سفر به كویر مصر

كویر مصر یكی از جذابترین مناطق گردشگری ایران

روستای مصر یا كویر مصر در قلب كویر های ایران در ۴۵ كیلومتری شرق شهرستان جندق و در ۳۰ كیلومتری شمال شهرستان خور از توابع استان اصفهان قرار دارد. موقعیت جغرافیایی روستا ۰۴/۳۴ شمالی و ۴۷/۵۴ شرقی می باشد.

روستای مصر با حدود 120 نفر جمعیت در میان شن‌های روان كویر مركزی ایران قرار دارد. این روستا این روزها از مهمترین و جذابترین مناطق گردشگری ایران به حساب می‌آید و نام دریای شنی كویر مصر برای بسیاری از طبیعت‌گردان آشناست .مصر به همراه دو روستای بسیاركوچك دیگر به نامهای امیرآباد و فرحزاد دریك خط شمالی– جنوبی به طول حدود ۶ كیلومتر واقع شده‌اند.

كویر مصر ایران، توسط رشته كوه هایی از جانب غرب، جنوب غرب و جنوب شرق محاصره شده است كه بخشی از سلسله جبال كوه های فلات مركزی ایران به حساب می آید. این كویر در گودال هایی طبیعی در كوهپایه های این كوه، تپه های ماسه ای زیبایی را تشكیل داده است كه هدف گردشگری و كویر نوردی می باشد. روستای مصر به دلیل قرار گرفتن در جنوب كویر بزرگ دارای آب و هوای گرم و خشك است. مردم مصر در سال های اخیر و به خصوص در ایام گردشگری بیشتر به مشاغل مربوط به اسكان و خدمات به مسافران مصر می پردازند. شهرت كویر مصر زندگی آنان را نیز تغییر داده است. اما پیش از این بیشتر به كشاورزی و دامداری مشغول بودند و در كنار كاشت زعفران و گندم به پرورش شترنیز اشتغال داشتند.

دكتر آلفونس گابریل جغرافیدان و جهانگرد اتریشی (متولد 1982) می‌گوید: «كویر كسی را كه یك‌بار اسیر افسونش شده باشد هرگز رها نخواهد كرد.» این جمله‌ای است كه پس از سفر به كویر مصر ایران به آن ایمان پیدا خواهید كرد. افسون آسمان كویر مصر تا پایان عمرتان بارها و بارها شما را به آنجا خواهد كشید.

وجه تسمیه كویر مصر

چندین سال پیش بنیانگذار روستای مصر فرد سرمایه‌داری به نام یوسف بود كه به شبانی و چراندن گوسفندان می‌پرداخت. عمر این روستا شاید بیشتر از ۱۰۰ سال نباشد، اما همه آن را به نام مزرعه یوسف می‌شناختند تا آنكه قناتهای روستا خشك و كم آب شد و یوسف را مجبور به حفر چاه با موتورهای دیزلی انگلیسی كرد. چند سال بعد از بهره‌برداری از این چاه، دوباره سفره‌های زیرزمینی آب پائین‌تر رفت تا اینكه یوسف چاه عمیق‌تری را در كویر مصر حفر كرد به همین دلیل اهالی روستاهای همجوار، این روستا را «چاه دراز» نامیدند.

اما از آنجایی كه یوسف این نام را دوست نداشت از اهالی خواست چون نام وی یوسف و داستان یوسف پیامبر نیز در سرزمین مصر اتفاق افتاده بود از آن به بعد نام این روستا را مصر بنامند. اهالی روستا نیز از آنجا كه برای یوسف احترام زیادی قائل بودند، این روستا را "مصر" نامیدند.

 شترسواری در روستای مصر

دیدنی های كویر مصر 

وجود چاه آب عمیق، سرسبزی منطقه بیابانی و كشت درخت گز و ... جهت جلوگیری از جابجایی شن‌های روان، بلوار به عرض حدود ۵۰ متر داخل روستا ، وجود خانه‌های كویری و بازسازی آنها جهت اسكان توریست ، موتور سواری، شترسواری در كویر مصر و از همه مهمتر وجود نیزارهایی وسیع و سرسبز در فاصله ۵ كیلومتری روستای مصر و وجود تپه‌های شنی در اطراف آن از جمله عواملی هستند كه باعث جذب تورهای كویر گشته است.

آسمان كویر چنان به شما نزدیك است كه حس می‌كنید اگر دستتان را دراز كنید می‌توانید ستاره‌ای از آن بچینید. این آسمان خیره كننده تنها مورد علاقه چشمان غیر مسلح نیست چرا كه ستاره شناسان هم می‌توانند در تمام فصول سال بدون هیچ مانعی در روستای مصر به تماشای ستارگان بنشینند.

