روستای هرانده در ۱۲۰ كیلومتری شرق تهران و ۱۲ كیلومتری جنوب غربی فیروزكوه قرار دارد. روستایی با جاذبه‌های گردشگری فراوان مثل غارهای متعدد و رودخانه‌های پرآب و دره‌های زیبا و مردمی خونگرم… دشت بورنیك، مزارع منطقه و رودخانه نمرود نیز از دیگر دیدنی‌های روستای هرانده هستند. روستای هرانده از طریق جاده دماوند – فیروز كوه نرسیده به روستای نمرود قابل دسترسی است.
دیدنی های هرانده
در ضلع جنوبی این روستا برج سنگی مدوری وجود دارد كه به امامزاده یحیی مشهور است. این امامزاده روی تپه‌ای به ارتفاع ۲ متر قرار دارد و مصالح بكار رفته در این بنا سنگ لاشه، ملاط گچ و ساروج است. قدمت امامزاده یحیی روستای هرانده به قرون ۶ و ۷ هجری می‌رسد و بنای آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
حفظ بافت قدیمی و سنتی هم از ویژگی‌های بارز روستای هرانده فیروزكوه است و هنوز هم با گذشت زمان، دری با قدمت بیش از ۳۰۰ سال در این روستا وجود دارد. روی این در ۲ حلقه تعبیه شده كه حلقه با صدای زیر از حضور مهمان زن و حلقه با صدای بم از حضور مهمان مرد در پشت در به صاحبخانه خبر می‌دهد.
رودخانه قزقان چای از میان روستا عبور می‌كند و منشاء بركت و آبادانی آن است. آثار به جا مانده از دوره‌های مختلف تاریخی سابقه روستای هرانده را به قبل از اسلام مربوط می سازد. غار تاریخی بورنیك، تپه باستانی، برج‌های دیده بانی و بنای امامزاده نشانگر قدمت تاریخی این روستاست.
روستای سبز
روستای كوهستانی هرانده بافت مسكونی متمركز دارد و در شیب دامنه كوهستانی استقرار یافته است. مصالح به كار رفته در ساخت خانه های روستا شامل لاشه سنگ، گل، كاهگل، چوب و مانند این هاست. در ساخت خانه های جدید از مصالح سیمان، آهن و امثالهم استفاده می‌شود.
درختكاری در حاشیه رودخانه و كوچه های روستا، چشم انداز عمومی آن را بسیار سرسبز و جالب توجه كرده است. روستای هرانده به دلیل موقعیت جغرافیایی ممتاز، جاذبه‌های طبیعی جالب توجهی دارد. جریان رودخانه‌های قزقان چای و نمرود طراوت و زیبایی ویژه ای به سیمای عمومی آن بخشیده است.
باغ ها و قلمستان‌های انبوه بید و تبریزی در مسیر رودخانه گسترده شده و چشم اندازهای زیبایی به وجود آورده اند. ارتفاعات البرز در فصول مختلف سال مناظر و چشم اندازهای جالبی را پیش روی گردشگران این روستا قرار می دهد. انواع گل ها و گیاهان طبیعی با تنوعی از رنگ‌های دلپذیر به ویژه در بهار دیدار كنندگان را بر سر شوق می‌آورد.
منظره كوچ عشایر و اقامت ییلاقی آن‌ها، در كنار روستا هرانده بسیار زیبا است و از مهم ترین جاذبه های گردشگری این روستا محسوب می‌شود. آرامگاه امامزاده یحیی در ضلع جنوبی روستای هرانده واقع شده است و قدمت آن به قرون ۶ و ۷ هجری قمری می رسد. این زیارتگاه مورد توجه مردم منطقه است.
غار بورنیك در فاصله ۵ كیلومتری روستای هرانده و در حد فاصل این روستا با روستای حمزه واقع شده است. این غار طبیعی و تاریخی به احتمال زیاد، محل سكونت انسان های اولیه بوده است و قدمت آن به دوره پیش از تاریخ می رسد.
دیدنی های تاریخی
برج دیده بانی در شمال شرقی روستا واقع شده و از آثار قرون ۴ و ۵ هجری قمری است. این برج به منظور دیدبانی و حفاظت از منطقه احداث شده بود.
تپه باستانی شیردره در فاصله ۱۵۰۰ متری ضلع جنوب شرقی روستا قرار دارد كه در اوایل دوره اسلامی به عنوان قلعه نگهبانی مورد استفاده بوده است.
پل نمرود هم مربوط به دوره پهلوی در فاصله ۲ كیلومتری روستای هرانده و در منطقه نمرود، واقع شده كه از نظر معماری بسیار جالب توجه است.
مردم روستا
مردم روستای هرانده به زبان گیلكی سخن می گویند، مسلمان پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. درآمد بیشتر مردم روستای هرانده از طریق فعالیت‌های زراعی، باغداری، دامداری و كارگری تامین می شود. گروهی نیز در امور خدمات و صنایع دستی اشتغال دارند.
مهم ترین محصول زراعی این روستا سیب زمینی است. پرورش انواع گل و پرورش ماهی قزل آلا در روستا رواج دارد. سیب، گلاب و زردآلو از محصولات باغی روستاست. انواع لبنیات مانند پنیر، كره و ماست در روستا تولید می شود. این روستا محل عبور و اتراق گاه ایل الیكایی و ایل اصانلو در فصل تابستان است.
از بازی ها و ورزش های محلی روستای هرانده می توان به كشتی محلی و چوبك اشاره كرد. صنایع دستی روستای هرانده مشتمل بر بافت انواع قالی و گلیم و كلاه و دستكش و شال گردن است. نی، ساز عمومی این روستا است كه در مراسم مختلف همراه ترانه های محلی نواخته می شود.
در روستای هرانده می توانید علاوه بر صنایع دستی، انواع میوه ها، گل ها، لبنیات، عسل و ماهی قزل آلای این روستا را به عنوان سوغات بخرید و البته اگر مایل به چشیدن طعم غذاهای محلی روستا هستید، ته چین، آبگوشت و انواع كباب گزینه های خوبی برای یك ناهار روستایی هستند. طبخ انواع غذاها با ماهی هم در این منطقه رایج است. عسل و انواع لبنیات نیز به وفور در روستا یافت می‌شود.
