روستای لَزور

 در چله تابستان هم پیشنهاد می‌شود وقتی به اینجا می‌آیید لباس گرم همراهتان باشد. تركیب شدید رنگ‌های سبز با رنگ‌های قرمز پاییزی این منطقه را در این فصل دیدنی‌تر كرده است

جمعیت این روستا طبق سرشماری سال 1385 بیش از 2 هزار نفر در قالب 561 خانوار بوده كه با ادامه روند مهاجرت روستائیان به شهرها جمعیت ساكن دائم لزور نیز همانند سایر روستاها در طی سالیان اخیر كاهش یافته؛ اما با ساخت‌وسازهای جدید و با احتساب ساكنان فصلی، طبق گفته اهالی، جمعیت حال حاضر روستا بیش از 900 خانوار است.

آب‌وهوای ملایم تابستانی همراه با مناظر بكر و زیبای طبیعی موجب شده كه در تابستان جمعیت روستا تا چند برابر افزایش یابد. تا اواسط و یا حتی اواخر تابستان هم اگر به لزور بروید می‌بینید كه بهار هنوز از این روستا رخت برنبسته، رودخانه‌ها همچنان جاری و پرآب است و طراوت و سرسبزی همچنان مهمان دشت‌ها و مراتع لزور است.

روستای لزور به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و جاذبه‌های ممتاز و متنوع گردشگری همیشه به‌عنوان یكی از قطب‌های گردشگری شهرستان فیروزكوه مطرح بوده و موردتوجه قرار گرفته است.

لزور از طرف شمال با روستاهای نشل و برزنه از توابع شهرستان بابل هم‌مرز است. در زمانی كه مسافرت‌ها با پای پیاده و چهارپا انجام می‌شد این ده از راه‌های ارتباطی شمال كشور محسوب می‌شد؛ اما حالا كه ایاب و ذهاب ماشینی شده و مسیر جاده‌ها تغییر كرده دیگر از این مسیر برای آمد و شد استفاده نمی‌شود مگر اینكه هر از گاهی گذر گردشگران و یا كوهنوردان به لزور برسد. این روستا از قدیم‌الایام دارالمؤمنین بوده و هست.

 ارتفاع روستای لزور حدود 2 هزار و 400 متر از سطح آزاد دریا است. زبان اصلی و بومی مردمان این روستا گویش لزوری است كه از گویش‌های مازندرانی (طبری) بوده و جزء دسته زبان‌های شمال ایران محسوب می‌شود.
 
لزور دارای محله‌های قدیمی به نام‌های: اوپه، شجاع خیل، كشك ریز، كلاً چپن و ... هست و اكثریت نام‌های فامیل روستا اسفندیار، شجاع و موسوی هستند. مردم روستای لزور از طریق كشاورزی و دامداری امرارمعاش می‌كنند.

 محصولات عمده آن سیب‌زمینی، گندم و جو بوده و یونجه، اسپرس و شبدر عمده‌ترین محصولات علوفه‌ای روستا به شمار می‌آیند. انواع سیب‌درختی، گیلاس، آلبالو و گلابی نیز از محصولات میوه‌ای لزور هستند. منبع اصلی آبیاری كشاورزی روستا، رودخانه فرح رود و چشمه‌های معجز و كهریز هستند.

 اگر اهل پیاده‌روی و گشت‌وگذار در طبیعت هستید در لزور دو مسیر را به شما پیشنهاد می‌كنیم:

1- مسیر امامزاده خوش‌نام
2- جاده منتهی به منطقه لاسك

  برای رسیدن به امامزاده خوش‌نام دو راه پیش رو دارید: یكی از محله كشك ریز و جنب مسجد امام موسی جعفر (ع) و دومی از طریق جاده لاسك. هركدام از این راه‌ها را كه برای رسیدن به امامزاده خوش‌نام انتخاب كنید جذابیت و لطف خاص خودش را دارد.

اولی در امتداد دره و رودخانه شما را با یك راه باریك از میان باغ‌ها و مراتع زیبا عبور داده و به امامزاده می‌رساند و دومی از طریق جاده لاسك است كه از بالای دره عبور می‌كند. در بخشی از جاده یك راه پاكوب از سمت راست به سمت پائین انشعاب گرفته و پس از چند دقیقه به امامزاده می‌رسد. از هركدام از این دو مسیر كه بروید حدود 15 تا 20 دقیقه راه تا امامزاده در پیش دارید.

اگر به امامزاده رفتید می‌توانید از چشمه آب گوارای آن نیز نوش جان كنید. با ادامه مسیر امامزاده به سمت بالا كمی جلوتر به یك آبشار زیبا و نسبتاً كوچكی می‌رسید كه می‌تواند مكان مناسبی برای اتراق و استراحت باشد. اگر خواستید از امامزاده خوش‌نام به جاده لاسك و ابتدای تنگه بروید می‌توانید از راه پاكوب كه جلوی امامزاده است در جهت جنوب خود را به جاده برسانید و یا اگر بالاتر از امامزاده و سمت آبشار رفتید، از یك محل مناسب با حركت به سمت چپ ارتفاع بگیرید تا به جاده برسید.

