خانه شریف العلماء مربوط به دوره قاجار است و در تهران، خیابان امیر كبیر، خیابان دكتر دیالمه واقع شده و این اثر در تاریخ ۲ بهمن ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۸۶۳ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.خانه شریف العلماء یكی از بناهای تاریخی محدوده مركزی شهر تهران به شمار می رود كه در نقشه های قدیمی قابل مشاهده است. از خانه شریف العلماء با عنوان خانه تاریخی افراسیاب نیز یاد می شود.خانه شریف العلماء از شمال به كوچه مقدم فر، از جنوب به كوچه امین، از غرب به خیابان شهید دیالمه و از شرق به املاك كناری خود مشرف می شود. املاكی كه در كنار این بنا واقع شده به طور عمده مسكونی است و در حاشیه شمالی این بنا، آثار تاریخی قابل توجهی همچون مسجد و مدرسه سپهسالار كه اكنون به نام مسجد و مدرسه عالی شهید مطهری شناخته می شود و ساختمان مجلس شورای ملی مربوط به دوران قاجار قرار دارد.
احداث خانه شریف العلما (افراسیاب) در دوران قاجار بوده است و نزدیك به ۱۵۰ سال قدمت تاریخی و فرهنگی دارد. بر اساس اظهارات مالك آن كه وراث هستند و تحقیقاتی كه از ساكنان محل صورت گرفته، مشخص شده است كه این بنا را در زمان ناصرالدین شاه قاجار، شاه میرزا آقاخان نوری برای اسكان سوگلی و حرمسرای خود خریداری كرده و این بنا را تا زمان حیات خود در تصرف داشته است. پس از اینكه شاه میرزا آقاخان نوری از دنیا رفته، شریف العلما كه ریاست دفترخانه های دولتی طهران را بر عهده داشت، این خانه را در اختیار گرفت و در سال ۱۳۴۲ هجری شمسی این خانه به ساكنان اكنون آن (آقای افراسیاب) واگذار شده است.متراژ این بنا نزدیك به ۱۲۸۰ مترمربع و اعیانی آن ۲۵۰ مترمربع است: زمینی كه این بنا بر آن واقع شده به صورت مستطیل و ابعاد آن نزدیك به ۳۳ متر در بخش شمالی و جنوبی و ۴۰ متر در بخش شرقی و غربی است. این بنا در دو طبقه احداث شده و دارای بخش های شرقی و غربی است اما امروزه با وجود مرمت هایی كه صورت گرفته است بخش هایی از بنا حذف و اضافاتی به آن افزوده شده است.
شیوه ساخت این بنا با تیرچوبی و آجر سفالی است و سقف آن بر اساس ساخت سبك سقف های شیروانی ساخته شده است. این بنا دارای نماهای طبیعی متعددی است. یكی از این نماها نمای جنوبی بناست كه نمای اصلی ساختمان نیز محسوب می شود و در اصلی بنا نیز روی همین بخش قرار گرفته است.خیابان دكتر دیالمه كه در غرب خانه شریف العلما قرار دارد از سمت جنوب به شمال یكطرفه بوده كه در نقطه تلاقی با این بنا مسیر رفت وآمد وسایط نقلیه باریك می شود، به طوری كه بنا در این نقطه، بخشی از عرض خیابان دیالمه را به خود اختصاص داده است.
آقای افراسیاب كه مالك اصلی بنا هستند اكنون در قید حیات نیستند اما نكته حائز اهمیت در مورد آقای افراسیاب این است كه وی باستان شناس بوده و علاقه خاصی به نگهداری از آثار فرهنگی داشته است. بر این اساس اكنون همسر و فرزندان وی در این بنا سكونت دارند.
