حال خوش تالاب «كانی برازان» مهاباد، بهشت پرندگان ایران

تالاب بین المللی كانی برازان مهاباد كه در بین پرنده نگران لقب بهشت پرندگان را گرفته است و به لطف بارندگی‌های خوب سال آبی جاری، این روزها پرآب و شاداب حال و روز خوبی دارد و در انتظار میزبانی از پرندگان مهاجری است كه در مسیر بازگشت از مناطق جنوبی برای استراحت و تغذیه وارد آن می‌شوند.

تالاب بین المللی كانی برازان با مساحت هزار و ۵۰ هكتار در جنوب دریاچه ارومیه و ۳۰ كیلومتری مهاباد واقع شده و به عنوان بیست و چهارمین تالاب كشور در كنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است و به عنوان یكی از تالاب های اقماری دریاچه ارومیه و نخستین پناهگاه حیات وحش آذربایجان غربی از تالاب‌های زیبا و مهم این استان به شمار می‌رود.

این تالاب كه با مساحت حوضه آبریز چهار هزار و ۱۰ هكتار تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد از با ارزش ترین زیستگاه‌های انواع پرندگان آبزی و كنار آبزی مهاجر و بومی در شمال غرب كشور به شمار می‌رود كه همچون نگینی فیروزه‌ای همه ساله در فصول مختلف سال میزبان هزاران پرنده مهاجر و بومی است.

تالاب كانی برازان كه در زبان كُردی به معنی چشمه گرازها است در شمال روستای «قره داغ» واقع شده و به دلیل گوناگونی و فراوانی گونه‌های زیستی از سوی كمیته ملی طبیعت گردی كشور به عنوان نخستین سایت پرنده نگری در ایران نیز معرفی شده است.

معرفی این تالاب زیبا و شگفت انگیز به عنوان یك سایت پرنده نگری در كشور، بهره برداری اكوتوریسمی از آن را به دلیل داشتن قابلیت‌های بالا و پوشش گیاهی متنوع و مهاجرت سالانه ۲۰۰ هزار انواع پرنده به این زیستگاه برای علاقه مندان به طبیعت بویژه پرنده نگران فراهم كرده است.

این گنجینه ارزشمند، هم اكنون متنوع ترین گونه‌های جانوری از جمله انواع پرندگان نادر را در دامان خود پرورش می‌دهد و در فصول مختلف سال از جمله مهمترین تالاب های آذربایجان غربی برای زمستان گذرانی و تخم گذاری پرندگان به شمار می‌آید.

بر اساس آخرین بررسی ها تعداد ۷۵ گونه پرنده آبزی و كنار آبزی متعلق به ۱۱ خانواده در این تالاب شناسایی شده است كه در صورت اضافه كردن گونه های خشك زی، این تعداد به بیش از ۱۸۰ گونه خواهد رسید كه همین امر اهمیت این تالاب را بیش از پیش آشكار می سازدبر اساس آخرین بررسی‌ها تعداد ۷۵ گونه پرنده آبزی و كنار آبزی متعلق به ۱۱ خانواده در این تالاب شناسایی شده است كه در صورت اضافه كردن گونه‌های خشك زی، این تعداد به بیش از ۱۸۰ گونه خواهد رسید كه همین امر اهمیت این تالاب را بیش از پیش آشكار می‌سازد.

این تالاب، تقریبا در تمام فصول سال امكان مشاهده پرندگان وحشی و كم یاب را به علاقه مندان می‌دهد كه این امر از منحصر بفردترین ویژگی‌های این زیستگاه آبی در كشور است كه آن را از دیگر تالاب های موجود متمایز می‌سازد.

بهار بهترین فصل پرنده نگری

فصل بهار بهترین زمان برای مشاهده پرندگان به شمار می رود هر چند كه در فصل پاییز نیز شمار پرندگان افزایش پیدا می كند و پرندگان جوان به گروه های قدیمی می پیوندند ولی فصل بهار نیز به دلیل آغاز زمان زادآوری و جوجه آوری پرندگان در تالاب ها از اهمیت زیادی برخوردار است.

جوجه آوری انواع پرندگان مهاجر و بومی در این تالاب، زیبایی این پهنه آبی را دوچندان می‌كند بطوریكه صدای جوجه‌های تازه از تخم درآمده از میان نیزارها به گوش می‌رسد و جوجه‌هایی كه به ردیف در پشت سر مادرشان در آب در حال شنا كردن هستند، فضای دلنشین و زیبایی را بر این تالاب ها حكمفرما می‌كند كه می‌تواند برای پرنده نگران بسیار جذاب و دیدنی باشد.

