شهر تاریخی كلات كشتاران در ارتفاع كوه و در فاصله یك كیلو متری شهر طبل در جزیره زیبای قشم قرار دارد كه در سال ۱۳۹۲ ثبت آثار ملی گردید است.شهر طبل در مركزیت جزیره قشم در فاصله حدود ۶۰كیلو متری از شهر قشم كه جاذبه های گردشگری بسیاری دارد كه می‌توان به اولین اسكله گردشگری جنگل های حرا ،طبیعت بكر بام زیبای قشم مجاورت با دره تندیس ها و چندین اقامتگاه بوم گردی اشاره كرد كه از دو سال قبل سرمایه گذاران در زمینه توریستی از دیگر استان ها به این شهر تاریخی جذب گردیده اند.
موقعیت جغرافیایی كلات كشتاران
كوه كلات كشتاران در استان هرمزگان، جزیره‌ی قشم، یك كیلومتری جنوب روستای طبل قرار دارد. این روستای تاریخی كه در آخرین تقسیمات كشوری ۱۳۹۸ یكی از چهار شهر جزیره‌ی قشم به شمار آمد، دارای تمدنی كهن است. محلی‌ها علت نام گذاری روستا را این‌گونه بیان می‌كنند كه در زمان‌های نه‌چندان دور، جنگی بین دو قبیله‌ی سرشناس جزیره صورت می‌گیرد و اشخاصی در محل كنونی روستا جمع می‌شوند و بر طبل می‌كوبند تا طنین صلح را به گوش همگان برسانند و به جنگ پایان دهند. از آن زمان این روستا، طبل نام گرفت.
سیر تاریخی و فرهنگی كلات كشتاران
كوه كلات كشتاران از جاذبه‌های تاریخی قشم است كه كمتر كسی از آن اطلاع دارد. حتی برخی از قشم‌وندان نیز از وجود آن بی‌خبرند. به گفته‌ی برخی توسط میراث فرهنگی ثبت ملی شده است اما از تاریخ و شماره‌ی ثبت آن اطلاعاتی در دست نیست. متاسفانه هیچ‌گونه رسیدگی نیز به آن نمی‌شود و به حال خود رها شده و از تاریخچه‌ی آن اطلاعاتی موجود نیست. در بالای این كوه فضای وسیعی وجود دارد كه انبوهی از خانه‌های خشتی نیمه ویران است. از طرفی دیگر چند حلقه چاه و دو آب‌انبار هم در آن دیده می‌شود و گمان را بر آن می‌گذارد كه در گذشته، احتمالا زمان حضور پرتغالی‌ها در جزیره، روستایی در این ارتفاعات بنا شده است.
چون در آن زمان منطقه‌ی طبل فاقد امنیت بوده است، مردم به بالای كوه كلات پناه بردند تا هم در امنیت باشند و هم دید كاملی به اطراف خود داشته باشند. البته برخی نیز می‌گویند كه این كوه كاربرد نظامی داشته، برخی دیگر معتقدند كه در این محل آذوقه نگهداری می‌شده یا مردم دام‌های خود را در محل‌های خالی از خشت نگه‌می‌داشتند. سوراخ عمیق و غار مانندی نیز در گوشه‌ای وجود دارد و محلی‌ها معتقدند از آن برای راه فرار استفاده می‌شده و راهی مخفی به خارج از روستا دارد. اگر به گوشه‌های كوه نگاه كنید، اتاقك‌های كوچكی می‌بینید كه احتمالا محل استقرار نگهبانان بوده است زیرا كه دید كاملی به فواصل دور دارد. درباره‌ی سرگذشت این خشت‌های گلی داستان‌های زیادی روایت می‌شود كه شنیدن آن‌ها از زبان محلی‌ها بسیار شیرین و دلچسب است.
