شهرستان خلخال در جنوب استان اردبیل قرار دارد كه طبیعت رویایی و سرسبزی دارد. درصورتی كه شما از افراد طبیعت گرد و علاقمند به طبیعت هستید، خلخال مناسب ترین گزینه پیش روی شما در سفر به اردبیل است. در ادامه با این منطقه زیبا بیشتر آشنا خواهید شد.
خلخال كجاست؟
خلخال، یكی از بزرگ ترین شهرهای استان اردبیل و مركز شهرستان خلخال است. خلخال در جنوب استان اردبیل واقع شده و از شمال به اردبیل، از شرق به كوه های تالش و استان گیلان، از جنوب به استان زنجان و از غرب به میانه ختم می شود. خلخال قدمتی 4000 ساله دارد.
دلیل نامگذاری خلخال:
این شهر به علت وضعیت اقلیمی و ویژگی های طبیعی، در نقاط مختلف خود آب و هوای مختلفی دارد و شرایط هوا دائم در حال تغییر است؛ به همین علت در گذشته به این شهر «خال خال» می گفتند و اسم آن با گذر زمان به خلخال تغییر پیدا نموده است.
آب و هوای خلخال:
خلخال در یك منطقه كوهستانی واقع شده و پوشش گیاهی آن در دامنه شرقی بسیار چشمگیر از دامنه غربی آن است. خلخال تابستان های معتدل و بسیار لذتبخش و زمستان های سردی دارد. ارتفاعات كوه های تالش كه در فاصله بسیار كمی از این شهر واقع شده اند، سرد و پربرف بوده و قسمتی از شهر كه در كنار رودخانه قزل اوزن قرار گرفته است، گرم و مرطوب است. زمستان خلخال تقریباً ۵ ماه طول میكشد و بارش سنگین باعث مسدود شدن بعضی از راه های منتهی به این شهر مثل جاده اسالم- خلخال می شود.
مكان های دیدنی خلخال:
چشمه ازناو خلخال:
منطقه ازناو یكی از مكان های گردشگری و طبیعی در این شهر است. قله و چشمه ازناو از زیباترین جاذبه های این منطقه است. به لطف چشمه جوشان ازناو شهر اسالم هیچ وقت بیابی را تجربه نكرده است. این چشمه باغها و زمین های كشاورزی را سیراب و حاصل خیز می كند. یكی دیگر از جاذبه های منطقه ازنا غارهای آن است، پنج غار طبیعی آهكی بزرگ و كوچك در این منطقه قرار دارند.
جاده گردشگری خلخال – اسالم:
بی شك یكی از زیباترین جاده های ایران، جاده اسالم به خلخال است. تمام مسیر دو طرف جاده پوشیده از درخت است. درختان و گیاهان سرسبز روی تپه ها و كوه ها صحنه های بسیار زیبایی بوجود آورده اند. اصلاً انگیزه بسیاری از مردم از سفر به خلخال لذت بردن از تماشای همین جاده است. در بخش هایی از جاده، زمانیكه با ماشین از پیچ و خم ها عبور می كنید، ناگهان با یك دشت سرسبز و بسیار زیبا روبرو می شود.

رودخانه های خلخال:
خلخال دارای چندین رودخانه است از جمله آنها میتوان به قره سو، قزل اوزن، شاه رود، سنگ رود، آرپاچایی و هروآباد اشاره كرد.
غار هفت خانه:
غار هفت خانه در ارتفاع ۱۶۰۰ متری در بیست كیلومتری جنوب غرب خلخال و در روستای گرمخانه، قرار دارد. این غار دارای دو دهانه ورودی است. غار هفت خانه، شامل هفت تالار كوچك است كه ارتفاع آنها بطور متوسط سه متر است.

آبشار نره گر:
آبشار نره گر یكی دیگر از جاذبه های طبیعی و گردشگری خلخال است كه در روستای اسبو قرار دارد. این آبشار از یك چشمه پرآب سرازیر شده بعد از سیراب كردن باغات روستای اسبو، به رودخانه شاهرود می ریزد، آبشار نره گر با حدود نیم ساعت پیاده روی از روستای اسبو قابل دسترسی است.

آبشار نوده:
در چهار كیلومتری روستای نوده در بخش خورش رستم آبشاری زیبا قرار گرفته است. آبشار نوده یكی از معروف ترین و جذاب ترین آبشارهای خلخال است كه در دامنه جنوبی كوه آق داغ واقع شده است. ارتفاع این آبشار به سی متر میرسد و با شكافی كه در میان صخرهای سنگی ایجاد كرده به پائین سرازیر میشود.

دریاچه نئور:
دریاچه نئور در ۴۸ كیلومتری جنوب شرقی اردبیل به طرف خلخال، مابین شهر اردبیل و خلخال ـ در مرز استان اردبیل و استان گیلان ـ جای گرفته است و یكی از جاذبه های طبیعی و استثنایی این منطقه محسوب می شود. این دریاچه از دو دریاچه كوچك و بزرگ تشكیل می شود كه در بهار به یكدیگر می پیوندند و یك دریاچه واحد با عمق پنج متر را بوجود می آورند. آب دریاچه نئور برای آبیاری زمین های كشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد.

قله آق داغ:
قله آغ داغ با ارتفاع ۳۳۲۲ متر، دومین قله بلند استان اردبیل است. در دامنه این كوه، گیاهانی مثل ریحان و آویشن می رویند. همچنین از ارتفاعات این كوه، چشمه ای جاری است كه مردم محلی معتقد هستند آب آن برای دستگاه گوارش مفید است.

آب گرم گیوی:
آبگرم گیوی در نزدیكی شهر زیبای خلخال واقع شده است. این آبگرم دارای خواص درمانی زیادی برای درمان بیماری های پوستی و مفصلی مانند رماتیسم است. اطراف آبگرم گیوی منظره های طبیعی و باغ های زیبایی وجود دارد كه این جا را به محلی مناسب برای سفر و تفریح مبدل نموده است.
هنرهای دستی خلخال:
از بین هنرهای دستی معروف این شهرستان میتوان به تهیه شال، جاجیم های ابریشمی و پشمی، گلیم بافی، پلاس، لباسهای پشمی و كركی و بافت مسند اشاره نمود.
شال پشمی خلخال كه قسمت عمده آن در بخش شاهرود تهیه می شود از صادرات مهم خلخال بوده است. بافت گلیم و مسند هم در خلخال رواج دارد. در این منطقه گاه مسندهای بسیار باارزش دیده می شود كه هنرمندان خلخالی آنرا بصورت برجسته می بافند.
سوغات خلخال:
- نان های روغنی( نزیك- تل تل- چای چورگی و …)
- عسل طبیعی خلخال كه به لحاظ بكر بودن و كوهستانی بودن منطقه، یكی از بی نیاز ترین و طبیعی ترین عسل های كشور میباشد و فرآورده خاص عسل عبارتند از: شیرعسل، هویج عسل و پرتقال عسل
- شیرینی های محلی
- صنایع دستی مانند گلیم، جوراب های پشمی دستباف ، شال، قالیچه و جاجیم خلخال
- اقسام میوه ها كه عبارتند از:( انواع سیب، گلابی، زرد آلو، هلو، انواع آلو، گیلاس، آلبالو، گردو، انگور، توت، خیار، كمبزه( خیرچا)، شاتوت، ریواس( اوشقون) و…