توسعه بخش پرنده نگری در این تالاب علاوه بر مزیت‌های فراوانی كه می‌تواند عاید صنعت گردشگری كند، نقش مهمی نیز در آشنا كردن اقشار مختلف مردم با دنیای زیبا و لطیف پرندگان دارد.

آوای خوش انواع پرندگان مهاجر و بومی كه از میان نیزارها به گوش می‌رسد، جنب و جوش خاصی در كانی برازان به وجود آورده و پرندگان رنگارنگی كه در آب آن در حال شنا كردن هستند، فضای دلنشین و زیبایی را بر این تالاب حكمفرما كرده و زیبایی آن را خیره كننده كرده است.

تالاب كانی برازان میزبان ۳۵ هزار پرنده مهاجر

رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد گفت: تالاب بین‌المللی «كانی برازان» این شهرستان با توجه به بارندگی‌های مطلوب سال آبی جاری، این روزها میزبان بیش از ۳۵ هزار بال انواع پرندگان مهاجر است.

فاروق سخنور اظهار كرد: این پرندگان با شروع فصل مهاجرت وارد این پهنه آبی شده و شمارشان به دلیل احیای این تالاب و شرایط زیستی مناسب نسبت به ۲ ماه گذشته بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته است.

وی افزود: بارندگی‌های اخیر از یكسو و از طرف دیگر انتقال ۲.۵ میلیون متر مكعب آب از سد مهاباد به این تالاب موجب احیای آن شده و زمینه بسیار مناسبی را برای زیست و استراحت پرندگان مهاجر در این پهنه آبی بوجود آورده است.

سخنور اضافه كرد: هم اكنون حجم آب ورودی به این تالاب از سرشاخه رودخانه مهاباد همچنان جریان داشته و در وضعیت فعلی به نیم مترمكعب بر ثانیه رسیده است.

وی ادامه داد: عمق آب این تالاب در مكان‌های مختلف متناوب بوده و ارتفاع آب بین صفر تا حداكثر ۷۵ سانتی‌متر در نوسان است.

رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد تاكید كرد: آب این تالاب از رودخانه مهاباد، چشمه روستای «قره‌داغ» و زهكش‌های اطراف این تالاب تامین می‌شود كه با توجه به لایروبی زهكش‌ها سرعت ورود آب از وضعیت مناسبی برخوردار است.

تالاب كانی برازان میزبان پرندگان كمیاب و در حال انقراض

رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد اضافه كرد: براساس مشاهدات انجام شده در این تالاب پرندگان مهاجری شامل آبزی و كنار آبزی از جمله خوتكا، فلامینگو، غاز خاكستری، پلیكان، انواع مرغابی سرسبز و حنایی، تاجدار، فیلوكس، فلامینگو، كشیم بزرگ و گردن سرخ و كوچك، تنجه، آنقوت، خروس كولی، انواع آبچلیك، كاكایی ارمنی و سرسیاه و پرستوی دریایی هم اكنون وجود دارد.

در میان پرندگان مهاجری كه وارد تالاب بین المللی كانی برازان شده اند پرندگان كمیابی چون «اردك سرسفید»، «خروس كولی دم سفید» و «مرمری» نیز دیده می‌شود كه برای استراحت و تغذیه در این تالاب فرود آمده اندسخنور با بیان اینكه در میان این پرندگان مهاجر، پرندگان كمیابی چون «اردك سرسفید»، «خروس كولی دم سفید» و «مرمری» نیز دیده می‌شود، گفت: مدت توقف این پرندگان مهاجر در تالاب كانی برازان متفاوت بوده و بعضی از گونه ها تنها چند روز توقف دارند و برخی دیگر مدت بیشتری در این تالاب به استراحت و تغذیه می‌پردازند.

وی یادآور شد: علاوه بر گونه های بومی تالاب كانی برازان، برخی از گونه‌ها زمستان خود را در این تالاب سپری می‌كنند و در فصل بهار دوباره به مناطق شمالی تر می‌روند.

سخنور اضافه كرد: این تالاب به دلیل تنوع غذایی و شرایط مناسب به یكی از استراحتگاه‌ها و زیستگاه‌های مهم پرندگان در شمالغرب كشور تبدیل شده و همه ساله پذیرای شمار زیادی انواع پرندگان مهاجر است.

