رشد چشمگیر صنعت گردشگری، سهم مهمی را در افزایش سیستماتیك تولید ناخالص داخلی در جهان منعكس میكند، گردشگری معمولاً به عنوان یك محرك كلیدی برای پیشرفت و توسعۀ اجتماعیاقتصادی شناخته میشود. با این حال، این نرخ رشد، با یك رقابت فوق العاده شدید همراه است؛ كه فشار زیادی را بر شركتهای توریستی برای نوآوری مداوم، به منظور بقا و رشد ایجاد میكند.
آمارهای رسمی، بیانگر سطح نسبتاً متوسطی از نوآوری در بخش گردشگری هستند كه توسط نهادهای كوچك به صورت فردی و یا خانوادگی مدیریت میشوند.
در نوآوری در بخش گردشگری میتوان به موانعی مانند مقاومت در برابر تغییر، آگاهی كم در مورد اهمیت نوآوریها، محدودیتهای منابع در بین كسب و كارهای كوچك و… اشاره كرد. با این حال، وجود شركتهای توریستی كوچك نوآور را نمیتوان نادیده گرفت. و این واقعیت وجود دارد كه در برخی شركتهای كوچك توریستی، نوآوری و گرایش به كارآفرینی، ارتباط مثبت و مستقیم با یكدیگر دارند. بدون شك، شرایط محیطی ناپایدار و بیثبات تجربهشده در صنعت گردشگری، تاثیر بسیاری بر سطح ریسكپذیری و تمایل شركتهای گردشگری برای همكاری و در نتیجه، نوآوری داشته است. علاوه بر این، ثابت شده است كه همكاری در امور گردشگری، با نوآوری مرتبط بوده و نتیجۀ مثبت در بر دارد.
فرصتهای محدود، ارزشگذاری نامناسب و مهیا نشدن شرایط لازم برای اجرای نوآوریها، حفاظت نكردن از ایدهها و نوآوریهای خلاقانه و… شركتها را از درگیر شدن در فعالیتهای نوآورانه منصرف میكند. در این میان، موضوع حمایت موثر از نوآوریها مطرح میشود.
اندازه كوچك شركتها و گردش مالی بالای پرسنل، مهمترین موانع نوآوری داخلی در شركتهای گردشگری را تشكیل میدهند. اندازه كوچك شركتهای گردشگری با كمبود منابع مرتبط است. این شركتها معمولاً به تنهایی، منابع مالی برای ایجاد دانش نوآورانه و یا خرید آن از نهادهای تجاری را ندارند. بر این اساس، آنها برای تقویت فرآیندهای نوآوری یا ایدههای نوآورانه، مجبور به استفاده از دانش و اطلاعاتی كه، عمدتاً از منابع خارجی هستند، میشوند.
منابع محدود باعث ایجاد ریسك نسبتاً بالا و كمبود زمان برای فعالیتهای نوآورانه میشود؛ همچنین دسترسی به فناوریهای نوآورانه را كه برای شركتهای توریستی بسیار گران هستند، مختل میكند. موضوع دیگر كه از اهمیت كلیدی برای نوآوری برخوردار است، شیوههای منابع انسانی است. اگرچه اهمیت پرسنل بسیار ماهر و با انگیزه اغلب به عنوان عامل موفقیت حیاتی برای نوآوری شناخته میشود، اما نوسانات تقاضا ناشی از فصلی بودن و دستمزدهای نسبتا پایین منجر به بسیاری از مشكلات مرتبط با سرمایه انسانی میشود. سطح پایین آموزش رسمی، فقدان مهارتها، نرخ بالای جابجایی پرسنل، نیز از اینگونه مشكلات است.
ایجاد فرهنگ نوآوری یكی از عوامل مهم موفقیت در نوآوری میباشد. فرآیند نوآوری در گردشگری برخلاف سایر صنایع بسیار غیررسمی است و از طریق رویهها و روالها استاندارد نشده انجام میپذیرد، فقدان رویكرد جامع برای مدیریت نوآوری ناكارآمدیهای مهمی را در مورد جذب، انباشت، انتقال و یكپارچهسازی دانش ایجاد میكند. بنابراین، اگرچه گردشگری به عنوان صنعتی با سطح بالایی از شدت مشتری شناخته میشود، مشاركت واقعی مشتری در فرآیندهای نوآوری از سطح نوآوریهای كاربر محور فاصله دارد.
شركتهای توریستی علاقه و مشاركت محدودی در فعالیتهای تحقیق و توسعه از خود نشان میدهند، زیرا بیشتر نوآوریهای توسعهیافته ماهیت تكنولوژیكی ندارند، بلكه ماهیت ناملموسی دارند كه شامل تغییرات رفتاری است. صنعت در معرض انتشار سریعی است كه به شدت به فرسایش سریع مزیتهای رقابتی نوآوران كمك میكند.
شركتهای گردشگری از فقدان ایدههای جدید رنج نمیبرند، اما مشكلات پیچیدهای را تجربه میكنند كه مانع از تبدیل مؤثر آن ایدهها به نوآوریهای جامع میشود. مقیاس موانع تجربه شده اغلب ناشی از ناكارآمدیهای داخلی است، به عنوان مثال، ناتوانی در محافظت از نوآوریها در برابر رقبا نه تنها به دلیل ماهیت نوآوریهای معرفی شده، بلكه مهمتر از آن به دلیل ناهماهنگی در انتخاب، اجرا و عملكرد حالتهای حفاظتی مطرح میشوند. جالب توجه است، تأثیر اغلب موانع گزارش شده، یعنی فقدان سرمایه مالی، فراگیرتر از سایر موانع كلیدی مربوط به تعیین كاركنان، حفاظت از نوآوریها یا پشتیبانی فنی نیست. بر اساس تحقیقات، مشخص شده است كه كمبودهای مربوط به مسائل فنی و فناوری مانع از فعالیتهای نوآورانه شركتهای گردشگری میشود.
مهارتهای ناكافی، شایستگیها و صلاحیتهای رسمی پایین، و همچنین نبود انگیزه برای مشاركت در فرآیندهای نوآوری، محدودیتهای ساختاری و رفتاری در صنعت گردشگری هستند، اما پرداختن به آنها در سطوح مختلف این صنعت ضروری است. سطح سیاستگذاری باید انسجام بهتری بین نیازهای متغیر بازار و ساختار سیستم آموزشی و همچنین كل صنعت گردشگری فراهم كند. سیستم آموزشی باید به موضوع انتقال دانش به این صنعت در قالب آموزش رسمی و حرفهآموزی رسیدگی كند. ملاحظات مهم در این زمینه باید كاربرد رسانههای جدید برای آموزش و انتقال دانش باشد كه در حال حاضر در محدوده بسیار جزئی مورد استفاده قرار میگیرند. در نهایت لازم است مدیران و صاحبان كسب و كار در مورد اهمیت نوآوری برای رقابت و همچنین نقش منابع انسانی با كیفیت بالا در این فرآیند آموزش داده شود.