منابعی دیگر نیز قدمت این كوه را به دوره‌ی اسلامی ربط می‌دهند كه از صحت آن نمی‌توان اطمینان یافت از آن‌جا كه تا به امروز محققی در این مكان قدم نگذاشته است. اگر از این محل بازدید كنید مطمئنا خشت‌های خاكی و سنگی زیادی را خواهید دید كه روی هم چیده شده و بقایای خانه‌هایی را به نمایش می‌گذارند كه در ناحیه‌ی وسیعی مشابه روستا ساخته شده‌اند. گویی كه طی اتفاقی هولناك به یك‌باره كل روستا نابود شده است. البته در ارتفاعی كه روستا بنا شده چنین پدیده‌ای بعید نیست. امكان دارد طوفانی سهمگین باعث نابودی روستا به همراه ساكنانش شده باشد. در گوشه‌وكنار خشت‌ها آثار تاریخی فراوانی از جمله كوزه‌های سفالی دیده می‌شود كه همان‌گونه رها شده و هر كسی می‌تواند تكه‌ای از آن را به یادگار بردارد! امید است كه مسئولین مربوطه به آن‌ها توجه نشان داده و از این اثر كهن حفاظت كنند. ساختار منطقه به گونه‌ای است كه انگار تاریخ هگمتانه‌ای دیگر پدید آورده!
نحوه دسترسی به شهر تاریخی كلات كشتاران
برای رسیدن به كلات كشتاران مسیر نسبتا زیادی را در پیش خواهید داشت. از آن‌جایی كه جاده‌ی ناهمواری دارد، پس از طی كردن مسیری كوتاه باید ماشین را در گوشه‌ای پارك كرده و پیاده به ادامه‌ی راه بپردازید. دقایقی چند باید به مسیر خود ادامه دهید تا به دامنه‌ی كوه برسید. پس از آن مسیر سخت می‌شود. با اینكه كوه ارتفاع زیادی ندارد اما شیب تندی دارد كه بالا رفتن از آن را سخت می‌كند. اما وقتی به آن بالا برسید و به منظره‌ی زیر پای خود نگاه كنید تمام خستگی مسیر از بین می‌رود. زیبایی‌های وصف‌ناپذیر قشم از بالای كوه رخی دیگر از خود می‌نمایاند. چشم‌انداز جنگل‌های حرا در فاصله‌ی كم، تمام جذابیت‌های طبیعت را به رخ می‌كشد و می‌تواند مقصد بعدی شما باشد. هنگامی كه در میان خشت‌ها قدم می‌زنید، انگار در زمان سفر كردید و در دل تاریخ قدم برمی‌دارید. كسی چه می‌داند؟! شاید در گذشته زندگی در این منطقه چنان رونقی داشته كه نظیرش دیده نشده!
آدرس كلات كشتاران: استان هرمزگان- قشم- جزیره قشم- طبل- یك كیلومتری جنوب روستای طبل
كوه، رود، دشت، دره، باغ، شالیزار، كرد، ترك، فارس، معماری ایران، هنر هندوستان، اسطوره، تاریخ...؛ اینها همه با هم در جایی جمع شده‌اند كه در قیاس با این سرزمین پهناور، یك وجب جا بیشتر نیست: كلات
اما همین یك وجب جا آن قدر زیباست كه فردوسی بزرگ در وصفش می‌گوید:
همان به كه سوی كلات و چرم/ برانیم و منزل كنیم از میم
چپ و راست آباد و آب روان / بیابان چه جوییم و رنج روان
این یك وجب جا، همان دژ نفوذ ناپذیری است كه تیمور گوركانی 14 بار به فتح آن كوشید و ناكام ماند و همان قلعه امنی است كه نادرشاه افشار خزاین به غنیمت آورده از هند را درونش پنهان ساخت.
با این حال، از آن 24 میلیون زائر و مسافری كه هرسال به خراسان می‌روند، كمتر كسی به سوی كلات راه كج می‌كند ؛ این راه از شمال مشهد آغاز می‌شود و پس از عبور از روستای پاژ ( زادگاه فردوسی) 145 كیلومتر آن سو‌تر به كلات می‌رسد و پس از كلات، زمینی نیست كه از خاكش عطر ایران به مشام برسد؛ آن سو‌تر هرچه هست خانه همسایه است: تركمنستان.
