مكان های دیدنی كرج

 كرج یكی از كلان شهرهای ایران و همچنین مركز، استان البرز می‌باشد

 كرج یكی از كلان شهرهای ایران و همچنین مركز، استان البرز می‌باشد. این شهر كه هم اكنون بخش قابل توجهی از فشار جمعیت و كم آبی تهران را تحمل می‌كند، از دوران پیش از تاریخ و باستان نیز سرزمینی پرجاذبه و مركز آب و آبادانی بوده‌است.

استعدادهای طبیعی و منابع آبی فراوان سلسله جبال البرز، همچنین خاك حاصلخیز دامنه‌های البرز و دشت منتهی به آن برای اجتماعات بشری مناسب بوده‌است و دلیل آن آثار باستانی ارزشمندی است كه در گوشه و كنار این جلگه وسیع و در حاشیه راههای ارتباطی كهن قابل مشاهده‌است. تپه‌های آق تپه، مراد تپه و تپه مردآباد، قلعه‌های تاریخی تنگ گسیل و شهرستانك و آثار دوران اسلامی همچون برج میدانك مغولی، پل و كاروانسرای شاه‌عباسی كرج ، كاخ‌های قاجاری و كاخهای رضا شاهی و محمدرضا شاهی حكایت از استمرار استقرارهای پی در پی در این منطقه دارد.

در حوزه فرمانداری كرج بیش از ۱۰۰ اثر با ارزش فرهنگی – تاریخی و هنری شناسایی شده برخی از محبوب ترین آنها در این گزارش معرفی شده است.

جاده چالوس
جاده ۵۹، معروف به جاده چالوس یكی از مهمترین جاده ها برای مردم تهران و كرجِ كه از میان شهر كرج در استان البرز شروع و به شهر چالوس در كرانه دریای خزر وصل می شود. بعضی ها این جاده را یكی از زیباترین جاده های جهان می دانند چون این جاده در هر فصل و با هر رنگی زیبا و چشم نواز است.

زیبایی های ناشناخته با طبیعتی حیرت انگیز، وجود رودخانه های آب شیرین البرز، مانند رودخانه كرج و چشمه سارهای بسیار زیبا، غارهای طبیعی، آبشارهای مرتفع، كوه های بلند، درختان كهنسال، پوشش گیاهی و جانوری متنوع، آب های معدنی با خواص درمانی، این جاده را به یكی از زیباترین جاده های گردشگری كشور از لحاظ وجود پدیده های طبیعی تبدیل كرده است.

كاخ مروارید (كاخ شمس)
كاخ مروارید نام یك بنا از زمان پهلوی است كه در مهرشهر منطقه ۱۲ شهرداری كرج قرار دارد. این بنا توسط وسلی پیترز و بنیاد فرانك لوید رایت به مبلغ یك میلیون دلار طراحی و ساخته شد. این كاخ اكنون در وضعیت بدی قرار دارد.

كاخ مروارید نام یك بنا از زمان پهلوی است كه در مهرشهر منطقه ۱۲ شهرداری كرج قرار دارد

 
پیش از دهه ۴۰ شمسی این منطقه از چند روستا از جمله حسین‌آباد افشار تشكیل شده بود. شمس پهلوی خواهر محمد رضا پهلوی شاه سابق ایران به دلیل بیماری آسم این منطقه را برای زندگی انتخاب كرد و كاخ مروارید محل زندگی او به دست بنیاد فرانك لوید رایت طراحی و ساخته شد.

این كاخ در زمینی به گستردگی ۱۱۱ هكتار با ۲۵۰۰ متر زیربنا میان سال‌های ۴۷–۱۳۴۵ در مهرشهر كرج، ارم برای اقامت شمس پهلوی ساخته شد. سازهٔ اصلی و طرح كاخ به ریخت یك سفره‌ماهی است كه صدفی را دربرگرفته است. همه فضاهای معماری در زیر سقفی با فرم حلزونی و با نورگیرهای گوناگون و به‌شكل دانه‌های مروارید اجرا شده است. در ضلع شمالی كاخ و در محوطهٔ بیرونی دریاچه نیز به‌شكل باله‌های سفره‌ماهی طراحی و اجرا شده است.

این بنا دربردارنده فضاهای گوناگونی از جمله تالار طلایی بار، دفتر مخصوص شمس، تالار پذیرایی، سالن سینما، سالن بیلیارد، استخر، آب‌نما، محل نگهداری پرندگان كمیاب، اتاق‌های خواب و غیره می‌باشد. یكی از مهمترین بخش‌های این كاخ اتاق صدف است كه دارای تزئینات مختلفی بوده، بخصوص نمای بیرونی آن كه بصورت حلزونی شكل ساخته شده است. در طراحی فضای بیرونی دریاچه كوچكی از سه طرف كاخ را احاطه كرده و به زیبایی آن افزوده است.