میزان آب تالاب كانی برازان نسبت به پارسال ۵۰ درصد افزایش یافته است

مدیرعامل شركت تعاونی خدمات گردشگری تالاب كانی برازان مهاباد نیز می‌گوید: حجم آب تالاب بین‌المللی “كانی‌برازان” با توجه به بارندگی های مناسب سال آبی جاری با حدود ۵۰ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل هم اكنون به حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون مترمكعب رسیده است.

محسن معارف پناه اظهار كرد: این وضعیت مناسب زیستی موجب شده تا این تالاب میزبان بیش از ۳۵ هزار بال انواع پرنده باشد كه در مقایسه با سال های گذشته از نظر تنوع پرندگان شرایط بسیار مناسبی برخوردار است.

وی با بیان اینكه هم اكنون حجم آب ورودی به این تالاب از سرشاخه رودخانه مهاباد همچنان جریان دارد افزود: در سال گذشته تخصیص به موقع حقابه ۲.۵ میلیون مترمكعبی به این تالاب موجب شد تا از خطر خشك شدن خارج شود.

وی ادامه داد: شرایط بسیار مناسب زیستی این تالاب موجب شد تا در تعطیلات عید نوروز امسال كانی برازان میزبان حدود ۹ هزار گردشگر باشد كه شماری از آنها حتی از امكانات برج پرنده نگری این سایت از جمله دوربین‌های ویژه دیدن پرندگان نیز استفاده كردند.

كانی برازان، سرزنده ترین تالاب حوضه دریاچه ارومیه

رییس اداره حفاظت و احیای تالاب های آذربایجان غربی گفت: بارندگی های مطلوب سال آبی جاری و اختصاص به موقع حقابه باعث شده تا تالاب بین المللی كانی برازان مهاباد به عنوان یكی از تالاب های اقماری دریاچه ارومیه اینك به سرزنده ترین و پویا ترین تالاب این حوضه آبریز تبدیل شده و هم اینك پذیرای شماری زیادی از پرندگان بومی و مهاجر این منطقه تبدیل شود.

حقابه تالاب‌های اقماری دریاچه ارومیه در سال آبی جاری براساس مطالعات انجام شده، ۱۷۶ میلیون مترمكعب تعیین شده است كه از این میزان حقابه تالاب كانی برازان نیز ۱۶ میلیون متر مكعب است كه امور آب استان باید این میزان را از منابع آبی مختلف تامین كند

امید بنابی افزود: حقابه تالاب‌های اقماری دریاچه ارومیه در سال آبی جاری براساس مطالعات انجام شده، ۱۷۶ میلیون مترمكعب تعیین شده است كه امور آب استان باید این میزان را از منابع آبی مختلف تامین كند.

وی اضافه كرد: برهمین اساس میزان حقابه تالاب كانی برازان نیز ۱۶ میلیون متر مكعب تعیین شده است كه تخصیص ۸۰ درصدی این رقم نیز می تواند نقش مهمی در پویایی آن به لحاظ زیستی شود.

بنابی ادامه داد: حقابه تالاب‌ها با توجه به اهمیت حفظ اكوسیستم و نقش زیست محیطی آنها، بعد از تامین آب شرب در جایگاه دوم قرار دارد كه باید از منابع آبی مختلف تامین شود.

وی با بیان اینكه حقابه تالاب‌های استان مطالعه و در قالب طرحی به وزارت نیرو ارسال شده است افزود: در این طرح میزان مورد نیاز هر تالاب و زمان لازم برای تامین حقابه آن تعیین و برای تخصیص در اختیار دستگاه های ذیربط قرار گرفته است تا در سال آبی جاری تامین شود.

تخصیص نیافتن حقابه تهدیدی برای حیات كانی برازان

مدیرعامل شركت تعاونی خدمات گردشگری تالاب كانی برازان مهاباد اضافه كرد: میزان حقابه ای كه از سوی وزارت نیرو به این تالاب اختصاص پیدا می كند همه ساله بویژه در اوج بحران های خشكسالی باید تثبیت شود تا روند زیست پرندگان در آن با مشكل موجه نگردد.

وی افزود: این تالاب كه به دلیل موقعیت ویژه و شرایط زیستی منحصربفرد خود در سال ۱۳۸۵ به عنوان منطقه شكار ممنوع اعلام شد هم اینك نخستین پناهگاه حیات وحش آذربایجان‌غربی و یكی از مناطق چهارگانه كشور با جایگاه قانونی معرفی شده است از اینرو به عنوان یكی از مهمترین تالاب های غرب كشور نیازمند حقابه ثابت و مستمر است تا به حیات خود حتی در موارد بحرانی ادامه دهد.

