خانه مرتاضیون

 خانه مرتاضیون

خانه مرتاضیون در یزد

این خانه قاجاری در كوچه “مرتاضیون” شهر یزد قرار دارد و دارای دو بخش بیرونی و اندرونی است و هر یك از این دو بخش دارای حیاط و ورودی جداگانه‌است، با این وجود این دو بخش به شكلی ظریف به یكدیگر مرتبط اند. با گذشتن از سردر و هشتی زیبا و راهرو می توان به گوشه حیاط اصلی رسید.

تصاویر خانه مرتاضیون

در مقابل ورودی حیاط كوچك تر فقط درگاه و راهروی كوتاه دارد كه آن نیز به ایوانچه ای واقع در گوشه جبهه جنوبی ختم می گردد. تفاوت ورودی مفصل حیاط بزرگ با ورودی ساده حیاط كوچك چنان كه تفاوت اهمیت دو حیاط را می رساند نشان دهنده استقلال آنها از یكدیگر است. ارتباط دو حیاط را راهرویی برقرار میكند كه با چند پیچ از گوشه شرقی حیاط كوچك تا گوشه جنوبی حیاط اصلی امتداد یافته است.

حیاط بزرگ حیاط مفصل تر و پركارتر مجموعه است و مهم ترین عنصر آن ایوانی است كه با بادگیر خود بیش از دیگر عناصر حیاط جلوه گری می كند. بلندی ایوان نسبت به جبهه های اطراف حیاط نیز این صنف را شدت می بخشد. در مقابل حیاط خانه با نماهای پركار و تزیینات زیبا و پنجره ها و ارسی های چوبی و آب نما و سبزه رقیب مهم این ایوان است، رقیبی كه در عین رقابت حریف را می نوازد و ارج می نهد و كامل می كند. بنابر الگوی خانه های سنتی یزد در هر جبهه حیاط فضاهای اصلی تر در مركز و بر امتداد محورهای تقارن می نشینند و فضاهای كم اهمیت تر در بین آن ها و دور حیاط قرار می گیرند. لیكن در این خانه فضاهای هشت ضلعی منظم در چهار گوشه حیاط نشسته اند.

 عكس های خانه مرتاضیون

این فضا ها در طبقه اول ارتباط با دیگر بخش ها و اجزای خانه را ممكن می سازند و یكی از آنها به ورودی خانه متصل است اما طبقات فوقانی آنها اتاق هایی با ارسی هایی زیبا و پركارند كه از گوشه حیاط به داخل آن می نگرند. لذا بر خلاف نماسازی های خانه های سنتی ارسی ها نه در مهم ترین نقطه نما كه در خارج از محورهای اصلی و بر فراز فضاهای ارتباطی واقع شده است. در حالی كه تالارها و اتاق ها ی بزرگ خانه كه در مركز جبهه ها قرار گرفته اند چهره ایی ساده تر دارند.

این تركیب گوشه های حیاط را پر اهمیت كرده است این عناصر پركار در گوشه حیاط بخشی از دو نمای طرفین خود را متاثر ساخته و مركزی برای آنها شده اند. به این ترتیب چهار نمای جبهه های حیاط در این نقاط به یكدیگر گره خورده اند. هم اكنون به سبب تعمیراتی كه در بنا صورت گرفته ارسی ها از نقطه مذكور حذف و به این ترتیب لطف نمادهای پیشین كم شده است.