معماری این اثر كه بخشی از تاریخ معماری مدرن است، با تأثیر از شیوه فرانك لوید رایت از پرآوازه‌ترین معماران آمریكایی است كه از سوی یكی از شاگردان ایرانی‌اش به نام «عامری» شكل گرفته است.

پس از انقلاب این ساختمان به بنیاد مستضعفان و بعد از آن به بنیاد تعاون داده شد.

روستای شهرستانك
در ارتفاعات البرز مركزی، آنجا كه كوه ها باز و به بازوی هم آنقدر دامن می كشند كه سرانجام از گذرگاه سر به اوج كوه های شمال باختری خراسان خود را به كوه های هندو كش و فلامت پامیر میرسانند. دهكده ای با پیشینه تاریخی بسیار كهن آرمیده است.

در سینه كش البرز مركزی آنجا كه دمای تابستانی آن به زحمت از ۱۵ درجه سانتی گراد می گذرد و در بلندی های ، این میزان به ۵ درجه كاهش می یابد ، دهكده كوهستانی شهرستانك دامن كشیده است. جایی كه ناصر الدین شاه قاجار از طبیعت بكر آن غافل نماند و قصر تابستانی خود را در آن پی افكند.

.............

 
در گوشه ای از این دریای سنگ و صخره كه طول آن به ۳۳۳۰ كیلومتر و عرض متوسط آن به ۸۵ كیلومتر می رسد، دهكده خوش منظر شهرستانك سر بر آورده است. این تابع دهستان " لورا ” در ۶۳ كیلومتری شمال غربی كرج و ۱۰ كیلومتری پل دو آب، بر سر راه كرج ـ چالوس ایستاده است. در منطقه ای سردسیر كه اقتصاد آن عمومامتكی بر كشت و زرع غلات ، گردو ، پرورش زنبور عسل، تولید لبنیات، دامداری و سپس جاجیم و شال بافی است.

اكثر دره هایی كه در این رشته كوه قرار دارند، شمالی ـ جنوبی اند. و تنها دره ای كه شرقی ـ غربی است همین شهرستانك است. این جا گذرگاه خورشید است! یعنی از لحظة طلوع تا غروب آفتاب را می توان در این دره دید. به خاطر طول مدت تابش خورشید، این دره بهترین آب و هوای ییلاقی ایران را دارد. و همین ویژگی (شرقی ـ غربی بودن دره) باعث شده بود، ناصر الدین شاه كه خوش گذران ترین پادشاه سلسلة قاجاریه بود، قصری بر بلندترین نقطه شهرستانك بنا كند كه هنوز بعد از گذشت ۱۲۰ سال بقایای آن دیده می شود.

غار یخ مراد
غار یخ مراد در حوالی روستای آزادبر و روستای كهنه ده در منطقه گچسر و جاده چالوس می‌باشد.این غار در محدوده استان البرز و از جاذبه های طبیعی استان البرز میباشد . دریچهٔ ورودی این غار در ارتفاعات كوه‌های منطقه واقع شده‌است و مسیر غار عموماً شیب دار و رو به پایین می‌باشد كه نهایتاً با رسیدن به اعماق كوه، با چشمه‌های یخ زده در كف زمین و استالاكتیتهای اسفنجی غار مواجه می‌شوید.

غار یخ مراد در حوالی روستای آزادبر و روستای كهنه ده در منطقه گچسر و جاده چالوس می‌باشد

 
ارتفاع این غار از سطح دریا در حدود ۲۶۴۰ متر می‌باشد و دهانهٔ این غار سه متر پهنا و هشت متر ارتفاع دارد. در ماههای اسفند و فروردین، قندیل‌های بسیار زیبای غار در بهترین وضعیت به سر می‌برند.

نكتهٔ قابل توجه این غار مطبق بودن آن می‌باشد كه در میان غارهای ایران كمتر دیده می‌شود. در بخشی از غار چهار طبقه با اختلاف ارتفاع بیش از ۳۰ متر دیده می‌شوند.

مجید كاشیان غار نورد حرفه‌ای باشگاه دماوند و ترسیم كننده نقشه غار در توضیحات این غار آورده‌است: «در گذشته مردم بومی بر این باور بوده‌اند كه یخ موجود در اعماق غار برای درمان ناباروری زنان خاصیت شفا دهنده دارد. و وجود كهنه‌های آویخته (دخیل) به دهانه اصلی و درون غار در گذشته كه باعث نام گذاری روستای مجاور به كهنه ده شده گواه این ادعا است».

