معرفی انواع صنایع دستی و سوغات اهواز

سوغات اهواز از خرما تا صنایع دستی مختلف جنوبی 

سفر به شهر اهواز

اهواز اگرچه این روزها در اغلب اوقات با ریزگردها احاطه شده است و زندگی را برای ساكنان آن دشوار كرده است و دارای تابستان های شرجی می باشد اما این شهر زیبا در فصل بهار مقصد مناسبی برای بازدیدكنندگان از تمام نقاط كشور است.

شهر اهواز از روزگار ساسانیان از شهر های مهم خوزستان به شمار می رفته و به واسطه موقعیت قرار گیری آن در ساحل رودخانه بزرگ و پرآب كارون مكانی برای تجمع بازرگانان و داد و ستد به شمار می رفته است. این شهر از مراكز مهم نساجی محسوب می شده است.

سد كارون در آبادانی بیشتر این شهر نقش عمده ای داشته است. هنگام سفر به این شهر زیبا و به عنوان بخش مهمی از سفر خود به فكر خریدن سوغاتی از این مكان خواهید افتاد و ممكن است این سوال برایتان مطرح شود كه بهترین سوغاتی های اهواز چیست.

اگر بخواهیم سوغاتی های متنوع این شهر را دسته بندی كنیم میتوانیم آنها را به خوراكی ها و صنایع دستی تقسیم كنیم.

خوراكی های سوغات اهواز

مهمترین سوغاتی های خوراكی اهواز انواع خرما ها می باشد كه در ادامه به معرفی گونه های مختلف آن می پردازیم.

خرما یكی از سوغات اهواز

اهواز به عنوان یك شهر جنوبی ایران و مانند آن شهرها مملو از درختان نخل است. از این رو خرما یكی از مهمترین سوغاتی این شهر است. اما خرما های اهواز انواع بسیار متنوعی دارد كه می توان به خرمای استعمران،خضراوی،زاهدی،كبكاب،گنتار،بریم،برهی،شكری، دیلگاری، پیارم و سودانی نام برد.

خرما استعمران

یكی از شیرین ترین خرما هاست كه درصد قند آن 75% است. خرمای استعمران دارای رنگ قهوه ای مایل به سیاه یا قرمز است. این نوع خرما دارای كالری مناسب برای ورزشكاران است.

خرمای خضراوی

خرمای خضراوی یكی از خرماهای نرم و شیرین جنوب كشور است و در ابتدا به رنگ نارنجی مایل به قهوه ای است و سپس به رنگ قهوه ای روشن تغییر می كند.

خرمای زاهدی

نوعی خرمای نیمه خشك است كه دارای عطر و طعم خاصی است. دارای پوستی نرم و براق و به رنگ قهوه ای روشن است پالپ یا گوشت آن به رنگ زرد است. این خرما نسبت به سایر خرما ها دارای شیرینی كمتری است اما غنی از فیبر است.

خرمای شكری

خرمای شكری ترد و شیرین است و بسیار مغذی است. این خرما دارای ویژگی خاص شفابخشی است. خرمای شكری دارای سطح پایینی از كلسترول است و باعث رفع خستگی از بدن می شود و علی رغم شیرینی زیادی كه دارد مانع از پوسیدگی دندان ها می شود.

خرمای كبكاب

خرمای كبكاب یكی از خرماهای مرغوب اهواز است كه در شهر هایی مانند بوشهر و یزد و بهبهان نیز به عمل می آید. خرمای كبكاب بهبهان از نظر شكل ظاهری نسبت به گونه های دیگر كوچك تر است. از این خرما فراورده هایی مانند شیره و قند نیز تهیه می شود كه جزو سوغاتی های مخصوص اهواز هستند.

فراورده های خرما سوغات اهواز

خرما علاوه بر اینكه به تنهایی عرضه می شود به صورت فراورده های متنوعی در قالب های مختلف خوراكی نیز ارائه می شود.

1.شیره خرما

شیره خرما یكی از محصولات فراوانی است كه از خرما تولید می شود و یكی از مهمترین سوغاتی های اهواز می باشد. شیره خرما بسیار مغذی بوده و دارای ارزش غذایی بالای است. مصرف آن به عنوان صبحانه بسیار انرژی زاست. این فراورده سرشار از ویتامین، پروتئین و اسید فولیك و آهن می باشد و كلسترول خون را كاهش می دهد. باعث تقویت استخوان ها شده و یبوست را برطرف می كند.

2.قند خرما

استخراج قند خرما از گذشته های دور رواج داشته است. این قند به علت طبیعی بودن تقریبا بی ضرر می باشد. استفاده از قند خرما جایگزین مناسبی برای قند و شكر معمولی است. این قند یك سوغاتی بسیار عالی و بی ضرر در اهواز می باشد كه مناسب برای بیماران دیابتی است.