و اما اگر خواستید از روستا مستقیم به لاسك و ابتدای تنگه بروید باید ابتدا خود را به جلوی مخابرات لزور برسانید. امتداد خیابانی كه مخابرات روستا در آن قرار دارد به جاده خاكی می‌رسد كه در جهت شمال غربی ارتفاع گرفته و چند كیلومتر بالاتر به منطقه لاسك در ارتفاع 2 هزار و 600 متر ختم می‌شود.

در ابتدای این جاده حدود 100 متر بالاتر آب چشمه از طریق یك لوله به داخل نهر جریان دارد كه می‌توانید از آب خنك آن برای آشامیدن و ادامه مسیر بردارید. با حدود نیم ساعت تا 45 دقیقه پیاده‌روی در این جاده به منطقه لاسك و ابتدای تنگه رودخانه فرح رود می‌رسید. در دهانه این تنگه سد كوچكی در حال احداث است كه قرار است در آینده آب مصرفی پنج روستا از جمله لزور را تأمین كند.

 جاده لاسك یك جاده خاكی عریض هست كه تمام طول آن را با خودروی سواری نیز می‌توانید طی كنید؛ اما اگر با پای پیاده قدم در این جاده بگذارید، درختان بلند سپیدار در دو طرف جاده، باغ‌های میوه و مزارع گسترده و سرسبز كوهپایه‌ها، مناظر چشم‌نواز كوه‌های پیرامون همراه با تنفس در هوای پاك دامنه‌های البرز به‌یقین لذت این گردش و پیاده‌روی را برای شما دوچندان خواهد كرد.

با ادامه حركت به سمت بالا همچنان مناظر پیرامون جلوه‌های تازه‌ای از زیبایی‌های طبیعت را به رخ شما می‌كشد. همین‌طور كه ارتفاع می‌گیرید هر از گاهی اگر به پشت سرتان نگاهی داشته باشید نمایی زیبا از روستا را می‌بینید كه با آرامشی وصف‌ناپذیر در دامنه‌های سرسبز البرز جا خوش كرده.

 از آن بالا كه به روستا نگاه می‌كنی، مراتع سرسبز، سپیدارهای بلند و كوه‌های سر برافراشته پیرامون را می‌بینی و لزور را كه مثل یك تابلوی نقاشی به زیبایی هرچه‌تمام‌تر بر روی بوم طبیعت رنگ‌آمیزی شده. دوست داری همان‌جا بنشینی و ساعت‌ها به این تابلوی زیبا نگاه كنی.

در انتهای جاده با ادامه مسیر وارد تنگه زیبایی می‌شوید كه رودخانه فرح رود در میان آن جریان دارد. دره‌ای زیبا با رودخانه‌ای پرآب، پوشش گیاهی متنوع و مناظری دل‌فریب كه هر چه از زیبایی‌های آن بگوییم كم گفتیم. به‌جز بخش ابتدایی تنگه كه راه كمی هموارتر است در ادامه به دلیل ناهموار بودن راه، عبور از مسیرهای سنگی، تغییر جهت و عبور مكرر از عرض رودخانه ورود به این دره و عبور از آن نیاز به تجربه و مهارت‌های ابتدایی كوهنوردی دارد. درنتیجه به علت خطرات احتمالی، گذر از این دره برای افراد بی‌تجربه و غیر كوهنورد توصیه نمی‌شود.

    این تنگه در ادامه، چند كیلومتر بالاتر به چشمه بزرگ معجز چشمه می‌رسد كه سرچشمه و تأمین‌كننده اصلی آب رودخانه فرح رود است و كمی بالاتر به سد و دریاچه سیاه رود كه آن نیز یكی از منابع آب این رودخانه است.

اگر كوهنورد هستید؛ این ده به‌عنوان مبدأ صعود به قله‌های «میشینه مرگ» و «بوم» بوده و همچنین با یك جاده خاكی به «تنگه واشی» در شرق لزور دسترسی دارد. قله میشینه مرگ به‌عنوان بلندترین قله رشته‌كوه البرز شرقی با ارتفاع 4 هزار و 30 متر در شمال غرب این روستا واقع است. مسیر صعود به این قله با گذر از تنگه‌های پرآب، دشت‌های سرسبز و از مجاورت دریاچه زیبای سد سیاه‌رود، یكی از زیباترین و جذاب‌ترین برنامه‌های كوهنوردی منطقه است.

 تنگه فرح رود در بخشی از مسیر قبل از دشت معجز چشمه همانند تنگه واشی است؛ یعنی برای عبور از آن باید به آب زده و حدود 200 متری را در آب طی كنید. بهترین زمان برای صعود به قله میشینه مرگ ماه‌های تیر و مرداد در قالب یك برنامه دو روزه است.

