بردسكن به گواه آثار تاریخی متعدد و محوطه‌های باستانی موجود، از هزاره دوم و اول قبل از میلاد سكونت‌گاهی آباد به نام بست (پشته ویشتاسبه) بوده و جزئی از دشت حاصلخیز و تاریخی ترشیز به شمار می‌رود.
بردسكن به نوعی با سرنوشت زرتشت و دین وی در هم آمیخته است، گویند زرتشت پس از اینكه از نشر و اشاعه دینش در غرب كشور ناامید شد، به فكر ترویج این دین در شرق ایران افتاد؛ بنابراین در ورود به شرق كشور در روستایی در منطقه بردسكن به نام كشمر با كی گشتاسب پادشاه كیانیان ملاقات كرد.
شهرستان بردسكن تاریخ كهن و چند هزار ساله‌ای را در بطن خود دارد. وجود ابنیه و آثار تاریخی از عصر سلجوقیان (چون برج فیروزآباد)، از عصر ایلخانان (چون برج علی‌آباد كشمر) و نیز تپه‌های چوپان كه قدمتش به ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح می‌رسد، نشان از قدمت كهن این منطقه دارد.
در همین خصوص رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بردسكن به ایسنا گفت: بر اساس بررسی‌های باستان‌شناسی، بردسكن در هزاره‌های دوم و اول پیش از میلاد، مسكونی و آباد بوده است كه بر اساس نتایج بررسی‌های باستان‌شناسی بر روی تپه‌ها و محوطه‌های باستانی و همچنین شواهدی از آثار فرهنگی حاكی از آن است.
احمد صابری زارع افزود: بردسكن در قرون و سده‌های گذشته جزئی از سرزمینی به شمار می‌رفت كه در متون جغرافیایی و تاریخی از آن با نام (ترشیز) یا (طرثیث) یاد شده است.
وی در ادامه به دو اثر تاریخی ارزشمند این شهرستان اشاره كرد و از مسافران نوروزی خواست در سفر خود به این شهرستان علاوه بر دیگر آثار از دو اثر تاریخی مناره فیروزآباد و برج علی‌آباد كشمر بازدید كنند.
صابری با بیان اینكه میل فیروزآباد یا مناره فیروزآباد مربوط به دوره سلجوقی است، بیان كرد: این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۹۱ به عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
وی تصریح كرد: مناره فیروزآباد با ظاهری استوانه‌ای شكل و با ارتفاع فعلی ۱۸ متر با وجود عناصر تزئینی و نحوه آجرچینی نشان دهنده معماری به سبك و شیوه رازی است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بردسكن گفت: این میل یا مناره دارای دو كتیبه در بالا و پایین به خط كوفی است همچنین در داخل آن نیز پلكانی به‌طور مارپیچ تعبیه شده كه روی هم رفته شواهد معماری انتساب این اثر را به عصر سلجوقی نشان می‌دهد.
وی افزود: یكی از كاربردهای مناره‌ها در قدیم نشان شهرهای بزرگ و نیز راهنمای مسافران و كاروان‌های عبوری از دوردست‌ها و در بیابان یا كویر بوده به خصوص آن‌كه شب‌ها و یا در زمان جنگ و خطر با روشن كردن آتش راهنمای كاروانیان بوده است.
صابری یادآور شد: مناره فیروزآباد در محدوده محوطه باستانی فیروزآباد و در حاشیه كویر قرار گرفته و تاكنون مورد توجه گردشگران، محققان و دوستداران تاریخی زیادی قرار گرفته است.
برج علی‌آباد كشمر، یك شاهكار معماری
وی در ادامه از برج علی‌آباد به عنوان یك اثر تاریخی نام برد و گفت: برج علی‌آباد كشمر، یك شاهكار معماری منحصر به فرد است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بردسكن بیان كرد: آنچه از كشمر بر جای مانده برج مقبره‌ای متعلق به قرن هشتم هجری قمری بر فراز خرابه‌های پیشین معروف به «كوشك» است.
وی با بیان اینكه ده اكنون به «علی‌آباد كشمر» معروف است، حكایت‌ها در سینه دارد، مطرح كرد: بیشتر آن حكایت‌ها برخاسته از «سرو كشمر» است.
صابری ادامه داد: برج كشمر هم اینك یكی از شاهكارهای معماری و از افتخارات ملی و تاریخی محسوب می‌شود. این اثر گران‌قدر در میانۀ روستای علی‌آباد كشمر در ۱۲ كیلومتری شمال شرق شهر بردسكن با ۱۸ متر ارتفاع، ۴۲ متر محیط خارجی، ۲۱ متر محیط داخلی و گنبد دو پوش، بر سر راه كهن مركز ایران به نیشابور واقع است.
وی افزود: ساختار و كاركرد برج مقبره‌ای آن مشابه «برج رادكان» بر سر راه كهن طوس به جرجان است و از نظر قدمت تقریباً با آن معاصر بوده، بنا از نوع «برج مقبره» و در نمای بیرون متشكل از سه بخش است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بردسكن گفت: بخش اول پایه یا شالودۀ منشور دوازده ضلعی است كه بر نمای هر ضلع یك قاب آجركاری زیبا با نقوش هندسی نقش بسته همچنین نمای خارجی بنا دارای پوششی مخروطی شكل بوده و از آجر ساخته شده است.
وی یادآور شد: این بنا دو پوششه بوده و علاوه بر سقف مخروطی خارجی سقفی گنبدی به شكل عرق چین در داخل دارد و این دو گنبد از بخش میانی به هم متصل و در مركز این پوشش‌ها دو روزنه تعبیه شده كه به منظور روشنایی و تخلیه هوا هستند.
صابری با اشاره به اینكه پوشش دوم بسیار بلندتر از پوشش اول است، ارتفاع آن را ۵ متر بالاتر اعلام كرد و گفت: این بنا دوجداره بوده و از جدار داخلی طاق‌هایی به داخل بنا ساخته شده است.
وی تصریح كرد: راهروی پلكانی و مارپیچ بین دو جدار صعود به پوشش اول را مهیا می‌كند و حدود ۵۰ پلكان دارد. بدنه بنا دارای دو قسمت است كه قسمت پایین دوازده ضلعی و پایه بنا را تشكیل می‌دهد، همچنین قسمت بالای بدنه اصلی، دارای ۴۸ ترك به شكل نیم ستون است.
وی همچنین با اشاره به اینكه دوازده قاب آجری به شكل‌های لوزی در آن تعبیه شده است، افزود: بر روی این ترك‌ها و قاب‌ها اشكال هندسی از آجر و كاشی دیده می‌شود كه جلوه خاصی به بنا داده است. كاشی‌ها نیز به رنگ فیروزه‌ای بوده و در بدنه برج روزنه‌هایی به منظور روشنایی داخل بنا تعبیه شده است.
صابری با بیان اینكه بنا از داخل دارای سه طبقه است، مطرح كرد: در حال حاضر منازل مسكونی اطراف برج و حریم آن آزادسازی و محوطه آن سنگ‌فرش و سرویس بهداشتی با ۸ چشمه احداث شده است.
وی تصریح كرد: برای ایام نوروز خانه قدیمی جنب برج مرمت شده و آماده بهره‌برداری برای خدمات‌دهی به مسافران و گردشگران شده است.
صابری گفت: این بنای تاریخی مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی و محققان و دوستداران تاریخ و فرهنگ ایران است و در صورت وجود اعتبار این مكان به یك مجموعه تاریخی گردشگری تبدیل می‌شود.