3.قهوه خرما

قهوه خرما را از هسته آن تهیه می كنند. هسته خرما را بود داده و سپس پودر می كنند و برای مصرف آن را دم می كنند. دم كرده قهوه خرما دارای بوی مطبوعی است و برای بدن دارای خواص درمانی است. از این پودر پمادی برای درمان ورم پلك نیز تهیه می كنند.

انواع مركبات سوغات اهواز

انواع مركبات مانند پرتقال محلی دزفول، انواع نارنگی، لیمو شیرین، نارنج، گریپ فروت، لیمو سنگی و پرتقال والنسیا از جمله محصولاتی هستند كه مختص اهواز و استان خوزستان بوده و دارای طعم ویژه ای است كه می توانید در سفر خود به اهواز به عنوان سوغاتی خوراكی تهیه كنید.

حلوا شكری 

یكی دیگر از خوراكی های خوشمزه و پرطرفدار این شهر حلواشكری است. حلوا شكری از كنجد، شكر، هل، چوبك، مغز گردو و پسته تهیه می شود. برای تهیه حلوا شكری كنجد آسیاب شده را به صورت خمیر در آورده و پس از فراوری به حلوا شكری تبدیل می كنند.

رنگینگ

رنگینگ یك نوع دسر شیرین و خوشمزه و از سوغات اهواز است. این خوراكی شیرین و مقوی نوعی حلوا می باشد كه درون آن مغز گردو و خرما قرار می دهند. این حلوا از آرد، خرما، مغز گردو، هل، پودر قند، دارچین و كره تهیه می شود. هسته خرما را در آورده و درون آن مغز گردو می گذارند. سپس بقیه مواد را مانند حلوا درست كرده و روی خرما می گذارند و در آخر روی آن را با پودر قند، دارچین، پودر پسته و نارگیل تزئین می كنند.

كلیچه شیرینی محلی اهواز

كلیچه نوعی شیرینی محلی خوزستان است كه در میان گردشگران از محبوبیت زیادی برخوردار است. این كلوچه خوشمزه از خرما و خمیری از ماست و زیره تهیه می شود. این خوراكی در ابتدا توسط زنان این منطقه و به عنوان شیرینی عیدها تهیه می شد. اما امروزه این شیرینی در كارگاه های كلیچه پزی در شهرهایی مانند خرمشهر، دزفول و شوشتر نیز تهیه می شود.

ادویه های معطر از سوغات اهواز

مردم شهر های جنوبی و به خصوص اهواز علاقه زیادی به ادویه های تند دارند. در این شهر انواع ادویه های خوش طعم و معطر و تند برای لذیذ كردن غذاها یافت می شود. ادویه های اهواز دارای عطر و طعم خاصی است كه مشابه آن در جاهای دیگر كشور یافت نمی شود.

 برای افرادی كه علاقمند به استفاده از ادویه های تند و خوش طعم در غذاهای خود هستند، ادویه های این منطقه به عنوان یك سوغاتی منحصر به فرد محسوب می شود.

معروف ترین ادویه های این شهر ادویه كاری هندی، زردچوبه، كاری خورشتی، كاری مرغ و ماهی و ادویه ترشی هستند.

انواع ماهی

ماهی های جنوب دارای تنوع زیادی است و طرفداران زیادی دارد. اگر علاقمند به خرید ماهی به عنوان سوغاتی هستید می توانید ماهی های متنوع و خوش طعمی مانند حلوا سفید، سرخو، راشگو، شوریده، شانگ، سنگ سر، میش، هامور، هوور،، صبور، قباد و شیر تهیه كنید و با خود ببرید. فراموش نكنید كه هنگام خرید ماهی در اهواز از مردم خوش سلیقه آنجا در مورد ادویه مناسب برای تهیه ماهی و لذیذتر كردن آن نظرخواهی كنید.

صنایع دستی سوغات اهواز

از خوراكی ها كه بگذریم صنایع دستی بخش بزرگی از سوغاتی های این شهر را تشكیل می دهند.

گلیم بافی 

گلیم بافی یكی از صنایع دستی خوزستان و اهواز به شمار می آید كه به دست زنان و دختران روستایی و عشایر این منطقه بافته می شود. گلیم را مانند قالی روی دار می بافند و به عنوان زیر انداز استفاده می شود اما دارای پرز نمی باشد.

گلیم هر منطقه دارای مشخصات خاصی است. گلیمی كه در روستاهای عرب نشین اهواز بافته می شود دارای تار و پود پشمی است و در آن از رنگ های سبز؛ نارنجی، صورتی، قرمز، سرمه ای، سفید و آبی  و از نقش ها و طرح های هندسی و الهام گرفته از ذهن استفاده می شود.

