كلیسای سركیس مقدس در تهران، خیابان كریم خان زند،نبش خیابان استاد نجات الهی واقع و كلیسای جامع ارامنه تهران است. كلیسای سركیس مقدس تهران با هزینه شخصی فردی خیر از ارامنه تهران بنام مارگار سركیسیان و طرح مهندس آفتاندیلیان بنا شد و كار بنای كلیسا و ساختمانهای اداری واقع در جنوب محوطه آن در سال ۱۳۴۹ ش (۱۹۷۰ م) خاتمه یافته و مقر خلیفه گری ارامنه تهران از كلیسای مریم مقدس به این محل جدید انتقال یافت. كلیسا بر روی صفه نسبتا كوتاهی قرار دارد بطوریكه بخش غربی آن بصورت پله هایی در مقابل در ورودی كلیسا در آمده است. پلان بنا چه از داخل و چه از خارج دارای شكل بازیلیك است (مستطیلی شكل با جهت طولی شرق به غرب). كلیسا دارای یك گنبد در بالای مركز نمازخانه با نوگیرهای بزرگ و دو برج گنبدی برای ناقوسخانه كلیسا در قسمت غرب بنا و دو سمت ورودی اصلی كلیسا است.
به غیر از ورودی ذكر شده،كلیسا دارای دو ورودی دیگر در دو سمت شمال و جنوب كلیسا واقع در زیر برجهای ناقوسخانه است. در دو طرف محراب كلیسا دو اطاق قرار دارد. دیوارهای بالای محراب نقاشیهایی از صحنه های انجیلی پوشیده شده است. بالای ورودی اصلی كلیسا بالكنی برای استقرار گروه كر كلیسا قرار دارد. لازم به یادآوری است كه در ابتدا گنبد كلیسا برروی دیوارهای آن استوار بوده است یعنی بنا فاقد ستونهای حامل بوده است ولی پس از مدتی بعلت شروع به نشست سقف كلیسا خطر ریزش گنبد احساس گردید و لذا چهار ستون زیر گنبد ساخته شد تا سنگینی بار گنبد را تحمل كند. در محوطه این كلیسا بنای یادبود شهدای ۱۹۱۵ ارامنه و در كنار آن مقبره اسقف فقید آرداك مانوكیان خلیفه پیشین ارامنه تهران قرار دارد.
كلیسای سركیس مقدس به دستور ماركا سركیسیان از ارامنه قدیمی ایران و با طراحی مهندس معمار اوژن آفتاندلیانس ساخته شده است. ساختمان كلیسای سركیس مقدس تلفیقی از سبك معماری قرون وسطی و بناهای ارمنستان است.
كلیسای سركیس مقدس تهران دارای ساختمانی زیبا با معماری بی‌نظیر قرون وسطی و عصر جدید است.كلیسای سركیس مقدس ابعادی به طول ۳۶/۵ متر و عرض ۱۷/۸ متر دارد و از آن به عنوان بزرگترین كلیسای تهران یاد می كنند.
كلیسای سركیس مقدس امروزه هم مورد استفاده ارمنیان مسیحی و مركزیت امور ارمنیان را در تهران دارد. ساختمان این كلیسا جذابیت خاصی برای بازدیدكنندگان و علاقه مندان به معماری كلیساها و طرفداران دین مسیحیت دارد و فضای معنوی درون آن بسیار تسكین دهنده و متفكرانه طراحی شده است.
كلیسای سركیس مقدس بر پایه ی نقشه بازیلیكا (به كلیسا های بزرگ و مهم كه به شكل صلیب هستند بازیلیكا می گویند) ساخته شده است و این نقشه چه در معماری خارجی و چه در معماری داخلی اجرا شده است و از بیرون كلا ساختمان به شكل یك مستطیل از شرق به غرب است.
ورودی‌های كلیسای سركیس مقدس تهران در دیوار غربی بنا واقع شده و از یك ورودی اصلی و بزرگتر در وسط بنا و دو ورودی كوچكتر كه در دو طرف شمال و جنوب دیده می‌شوند تشكیل شده‌است. در ورودی ضلع غربی كلیسای سركیس مقدس دو ناقوسخانه در دو طرف راهروی ضلع غربی به صورت گنبدهایی شبیه به گنبد اصلی كلیسا با ناقوس‌خانه‌های كلیسای سركیس مقدس شهر ایروان طراحی شده كه زیبایی بی‌نظیری را به هر بیننده‌ای به ارمغان می‌دهد.
دیوارهای بالای محراب و دو سمت آن با نقاشی‌های دیواری مزین است. موضوع های این نقاشی ها از كتاب مقدس، اثر ادمان آیوازیان، بر گرفته شده اند.
بلندی سقف كلیسا متاثر ازكلیسای مریم مقدس در شهرِ آنی است. این بنا، نمای سفیدش را مدیون سنگ مرمر سفیدی است كه در دیوار خارجی آن به كار رفته است. دیوارهای داخلی و سقف نیز با گچ پوشانده شده اند و به همین دلیل، فضای درونی بنا همخوانی جالبی با نمای بیرونی دارد.