از دیگر نقاط دیدنی این منطقه می توان به دریاچه نمك خور و كویر طبقه واقع در ۵۰ كیلومتری جاده خور ـ طبس، روستای گرمه، روستای محمدآباد كوره گز، روستای عروسان، روستای فرحزاد، جاده كاروان گذر عروسان ـ بیدستان، جاده آف رود ابراهیم زهرا، ریگ كله و كویر مركزی اشاره كرد.

اما از دیدنی های اطراف روستای مصر می توان به چال سلكنون، نیزار مصر، دریاچه نمك سلكنون، تخت عباسی، تخت عروس و رمل های ماسه ای اطراف روستا اشاره كرد.

رمل‌ها اصلی‌ترین جاذبه كویر مصر هستند. پشته‌های شنی از ماسه روان كه تا پشت دیوار خانه‌های روستایی سرك كشیده‌اند. تجربه تماشای وسعت زرد رنگ رمل‌ها در كویر مصر تجربه‌ای از به یادماندنی‌ترین چیزهایی خواهد بود كه چشم هر انسانی با سفر به كویر مصر ایران می‌تواند ببیند.

دریاچه نمك سلكنون و چال سلكنون كویر مصر

چال سلكنون در موقعیت N۳۴۰۷۱۵ و E۵۴۴۶۶۶ در استان اصفهان، در جنوب كویر بزرگ مركزی ایران و در شمال روستای مصر واقع شده است. چال ها به مناطقی اطلاق می گردد كه نسبت به مناطق اطراف دارای ارتفاع كمتری هستند و حالت فرورفتگی در زمین دارند.

چال سلكنون فرورفتگی زیبایی است كه توسط تپه های شنی محصور گردیده و مناظر زیبایی را پدید آورده است. در قسمت درونی چال سلكنون باتلاق كوچكی وجود دارد، زمین های دیواره چال پوشیده از سنگریزه و دارای شیبی مایل در حدود ۳۰ درجه است. در كف فرورفتگی جنس خاك تیپیك مناطق كویری و از جنس خاك های قلیایی است. كف گودال فاقد هرگونه پوشش گیاهی است و تپه های ماسه ای پراكنده ای در آن به چشم می خورد.

علت نامگذاری این منطقه به سلكنون، سیل ویرانگر سال ۱۳۵۵ روستای مصر بوده كه در این منطقه دریاچه عظیمی ایجاد كرده است. لغت سلكنون ساده شده لغت سیل كنون است كه به این منطقه اتلاق می گردد.

نیزار روستای مصر

نیزار مصر در ۶ كیلومتری شمال شرقی روستای مصر و ۲ كیلومتری شرق روستای فرحزاد در شمال شرقی استان اصفهان واقع شده است. موقعیت جغرافیایی نیزار E۵۴۴۸ و N۳۴۰۵ است. محصور شدن نیزار توسط شن های روان، جلوه منحصر به فردی به آن داده است. این نیزار آبشخور اصلی حیات وحش كویر منطقه است، ارتفاع نی ها در پاره ای از موارد به ۴ متر هم می رسد. این نیزار مكان مناسبی برای عكاسی از حیات وحش كویر مصر است.

علت پیدایش این نیزار و چشمه آن سیل ویرانگر روستای مصر در سال ۱۳۵۵ بوده كه باعث ایجاد دریاچه بزرگی در مكان نیزار فعلی شده است. دریاچه مذكور به مرور زمان خشك شده است ولی مسیر آب ایجاد شده در زیر ماسه ها و زمین های این منطقه موجب شده است كه پساب كشاورزی روستای امیر آباد پس از نفوذ به لایه های زمین، در منطقه نیزار مجددا به سطح زمین بیاید و باعث ایجاد این نیزار گردد.

آب نیزار پس از آمدن به سطح و طی مسافتی در حدود ۲ كیلومتر مجددا در زیر لایه های ماسه فرو می رود و بار دگر در منطقه دریاچه نمك سلكنون به سطح می آید. با این تفاوت كه به علت شور بودن زمین های دریاچه، آب بسیار شور می شود به نحوی كه در پایین دست دریاچه مسیر نهر ایجاد شده كاملا پوشیده از نمك است.

 دریاچه نمك خور بزرگترین دریاچه نمك فصلی ایران

كویر طبقه یا دریاچه نمك خور

كویر طبقه یا دریاچه نمك خور بزرگترین دریاچه نمك فصلی ایران است. زمین نمكی این منطقه باعث شده است كه از هرگونه پوشش گیاهی و زندگی جانوری خالی باشد. اما شكل شگفت انگیز كویر طبقه آن را به جاذبه ای شگفت انگیز بدل كرده است. زمین كویر طبقه پوشیده از اشكال پنج ضلعی نمك است كه در زمستان و با مخلوط شدن با خاك رس به رنگ سیاه و در تابستان به رنگ سراسر سفید در می آید. نمك این دریاچه قدیمی ترین نمك سراسر ایران است.