گلیم موسوم به هفت گل یكی از گلیم های معروف در استان خوزستان  است.

بوریا بافی

بوریا نوعی حصیر است كه به عنوان زیر انداز از آن استفاده می شود. بوریا به عنوان سرپوش خانه ها هم استفاده می شود. بوریا از نی های مرداب تهیه می شود. نی های مردابی در خوزستان به وفور یافت می شود. بوریا اغلب توسط هنرمندان روستایی بافته می شود و به بازار های شهر برای فروش ارائه می شود. هنگام سفر به شهر اهواز می توانید بوریا را از بازارهای این شهر تهیه كنید و به عنوان سوغاتی به شهر خود ببرید.

كپوبافی نوعی حصیربافی است كه تنها در شهرهای جنوبی ایران بافته می شود. این هنر در شهر دزفول استان خوزستان رواج بیشتری دارد. كپو در واقع حصیر های بافته شده اس هستند كه با نخ كاموایی رنگی پوشیده شده اند. از كپوربافی بیشتر برای تهیه ظروف كروی شكل استفاده می شود. این ظروف بیشتر برای تزئین منزل و یا نگهداری نان و یا لوازم خیاطی و آرایشی استفاده می شود.

این سوغاتی یك هدیه زیبا و به یاد ماندنی مخصوصا برای خانم های خوش سلیقه می باشد.

احرامی بافی

احرامی نوعی پارچه است كه تار پنبه ای و پود پشمی دارد. پارچه های احرامی به رنگ های سرمه ای، سبز، زرد، نارنجی، سفید، قرمز و سایر رنگ ها بافته می شود. پارچه های احرامی دستباف به عنوان سوغاتی زیبای اهواز به حساب می آید.

دشداشه

دشداشه به عنوان یك سوغاتی مختص اهواز محسوب می شود. دشداشه نوعی لباس محلی مردانه بلند به رنگ سفید است كه برای اهوازی ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این لباس علاوه بر این كه معرف فرهنگ و سنت مردان اهواز است به عنوان یك لباس مناسب و خنك در گرمای شدید تابستان استفاده می شود.

خراطی 

برای كسانی كه علاقمند به فراورده ها و محصولات تزئینی چوبی هستند می توانند از این سوغاتی تهیه كنند. خراطی هنر تراش دادن و فرم دادن چوب است. هنرمندان خراط با استفاده از ابزار مخصوصی از قطعات چوب در طبیعت آثار هنری بسیار چشم نوازی تهیه می كنند. از این هنر برای تهیه اشیاء مختلف از گلدان و مجسمه گرفته تا گهواره و شمعدان استفاده می كنند. این هنر بیشتر در بهبهان و دزفول رواج دارد و هنگام سفر به اهواز می توانید این محصول را به عنوان سوغاتی به یادماندنی تهیه كنید.

قلم نی دزفولی

اگر اهل هنر و خوشنویسی كردن هستید و یا می خواهید برای چنین افرادی سوغاتی تهیه كنید قلم نی معروف دزفول یكی از معروف ترین و پرطرفدار ترین قلم نی های خوشنویسی محسوب می شود.

این قلم نی از نی هایی كه در اطراف رودخانه های دزفول می روید تهیه می شود. این نی ها دارای  استحكام و مرغوبیت خوبی بوده و به علت جذب بالای مركب از آن ها برای تهیه قلم نی خوشنویسی استفاده می شود.

قلم زنی

هنر قلم زنی هنر حكاكی روی فلزاتی مانند مس، طلا، نقره و برنج می باشد كه طرح ها و نقش و نگار های هنری و زیبایی را شامل می شود.

هنرمندان قلم زن این طرح ها و نقش ها را با استفاده از ضربات چكش و ابزار مخصوصی روی فلزات ایجاد می كنند. آثار هنری قلم زنی اگر چه مخصوص اهواز نیست و در بخش های دیگر خوزستان تهیه می شود اما در بازار های اهواز می توانید آن را تهیه كنید.

میناكاری روی طلا

از هنر میناكاری برای تزئین زیور آلات استفاده می شود. برای مینا كاری روی طلا ابتدا طرح مورد نظر را روی طلا ایجاد كرده و روی آن پودر مینا ریخته و با حرارات دادن به لعاب تبدیل می كنند.

دلیل استفاده از میناكاری روی طلا این است كه طلا تنها فلزی است كه هنگام ذوب مینا اكسید نمی شود. از این رو روی طلا می توان طرح هایی با جزئیات زیاد با مینا اجرا كرد.

طرح های مینا كاری در اهواز برگرفته از فرهنگ و آداب و سنن بومی منطقه بین النهرین است و شامل طرح هایی مانند نخل و قایق و كاروان شتر می باشد.