معارف پناه ادامه داد: با توجه به كاهش بارش‌های چند سال اخیر و خشكسالی‌های گذشته و همچنین برداشت آب از رودخانه‌های منتهی به تالاب و تخصیص نیافتن حقابه به تالاب مهمترین تهدید برای این زیستگاه طبیعی است.

وی افزود: برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی از طریق حفر چاه‌ها و كاهش میزان آب سفره‌های زیر زمینی باعث افت سطح ایستایی تالاب شده و بر كیفیت آب تالاب تاثیرگذار است.

وی به نقش مهم روستانشینان در حفاظت از تالاب كانی برازان اشاره كرد و گفت: ساكنان روستاهای “قره داغ” و ” خورخوره” كه در حاشیه این تالاب واقع شده اند نقش مهمی در حفاظت از این تالاب و به ویژه پرندگان آن داشته و خود را در صیانت از آن سهیم می دانند.

حقابه تالاب های آذربایجان غربی باید تثبیت شود

معاون محیط طبیعی و تنوع محیط زیستی اداره كل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: حق آبه تالاب‌های استان برای جلوگیری از خشك شدن باید سالانه اختصاص و تثبیت شود.

حجت جباری افزود: مطالعات نیاز آبی تالاب های استان انجام شده و نیاز است با همكاری و موافقت وزارت نیرو و ابلاغ مصوبه سهمیه حق آبه تالاب‌ها مشخص و واگذار شود.

وی ادامه داد: تاكنون نیز در مواقع لزوم و اضطراری برای برخی از تالاب ها به صورت رایزنی و همكاری بین ادارات حق آبه تامین و از خشك شدن آنها جلوگیری شده و این روال نیاز به تثبیت حقابه دارد.

معاون محیط طبیعی و تنوع محیط زیستی اداره كل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی بیان كرد: تالاب كانی برازان یكی از تالاب های كشور است كه در آن سمن هایی در سطح ملی فعالیت دارد و بیشترین مشاركت جوامع محلی در امر نگهداری و بهره برداری از آن به وقوع پیوسته است.

پساب‌های كشاورزی و زباله تهدیدی برای كانی برازان

پساب‌های كشاورزی كه مملو از كود شیمیایی و سموم است در مسیر آب رودخانه مهاباد وارد آن شده و سپس وارد تالاب كانی برازان می شود تهدیدی جدی برای تالاب‌ و گونه‌های جانوری و پرندگان آن به شمار می رودمدیرعامل شركت تعاونی خدمات گردشگری تالاب كانی برازان مهاباد از دیگر مشكلات تالاب كانی برازان را پساب‌های كشاورزی عنوان كرد و گفت: این پساب‌ها مملو از كود شیمیایی و سموم و حتی فاضلاب انسانی است كه در مسیر آب رودخانه مهاباد وارد آن شده و تهدیدی برای این تالاب‌ و گونه‌های جانوری و پرندگان آن به شمار می‌رود.

این فعال زیست محیطی كه در سال ۱۳۹۲ عنوان قهرمان تالاب های ایران را نیز در كارنامه خود دارد زباله‌ها را از دیگر تهدیدهای این تالاب‌ها عنوان كرد و گفت: حجم زیادی از این زباله‌ها توسط گردشگران در اطراف این تالاب رهاسازی می‌شود كه باعث نازیبا شدن حاشیه تالاب و همچنین آلوده شدن محیط تالاب است.

معارف پناه خاطرنشان كرد: آتش‌سوزی در محیط تالابی نیز بر گونه‌ها گیاهی و جانوری تالاب آسیب رسانده و باعث تخریب این گونه‌ها می‌شود كه با آموزش جوامع محلی و گردشگران می‌توان با زنده نگهداشتن تالاب زمینه بروز آتش‌سوزی را كاهش داد.

راه اندازی ایستگاه پایش آنلاین مولفه های زیستی در تالاب كانی برازان

رییس اداره حفاظت و احیای تالاب های آذربایجان غربی گفت: با راه‌اندازی ایستگاه مولفه زیستی پایش آنلاین در تالاب كانی برازان مولفه‌های عمق آب، میزان اكسیژن، دما، فشار و رطوبت تالاب رصد شده و ضمن كنترل و رصد آن به صورت آنلاین به دفتر تالاب‌های ایران ارسال می‌شود.

