امامزاده سیدجمالالدین
بقعه امامزاده سید جمال الدین در ضلع شمال غربی روستای خشاب تلخ (كفشكنان) رود تلخی از توابع بخش مركزی شهرستان كهگیلویه قرار دارد. روستای خشاب تلخ (كفشكنان) در شمال كوه پیتك و ۱۸ كیلو متری مغرب سد مخزنی مارون و ۳۰ كیلو متری شمال غربی بهبهان واقع شدهاست.
بنای امامزاده قدیمی، از گچ و سنگ ساخته شده و ابعاد آن ۴×۶ متر است. دارا گنبد خانهای ۴×۴ متر كه در بالای آن گنبدی مخروطی به ارتفاع ۴۴ متر از ابتدای سقف تا نوك استوار گردیده و در زیر آن مرقد امامزاده به ابعاد ۱۴۰×۱۰۰×۸۰ سانتی متر قرار گرفتهاست. این گنبد خانه در جهت غرب بنا و درب آن رو به جنوب باز میشود. متصل به گنبد، یك واحد اتاق ۴×۳ متر قرار دارد كه با گچ و سنگ كه سقف آن با تیر آهن پوشش داده شده كه جهت زائر سرا مورد استفاده قرار میگیرد، و درب ورودی آن به طرف جنوب باز میشود، و این درب به شكل قدیمی با چوب ساخته شدهاست. بنای اولیه ساختمان چندان قدیمی نیست، حدوداً به اواخر دورهٔ قاجار بر میگردد.
تاریخچه
یكی از آگاهان این روستا نقل میكند در زمان گذشته امامزاده چندین بار به خواب یكی از مؤمنین روستا آمده، و چنین بیان داشته كه: در فلان نقطه مرقد ما قرار گرفته و در ضلع جنوبی آن دو كوزه گلی نشانهاست، نهایتاً مردم روستا در آنجا تجمع و حفاری كردند، درست آنچه بیان شده، صحت داشته و از همان روز قبه و بارگاهی بر مرقد مطهر ساخته شد.
در فاصله ۲۰۰ متری بقعه چشمه معروف خشاب تلخ و در فاصله ۱۰۰۰ متری مرقد امامزاده دیگری به نام امامزاده حسین قرار گرفتهاست، كه چشمه معروف خشاب شیرین جاری و آب آن شرب و گوارا است این بنا از ابتدای احداث (۱۳۳۵ ﻫ. ق) تا كنون چندین بار مرمت و تعمیر گردید، اما در سال (۱۳۶۲ ﻫ. ش) با همیاری مردم روستا باز سازی و باز پیرایی اساسی شد. در رابطه با شجره نامه امامزاده به استناد اقوال سال خورده گان و آگاهان محلی و اعتقادات منطقهٔ از اولاد واحفاد امام موسی كاظم میباشد. و اخیراً یعنی از سال ۱۳۸۶ مجدداً بنای مذكور تخریب و با مصالح روز و به سبك جدید در حال بازسازی میباشد
شجره نامه
شجره نامه امامزاده سید جمالدین از نسخه خطی كتاب بحرالانساب
امامزاده در باورها
امامزاده سید جمال الدین در بین مردم منطقه روتلخی از جایگاه اعتقادی ویژهای برخوردار است. در ایام ماه مبارك رمضان و محرم به ویژه در ایام سوگواری و عزاداری تاسوعا و عاشورا و اربعین حسینی مردم از روستاهای هم جوار و عشایر به این مكان میآید و مورد استقبال مردم روستا و متولیان امامزاده قرار میگیرند.
حتی در ایام عید نوروز و روزهایی كه نذورات دارند از شهرهای بهبهان و روستاهای اطراف بهبهان به این مكان میآیند و پس از زیارت سفره میكشند و از مردم روستا پذیرایی میكنند عموماً مردم روستا از تیرهٔ روتلخی طیبی هستند كه همگی به چند واسطه قرابت سببی و نسبی دارند و از قدیمالایام در این منطقه اسكان دائم داشتند.