یكی از زیباترین پدیده‌های استان یزد چشمه‌های آهك‌ساز «نیوك» ندوشن و دره آب شور مجاور آن است
بدون‌شك یكی از زیباترین پدیده‌های زمین‌شناسی استان یزد كه در نوع خود منحصربفرد و كمیاب است و تنها نمونه‌های نادری از آن در ایران و جهان وجود دارد، چشمه‌های آهك‌ساز «نیوك» ندوشن و دره آب شور مجاور آن است.
سنگاب «اشنیز» ندوشن یكی از پدیده های بسیار زیبای استان یزد است كه می توان آن را نمونه بسیار كوچك باداب سورت مازندران دانست. سنگاب هایی كه به دلیل داشتن املاح مختلف نمكی،گوگردی و آهن، طی میلیون ها سال به صورت رسوبات سفیدرنگ آهكی مطبق و پلكانی تشكیل شده اند.
محدوده اثر طبیعی چشمه‌های دره آب شور ندوشن و آبشار آن شامل تعدادی چشمه است كه در طول محدوده دره مجاور آن پراكنده‌اند. چشمه‌ها به دلیل آبدهی بسیار متفاوت بوده و چشمه‌های اصلی كه تعداد آنها بالغ بر سه چشمه است، در بالادست و تقریباً مرتفع‌ترین بخش مسیر قرار گرفته‌اند.
سنگاب «اشنیز» ندوشن یكی از پدیده های بسیار زیبای استان یزد است
چگونه برویم؟
چشمه‌های دره آب‌شور موسوم به «سنگ‌آب‌های ندوشن» واقع در روستای «نیوك» ندوشن از توابع شهرستان میبد و در 13 كیلومتری جاده ندوشن به میبد قرار دارد.
بهترین مسیر از یزد جهت رسیدن به این منطقه، حركت از جاده فولاد است. پس از حدود 55 كیلومتر حركت در جاده فولاد به پایان این جاده می رسید و وارد جاده ای می شوید كه میبد را به ندوشن متصل می كند. با رسیدن به این تقاطع باید به سمت چپ بپیجید كه در ابتدای آن روستای نیوك مشاهده می شود. حدود 5 كیلومتر بعد از این روستا، مسجد ابوالفضل در سمت چپ جاده قرار دارد. می توانید در كنار همان مسجد ماشین را پارك كنید و ادامه مسیر را به سمت تپه ها پیاده روی كنید یا حدود 1.5 كیلومتر دیگر در امتداد جاده ادامه دهید و سپس در كنار جاده ماشین ها را پارك كنید. سمت چپ جاده تپه هایی با رنگ نسبتا متفاوت مشخص است .
بعد از حدود 25 دقیقه پیاده روی، با عبوراز این تپه ها به دامنه كوه های كوچك می رسید. پس از آن به سمت راست حركت كنید. وجود آبراه های آهكی نشانه ای از دنبال كردن مسیر به سمت مقصد است. كمی در این قسمت شیب به سمت بالاست كه باید آن را ادامه دهید. پس از حدود 20 الی 30 دقیقه پیاده روی، شكافی در دل كوه نمایان می شود كه همان شكاف سنگاب هاست.
فقط باید بسیار دقت شود تا صعود از این قسمت باعث خرابی سنگاب ها نشود و به هیچوجه بر لبه های حوضچه ها قدم گذاشته نشود!
محدوده اثر طبیعی چشمه‌های دره آب شور ندوشن و آبشار آن شامل تعدادی چشمه است
ویژگی های سنگاب ندوشن
داشتن خواص درمانی و رفع امراض پوستی، وجود جریان آب تقریباً دائمی در دل بیابان‌های یزد، زیبایی خیركننده این اثر در تمام فصول سال، برخورداری از وسعت و فضای مناسب جهت حفاظت، اكوسیستم حساس و شكننده، دارا بودن مهمترین چشمه‌های آهكی با رسوب‌گذاری حوضچه‌ای و پلكانی در ایران مركزی و پدیده‌های جذاب كارستی و ژئوتوریسمی در كوه‌های اطراف، از جمله ویژگی های این اثر طبیعی ملی است.
احداث معدن در نزدیكی چشمه
به تازگی معدنی در فاصله بسیار كوتاهی از این چشمه ها در حال احداث و در مرحله تجهیز كارگاه است كه می تواند با توجه به تجربه‌های مشابه در مكان‌هایی كه معدن واگذار شده است، به مرور زمان باعث تغییر مسیر آب چشمه و خشك شدن آب بین سنگاب‌ها شود. برش‌هایی كه برای بهره‌برداری از معدن در زمین داده می‌شوند، مهمترین دلیل تغییر مسیر آب چشمه و تخریب و خشك شدن آن عنوان می شود.
عبور ماشین‌های معدنی از كنار و حتی روی این سنگاب‌ها و لرزه‌هایی كه این ماشین‌های سنگین بر سنگاب‌ها وارد می‌كنند و نشستن غبار و گرد و خاك روی سنگاب‌ها از دیگر خطراتی است كه این چشمه ها را تهدید می كند. سنگاب هایی كه اگر شكسته و تخریب شوند دیگر قابل بازگشت نخواهند بود.
این چشمه‌ها به شكل مطبق و پلكانی درآمده و نمای زیبایی را درست كرده است
آب چشمه های ندوشن، خواص درمانی دارد و همواره مورد توجه‌ی كوهنوردان بوده است
سنگ‌آب‌های ندوشن یكی از بی‌نظیرترین ژئوتوپ‌های طبیعی این منطقه به شمار می‌آید
