روستای بند از توابع بخش مركزی شهرستان ارومیه به دلیل دارا بودن جاذبه های زیاد، از مناطق توریستی و گردشگری مهم كشور می باشد. این منطقه زیبای كوهستانی همراه با باغات و سد و رودخانه است.مردم روستای بند به زبان كردی كرمانجی و آذری صحبت میكنند. دین رسمی آن اسلام و پیرو مذهب شافعی هستند.درآمد اكثر مردم روستای بند، از فعالیتهای زراعی و دامداری تأمین میشود.
تعداد تفرجگاه هایی از جنس بهشت در آذربایجان غربی چنان زیاد است كه می توان در هر كدام از شهرهای این استان در یكی از آنها اتراق كرد و دمی را در دل طبیعت آسوده از دود و دم شهرها گذراند. بخش عمده ای از جاذبه ها و اماكن گردشگری درج شده در نقشه های راهنمای مسافرین نوروزی آذربایجان غربی را تفرجگاه ها و جاذبه های طبیعی به خودشان اختصاص داده اند. تفرجگاه هایی چون بند، مارمیشو و دره شهدا در ارومیه، دریاچه پشت سد مهاباد، دشت ماراكان خوی و نظائر ان از جمله مهم ترین تفرجگاه هایی هستند كه همواره در ایام تعطیلات نوروزی و تابستانی پذیرای مسافرین می باشند.
زمینهای زراعی روستا به صورت قطعات كوچك و پراكنده در جنوب، غرب و شرق روستا گسترده شدهاند.گندم و جو بیشترین سهم تولیدات زراعی این روستا را تشكیل میدهد.دامپروری نیز رونق قابل توجهی دارد و لذا گوشت، فرآوردههای لبنی و پشم از محصولات دامی این روستاست. باغات سیب و انگور در دامنه ارتفاعات و حواشی رودخانه گسترش یافتهاند. گروهی از مردم روستا نیز در امور خدماتی اشتغال دارند
این روستا به دلیل طبیعت زیبایش گردشگاه مردم ارومیه است و در دهستان باراندوز قرار دارد. روستای بند در شهرستان ارومیه در امتداد خیابان شهید بهشتی (دانشكده)، در كنار رودخانه شهر چای و در كیلومتر ۵ ارومیه، به صورت خطی استقرار و امتداد یافته است و قدمت آن به بیش از سه قرن میرسد و بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیّت آن ۳۸۸۸ نفر (۸۷۲ خانوار) بوده است.
امروزه روستای بند تقریبا شكل روستایی خود را از دست داده و آن را بهعنوان یك منطقه تفریحی محبوب بهحساب میآورند. این روستا با قدمت سه هزار ساله ای كه دارد، یكی از روستاهای قدیمی منطقه به حساب میآید.
این منطقه زیبای كوهستانی همراه با باغات و سد رودخانه شهرچائی در طول سال بیشترین گردشگران و دوستداران طبیعت را به سوی خود جلب می كند.
این روستا از دیرباز محل مبادله كالاها و بازار روستایی منطقه ارومیه بوده است.
ارتفاع این روستا از سطح دریا ۱۴۰۰ متر می باشد. این روستا از شمال به روستای میرآباد، از غرب به روستاهای اوعلی، نوشان علیا و سفلی، از طرف شرق به كلیسای سیر جانوسلو و بزوه و از جنوب به روستای شملكان محدود شده است.
آب و هوای این روستا در فصول بهار و تابستان معتدل و در پاییز و زمستان سرد است.
بافت روستای بند
خانه های روستا در بافت قدیم ساختاری سنتی دارند و از مصالحی مانند سنگ، چوب، خشت، گل و انواع آجر ساخته شدهاند. در ساخت خانههای جدید، از مصالح سیمان و تیرآهن نیز استفاده میشود. خانههای روستاییان از فضاهای متنوعی چون آغل، اصطبل، انبار علوفه، اتاقهای استراحت، سرویس بهداشتی و راهرو یا دالان و حیاط برخوردار میباشند.
جاذبههای گردشگری روستای بند
روستای بند یكی از تفرجگاههای اصلی مردم ارومیه است و مهمترین جاذبههای طبیعی آن عبارتند از:
تفرجگاههای حاشیه رودخانه شهرچای
باغات پیرامون روستا
چشمانداز كوهستان و تفرجگاه زمستانی بند
دریاچه پشت سرد شهرچای با قابلیتهای ورزشهای آبی مانند قایق سواری
تفرجگاه پیرامونی سد شهرچای
مسجد روستای بند كه محل برگزاری مراسم و آیینهای مذهبی است، و از آثار قدیمی روستا به شمار میرود.
رودخانه بند كه رودخانه پر آبی می باشد و از آن برای آب آشامیدنی ارومیه و آبیاری باغات استفاده می شود و دیدن آن خالی از لطف نیست.
فرهنگ و آداب و رسوم
فرهنگ موجود در روستا كه همانند سایر نقاط ایران، یك فرهنگ ایرانی-اسلامی در ابعاد میهمان نوازی و مهربانی است. آداب و رسوم موجود در روستا نیز شامل مراسم هایی همچون: شب یلدا، چهارشنبه سوری، جشن عید نوروز و البته اجرای مراسم عروسی خاصی همراه با نوازندگی و عاشیق كه عارفی است سیار و خود میزند و می خواند، برگزار می شود. به تمامی این ها جشن و سرور آذری زبان ها و كردی زبانان روستای بند ارومیه را نیز اضافه كنید كه همیشه جوی شاد و بانشاط را برای روستا به وجود آورده اند
صنایع دستی
تولید صنایع دستی روستایی از قبیل گلیم و قالی از گذشتههای دور در این روستا رواج دارد و همچنان توسط مردم به ویژه زنان روستا انواع قالی و فرش بافته میشود.
در اطراف روستا نیز كافه ها و ورستوران هایی تاسیس شده است كه به ارائه انواع غذاها و غذاهای محلی میپردازند كه در این میان آش دوغ این منطقه از طرفداران بسیاری برخوردار است. در روزهای گرم تابستان نیز بستنی فروشی هایی به چشم می خورد كه نوعی بستنی خوشمزه را ارائه می كنند كه خواهان زیادی دارد. این روستا در فصول بهار و تابستان دارای آب و هوای معتدل و در پاییز و زمستان دارای آب و هوایی سرد و زمستانی است. برای رسیدن به این گردشگاه زیبا كافی است مسیر جاده شهید بهشتی را پیش رو بگیرید كه به جاده دانشكده نیز شهره است. تفرجگاه بند از مسیر ارومیه به راژان نیز قابل دسترسی است.
پوشش اهالی روستا بند:
از جاذبه های دیگر منطقه بند می توان به نوع پوشش مردمان آن اشاره كرد. اهالی روستای بند ارومیه از آذری ها و كردی ها تشكیل می شوند. آذری ها كه لباس های مخصوص خود را دارند اما كردی ها از یك كت به نام چوخا، شلواری به نام رانك، دستاری به نام جامانه و پاپوشی به نام ملكی استفاده می كنند. لباس های زنان این منطقه نیز از پیراهن های بلند و گشاد، شلوارهای دهانه بسته و دستمال سَری هایی به نام پوشین تشكیل می شود.