها
در نظر گرفتن رفتارهای بهداشتی گارسون (مهماندار) و خدمه سرو غذا بهترین گزینه برای سنجش بهداشت یك رستوران است. مثلا خدمه از نظر ظاهری، موهای مرتب و صورت اصلاح شده داشته باشند، ناخن‌هایشان كوتاه و زیر آن پاكیزه باشد و لباس فرم سفید و تمیز به تن داشته، عرق نكرده و سیگاری نباشند.
هنگام سرو غذا نیز اجتناب از انتشار قطرك‌های بزاقی از طریق سرفه و عطسه و صحبت نكردن روی غذا، استفاده از دستمال تمیز برای نظافت سطح میز یا تعویض نایلون رومیزی، گرفتن لیوان و بشقاب‌ها از زیر و نه از لبه آنها و فاقد لكه بودن ظروف شیشه‌ای و قاشق و چنگال ازجمله مهمترین موارد بهداشتی است كه اگر به آن عمل شود، می‌توان گفت هنگام طبخ غذا احتمال رعایت موازین بهداشتی وجود دارد.
كارت و گواهینامه آموزش بهداشت
اغلب خانواده‌ها می‌دانند با ورود به یك غذاخوری به كارت بهداشت كارگران رستوران كه اغلب به دیوار نصب یا زیر شیشه میز گذاشته می‌شود، دقت كنند. با وجود این كه اخذ كارت و گواهینامه بهداشت خدمه غذاخوری‌ها جزو الزامات قانونی است، اما چون اغلب كارگران رستورانی تبعه كشورهای خارجی هستند و به صورت فصلی كار می‌كنند، كارت بهداشت ندارند و اكثرا كارت‌هایی در معرض دید مشتریان قرار می‌گیرد كه مربوط به چند نفر از خدمه ثابت رستوران است كه در تهیه و طبخ و سرو غذا دخالتی ندارند. در خصوص گواهینامه‌های آموزش بهداشت هم برخی رستوران‌ها به شكل صوری این گواهینامه‌ها را تهیه می‌كنند و در اختیار كارگران رستوران می‌گذارند.
آیا قیمت بالا نشانه‌ی سلامت غذا است ؟
قیمت بالای غذا الزاما نشان دهنده استفاده از بهترین مواد اولیه برای تهیه غذا نیست، اما اگر این قیمت از حد متعارف آن پایین‌تر باشد باید بیشتر به كیفیت پایین غذا مشكوك شد.
نحوه نظارت بر رستوران‌های بین راهی
رستوران‌ها توسط دو ارگان سازمان دامپزشكی و بهداشت محیط نظارت می‌شوند و تعزیرات هم با این دو ارگان گشت مشترك دارد. بازرسان سازمان دامپزشكی روی سلامت و بهداشت و ایمنی مواد گوشتی كبابسراها، جوجه كبابی‌ها و در كل هر غذاخوری كه با گوشت سرو كار دارد نظارت می‌كنند.
ضابطین بهداشت محیط نیز در خصوص بهداشتی بودن محیط رستوران، نظافت ابزار و وسایل پخت و پز و سرو و سلامت غذا نظارت دارند و ماموران تعزیرات هم در صورت كم فروشی و ارائه اقلام غذایی با قیمت‌های خارج از تعرفه با متخلفان برخورد و اغلب آنان را جریمه نقدی می‌كنند.
با وجود تعداد زیاد رستوران های بین راهی، تازه تاسیس شدن برخی از آنها و یا در معرض دید نبودن، بازرسان ممكن است این نظارت را با فواصل طولانی در یك رستوران داشته باشند، بنابر این بهتر است خانواده‌ها خود با در نظر گرفتن ملاك‌های بارز یك رستوران خوب، از مراجعه به رستوران‌هایی كه كیفیت غذایی‌شان پایین است و از بهداشت مطلوبی برخوردار نیستند اجتناب كنند.
گزارش تخلف در رستوران های بین راهی
در صورتی كه شهروندان تخلفی مشاهده كنند می‌توانند با شماره تلفن ۱۲۴ تماس حاصل گیرند تا از تخلفات جلوگیری و رسیدگی به عمل آید، بعد از گزارش تلفنی، بازرسین سازمان صنعت، معدن و تجارت به محل آدرس گفته شده مراجعه و در صورت دیدن تخلف، نسبت به تشكیل پرونده آن واحد اقدام می‌شود.