امامزاده درب امام در اصفهان
در شرق خیابان چهارباغ پائین و در قبرستان قدیمی جمیلان (سنبلستان) و در نزدیكی محله قدیمی دردشت اصفهان بقعه دو امامزاده واقع شده كه ساختمان آن در سال های ۸۵۷ هجری قمری برابر با ۱۴۵۳ میلادی در زمان حكومت جهانشاه قراقویونلو به پایان رسیده است.این دو امامزاده ابراهیم و زین العابدین (ع) از احفاد و نوادگان حسن مثنّی و علی بن جعفر(ع) هستند كه در این محل به خاك سپرده شده اند.
بنای تاریخی درب امام از دو گنبد بزرگ و كوچك و یك سر در كاشیكاری و سه صحن در سه جهت شمال و شرق و غرب تشكیل شده است. سر در اصلی در محوطه شمالی واقع شده و با كاشی های معّرق موزون و بسیار زیبا ساخته شده است. بسیاری از محققین از جمله آندره گدار به تغییرات بعدی بنا در دوره های مختلف و به خصوص صفویه اشاره كرده اند كتیبه سردر به خط ثلث سفید با كاشی معّرق بر زمینه آبی لاجوردی به زبان فارسی نوشته شده است.
در سمت شرق این سردر، سردر دیگری است كه كتیبه های آن به تعمیرات بنا در دوره شاه سلطان حسین صفوی اشاره می كند. نویسنده این كتیبه ها محمدرضا امامی و خطاط دیگری به نام عبدالرحیم می باشند. گنبدهای موجود در بنای تاریخی درب امام در یك زمان ساخته نشده اند.
گنبد بزرگ همزمان با ساختمان بقعه در قرن نهم ساخته شده است . كتیبه های آن شامل آیات قرآن مجید می باشند. اما گنبد كوچك در سال ۱۰۸۱ هجری ساخته شده است. كتیبه این گنبد به خط محمدرضا امامی است. در غرب محوطه درب امام مسجد كوچكی است كه منسوب به سعید بن جبیر از بزرگانی است كه در اوایل اسلام در اصفهان امامت داشته است. داخل بقعه با كاشی های بسیار خوشرنگ تزئین شده است. در داخل ایوان های غربی گچ بری ها و قطاربندی های بسیار زیبایی است كه بیانگر ذوق و ابتكار و خلاقیت هنرمندان اصفهان در آن روزگار است.
گنبد بزرگ درب امام و ایوان های شرقی و شمالی در سال ۱۳۲۸ شمسی تعمیر شده اند. كاشیكاری های گنبد كوچك و قسمت های غربی بنا در سال ۱۳۳۲ مرمت گردیده اند. نمای خارجی بقعه و دیوارهای مجاور آن نیز تزئیناتی از كاشیكاری بسیار زیبا و مقرنس های گچی پركار است. به طور كلی مجموعه درب امام اصفهان به دلیل ویژگی های هنری و معماری و تزئینات بسیار باشكوه كاشیكاری و گچبری در عداد یكی از شاهكارهای مسلم هنری ایران به شمار می رود كه بیانگر سیر هنر معماری ایران در دوران های مختلف است.
این اثر نفیس از نظر ویژگی های معماری دوران حكومت تركمانان (قراقویونلو) مورد توجه معماران و پژوهشگران و باستان شناسان قرار گرفته و بسیاری از آنان در مورد آن بررسی كرده و حاصل مطالعات خود را انتشار داده اند.