حال خوش تالاب «كانی برازان» مهاباد، بهشت پرندگان ایران

بنابی با تایید آلودگی آب ورودی به تالاب كانی برازان افزود: این آلودگی كه دارای منشاء فاضلاب انسانی و پساب كودهای شیمیایی استفاده شده در بخش كشاورزی است از طریق رودخانه مهاباد كه جزو یكی از آلوده ترین رودخانه‌های استان است و نیز زهكش ها وارد این تالاب می‌شود.

وی اضافه كرد: این امر موجب افزایش نیترات و فسفات موجود در آب تالاب شده و ضمن آلوده ساختن محل زیست انواع جانوران آن زمینه را برای رشد جلبك‌ها فراهم كرده است.

بنابی گفت: برای مقابله با این معضل، كارشناسان محیط زیست به ۲ صورت كوتاه مدت و بلند مدت وارد عمل شده‌اند كه در كوتاه مدت با جمع آوری مكانیكی جلبك‌ها و در بلند مدت با ایجاد لاگن‌های طبیعی و مصنوعی زمینه بهبود كیفیت آب آن فراهم شده است.

۲ لاگن در تالاب بین المللی كانی برازان ایجاد شد

رییس اداره حفاظت و احیای تالاب‌های آذربایجان غربی افزود: ۲ لاگن طبیعی و مصنوعی (دریاچه های دست ساز كوچك) هر كدام به مساحت یك هكتار و به عمق یك متر در تالاب بین المللی كانی برازان این شهرستان احداث شده است.

بنابی با بیان اینكه ایجاد این لاگن‌ها برای پالایش و بهبود كیفیت آب ورودی و احیای تالاب كانی برازان ضروری است و در كاهش آلاینده‌ها بسیار موثر است افزود: لاگن‌ها تركیبات ازته، فسفاته و فلزات سنگین را از آب می‌گیرد و موجب تصفیه آب تالاب می‌شود.

وی با بیان اینكه با مطالعه كارشناسی بر روی تالاب های منطقه مشخص شد كه اصلی ترین مشكل تالاب كانی برازان مهاباد كیفیت آب ورودی به این تالاب است اظهار كرد: ۲ لاگن كاهنده مواد آلی با استفاده از پوشش گیاهی «لویی» و «نی» در ورودی آب به تالاب ایجاد شده كه بطور طبیعی كیفیت آب برای آبزیان و گیاهان را بهبود می‌دهد.

بنابی اضافه كرد: گیاهان لویی و نی، فسفات و نیترات موجود در آب را كاهش می‌دهد و اكسیژن آب را زیاد می‌كند كه این اقدام از رشد بی رویه نی‌های تالاب و جلبك‌های مازاد جلوگیری می‌كند تا امكان زندگی به سایر گونه‌های جانوری و گیاهی میسر شود.

وی با بیان اینكه این اقدامات در مجموع ۴۰ درصد كیفیت آب ورودی به تالاب را بهبود می‌بخشد، افزود: این امر در زمان پرآبی تالاب موثر است و زمانی كه سطح آب كاهش و میزان آلاینده‌های آن افزایش پیدا می‌كند.

برای حل مشكل پساب های سموم كشاورزی ورودی به تالاب كانی برازان مسوولان باید كیفیت آب را از بالادست كنترل كنند كه یكی از راه های موثر آن كنترل و مدیریت میزان كودهای شیمیایی استفاده شده در حوزه كشاورزی استبنایی تاكید كرد: برای حل این مشكل مسوولان باید كیفیت آب را از بالادست كنترل كنند كه یكی از راه‌های موثر آن كنترل و مدیریت میزان كودهای شیمیایی استفاده شده در حوزه كشاورزی است.

رییس اداره حفاظت و احیای تالاب‌های آذربایجان غربی گفت: در كنار این امر، فاضلاب‌های چندین روستا حاشیه رودخانه مهاباد و اطراف كانی برازان كه وارد زهكش‌ها و در نهایت تالاب می‌شود باید توسط شركت آب و فاضلاب ساماندهی شود.

رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد گفت: عملیات اجرایی پایش مشاركتی اكوسیستم تالاب بین المللی كانی برازان این شهرستان با مشاركت سمن های محلی و اداره حفاظت محیط زیست آغاز شده است.