علی جوانشاد غار نورد و كاشف پیشكسوت باشگاه دماوند در كتاب غار و غار نوردی در مورد تاریخ شكل گیری این غار آورده‌است: «به علت وجود فسیلی بر روی سنگ بزرگی در نزدیكی دهانه اصلی از گونه نرمتنان دریایی مربوط به دوره سوم زمین شناسی به نام (كاردیتا- KARDITA) این نظریه كه غار در حدود پنجاه میلیون سال پیش در زیر دریا بوجود آمده از صحت بیشتری برخوردار است». (رجوع به كتاب غار و غارنورد – نوشته علی جوانشاد).

برای بازدید كامل از این غار نیاز به وسایل حرفه‌ای غارنوردی می‌باشد.

آبشار هفت چشمه
آبشار هفت چشمه یكی از آبشارهای استان البرز است كه در كیلومتر ۱۷ جاده كرج- چالوس و در نزدیكی روستای ارنگه و بالادست رودخانه ارنگه واقع شده است. ارتفاع آبشار هفت چشمه در حدود ۹۰ متر است و از این نظر یكی از آبشارهای بزرگ كشور محسوب می شود. مسیر دسترسی به این آبشار از میان سنگ ها و صخره ها عبور می كند و همین امر بازدید از آبشار را در فصول بارندگی با مشكل مواجه می سازد. در این مسیر آبشارهای كوچكی وجود دارند كه ارتفاع آن ها به ۵ متر می رسد و با نام «هفت چشمه» خوانده می شوند.

آبشار هفت چشمه یكی از آبشارهای استان البرز است كه در كیلومتر ۱۷ جاده كرج- چالوس قرار دارد

 
پل دختر (سلیمانیه)
پل دختر كرج كه با نام پل سلیمانیه و پل شاه عباسی هم شناخته می‌شود از سازه‌های دوره صفویه است كه بر روی رودخانه كرج ساخته شده است. این پل بر بقایای پلی كهن‌تر منسوب به دوره سلجوقی ایجاد شده است و بازسازی آن در دوره صفوی به این سازه نمای پل‌های دوره صفوی را داده است. این اثر كه با نام پل دختر كرج با شماره ۳۵۰۱ در تاریخ 1379/12/25 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، در سالیان گذشته بازسازی و مرمت شده است به گونه ای كه شكل نخستین آن تا اندازه ای دگرگون شده است.

پل دختر كرج كه با نام پل سلیمانیه و پل شاه عباسی هم شناخته می‌شود

 
این پل به مرور زمان و بر اثر عوامل طبیعی از جمله جاری شدن سیل و ریزش باران دچار فرسودگی شدید شده و به دلیل كاهش استحكام‌ پایه‌های آن در معرض فرو ریختن و نابودی بوده است. در سال ۱۳۸۸ بازسازی و بهسازی پل آغاز شد. برای فراهم ساختن بازدید و گذر گردشگران روی این پل تاریخی و بكارگیری از فضای پیرامون پل كه دربرگیرنده ی رودخانه و بستری سبز است ساماندهی روی پل انجام گرفت. بدین منظور پل درحال سنگفرش شدن است و همچنین دو جان پناه در دو سوی پل جاسازی شده و دو پلكان ورودی برای آمد و شد در دو سوی پل انجام شده است.

دریاچه سد امیركبیر (سد كرج)
این سد بین سال های ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ شمسی ساخته شده و اولین سد چند منظوره ایران است كه به عنوان محلی تفریحی و ورزشی هم شناخته میشود. پرورش ماهی های كپور و قزل آلا هم در این محل رونق دارد. اما درخشش آب و طبیعت زیبا و آب و هوای عالی و چشم انداز كم نظیر این سد و دریاچه چهار كیلومتری از ویژگی های ممتاز این دریاچه است. باغ های پر میوه و پوشش گیاهی سرسبزی اطراف دریاچه و سد امیركبیر دیده می شوند كه به این زیبایی ها افزوده اند.

سد كرج، این سد بین سال های ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ شمسی ساخته شده

 
ویژگی ها انباشته شدن آب رودخانه كرج در پشت سد امیركبیر علاوه بر كارایی آن در تولید انرژی برقابی و تامین بخشی از آب آشامیدنی شهر تهران، باعث بوجود آمدن دریاچه ای زیبا گردیده است كه موجب استفاده های گردشگری و تفریحی و ورزشی از سد كرج شده است و یكی از بهترین استراحتگاه ها و جاذبه های طبیعی كرج را بوجود آورده است.