كلیسای مریم مقدس یكی از دیدنی ترین بناهای تاریخی ایران
كلیسای مریم مقدس كه به آن كلیسای سور سور هم گفته می شود، یكی از دیدنی ترین بناهای تاریخی ایران است كه برای دیدنش باید به آذربایجان غربی، شهرستان چالدران و روستای بارون بروید.
از قدیمی های روستا كه بپرسید، می گویند نام كلیسای مریم مقدس در ابتدا «كلیسای زور زور» بوده كه به خاطر آنكه در دوره ای تحت نظر هوانس یرز نقاش معروف به زورزورتسی، قرار داشته، به این نام معروف شده است.
نام كلیسای مریم مقدس در ابتدا «كلیسای زور زور» بوده
كلیسای مریم مقدس در كنار سد بارون در ۲۰ كیلومتری ماكو و ۱۲ كیلومتری شمال غرب قره كلیسا قرار دارد. بنای كلیسا به شكل صلیب است و گنبدی ۱۶ ضلعی با ۴ نورگیر دارد. به غیر از نورگیرهای ساق گنبد ۴ نورگیر در ۴ دیوار بنا شده است. تنها ورودی كلیسا از سمت غربی آن است.
این كلیسا آنقدر كوچك است كه بیشتر به یك نمازخانه یا عبادتگاه شخصی شبیه‌است. تاریخ كلیسای سورسور وقتی مهم می شود كه بدانیم قدمت آن به قرن 14 میلادی می رسد و در سال‌های ۱۳۱۵ تا ۱۳۲۴ میلادی توسط اسقف بسداچی زاكاریا ساخته شده است. به همین دلیل هم هست كه كلیسای زورزور یا همان سور سور، در فهرست میراث جهانی یونسكو قرار دارد.
كلیسای مریم مقدس آنقدر كوچك است كه بیشتر به یك نمازخانه یا عبادتگاه شخصی شبیه‌است
كلیسای سورسور با سنگ‌های تراشیده شده در حجم‌های مختلف ساخته و تزئین شده است و نمای ساده ای دارد. اما پنجره‌ها و نورگیر‌ها كه با ستون‌های كاذبی به قوسی جناغی منتهی می‌شوند، تزییناتی روی خود دارند. سنگ های این بنا به شیوه ای تراشیده شده اند كه هر دو بلوك سنگ، در هم چفت می شوند.
درباره این كلیسا، یك نكته جالب دیگر هم وجود دارد. این كلیسا، از محل خود جا به جا شده است! این اتفاق در سال 1367 افتاد و دلیلش آن بود كه در جریان احیای زمین های دشت ماكو احتمال تخریب ساختمان كلیسا وجود داشت. در آن زمان سازمان میراث فرهنگی با هماهنگی خلیفه‌گری ارمنیان آذربایجان كلیسا را به مكانی امن منتقل كرد. كار جا به جایی كلیسا 25 روز طول كشید و سنگ به سنگ این بنا درست به همان شكلی كه از اول ساخته شده بود، منتقل شد. این بار اما 600 متر دورتر و روی یك برآمدگی صخره‌ای كه در حدود ۱۱۰ متر مرتفع‌تر از محل اولیه كلیسا بود. پس از پایان عملیات جابه‌جایی هم لوح سنگی كه تهیه شده بود بر دیوار كلیسا نصب شد.