سخنور اظهار كرد: پایش اطلاعات و داده های وضعیت آب و هوایی تالاب بین المللی كانی برازان با آموزش جوامع محلی و كاركنان تالاب توسط كارشناسان اداره كل انجام و بررسی وضعیت تالاب توسط جوامع محلی ارزیابی می شود.

وی با بیان اینكه در قالب این طرح آموزش و بكارگیری ابزارها و تجهیزات تهیه شده در تالاب ها به اطلاع جوامع محلی می رسد، ادامه داد: بر این اساس دستگاه های مولتی پارامتر، پرتابل برای اندازه گیری، پارامترهای فیزیك و شیمیایی به نیروهای محلی وسمن های زیست محیطی آموزش داده می شود.

رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد با اشاره به اینكه حفاظت و مدیریت بهینه تالاب‌ ها فقط با تولید داده ‌های قابل اعتماد و پایش مستمر و مشاركتی آنها امكان‌پذیر است، اظهار داشت: پس از این آموزش ها و تحویل تجهیزات، تالاب ها به صورت ماهانه توسط سمن های محلی پایش و به اداره كل حفاظت محیط زیست ارسال خواهند شد.

سخنور بیان كرد: مشاركت مردم در حفاظت اكوسیستم‌ های آبی محور اصلی رویكرد زیست ‌بومی در مدیریت جامع تالاب‌ها است و با بستری كه برنامه مدیریت جامع فراهم می ‌آورد این كار با انسجام بیشتری انجام می‌شود.

به گزارش ایرنا، تالاب بین المللی كانی برازان به عنوان یك گنجینه ارزشمند با چشم انداز زیبا و طبیعی خود در زمان حاضر متنوع ترین گونه های جانوری از جمله انواع پرندگان آبزی و غیرآبزی را در دامان خود پرورش می دهد.

از گونه های مهم پرندگان این تالاب می توان به فلامینگو، چنگر، اردك بلوطی، اردك سرسفید، حواصیل خاكستری، پرستوی دریایی، اردك مرمری، باكلان كوچك، پلیكان سفید، چوب پا، كشم بزرگ و عروس غاز اشاره كرد.

در میان این پرندگان انواع نادری چون خروس كولی دم سفید، اردك سرسفید، اردك مرمری نیز كه در فهرست پرندگان در خطر انقراض هستند، دیده می‌شود كه تاكنون در كمتر تالابی از كشور مشاهده شده است.

در منطقه كانی برازان تاكنون ۴۵ گونه گیاهی از ۳۵ جنس و ۱۷ خانواده شناسایی شده است كه این گیاهان ۲۱ جامعه گیاهی را تشكیل می‌دهد و بیشتر گونه‌های شناسایی شده از خانواده اسفناج Chenopodiaceae و گندمیان Graminae بوده و گونه های شناسایی شده در داخل تالاب نیز شامل نی، بوریا، جگن و گز است.

تالاب كانی برازان به عنوان اولین سایت پرنده نگری كشور، نقش مهمی در تامین معیشت پایدار برای جوامع محلی و حفاظت از تنوع زیستی دریاچه ارومیه دارد و برای همین منظور سازمان حفاظت محیط ‌زیست مكلف به تدوین و اجرای برنامه‌های مدیریت جامع (با رویكرد زیست بومی) برای اكوسیستم‌های حساس این تالاب به همراه ۲۰ تالاب مهم كشور شده است.

طرح حفاظت از تالاب‌های ایران با همكاری بین دولت ایران (سازمان حفاظت محیط زیست ایران)، صندوق تسهیلات محیط زیست جهانی (GEF) و برنامه توسعه ملل متحد (UNDP) از سال ۲۰۰۵ شروع و با هدف كاهش یا حذف دائمی تهدیدات و بطور كلی پایداری و بقا اكوسیستم‌های تالابی ایران فعالیت خود را در تالاب‌های منتخب و با اهمیت به عنوان سایت های نمونه اجرایی كرده است.

علاوه بر این برنامه، اقدامات خوبی به منظور حفاظت از محیط زیست تالاب‌ها انجام شده و احداث لاگن طبیعی برای تصفیه آب تالاب به عنوان یكی از این اقدام‌ها به تشكل‌های زیست محیطی روستاهای قره داغ و خورخوره واگذار شده است.

در شهرستان مهاباد علاوه بر تالاب بین المللی كانی برازان، تالاب‌های دایمی حسن خان و قوپی باباعلی و تالاب‌های فصلی دیگری از جمله گروس، داشخانه و قره قشلاق وجود دارد.