  وارد روستای لزور كه شدید برای رسیدن به منطقه لاسك و ابتدای تنگه دو راه پیش رو دارید:

1- از جاده كنار مسجد موسی بن جعفر: برای قرار گرفتن در این مسیر كه مسیر باغی است باید به محله كشك ریز رفته و خودروی خود را كنار مسجد موسی بن جعفر پارك كرده و پیاده‌روی را آغاز كنید. پس از حدود 15 دقیقه به امامزاده خوش‌نام می‌رسید كه چشمه آبی نیز جنب امامزاده قرار دارد.

از اینجا برای رسیدن به تنگه دو راه پیش روی شماست: راه آسان‌تر پاكوبی است كه كمی به عقب برگشته و شما را به اواسط جاده لاسك می‌رساند و از آنجا به تنگه؛ و راه دیگر پاكوبی كه در امتداد باغ‌ها رفته رفته ارتفاع گرفته و در نهایت از پایین جاده لاسك عبور كرده تا به تنگه برسید.

 2- از جاده لاسك: برای قرار گرفتن در این جاده باید جنب مخابرات لزور رفته و خودروی خود را همان اطراف یا كمی بالاتر در انتهای خیابان آسفالت پارك كنید. از جنب مخابرات مسیر جاده لاسك را در پیش بگیرید تا پس از حدود 45 دقیقه پیاده‌روی به تنگه برسید. جاده لاسك یك جاده عریض خاكی است كه می‌شود این جاده را با خودرو نیز طی كرد. كمی بالاتر از مخابرات چشمه آب از لوله جاری است كه می‌توانید از آن آب بردارید.

با وارد شدن به تنگه، باید از مسیر پاكوب كنار رودخانه عبور كرده و در بخشی از مسیر از داخل آب عبور كنید (همانند تنگه واشی). برای این قسمت از برنامه حتماً باید كفش صندل همراه خود داشته باشید. چون سرمای آب از یك طرف و سنگ‌های تیز كف رودخانه از طرف دیگر حركت از داخل آب با پای‌برهنه را بسیار سخت می‌كند! با عبور از داخل آب در انتها به یك آبشار كوچك می‌رسید.

به بالای آبشار كه رفتید، به یك دشت كوچك و دو راهی می‌رسید. تنگه روبرویی یك تنگه فرعی است. تنگه و راه سمت چپ راهی است كه شما را به دشت معجز چشمه می‌رساند. در این تنگه هم برای عبور از عرض رودخانه هر از گاهی مجبورید كه به آب بزنید. با عبور از این تنگه و كمی ارتفاع گرفتن در نهایت به دشت معجز چشمه می‌رسید كه تقریباً پشت یك پیچ (به سمت راست) پنهان است. در این دشت چند چشمه آب وجود دارد كه بزرگ‌ترین آن تأمین‌كننده اصلی آب رودخانه فرح رود است. دشت معجز چشمه مكان مناسبی برای كمپ و شب مانی است.

 با ادامه مسیر رودخانه (از سمت راست دشت)، كمی بالاتر به دریاچه زیبای سد سیاهرود می‌رسید. از دریاچه تا گردنه جاده‌ای كشیده شده (به سمت غرب در جهت چپ) كه این جاده شما را به روی گردنه می‌رساند. شما می‌توانید از سمت چپ دریاچه كم‌كم ارتفاع گرفته تا در امتداد مسیر جاده به گردنه برسید. در اینجا می‌توانید با عبور از مسیرهای پاكوب و یا غیر پاكوب از جاده عبور نكرده و میانبر بزنید تا به گردنه برسید.

به روی گردنه كه رسیدید، از یال سمت راست ارتفاع بگیرید تا خود را به روی خط الراس برسانید. از روی یال كه حركت می‌كنید كم‌كم به سمت چپ متمایل شوید تا از سمت چپ سنگ‌های بالای یال به روی خط الراس قرار بگیرید. با ادامه مسیر از روی خط الراس به سمت شمال، گاهی ارتفاع كم كرده و گاهی هم در مسیر پاكوب باید تراورس كرده و از پایین خط الراس حركت كنید

پس از حدود 1.5 ساعت حركت از گردنه، به یك قله فرعی با سنگ‌چین كوچك می‌رسید. قله اصلی در ادامهٔ خط الراس (به‌صورت نعلی شكل)، حدود یك ساعت جلوتر قرار داشته و اختلاف ارتفاع آن هم با قله اول تقریباً محسوس است. (شاید حدود 100 متر بلندتر است.)

  لوازم ضروری سفر
كوله‌پشتی كوچك یك‌روزه، كفش كوه‌پیمایی سبك، لباس مناسب طبیعت‌گردی، كاپشن بادگیر و لباس گرم اضافه، زیرانداز انفرادی، قمقمه آب پرشده، لیوان شخصی، یك وعده ناهار قابل‌حمل، داروی مصرفی شخصی، كارت شناسایی.

لوازمی چون پشت گردنی بادی برای استراحت داخل ماشین، پانچو، باطوم كوه‌پیمایی. فلاكس كوچك چای (پرشده)، كلاه و عینك آفتابی، جوراب اضافه، كرم ضد آفتاب، دوربین عكاسی، كتاب اطلس راه‌های ایران، هد لمپ سفر بهتری را برای شما رقم می‌زند.